Προανακριτική: Οι ευθύνες των βουλευτών – δικαστών

Η κυβέρνηση εκούσα άκουσα αποφάσισε να κλητεύσει τον πρώην υφυπουργό Χρήστο Τριαντόπουλο στην προανακριτική επιτροπή γιατί κατάλαβε ότι η μεθόδευση που της εισηγήθηκε ο γίγας καθηγητής του Συνταγματικού Δικαίου Νίκος Αλιβιζάτος (και εκείνη αποδέχθηκε μέσα στην απόγνωσή της) «μπάζει» από παντού. Το χαιρετίζουμε. Είναι μία αρχή που, αν υπήρχαν σοβαροί βουλευτές μέσα στην προανακριτική, με εξουσιοδοτήσεις από τους αρχηγούς τους, θα μπορούσαν ακόμα και να ανατρέψουν τη βαρέως αντισυνταγματική απόφαση του Μαξίμου να «διαβιβάσει» η επιτροπή απευθείας τον φάκελο στον Αρειο Πάγο. Μέχρι να συμβεί αυτό, αν συμβεί, πρέπει να θέσουμε στον διάλογο ορισμένα θέματα.

1. Δεν είναι προνόμιο του βουλευτή η προανακριτική επιτροπή για να απορρίπτει την δωσιδικία της. Και δεν είναι φυσικός δικαστής του βουλευτή ο ανακριτής που θα αναλάβει ούτως ή άλλως την υπόθεση για να κρίνει αν θα παραπεμφθεί στο ακροατήριο. Είναι εισαγγελέας. Αλλο εισαγγελέας, άλλο δικαστής. Και απ’ όσο γνωρίζουμε, το νομικό μας σύστημα δεν επιτρέπει στους πολίτες να επιλέγουν τον εισαγγελέα που θα τους δικάσει όταν τους ασκείται ποινική δίωξη. Τούτων δοθέντων, δεν έχει κανένα δικαίωμα ο κύριος Τριαντόπουλος να επιλέξει τον εισαγγελέα του Αρείου Πάγου από τον εισαγγελέα της «προανακριτικής ». Δεν έχει κανένα δικαίωμα να ζητήσει από την προανακριτική με αρμοδιότητα εισαγγελέως την αυτοκατάργησή της με το επιχείρημα του φυσικού δικαστή. Ούτως ή άλλως, η προανακριτική και η Ολομέλεια μετά την παραπομπή βάσει αιτιολογημένου πορίσματος σε φυσικό δικαστή στέλνει υπό μία έννοια τον βουλευτή σε γνωμοδοτικό συμβούλιο και ειδικό δικαστήριο που συγκροτείται από αρεοπαγίτες και συμβούλους Επικρατείας. Οταν μιλάμε για φυσικό δικαστή 100%, άλλωστε, εννοούμε το νομικό σύστημα που αρχίζει και ολοκληρώνει την έρευνα κατά πολιτικού προσώπου και τον δικάζει σε πρώτο και τελευταίο βαθμό χωρίς την παραμικρή παρεμβολή της Βουλής.

2. Το επιχείρημα ότι η Ν.Δ. θα ζητούσε, ούτως ή άλλως, τη δίωξη Τριαντόπουλου, άρα καλύτερα μια ώρα αρχύτερα με την απευθείας δίωξη, δεν είναι ακριβές. Αυτό που προκύπτει από τα πρακτικά της Βουλής είναι ότι οι βουλευτές της Ν.Δ. προσανατολίζονταν αρχικώς, ελλείψει αποδεικτικού υλικού, να μην τον παραπέμψουν (Βορίδης). Η αλήθεια είναι ότι θα αναγκάζονταν να τον παραπέμψουν μετά την αποκάλυψη του περίφημου e-mail. H αλήθεια επίσης είναι ότι δεν έχει δικαίωμα ο εισαγγελέας που θα εποπτεύσει την ανάκριση να ασκήσει απευθείας συμπληρωματική δίωξη, αν προκύψουν στοιχεία που εμπλέκουν και άλλους υπουργούς στο μπάζωμα. Απλώς θα ενεργοποιήσει το «αμελλητί» του άρθρου 86 και θα στείλει την υπόθεση στη Βουλή για να ασκήσει δίωξη σύμφωνα με τα οριζόμενα στον καταστατικό μας χάρτη και στον νόμο περί ευθύνης υπουργών. Το πότε θα του στείλει πίσω η Βουλή τον φάκελο, με τις προθεσμίες της παραγραφής να τρέχουν ανελέητα, σύμφωνα με τον ορισμό Βενιζέλου, ουδείς το γνωρίζει. Ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Παύλος Μαρινάκης, που έμαθε άριστα τους κανόνες δικαίου στη Νομική Θράκης, δεν δικαιολογείται να τα λέει αυτά. Αλλοι ναι. Εκείνος όχι.

3. Αυτό που πρέπει να καταλάβει η κυβερνητική πλειοψηφία είναι ότι η διαδικασία που ακολουθείται είναι εξόφθαλμα αντισυνταγματική από τη στιγμή που η δίωξη που θα αποφασίσει η Ολομέλεια δεν θα βασίζεται σε αιτιολογημένο πόρισμα. Η απουσία αυτού του κρίκου από την αλυσίδα γεννά νομικές ευθύνες ποινικής και αστικής φύσεως για τους βουλευτές εκείνους που θα αποστείλουν την εισήγηση στην Ολομέλεια άνευ πορίσματος. Το εξώδικο που έστειλε στην προανακριτική η δικηγόρος Μαρία Γρατσία για λογαριασμό των συγγενών είναι στέρεο. Οποιος ψηφίσει υπέρ του αιτήματος Τριαντόπουλου μπαίνει μελλοντικώς εκτός απροόπτου σε νομικές περιπέτειες, ποινικές και αστικές. Οποιος έχει άλλη γνώμη ας διαβάσει τις γνωμοδοτήσεις των καθηγητών Φίλιππου Σπυρόπουλου («Καθημερινή» χθες) και Ξενοφώντα Κοντιάδη.

