Χωρίς εισοδηματικά κριτήρια, με μοριοδότηση για τα ευάλωτα νοικοκυριά και υιοθέτηση του συστήματος των βαθμοημερών, ετοιμάζεται να προκηρυχθεί ο νέος κύκλος του «Εξοικονομώ». Το πρόγραμμα αναμένεται να προκηρυχθεί από την ηγεσία του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας το φθινόπωρο. Ηδη έχει εξασφαλισμένη χρηματοδότηση 700.000.000 ευρώ από το ΕΣΠΑ, ενώ είναι πιθανό να προστεθούν ακόμα 170.000.000 ευρώ μέσα από το RePowerEu.
- Από τον Βασίλη Παπακωνσταντόπουλο
Οπως εξήγησε σε πρόσφατη συνέντευξή του ο Θεόδωρος Σκυλακάκης, τα νέα προγράμματα «Εξοικονομώ» θα στηρίζονται πολύ περισσότερο στο σύστημα των βαθμοημερών, που διασφαλίζει ότι οι επενδύσεις που θα γίνουν θα είναι πιο αποδοτικές και από πλευράς κλιματικής απόδοσης και πραγματικής οικονομικής απόδοσης. «Μία από τις μεγάλες δυσκολίες που έχουμε στα “Εξοικονομώ” είναι ότι δεν υπάρχει αρκετή ζήτηση, γιατί η οικονομική απόδοση των σχετικών παρεμβάσεων στην Ελλάδα είναι πολύ λιγότερο ελκυστική απ’ ό,τι στην υπόλοιπη Ευρώπη. Για αυτό και χρειάζονται οι βαθμοημέρες, που εισήχθησαν για πρώτη φορά στην ενεργειακή μας πραγματικότητα κατά την προηγούμενη θητεία μου στο υπουργείο Οικονομικών, όταν σχεδιάσαμε το επίδομα θέρμανσης με βάση τις βαθμοημέρες ανά γειτονιά» υπογράμμισε ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας.
Αυτό σημαίνει ότι οι περιοχές που έχουν μεγαλύτερη ανάγκη τη θέρμανση λόγω της γεωγραφικής τους θέσης θα επιδοτούνται περισσότερο και θα έχουν προτεραιότητα στο νέο πρόγραμμα. Σύμφωνα με τον σχεδιασμό του ΥΠΕΝ, θα προσδιοριστεί ένα όριο συγκεκριμένης θερμοκρασίας και, ανάλογα με το χρονικό διάστημα που χρειάζεται ένα νοικοκυριό για τη θέρμανση ή την ψύξη του, θα κυμαίνεται το ύψος της επιδότησης, που μπορεί να είναι διαφορετικό ακόμα και εντός του ίδιου νομού (για παράδειγμα, άλλη ανάγκη υπάρχει στο Πήλιο και άλλη στον Βόλο).
«Η εξοικονόμηση είναι τελείως διαφορετική και έχει τελείως διαφορετική οικονομική απόδοση στον Βορρά σε σχέση με τον Νότο. Θα πρέπει το “Εξοικονομώ” να προσαρμοστεί σε αυτό. Ετσι, θα ισχύσει το σύστημα των βαθμοημερών θέρμανσης και ψύξης για τον υπολογισμό των ενεργειακών αναγκών και την επιδότηση των έργων ενεργειακής αναβάθμισης των κτιρίων, με βάση τον χάρτη βαθμοημερών θέρμανσης που εφαρμόστηκε στην επιδότηση του πετρελαίου θέρμανσης, ώστε κάθε γειτονιά της χώρας να έχει τους δικούς της συντελεστές επιδότησης στο “Εξοικονομώ”» εξήγησε ο κ. Σκυλακάκης. Σημειώνεται ότι το σύστημα των βαθμοημερών εφαρμόστηκε για πρώτη φορά στον προηγούμενο κύκλο του προγράμματος, η βαρύτητά του όμως ως συντελεστή ήταν μόλις το 7% του συνόλου των κριτηρίων για την προτεραιοποίηση των αιτήσεων.
Πέρα από το θέμα των βαθμοημερών, μία ακόμα σημαντική διαφοροποίηση του νέου «Εξοικονομώ» είναι η κατάργηση των εισοδηματικών κριτηρίων, με στόχο να αποκτήσουν δικαίωμα συμμετοχής ακόμα περισσότερες κατηγορίες ωφελουμένων. Ο σχεδιασμός του υπουργείου προβλέπει μοριοδότηση για νοικοκυριά με μέλη ΑμεΑ και για πολύτεκνες οικογένειες.
