Αναβρασμός επικρατεί στη Δικαιοσύνη, μετά την έναρξη εφαρμογής του νέου Δικαστικού Χάρτη, που φαίνεται να προκαλεί περισσότερα προβλήματα, από όσα -υποτίθεται ότι- ήρθε για να επιλύσει.
- Από τη Μαίρη Μπενέα
Οι διαβεβαιώσεις του Υπουργού Δικαιοσύνης, Γιώργου Φλωρίδη, περί επιτάχυνσης των βραδύτατων ρυθμών της έκδοδης δικαστικών αποφάσεων, μέχρι τώρα τουλάχιστον, αποδεικνύονται… πυροτεχνήματα. «Απώτερος στόχος -στο τέλος της 4ετίας διακυβέρνησης- είναι η έκδοση τελεσίδικης απόφασης εντός 630 ημερών (εκεί κυμαίνεται ο μέσος όρος στα κράτη μέλη του Συμβουλίου της Ευρώπης), αντί 1.482 ημερών σήμερα», είχε πει ο κ. Φλωρίδης σε συνεντεύξεις Τύπου.
Μια ματιά, όμως, στο νέο πινάκιο ΟΓΑ των Ειδικών Διαδικασιών του Πολύπαθου Πρωτοδικείου Αθήνας, τον διαψεύδει περίτρανα, καθώς, όπως αποδεικνύεται, υπόθεση ανακοπής προσδιορίστηκε να συζητηθεί τον Οκτώβριο του… 2033(!), όταν μάλιστα ο νόμος απαιτεί προσδιορισμό εντός των 60 ημερών, όπως επιτάσσει το άρθρο 933 παρ. 3 και 6 ΚΠολ.Δ!!!
Η ενοποίηση των Ειρηνοδικείων με τα Πρωτοδικεία, προκειμένου «να πέσουν στη μάχη των δικαστηρίων», όπως διαβεβαίωνε ο κ. Φλωριδης, περίπου 1.000 Ειρηνοδίκες, έχει περιπλέξει τα πράγματα, αντί να προκαλεί ανακούφιση, καθώς η Δικαιοσύνη αποδεικνύεται ανέτοιμη για τις μεγάλες αλλαγές και τις ριζοσπαστικές τομές του Υπουργείου Δικαιοσύνης.
Μια βόλτα από τα δικαστήρια είναι αρκετή, όπως συνέβη πρόσφατα στο κτίριο πρώην Ειρηνοδικείου, όπου τώρα στεγάζεται το τμήμα πολιτικών υποθέσεων του Πρωτοδικείου. Εκεί όπου δεν λειτουργούσε το ηλεκτρονικό σύστημα και αναγκάστηκαν να φωνάζουν από τα… μεγάφωνα για την αλλαγή αίθουσας εκδίκασης!
Αλλά, και στα δικαστήρια της πρώην Σχολής Ευελπίδων, όπου λειτουργεί το Ποινικό τμήμα του Πρωτοδικείου, η κατάσταση είναι ακόμη πιο πρωτόγονη, καθώς δικαστικοί υπάλληλοι κραδαίνοντας… «ντουντούκες» ειδοποιούν τον κόσμο σε ποια αίθουσα εκδικάζονται οι υποθέσεις, καθώς, όταν είχαν σταλεί οι κλήσεις, δεν είχε ακόμη εφαρμοστεί ο νέος δικαστικός χάρτης και οι δίκες ήταν προσδιορισμένες σε άλλες αίθουσες από αυτές στις οποίες δικάζονταν τελικά…
Και τι να πει κανείς, με τις τριτοκοσμικές εικόνες στο μεγαλύτερο Πρωτοδικείο της χώρας, όπου τα δικαστικά έγγραφα περιφέρονται από ανακριτή σε ανακριτή δια… αερομεταφοράς, μέσα σε σακούλες που μετακινούνται με… τροχαλίες πάνω από τον κόσμο, που παρακολουθεί άναυδος.
Και εάν κάποιος δεν πιστεύει, όλα τα παραπάνω είναι καταγεγραμμένα και αποτυπωμένα με εικόνες από τον Πρόεδρο του ΔΣΑ, Δημήτρη Βερβεσό, στις προσωπικές του ιστοσελίδες. Είκοσι ημέρες μετά την έναρξη του νέου δικαστικού έτους, η εικόνα της Δικαιοσύνης, μετά την ενοποίηση των Ειρηνοδικείων με τα Πρωτοδικεία, παραπέμπει σε χάος. Δεν είναι τυχαίο ότι, για πρώτη φορά, ακόμη και η εορτή της Δικαιοσύνης στις 3 Οκτωβρίου, όπου τιμάται ο πολιούχος Αγιος Διονύσιος, γιορτάστηκε με σφοδρές διαμαρτυρίες από τους δικηγόρους, οι οποίοι άνοιξαν πανό έξω από την αίθουσα της Παλαιάς Βουλής, όπου έγινε η εκδήλωση.
