Μια αναδρομή σε τραγούδια που υπέστησαν λογοκρισία από το 1937 έως τα πρώτα χρόνια της Μεταπολίτευσης επιχειρεί η μουσική παράσταση «Τα λογοκριμένα» που θα παρουσιαστεί αύριο (8.30 μ.μ.) στο Ολύμπια – Δημοτικό Μουσικό Θέατρο «Μαρία Κάλλας» (Ακαδημίας 59-61, τηλ.: 210-3642540).
Τραγούδια που φέρουν την υπογραφή μεγάλων δημιουργών, όπως ο Μίκης Θεοδωράκης, ο Μάρκος Βαμβακάρης, ο Παναγιώτης Τούντας, ο Απόστολος Καλδάρας, ο Σταύρος Ξαρχάκος, ο Γιάννης Μαρκόπουλος, ο Διονύσης Σαββόπουλος, η Ελένη Καραΐνδρου, ο Λουκιανός Κηλαηδόνης και ο Ακης Πάνου.
Το 1937 το καθεστώς Μεταξά με τους αναγκαστικούς νόμους 445 και 446 διαμορφώνει πρώτη φορά στην Ελλάδα νομοθετικό πλαίσιο προληπτικής λογοκρισίας στο θέατρο, στο τραγούδι και το βιβλίο. Οι μεταξικοί νόμοι και στη συνέχεια οι αντίστοιχοι των κατοχικών κυβερνήσεων αποτελούν τη βάση πάνω στην οποία κινήθηκε η λογοκρισία στη μουσική (και στην τέχνη γενικότερα) για τα επόμενα 37 χρόνια, μέχρι δηλαδή την πτώση της χούντας, το 1974.
Ακόμα και στα πρώτα χρόνια της Μεταπολίτευσης η λογοκρισία μπορεί να ατονεί, αλλά δεν παύει να υφίσταται. Έως το 1994, οπότε καταργείται οριστικά, ασκείται είτε υπογείως με «κόψιμο» τραγουδιών από την κρατική ραδιοφωνία – τηλεόραση είτε επισήμως με λογοκρισία συγκεκριμένων στίχων τραγουδιών σε δίσκους, που θεωρούνται βλάσφημοι ή ανήθικοι.
Στο επίκεντρο της παράστασης βρίσκονται τραγούδια που λογοκρίθηκαν, απαγορεύτηκαν, λοιδορήθηκαν και άλλα που κυκλοφόρησαν κουτσουρεμένα ή κατάφεραν να ξεγελάσουν τους αρμοδίους με διάφορα τεχνάσματα, από το ρεμπέτικο μέχρι το λαϊκό και το αστικό τραγούδι. Παράλληλα, θα ακουστούν προσωπικές μαρτυρίες, ιστορικά στοιχεία και τραγελαφικές αφηγήσεις.
Τα τραγούδια ερμηνεύουν ο Κώστας Μακεδόνας και η Ρίτα Αντωνοπούλου, συνοδευόμενοι από το Εργαστήρι Ελληνικής Μουσικής Δήμου Αθηναίων. Μαζί τους δύο ηθοποιοί – τραγουδιστές, ο Γιάννης Μπέζος και η Ελένη Καρακάση, οι οποίοι κρατούν τον ρόλο του αφηγητή ταξιδεύοντας στα σκοτεινά χρόνια της μουσικής λογοκρισίας στην Ελλάδα, αλλά και του τραγουδιστή, αφού και αυτοί ερμηνεύουν κάποια από τα τραγούδια.
Η ιδέα, η έρευνα και τα κείμενα είναι του Δημήτρη Χαλιώτη, η καλλιτεχνική επιμέλεια του Κώστα Μακεδόνα και του Δημήτρη Χαλιώτη, οι ενορχηστρώσεις και η καλλιτεχνική επιμέλεια του Εργαστηρίου Ελληνικής Μουσικής του Αγγελου Ηλία.
Δείτε επίσης: Oι kóka&panú εξηγούν πώς συγχέονται τα όρια της αλήθειας και του ψέματος μέσα από το Evil Unicorns*