Νέα προγράμματα «Εξοικονομώ» για 400.000 κατοικίες

Την ενεργειακή αναβάθμιση περίπου 400.000 κατοικιών μέχρι το 2030 προβλέπει το αναθεωρημένο Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα, που έθεσε σε δημόσια διαβούλευση το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας μέχρι και τις 16 Σεπτεμβρίου.

Σύμφωνα με το ΕΣΕΚ, από το 2025 μέχρι και το τέλος της δεκαετίας θα «τρέχει» κάθε χρόνο ένα πρόγραμμα «Εξοικονομώ», με στόχο να καλύπτονται 68.000 ανακαινίσεις οικιστικών κτιρίων ετησίως.

Αντίστοιχα, την περίοδο 2031-2040 ο ετήσιος ρυθμός ανακαίνισης θα μειωθεί σε 64.000 ανακαινίσεις, ενώ σημαντική αύξηση αναμένεται την περίοδο 2041-2050 με 83.000 ενεργειακές αναβαθμίσεις, προκειμένου να επιτευχθεί η απανθρακοποίηση του οικιακού τομέα.

Η προώθηση αποδοτικών συστημάτων θέρμανσης και ψύξης αποτελεί βασική πολιτική προτεραιότητα για την επίτευξη του συγκεκριμένου στόχου, σε συνδυασμό με την αναβάθμιση του κτιριακού κελύφους. Συνολικά, μέχρι το 2050 δρομολογούνται 1.878.000 ενεργειακές ανακαινίσεις κατοικιών.

«Τα επιτυχημένα χρηματοδοτικά προγράμματα βελτίωσης της ενεργειακής αποδοτικότητας των κτιρίων κατοικίας θα συνεχιστούν απρόσκοπτα, ενώ θα τροποποιηθούν κατάλληλα ώστε να στοχεύσουν αποτελεσματικότερα στην υποστήριξη των οικονομικά ευπαθών και ενεργειακά ευάλωτων νοικοκυριών. Εμφαση δίνεται στην προσαρμογή και βελτίωση του υφιστάμενου χρηματοδοτικού μοντέλου, αποσκοπώντας στην αύξηση των υφιστάμενων επιπέδων μόχλευσης από τους ωφελουμένους. Ταυτόχρονα θα διερευνηθεί η δυνατότητα βελτίωσης του πλαίσιο των υφιστάμενων φοροαπαλλαγών στα νοικοκυριά, με σκοπό την επιτάχυνση των απαιτούμενων επεμβάσεων ενεργειακής ανακαίνισης με εναλλακτικούς τρόπους χρηματοδότησης» αναφέρει χαρακτηριστικά, δίνοντας το στίγμα των νέων «Εξοικονομώ».

Πέρα από την ενεργειακή αναβάθμιση των κτιρίων, το νέο ΕΣΕΚ θέτει ως βασική προτεραιότητα την εκπόνηση ειδικού προγράμματος για τις αντλίες θερμότητας, την αντικατάσταση συσκευών, τον φωτισμό και τα κτίρια του δημόσιου τομέα.

Εκτιμάται πως η διείσδυση των ΑΠΕ στην τελική κατανάλωση για θέρμανση θα αυξηθεί σημαντικά την περίοδο 2025-2050, με αποτέλεσμα το μερίδιο να ανέλθει σε 62% το έτος 2030 και σε 90% το έτος 2050, από 49% το έτος 2025.

Η προβλεπόμενη άνοδος οφείλεται κυρίως στην αυξημένη διείσδυση αντλιών θερμότητας για την κάλυψη αναγκών θέρμανσης στον τριτογενή και οικιακό τομέα, στη διατήρηση της χρήσης βιομάζας σε υψηλά επίπεδα και την αυξημένη χρήση θερμικών ηλιακών συστημάτων για παραγωγή ζεστού νερού χρήσης στον οικιακό τομέα, παράγοντες που συντελούν στην αύξηση της συνεισφοράς ΑΠΕ στον κτιριακό τομέα συνολικά.

Έμφαση θα δοθεί και στη σταδιακή απόσυρση των λεβήτων που λειτουργούν με ορυκτά καύσιμα έως το έτος 2040 και την αύξηση της συνεισφοράς των κτιρίων στην ευρεία εγκατάσταση υποδομών φόρτισης

Ανακύκλωση

Παράλληλα, το ΕΣΕΚ προαναγγέλλει τη συνέχιση των προγραμμάτων ανακύκλωσης ηλεκτρικών συσκευών και θερμοσιφώνων, με καλύτερους όρους.

