To τελευταίο ρεπορτάζ μας από την αποστολή στο Κάιρο της Αιγύπτου είχε ορόσημο το πέτρινο μοναστήρι του Αγίου Γεωργίου, που η θέα του κόβει την ανάσα των προσκυνητών! Οσοι έχουν επισκεφθεί το Κάιρο γνωρίζουν καλά ότι για την ελληνική παροικία το μοναστήρι του Αγίου Γεωργίου δεν είναι οποιοδήποτε θρησκευτικός προορισμός!
- Από Τη Μαρία Ανδρέου
Είναι από τα σημαντικότερα μνημεία της χριστιανοσύνης στην Αφρική κι εκεί εναποθέτουν τις προσδοκίες, τα όνειρα και την ελπίδα τους για μια καλύτερη ζωή χιλιάδες πιστοί. Ο ναός βρίσκεται στην περιοχή Margirgis (παράφραση του Αϊ-Γιώργη στα αραβικά).
Ο «Αμπού Γκοργκ», όπως τον αποκαλούν οι Αιγύπτιοι, είναι θαυματουργός, γι’ αυτό άλλωστε συρρέουν χιλιάδες από διαφορετικά σημεία της χώρας την ημέρα της γιορτής του, στις 23 Απριλίου. Για πολλές μουσουλμάνες μητέρες είναι ο θεραπευτής των παιδιών τους! Μάλιστα, η τοποθεσία όπου βρίσκεται το μοναστήρι λέγεται πως είναι Χριστοφόρα, καθώς, σύμφωνα με την Καινή Διαθήκη, τη συγκεκριμένη περιοχή επισκέφθηκε η αγία οικογένεια, όταν ο Ιωσήφ, η Παναγία και το Θείο βρέφος έφτασαν στην Αίγυπτο για να σωθούν από τη μανία του βασιλιά Ηρώδη, καθώς είχε διατάξει τη σφαγή νηπίων στη Βηθλεέμ και στα περίχωρα για να μη γεννηθεί ο νέος βασιλιάς του Ισραήλ.
Η «περιπέτεια» του νεοφερμένου στη γη Λυτρωτή συγκινεί βαθιά και σκηνές από την ταινία «Ο Ιησούς από τη Ναζαρέτ» του Τζεφιρέλι μάς έρχονται στο μυαλό… Στην είσοδο του ναού μάς περιμένουν με χαρά ο πατέρας Ιωακείμ και ο πατέρας Σάββας, οι οποίοι είναι και οι ξεναγοί μας σε αυτό το προσκύνημα… Μας φιλοξενούν αρχικά στο αρχονταρίκι της μονής και μας φιλεύουν δροσερό νερό, καφέ και λουκουμάκι.
H εξιστόρηση
Οπως μας διηγούνται, σύμφωνα με τα Ευαγγέλια, όταν οι τρεις Μάγοι προσκύνησαν τον Χριστό, αναχώρησαν για την πατρίδα τους, χωρίς να περάσουν από τον βασιλιά Ηρώδη. Τότε άγγελος Κυρίου φάνηκε σε όνειρο στον Ιωσήφ και του είπε να πάρει το παιδί με τη μητέρα του και να φύγει στην Αίγυπτο (Ευαγγέλιο Ματθαίου, Β’ 13-18). Και έμεινε εκεί η Θεοτόκος μας, σε αυτή τη σπηλιά, μέχρι που πέθανε ο Ηρώδης, για να επαληθευθεί έτσι εκείνο που ελέχθη διά του προφήτου Ωσηέ: «Εξ Αιγύπτου εκάλεσα τον υιόν…». Η χώρα της Αιγύπτου, λοιπόν, δέχεται τη θεία ευλογία, υποδέχεται και περιθάλπει τον καταδιωκόμενο Θείο βρέφος και την οικογένειά του. Μάλιστα, η αγία οικογένεια ήπιε νερό από ένα πηγάδι, στο παλαιό ελληνορθόδοξο νεκροταφείο.
