Γερά μπλεξίματα του Ερντογάν με τις ΗΠΑ: Ποιος είναι ο Τούρκος που πιάστηκε στα πράσα με μυστικά έγγραφα του Πενταγώνου

Ο Gökhan Gün, ένας 50χρονος ηλεκτρολόγος μηχανικός με διπλή υπηκοότητα Τουρκίας-ΗΠΑ, κατηγορείται για μη εξουσιοδοτημένη κατοχή υλικού εθνικής ασφάλειας κατά παράβαση της αμερικανικής νομοθεσίας, ενώ ενδέχεται να του απαγγελθούν πρόσθετες κατηγορίες, καθώς η έρευνα εγείρει εικασίες ότι μπορεί να μοιράστηκε ή να σκόπευε να μοιραστεί διαβαθμισμένες πληροφορίες με ξένους πράκτορες, πιθανώς Τούρκους συνδέσμους, κατά τη διάρκεια προγραμματισμένων συναντήσεων στο Μεξικό.

Γεννημένος στην Κωνσταντινούπολη, ο Gün μετακόμισε στις ΗΠΑ το 2001 με μη μεταναστευτική βίζα εργασίας, που φέρεται να διευκολύνθηκε από την αδελφή του, Günay Gün Purdham, η οποία είχε έρθει αρχικά στις ΗΠΑ εργαζόμενη ως νταντά για έναν Τούρκο διπλωμάτη. Ο Gün περιγράφεται ως ένας μοναχικός άνθρωπος. Παντρεύτηκε για λίγο το 2014, αλλά η ένωση κατέληξε σε διαζύγιο, χωρίς παιδιά. Σύμφωνα με τον ερευνητή δημοσιογράφο Adem Yavuz Arslan που εδρεύει στην Ουάσινγκτον, ο Gün δεν ανταποκρίθηκε στα συλλυπητήρια μετά τον θάνατο της αδελφής του, η οποία εργαζόταν για την Washington Metropolitan Area Transit Authority και απεβίωσε πριν από δύο χρόνια.

Έγινε αμερικανός πολίτης το 2021 και άρχισε να εργάζεται στο Κέντρο Ανάλυσης Κοινών Πολεμικών Επιχειρήσεων (JWAC) του Πενταγώνου τον Σεπτέμβριο του 2023, έχοντας διαβάθμιση ύψιστης ασφάλειας. Το JWAC διαδραματίζει ζωτικό ρόλο στην παροχή καινοτόμων λύσεων στο Πεντάγωνο, ιδίως στον διευθυντή παγκόσμιων επιχειρήσεων της Στρατηγικής Διοίκησης των ΗΠΑ (USSTRATCOM), για τη στόχευση κρίσιμων υποδομών ενός αντιπάλου και συναφών συστημάτων. Το σύνολο των δεξιοτήτων του Gün περιλάμβανε τεχνογνωσία στις ασύρματες επικοινωνίες, τον προγραμματισμό υπολογιστών, το scripting, την εικονικοποίηση και συναφείς τεχνολογίες. Συμμετείχε σε πολλά έργα του JWAC, γνώριζε τις μεθόδους και τις δυνατότητες του κέντρου και είχε διασυνδέσεις με πολλά μέλη του προσωπικού του.

Το FBI συνέλαβε τον Gün στις 9 Αυγούστου 2024, καθώς ετοιμαζόταν να αναχωρήσει για το Πουέρτο Βαλάρτα του Μεξικού για ένα ταξίδι ψαρέματος, όπως ισχυρίστηκε. Στο σακίδιό του οι πράκτορες ανακάλυψαν ένα άκρως απόρρητο έγγραφο και μια εκτύπωση με τις άδειες ασφαλείας του. Το ερώτημα γιατί ένας άνδρας που υποτίθεται ότι πήγαινε για ψάρεμα θα μετέφερε τόσο ευαίσθητο υλικό προκάλεσε σημαντικές υποψίες. Η κατοχή τέτοιων εγγράφων στο σπίτι του, μια μη ασφαλής τοποθεσία, παραβίαζε όλη την εκπαίδευσή του καθώς και τις πολλαπλές συμφωνίες εμπιστευτικότητας που είχε υπογράψει με το Πεντάγωνο πριν αποκτήσει την άδεια ασφαλείας του.

Οι ερευνητές πιστεύουν ότι ο Gün μετέφερε το έγγραφο πιστοποίησης για να δείξει σε έναν ξένο πράκτορα ότι είχε πρόσβαση σε άκρως απόρρητα κυβερνητικά μυστικά των ΗΠΑ. Το δεύτερο έγγραφο, με την ένδειξη άκρως απόρρητο, θα μπορούσε ενδεχομένως να πείσει έναν τέτοιο παράγοντα για το είδος των ευαίσθητων πληροφοριών που θα μπορούσε να παράγει σε έντυπη μορφή και να απομακρύνει παράνομα από τη χώρα.

«Αυτά τα δύο έγγραφα θα ήταν υπεραρκετά για να κεντρίσουν το ενδιαφέρον των ξένων αντιπάλων μας και θα αποδείκνυαν ότι ο κατηγορούμενος είχε τη δυνατότητα να παραδώσει περισσότερες τέτοιες πληροφορίες στο μέλλον», υποστήριξαν οι εισαγγελείς των ΗΠΑ που του απήγγειλαν κατηγορίες. Στο παρελθόν ταξίδευε τακτικά, συχνά στην πατρίδα του, την Τουρκία, καθώς και στο Κατάρ και σε προορισμούς στην Ευρώπη και τον Καναδά, αλλά ποτέ στο Μεξικό.