«Το πλαίσιο λειτουργίας των υφιστάμενων προγραμμάτων θα βελτιωθεί αποσκοπώντας ενδεικτικά στην αύξηση των δυνητικά ωφελουμένων, στην προώθηση των αποδοτικότερων από πλευράς κόστους και αποτελέσματος παρεμβάσεων, σε πιο ενεργή συμμετοχή των εγχώριων χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων στη χρηματοδότηση των απαιτούμενων παρεμβάσεων και την προώθηση της πρωτοπορίας στην εγχώρια κατασκευαστική και μεταποιητική βιομηχανία» σημειώνεται στο υπό διαβούλευση κείμενο. Ειδική αναφορά κάνει στις επιχειρήσεις, επισημαίνοντας πως η υλοποίηση χρηματοδοτικών προγραμμάτων βελτίωσης της ενεργειακής αποδοτικότητάς τους θα εντατικοποιηθεί σε συνδυασμό με τα ήδη θεσμοθετημένα φορολογικά κίνητρα, με σκοπό την προώθηση δράσεων για την εξοικονόμηση ενέργειας και νερού στις επιχειρήσεις. «Επιπρόσθετα, στόχο αποτελεί η άρση των φραγμών στην πρόσβαση των επιχειρήσεων στην απαιτούμενη χρηματοδότηση μέσω της παροχής τόσο δανείων με ευνοϊκούς όρους όσο και εγγυοδοσίας, ενώ θα προωθηθούν και εναλλακτικοί μηχανισμοί χρηματοδότησης, όπως ενδεικτικά είναι οι Συμβάσεις Ενεργειακής Απόδοσης. Καταλυτικός αναμένεται να είναι ο ρόλος των ενεργειακών ελέγχων και η ανάπτυξη συστημάτων ενεργειακής διαχείρισης στα κτίρια του τριτογενή τομέα, μέσω κατάλληλων δράσεων για την προώθησή τους» τονίζει το ΕΣΕΚ.

Η υλοποίηση των προβλεπόμενων μέτρων πολιτικής αναμένεται να οδηγήσει στην επίτευξη των στόχων που προβλέπονται στο πλαίσιο της Οδηγίας (Ε.Ε.) 2024/1275 για την ενεργειακή απόδοση των κτιρίων.

Αρχικά, προσδιορίζεται/καθορίζεται στόχος μείωσης της μέσης χρήσης πρωτογενούς ενέργειας στα κτίρια του οικιακού τομέα κατά 16% έως το 2030 και κατά 20%-22% έως το 2035.

Ταυτόχρονα, επαναπροσδιορίζεται ο στόχος για την περίπτωση των λοιπών κτιρίων, βάσει του οποίου το 16% των κτιρίων με τις χειρότερες επιδόσεις πρέπει να ανακαινιστεί έως το 2030 και το 26% των κτιρίων με τις χειρότερες επιδόσεις πρέπει να ανακαινιστεί έως το 2033.

Έμφαση στα υπεράκτια αιολικά πάρκα και στην αποθήκευση με μπαταρίες

Το αναθεωρημένο σχέδιο του ΕΣΕΚ θέτει ως στόχο τη μείωση των εκπομπών αερίου του θερμοκηπίου κατά 58,6% έως το 2030, έχοντας ως κεντρική επιδίωξη για την περίοδο αυτή το περαιτέρω «πρασίνισμα» της ηλεκτροπαραγωγής.

Συγκεκριμένα, θέτει ως στόχο οι Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας να καλύπτουν στο τέλος της δεκαετίας σχεδόν το 77% των αναγκών για ηλεκτρική ενέργεια, με την ταυτόχρονη ανάπτυξη συστημάτων αποθήκευσης ενέργειας (όπως οι μπαταρίες).

Η εγκατεστημένη ισχύς των φωτοβολταϊκών προβλέπεται να φτάσει στα 13,5GW, από 5,430GW το 2022, και των χερσαίων αιολικών στα 8,9GW, από 4,7GW.

Πρόσθετη αιολική ισχύ 1,9GW θα προέλθει από τη νέα τεχνολογία των υπεράκτιων αιολικών πάρκων, ενώ το σχέδιο προβλέπει ταχεία ανάπτυξη της αποθήκευσης ενέργειας στην εξαετία, με εγκατάσταση μπαταριών και υλοποίηση έργων αντλησιοταμίευσης.

Παράλληλα, επιδιώκεται η επέκταση του εξηλεκτρισμού στους τομείς, όπου αυτό είναι εφικτό, όπως οι ελαφρές μεταφορές, με στόχο ένα στα δύο νέα επιβατικά οχήματα να είναι ηλεκτρικό σε βάθος εξαετίας, ενώ έμφαση δίνεται στην ανάπτυξη των αναγκαίων υποδομών φόρτισης, καθώς και σε κάποιους κλάδους της βιομηχανίας.

Πηγή: Εφημερίδα «δημοκρατία»