Η «Espresso» με τη βοήθεια των κληρικών επισκέφθηκε με κατάνυξη το ξεχασμένο και παρατημένο νεκροταφείο της ελληνικής κοινότητας της Αιγύπτου και είδε την εγκατάλειψη… Μια εγκατάλειψη που πονάει, καθώς συνειδητοποιείς το πέρασμα του χρόνου και τη σμίκρυνση της ελληνική κοινότητας στην Αίγυπτο. Στο βάθος του νεκροταφείου βρίσκεται η εκκλησία που είναι αφιερωμένη στην Παναγία και στην οποία βρίσκονται το προσκύνημα η Φυγή στην Αίγυπτο και το αγίασμα από το πηγάδι… Αφού προσκυνάμε με δέος, κατευθυνόμαστε στο μοναστήρι του Αγίου Γεωργίου, που μοιάζει σαν κάστρο, στην κοπτική γειτονιά. Ναι… Το μοναστήρι του Αγίου Γεωργίου είναι ένας πύργος και, σύμφωνα με τις θρησκευτικές παραδόσεις, αποτέλεσε τον χώρο όπου φυλακίστηκε ο μεγαλομάρτυρας Αγιος Γεώργιος.
Η ιερά μονή είναι κτισμένη σε ένα ρωμαϊκό φρούριο, το οποίο είναι το παλαιό οχυρό της αρχαίας Βαβυλωνίας στην Αίγυπτο και το οποίο γειτνίαζε με τον ποταμό Νείλο. Πολύ αργότερα φιλοξένησε έναν βυζαντινό ναό του 5ου μ.Χ. αιώνα, στα θεμέλια του οποίου είναι κτισμένη η σημερινή Ροτόντα! Τη μεγάλη ιστορική σημασία του χώρου αποδεικνύουν και τα πολλά εκκλησάκια που είναι κτισμένα κάτω από τον κυρίως ναό, σε κατακόμβες, μέχρι και σε επτά ορόφους κάτω από το επίπεδο του καθολικού της μονής. Ακόμα μία μοναδικότητα του ναού είναι η παρουσία δύο αμβώνων, από τους οποίους οι διάκονοι διάβαζαν το Ευαγγέλιο στην ελληνική και την αραβική γλώσσα. Καθώς μπαίνουμε στο μικρό παρεκκλήσι του Αγίου Γεωργίου, που είναι το κελί του και η φυλακή του, βλέπουμε τον τόπο όπου μαρτύρησε. Δεκάδες πιστοί με δάκρυα στα μάτια ανάβουν λαμπάδες, φοράνε την αλυσίδα που τον έδεσαν, την περνάνε από τον λαιμό τους και προσεύχονται στον άγιο Γεώργιο. Φέτος το πανηγύρι του αγίου Γεωργίου, όπως μας λέει ο πατέρας Ιωακείμ, ο οποίος ήρθε από το Λονδίνο για να διακονήσει το ποίμνιο στο Κάιρο, θα γίνει με λαμπρότητα από τον Πατριάρχη Αλεξανδρείας και Πάσης Αφρικής Θεόδωρο Β΄ και τον κλήρο της αιγυπτιακής πρωτεύουσας.
