Πρόσφατα «γιορτάσαμε» την επέτειο της Εθνεγερσίας του 1821 κλεισμένοι στα σπίτια μας
- Από τον Γιάννη Χ. Κουριαννίδη
Χωρίς δοξολογίες, χωρίς παρελάσεις, χωρίς συμμετοχή του κόσμου στις τυπικές καταθέσεις στεφάνων, όπου αυτές έγιναν και από ανθρώπους που ουδεμία σχέση έχουν με το πνεύμα και τη βιοτή των προγόνων μας εκείνης της εποχής που υποτίθεται πως τιμούν.
Είναι, βεβαίως, εύκολο να πει κανείς ότι οι ηγέτες εκείνης της εποχής ήταν στρατιωτικοί και ότι το πρόταγμα για το οποίο έδιναν τη ζωή τους ήταν το «Ελευθερία ή θάνατος», σε αντίθεση με την «τέχνη του εφικτού», που επικαλούνται οι σημερινοί πολιτικοί ηγέτες μας.
Κι όμως, και εκείνη την εποχή ανεφύησαν πολιτικές προσωπικότητες με ρόλο πολύ κατώτερο των απαιτήσεών της. Η διαφορά με το σήμερα είναι πως όταν χρειάστηκε έκαναν το χρέος τους προς την πατρίδα θυσιάζοντας την ίδια τους τη ζωή, όπως ο Παπαφλέσσας στο Μανιάκι.
Δυστυχώς, τα διαγγέλματα των υψίστων πολιτειακών παραγόντων της εποχής μας, με αφορμή την Εθνεγερσία, ήταν πολύ κατώτερα του πνεύματος του Αγώνα. Ακούγοντας λ.χ. τη νέα Πρόεδρο της Δημοκρατίας, μάθαμε ότι οι Ελληνες ξεσηκώθηκαν εναντίον του «οθωμανικού δεσποτισμού»! Πόσο ξένη, πράγματι, ακούγεται η διατύπωση αυτή ενώπιον του «Ελευθερία ή θάνατος» ή του «για του Χριστού την πίστη την αγία και της πατρίδος την ελευθερία» ή στη θέα του σταυρού σε όλα τα λάβαρα των αγωνιστών!
Ο υποβιβασμός της Εθνεγερσίας των Ελλήνων, σε μια απλή εξέγερση εναντίον ενός δεσποτικού καθεστώτος που δυνάστευε όλους τους λαούς της αυτοκρατορίας, αποτελεί βάναυση προσβολή στα ιδανικά και στις αξίες των προγόνων μας, που τους οδήγησαν στο θαύμα της νίκης.
Ακόμη πιο απαξιωτική ήταν η αναφορά του πρωθυπουργού, ο οποίος στο διάγγελμά του ανέφερε ότι το 1821 οι Έλληνες δημιούργησαν έθνος! Η σκόπιμη αυτή σύγχυση μεταξύ κράτους και έθνους συνεχίζει μια αθλιότητα που είδε το φως της δημοσιότητας πριν από μερικά χρόνια, μέσω της τηλεοπτικής παραγωγής «1821 – Η γέννηση ενός έθνους». Η προσπάθεια αυτή αποσκοπεί αφενός στο να ξεκόψει τον Ελληνισμό από το εθνικό παρελθόν του (αυτό δηλαδή που υπήρχε πριν από την Εθνεγερσία του 1821) και αφετέρου να του εμφυσήσει την αντίληψη του υπηκόου ενός κράτους και όχι του μέλους της εθνικής κοινότητας.
Δυστυχώς, δύο αιώνες μετά την Εθνεγερσία, πρέπει ακόμη να τονίζουμε αυτονόητα πράγματα. Ότι, δηλαδή, άλλο το κράτος (Ελλάδα) και άλλο το έθνος (Ελληνισμός). Αλίμονο αν περιορίσουμε το έθνος μας στα στενά όρια ενός κράτους!
Πέραν της μεταναστευτικής διασποράς του Ελληνισμού, που δημιούργησε πολυπληθείς κοινότητες σε πολλές χώρες του κόσμου, υπάρχουν και γηγενείς ελληνικοί πληθυσμοί που ζουν και σήμερα ακόμη στη Βόρειο Ήπειρο, στην Κύπρο, στη Νότια Ιταλία, στη Μικρά Ασία, στις παρευξείνιες χώρες κ.α. Πληθυσμοί που δεν έπαψαν ποτέ όλα αυτά τα χρόνια να διαφυλάσσουν το ομότροπον και, όπου το κατάφεραν, μαζί με αυτό και άλλα χαρακτηριστικά της εθνικής τους ταυτότητας.
Αν τα λεγόμενα δυτικά κράτη έχουν κατορθώσει να ενσωματώσουν στην επικράτειά τους, σε γενικές γραμμές, το σύνολο των εθνικών τους κοινοτήτων, δεν συμβαίνει το ίδιο και για το ελληνικό κράτος, και μάλλον δεν αποτελεί καν επιδίωξή του. Αν για κάποια έθνη ο μεγαλοϊδεατισμός τους εξαντλείται στο «όber alles», για τον Ελληνισμό προέχει ο πολιτιστικός εξανθρωπισμός της οικουμένης, αυτή η κοσμοπολίτικη ανάσα μας, όπως τον προσδιόρισαν οι πρωτοπόροι του ελληνικού εθνικισμού και τον υλοποίησαν διαχρονικά όλες οι μεγάλες πνευματικές μορφές του Ελληνισμού, πολύ πριν και μετά την Εθνεγερσία του 1821. Και το έκαναν ως μέλη ενός έθνους, που μετρά ιστορία χιλιάδων ετών και όχι κρατική υπόσταση δύο αιώνων..
*Δημοτικός Σύμβουλος Θεσσαλονίκης «Θεσσαλονίκη Πόλη Ελληνική» [email protected]