Ούτε και μπορεί να περάσει απαρατήρητο το γεγονός ότι, η έναρξη του νέου δικαστικού έτους, ξεκίνησε με αποχή των δικηγόρων, οι οποίοι αντιδρούν με αυτόν τον τρόπο στην κυβερνητική μεταρρύθμιση στη Δικαιοσύνη, την οποία χαρακτήρισαν «προϊούσα απορρύθμιση της δικαιοσύνης με φέροντα χαρακτηριστικά:
– την αφάνταστη ταλαιπωρία των εμπλεκομένων φορέων απονομής της αλλά και των πολιτών,
– τη βάναυση προσβολή της αξιοπρεπούς άσκησης του δικηγορικού λειτουργήματος και
– την ανασφάλεια δικαίου με τον ρεαλιστικό κίνδυνο απώλειας δικονομικών και ουσιαστικών δικαιωμάτων των διαδίκων».
Ενα μακρύ κατάλογο με προβλήματα που προκάλεσε η βεβιασμένη και πρόχειρη εφαρμογή του νέου δικαστικού χάρτη, απαρίθμησε στην ομιλία του, για τον εορτασμό της Δικαιοσύνης, ο Πρόεδρος του ΔΣΑ Δημήτρης Βερβεσός. Μίλησε για πλήρη σύγχυση ως προς την κατά τόπον αρμοδιότητα των εκκρεμών υποθέσεων στα πρώην Ειρηνοδικεία σε πολλούς Δήμους της Αττικής.
Αναφέρθηκε στην αδυναμία εκδόσεως πιστοποιητικών από το ηλεκτρονικό σύστημα του ΟΣΔΥΠΠ και στην ονειδιστική εικόνα συνωστισμού δικηγόρων σε πλήρως ακατάλληλες αίθουσες του πρώην Ειρηνοδικείου. Επεσήμανε την αδυναμία ορισμένων γραμματειών των Περιφερειακών και του Κεντρικού Πρωτοδικείου στην παραλαβή δικογράφων και επέκρινε τη ραγδαία υποχώρηση της ηλεκτρονικής κατάθεσης δικογράφων.
Οπως είπε όλα αυτά «συνθέτουν μια θλιβερή εικόνα οπισθοδρόμησης και αποσύνθεσης της Δικαιοσύνης» και συμπλήρωσε: «Δυστυχώς, η βεβιασμένη και πρόχειρη εφαρμογή του δικαστικού χάρτη, χωρίς την προηγούμενη ψηφιοποίηση της Δικαιοσύνης, χωρίς τη δημιουργία των απαραίτητων υλικοτεχνικών υποδομών, χωρίς την πρόσληψη του αναγκαίου αριθμού δικαστικών υπαλλήλων και τη θέσπιση των αναγκαίων ρυθμίσεων, με τη σαφήνεια που απαιτεί ένα τέτοιο εγχείρημα, δημιουργεί περισσότερα προβλήματα από αυτά που υποτίθεται ότι προσπαθεί να επιλύσει. Διαφημίστηκε η βελτίωση της αναλογίας του αριθμού των δικαστών ανά 100.000 κατοίκους. Σας θυμίζω ότι στην Ελλάδα η αναλογία δικαστών/πληθυσμού είναι η 3η υψηλότερη στην Ευρώπη. Το ζητούμενο, όμως, είναι η αναλογία του αριθμού δικαζομένων υποθέσεων ανά δικαστή, που σύμφωνα με τα τελευταία δημοσιευμένα στοιχεία που έχουμε για τον πρώτο βαθμό από την επίσημη ιστοσελίδα του Υπουργείου Δικαιοσύνης (Σεπτέμβριος 2022) ανέρχεται σε 13,85 υποθέσεις ανά μήνα για τους Πρωτοδίκες, 14,47/μήνα για τους Ειρηνοδίκες, 3,36/μήνα για τους Εφέτες και 3,34/μήνα για τους Αρεοπαγίτες».