4. Πάμε τώρα στα πολιτικά, γιατί κι αυτά πρέπει να τεθούν στη σωστή τους βάση. Ισχυρίζεται η κυβέρνηση, τώρα που ο «πέλεκυς» έχει «παρκάρει» έξω από την αυλή της, ότι οι προανακριτικές δεν οδηγούν πουθενά και ότι οι αντιπολιτεύσεις επιδιώκουν το σόου. Ας το ξεκαθαρίσουμε. Υπάρχουν δύο κατηγορίες τέτοιων επιτροπών. Αυτές που συγκροτούν τα κόμματα για να εξοντώσουν πολιτικούς αντιπάλους και αυτές που δεν ανήκουν σε αυτή την κατηγορία. Η εξεταστική που συγκροτήθηκε για τους πυραύλους TORM1 με πρόεδρο τον Γιάννη Τραγάκη ανακάλυψε όλη τη διαδρομή της μίζας του Ακη Τσοχατζόπουλου και της offshore εταιρίας του, Blue Bell. Τα ευρήματά της ήταν μετέπειτα απολύτως χρήσιμα στη Δικαιοσύνη. Το ότι ο Ευάγγελος Βενιζέλος αποκάλεσε τον αριθμό του τραπεζικού λογαριασμού «αριθμό τηλεφώνου» για να το επικαλούνται σήμερα κάποιοι ως απόδειξη κακής λειτουργίας δεν αναιρεί την αξία της έρευνάς της. Η «εξεταστική» της Επιτροπής Θεσμών για τις υποκλοπές Καραμανλή με πρόεδρο τον Αναστάσιο Καραμάριο περιέγραψε όλη την αλήθεια για το τι συνέβη, και εδώ ο Ευάγγελος Βενιζέλος έδειξε ό,τι συνέβη, ακόμα και τα ξένα κέντρα. Η εξεταστική για το πλαίσιο χρηματοδότησης των ΜΜΕ με πρόεδρο τον Σωκράτη Φάμελλο μπήκε πολύ βαθιά στα οικονομικά τους και μόλις προχθές ο ιστότοπος in.gr επικαλέστηκε εκτεταμένα αποσπάσματα του πορίσματός της για τον τρόπο δανειοδότησης κυριακάτικης εφημερίδας.

5. Οταν αφήνονται οι βουλευτές και ασκούν καθαρά καθήκοντα εισαγγελικού λειτουργού, όχι ορντινάντσας των ηγεσιών, μια χαρά κάνουν τη δουλειά τους οι εξεταστικές και οι προανακριτικές. Οταν όμως είναι εστίες βρομιάς, πράγματι αμφισβητούνται. Οταν λες στο αυτί κατηγορουμένου για τα δομημένα ομόλογα «δώσε μας τον Καραμανλή και θα πέσεις στα μαλακά», προφανώς αυτό δεν είναι προανακριτική. Οταν λες στο αυτί υφυπουργού στην υπόθεση του Βατοπαιδίου «δώσε μας τον Αγγέλου και θα γλιτώσεις», αυτό είναι κακοδικία. Οταν λες στο αυτί δημοσιογράφου «πες στον Φιλιππάκη να δώσει τον Παπαγγελόπουλο» στην προανακριτική για τη Novartis «και από εμάς ό,τι θέλεις», αυτό δεν είναι Δικαιοσύνη. Και όταν λες στο αυτί βουλευτή στην εξεταστική για τα Τέμπη «ψήφισε κατά της κλήσης Τριαντόπουλου στην επιτροπή και θα γίνεις υπουργός», αυτό δεν είναι επιτροπή αλλά πολιτική αγοραπωλησία. Ξέρετε ποιοι ζητούν την κατάργηση των προανακριτικών και των εξεταστικών με το επιχείρημα της απαξίωσής τους; Αυτοί που τις απαξίωσαν! Ε, πάει πολύ, δε νομίζετε;

6. Και κάτι ακόμα: Ο σεβασμός στους θεσμούς, στο Σύνταγμα, στον νόμο και στη δικονομία δεν είναι σόου της αντιπολίτευσης. Είναι καθήκον της κυβέρνησης. Οταν προκύπτει από επίσημο αποδεικτικό στοιχείο, όπως το πρωτότυπο ηλεκτρονικής αλληλογραφίας μεταξύ υπουργών, η ανάγκη της μαρτυρίας τους στην προανακριτική, πρέπει να προσέρχονται. Δεν είναι ιερές αγελάδες οι υπουργοί που καταθέτουν σε επιτροπές. Υποχρεούνται από τον νόμο. Και εφόσον πάνε, δεν κάνουν χάρη σε κανέναν παρά μόνο στον εαυτό τους. Εχουν ορκιστεί να τηρούν τον Σύνταγμα και τον νόμο. Ούτε μια στιγμή δεν πρέπει να τους περάσει από το μυαλό ότι έχουν επιλογή να γίνουν επίορκοι.