Το ποίμνιο θα ακούσει ακόμα μία φορά το «Χριστός Ανέστη», τους ψαλμούς και το τροπάριο του αγίου Γεωργίου και η ιστορική εκκλησία θα εορτάσει, με τις προσευχές των Αιγυπτίων όλου του κόσμου, που το θεωρούν το μεγαλύτερο προσκύνημά τους, το μεγαλύτερό τους τάμα… Να σημειώσουμε ότι η Ιερά Μονή του Αγίου Γεωργίου ανακαινίστηκε πλήρως από τον εφοπλιστή και διοικητή του Αγίου Ορους Αθανάσιο Μαρτίνο και τη σύζυγό του και εγκαινιάστηκε το 2015. Τα μηνύματα που έρχονταν από το Κάιρο για τον Αγιο Γεώργιο ήταν ανησυχητικά. Πολλά στατικά προβλήματα που πολλαπλασιάζονταν με τον χρόνο: ρηγματώσεις, καθιζήσεις, αλλοιώσεις και μέσα σε όλα αυτά και οι… νυχτερίδες που έμπαιναν κατά εκατοντάδες από τα σημεία του τρούλου που είχαν ανοίξει από τις φθορές. Και είναι αλήθεια ότι υπήρχαν στιγμές που το προσκύνημα έμοιαζε με εφιάλτη για τους πιστούς. Το έργο αποκατάστασης και ανάδειξης, προϋπολογισμού 6.500.000 ευρώ, με αποκλειστική χορηγία της Μαρίνας και του Αθανασίου Μαρτίνου, δεν ήταν απλή υπόθεση. Περιλάμβανε εργασίες στερέωσης και αναστήλωσης του ρωμαϊκού πύργου, του νεότερου ναού, καθώς και συντήρηση των αγιογραφιών του Κωνσταντίνου Παρθένη.
Πλέον μέσα στον πύργο λειτουργεί μουσείο με βυζαντινές εικόνες, ενώ υπάρχουν προθήκες από τα άμφια Πατριαρχών. H ιδιαιτερότητα του Ιερού Ναού του Αγίου Γεωργίου έγκειται στο ότι πρόκειται για έναν ναό σε μορφή ροτόντας, που έχει βασιστεί πάνω σε καταπληκτικά σωζόμενο τριώροφο ρωμαϊκό πύργο, κυκλικής κάτοψης του 1ου αι. μ.Χ. Ο προσηνής πατέρας Ιωακείμ μάς παίρνει από το χέρι, μας κατεβάζει από τις σκάλες του πύργου και μας ξεναγεί με χαμόγελο στο υπόγειο του ναού, όπου και βρίσκονται οι τάφοι όλων των Πατριαρχών Αλεξανδρείας. Ο τριώροφος ρωμαϊκός πύργος αποτελεί τμήμα ενός σπουδαίου τεχνικού έργου της αρχαιότητας, «του οχυρού της Βαβυλώνας», στην όχθη του Νείλου.
Το οχυρό της Βαβυλώνας κτίστηκε από τον αυτοκράτορα Τραϊανό πάνω σε παλαιότερη εγκατάσταση των Πτολεμαίων, προκειμένου να προστατεύσει τη δίοδο των πλοίων από τον Νείλο, μέσω ενός τεχνητού καναλιού προς την Ερυθρά Θάλασσα. Ο επιβλητικός ναός με τη σημερινή του μορφή, που ανεγέρθηκε το 1904 επί Πατριάρχη Φωτίου, έχει εμβαδόν 784 τ.μ., ύψος 22 μέτρα και 16 παράθυρα. Η άδεια στο Πατριαρχείο για να ιδρύσει τον ναό του Αγίου Γεωργίου σε αυτή τη θέση δόθηκε από τον ίδιο τον σουλτάνο Σελίμ Α΄, πατέρα του γνωστού μας λόγω… ΑΝΤ1 Σουλεϊμάν του Μεγαλοπρεπούς. Τη δε βάση του τρούλου συγκρατούν οκτώ ψηλοί κίονες με κορινθιακά κιονόκρανα. Ο Παντοκράτορας στον τρούλο είναι έργο του γνωστού Αιγυπτιώτη ζωγράφου Κωνσταντίνου Παρθένη και είναι και αυτή η τελευταία εικόνα που παίρνουμε μαζί μας καθώς αποχαιρετάμε με αγάπη και ανάβοντας ένα κερί το Κάιρο…
Πηγή: Espresso