Oπως είπε ο κ. Βερβεσός «τα προβλήματα της Ελληνικής Δικαιοσύνης, ιδίως με τις μεγάλες καθυστερήσεις που παρατηρούνται στην απονομή της και οι οποίες αγγίζουν τα όρια της αρνησιδικίας, δεν αντιμετωπίζονται με κόλουρες και αλυσιτελείς νομοθετικές πρωτοβουλίες, καθ’ υπόδειξη της Παγκόσμιας Τράπεζας με μόνο σκοπό την εκταμίευση κονδυλίων. Σε ένα σύγχρονο κράτος δικαίου, που σέβεται τον εαυτό του, είναι αδιανόητο να προτάσσονται τα κονδύλια του Ταμείου Ανάκαμψης έναντι της ορθής απονομής της Δικαιοσύνης και της εμπραγμάτωσης του δικαιώματος δικαστικής προστασίας των πολιτών. Η χαοτική και τριτοκοσμική κατάσταση που βιώνουμε καθημερινά είναι προφανές ότι δεν τιμά κανέναν. Ούτε την Πολιτεία, ούτε τους λειτουργούς και συλλειτουργούς της δικαιοσύνης, ούτε τους πολίτες. Όποιος, παρά ταύτα, θεωρεί ότι όλα λειτουργούν ομαλά, είτε δεν έχει σχέση με την πραγματικότητα, είτε προσπαθεί συνειδητά να παραπληροφορήσει. Η ορθή και ταχεία απονομή της Δικαιοσύνης αποτελεί διαχρονικό πρόταγμα για το δικηγορικό σώμα. Το έχουμε αποδείξει με συνεπείς δημόσιες παρεμβάσεις και συγκεκριμένες προτάσεις».
Ο νέος δικαστικός χάρτης που ευαγγελίζεται το Υπουργείο Δικαιοσύνης, μέχρι στιγμής πάντως, δεν φαίνεται να επιλύει το σημαντικότερο πρόβλημα της Δικαιοσύνης στη χώρα μας, που είναι οι καθυστερήσεις. Σύμφωνα με στοιχεία του ΔΣΑ «η αρμόδια επιτροπή CEPEJ της ΕΕ διαπιστώνει ότι, ενώ το 2012 ο χρόνος απονομής στην αστική δικαιοσύνη ήταν 449 ημέρες, το 2021 ανήλθε σε 728 και το 2022 σε 746, έναντι 268,5 ημερών που ήταν ο ευρωπαϊκός μ.ο.. Αντίστοιχα, στη διοικητική δίκη στον πρώτο βαθμό το 2022 οι ημέρες ήταν 464 (έναντι 356.12 που ήταν ο ευρωπαϊκός μ.ο.), στο β’ βαθμό 661 (έναντι 487.81 που ήταν ο ευρωπαϊκός μ.ο.) και στο ΣτΕ 1239 (έναντι 305.22 που ήταν ο ευρωπαϊκός μ.ο.)».
Οπως είπε στην ομιλία του ο κ. Βερβεσός «στον μόνο τομέα που παρατηρείται επιτάχυνση της απονομής της Δικαιοσύνης είναι στις υποθέσεις που έγινε μεταφορά δικαστηριακής ύλης σε δικηγόρους, μια από τις λίγες διαχρονικά προτάσεις μας που έγιναν δεκτές από την πολιτική ηγεσία. Τα αποτελέσματα είναι ήδη ενθαρρυντικά, καθώς έχουν ανατεθεί σε διάστημα 2,5 μηνών σε δικηγόρους περί τους 10.000 φακέλους, οι οποίοι διεκπεραιώνονται επιτυχώς στο προβλεπόμενο από το νόμο συντομότατο χρονικό διάστημα».
θα μπορούσε βέβαια να προσθέσει κάποιος σε αυτό ότι, με τα τόσα προβλήματα στη Δικαιοσύνη και με τις αλλαγές στη φορολόγηση μέσω του τεκμαρτού φορολογητέου εισοδήματος που επέβαλλε η κυβέρνηση, που αναμένεται ότι, θα επιφέρει σημαντική φορολογική επιβάρυνση στους ελεύθερους επαγγελματίες και επιστήμονες, η μεταφορά δικαστηριακής ύλης στους δικηγόρους επιβεβαιώνει τη σοφή λαϊκή ρήση: «Να σε κάψω Γιάννη, να σ’ αλείψω μέλι να… γιάνει»!
*πηγή: εφημερίδα «Εστία της Κυριακής»