Στις 8 Αυγούστου 2024 το FBI έλαβε ένταλμα έρευνας και κατάσχεσης από δικαστή και το εκτέλεσε την επόμενη ημέρα στις δύο κατοικίες του Gün και στο όχημά του. Κατά τη διάρκεια της επιδρομής του FBI στο σπίτι του, ένα έγγραφο που κατασχέθηκε από το σακίδιο του Gün ήταν διαβαθμισμένο σε άκρως απόρρητο επίπεδο, πράγμα που σημαίνει ότι η μη εξουσιοδοτημένη αποκάλυψή του θα μπορούσε εύλογα να προκαλέσει εξαιρετικά σοβαρή ζημία στην εθνική ασφάλεια των ΗΠΑ. Η αμερικανική υπηρεσία που παρήγαγε το έγγραφο επιβεβαίωσε αργότερα στο δικαστήριο ότι περιείχε πληροφορίες εθνικής άμυνας που αφορούσαν τη στρατηγική της αμερικανικής κυβέρνησης σχετικά με την έρευνα, την ανάπτυξη, την εφαρμογή και την εκτέλεση αναδυόμενων τεχνολογιών ζωτικής σημασίας για την εθνική ασφάλεια και άμυνα.

Ο Gün αρχικά αρνήθηκε ότι κατείχε διαβαθμισμένο υλικό στο σπίτι του κατά τη διάρκεια εθελοντικής συνέντευξης με τους ερευνητές του FBI. Ωστόσο, αργότερα αναθεώρησε τη δήλωσή του, αφήνοντας να εννοηθεί ότι τυχόν τέτοια έγγραφα που βρέθηκαν στο σπίτι του μπορεί να είχαν λήξει τη διαβάθμισή τους. Η εξέταση των εγγράφων από το FBI, ωστόσο, κατέληξε στο συμπέρασμα ότι τα διαβαθμισμένα υλικά εξακολουθούσαν να ισχύουν και δεν είχαν λήξει.

Τη στιγμή της σύλληψής του, ο Gün είχε μαζί του τόσο το αμερικανικό όσο και το τουρκικό διαβατήριο, με το τουρκικό διαβατήριο να έχει λήξει το 2023. Η παρουσία του ληγμένου τουρκικού διαβατηρίου κατά τη διάρκεια του προγραμματισμένου ταξιδιού του στο Μεξικό τροφοδότησε περαιτέρω τις υποψίες. Κατά τη διάρκεια της ακρόασης για να καθοριστεί αν ο Gün θα πρέπει να κρατηθεί εν αναμονή της δίκης, οι εισαγγελείς των ΗΠΑ υποστήριξαν ότι λόγω της φύσης των αδικημάτων του και της γνώσης εθνικών μυστικών, παρουσιάζει σημαντική αξία για οποιαδήποτε ξένη δύναμη που θα μπορούσε να επιδιώξει να τον φιλοξενήσει εντός ή εκτός των ΗΠΑ. «Με την τουρκική του υπηκοότητα, ο κατηγορούμενος θα μπορούσε να οδηγήσει στην Ουάσινγκτον και να ζητήσει άσυλο στην τουρκική πρεσβεία ή να ζητήσει νέο διαβατήριο για να διευκολύνει το ταξίδι του εκτός της χώρας», ανέφεραν οι εισαγγελείς σε υπόμνημα που κατατέθηκε στο Περιφερειακό Δικαστήριο της Ανατολικής Περιφέρειας της Βιρτζίνια στις 12 Αυγούστου 2024.

Στην αίτησή τους να αμφισβητήσουν το ένταλμα προδικαστικής αποφυλάκισης, η εισαγγελέας της Ανατολικής Περιφέρειας της Βιρτζίνια Jessica D. Aber μαζί με τους βοηθούς εισαγγελείς John T. Gibbs και Anthony J. Rodregous υποστήριξαν ότι η παρουσία του ληγμένου τουρκικού διαβατηρίου δεν εξυπηρετούσε κανένα πρακτικό ταξιδιωτικό σκοπό. «Το γεγονός ότι μετέφερε και τα δύο διαβατήρια στην τσάντα του υποδηλώνει ότι μπορεί να προσπαθούσε να δείξει σε κάποιον στο εξωτερικό ότι ήταν πολίτης της Τουρκίας στο πλαίσιο της περαιτέρω τεκμηρίωσης της καλής του πίστης. Μπορεί επίσης να ήταν μέρος μιας προσπάθειας να ανανεώσει το διαβατήριο αυτό στο εξωτερικό, όπου η κυβέρνηση των ΗΠΑ θα ήταν λιγότερο πιθανό να το ανακαλύψει», ανέφεραν.

Η υπόθεση του Τούρκου με πρόσβαση σε άκρως απόρρητα μυστικά των ΗΠΑ και η σύλληψη που από τις αρχές της χώρας δημιουργεί εύλογα ερωτήματα για το κατά πόσο δρούσε ως πράκτορας ξένης χώρας και ειδικά της Τουρκίας, με τον Ερντογάν να είναι έκθετος απέναντι στις ΗΠΑ και υπάρχουν βάσιμες υποψίες για διείσδυση της Τουρκίας στο βαθύ κράτος των Ηνωμένων Πολιτειών.