Ποιες ενεργειακές παρεμβάσεις θα επιδοτούνται
Σύμφωνα με πληροφορίες, το νέο πρόγραμμα θα προβλέπει αυξημένες επιδοτήσεις για εγκατάσταση αντλιών θερμότητας, ενώ στις επιλέξιμες δαπάνες θα παραμείνουν και οι παρεμβάσεις που υπήρχαν στα προηγούμενα προγράμματα. Δηλαδή, η αντικατάσταση κουφωμάτων, η τοποθέτηση/αναβάθμιση θερμομόνωσης, η αναβάθμιση του συστήματος θέρμανσης/ψύξης, το σύστημα ζεστού νερού χρήσης με χρήση Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας και η εγκατάσταση έξυπνου συστήματος διαχείρισης. Επιλέξιμη δαπάνη για το πρόγραμμα θα αποτελεί και ο ΦΠΑ και θα δηλώνεται διακριτά στα παραστατικά. Η ιδιωτική συμμετοχή για την υλοποίηση των παρεμβάσεων θα μπορεί να καλυφθεί από τους δικαιούχους του προγράμματος, είτε με ίδια κεφάλαια είτε με δανειακή σύμβαση (για το ποσό που επιλέγουν ή αυτό που θα τους εγκριθεί από τον χρηματοπιστωτικό οργανισμό) ή με συνδυασμό αυτών. Σε περίπτωση σύναψης δανειακής σύμβασης, θα παρέχεται η δυνατότητα εγγυοδοσίας του προγράμματος για την εξασφάλιση του δανείου προς τους χρηματοπιστωτικούς οργανισμούς. Η εγγυοδοσία θα καλύπτει το ποσό της δανειοδότησης στο 100% για τις περιπτώσεις ιδιοκατοίκησης και στο 80% για τις περιπτώσεις ενοικίασης/δωρεάν παραχώρησης.
Δυνητικοί δικαιούχοι θα είναι φυσικά πρόσωπα που έχουν εμπράγματο δικαίωμα (πλήρης κυριότητα, επικαρπία, ψιλή κυριότητα) σε επιλέξιμη κατοικία, δηλαδή μονοκατοικία ή διαμέρισμα που υφίσταται νόμιμα, χρησιμοποιείται ως κύρια κατοικία, η οποία δεν έχει κριθεί κατεδαφιστέα και έχει καταταγεί βάσει του Πρώτου Πιστοποιητικού Ενεργειακής Απόδοσης σε κατηγορία χαμηλότερη ή ίση της Γ. Σημειώνεται ότι η αναθεωρημένη Ευρωπαϊκή Οδηγία προβλέπει ότι από το 2030 τα νέα κτίρια θα πρέπει να έχουν μηδενικές εκπομπές άνθρακα. Για τις κατοικίες, τα κράτη-μέλη οφείλουν να θεσπίσουν μέτρα για να μειώσουν τη μέση κατανάλωση πρωτογενούς ενέργειας κατά τουλάχιστον 16% έως το τέλος της δεκαετίας και κατά τουλάχιστον 20% έως το 2035. Βάσει των Ευρωπαϊκών Οδηγιών, θα πρέπει έως το 2035 να αναβαθμιστούν ενεργειακά στην Ελλάδα οι κατοικίες που είναι ενεργειακής κλάσης χαμηλότερης της Ε, δηλαδή περίπου 1.300.000 κατοικίες.
Παράταση στα προηγούμενα προγράμματα
Την ίδια στιγμή, πάντως, υπάρχουν ακόμα εκκρεμότητες με τα προηγούμενα προγράμματα, με το ΥΠΕΝ να ανακοινώνει πριν από λίγο καιρό νέες παρατάσεις στις προθεσμίες. Συγκεκριμένα, παρατάθηκε έως τις 15 Οκτωβρίου η προθεσμία ολοκλήρωσης εργασιών ενεργειακής αναβάθμισης για τις υπαχθείσες αιτήσεις του προγράμματος: «Εξοικονομώ 2021», των οποίων η προθεσμία ολοκλήρωσης εργασιών έληγε από τις 21 Ιουλίου και μετά. Παράλληλα, το ΥΠΕΝ προχώρησε σε νέα παράταση της προθεσμίας για την ολοκλήρωση του ελέγχου πληρωμής έως την 31η Οκτωβρίου 2024, για τις αιτήσεις οι οποίες βρίσκονταν σε στάδιο ελέγχου δικαιολογητικών τελικής εκταμίευσης την 30ή Ιουνίου 2024, καθώς και για τις λοιπές υφιστάμενες ενεργές αιτήσεις.
Πηγή: Εφημερίδα «Δημοκρατία της Κυριακής»
