Ο Μητσοτάκης ενώ χειρίστηκε σωστά την πανδημία – και αυτό το αναγνωρίζουν όλοι – με όρους οικονομίας είναι άτυχος.
Πέτρος Λεωτσάκος / bankingnews.gr
Αναδημοσίευση άρθρου
Ενώ οι δημοσκοπήσεις καταγράφουν μεγάλη κοινωνική αποδοχή για τις επιλογές της κυβέρνησης Μητσοτάκη, λόγω των αποτελεσματικών χειρισμών στην αντιμετώπιση του κορωνοϊού… ο πρωθυπουργός της Ελλάδος είναι… άτυχος με οικονομικούς όρους.
Ο Έλληνας έχει την τάση να ξεχνάει εύκολα και να εστιάζει στα προβλήματα.
Ο Μητσοτάκης ενώ χειρίστηκε σωστά την πανδημία – και αυτό το αναγνωρίζουν όλοι – με όρους οικονομίας είναι άτυχος.
Στον τομέα που ο Μητσοτάκης πόνταρε να πάει καλά λόγω και ιδεολογίας αλλά και προτάσεων, προ του κορωνοιού… ήρθε η πανδημία και θα οδηγήσει σε ναυάγιο μεγάλο μέρος των σχεδιασμών της κυβέρνησης της ΝΔ.
Στο κείμενο αυτό θα αναλυθούν 6 κρίσιμοι παράγοντες που η Ελλάδα με μαθηματική ακρίβεια θα τους βρει μπροστά της και χωρίς να αποτιμάται εάν θα επανέλθει σε βάθος μηνών ο κορωνοιός μετά από την φάση ύφεσης και εξασθένησης που θα καταγραφεί προσεχώς.
1) Η Ελλάδα θα φθάσει στο 2023 ώστε να επιτύχει τις οικονομικές επιδόσεις του 2019 και με χειρότερους όρους σε όλους τους τομείς.
Συγκεκριμένα το 2019 η Ελλάδα πέτυχε ΑΕΠ στα 187,5 δισεκ. ευρώ.
Το 2020 θα υποχωρήσει -10% όπερ σημαίνει περίπου 170 δισεκ. ευρώ.
Το 2021 με βάση το ΔΝΤ η Ελλάδα θα σημειώσει αύξηση ΑΕΠ 5%, το πιθανό σενάριο είναι ότι η ανάπτυξη θα είναι 4% αλλά ας δεχθούμε το 5% του ΔΝΤ.
Αυτό σημαίνει ότι το ΑΕΠ από 170 δισεκ. θα αναρριχηθεί στα 178-179 δισεκ.
Το 2022 ο ρυθμός ανάκαμψης θα επιβραδυνθεί εκ νέου και για να πιάσει η Ελλάδα ΑΕΠ 187,5 δισεκ. ευρώ θα πρέπει να φθάσει στο 2023.
Το 2023 η Ελλάδα θα επιτύχει τις οικονομικές επιδόσεις του 2019.
Ας ληφθεί υπόψη ότι με όρους ΔΝΤ η Ελλάδα εμφανίζει την μεγαλύτερη συρρίκνωση ΑΕΠ το 2020 στο -10% χειρότερη εικόνα και από την Ιταλία που βρίσκεται στο επίκεντρο της καταστροφής του κορωνοϊού.
2) Εάν ήταν μόνο θέμα στατιστικό και όχι δυναμικό θα μπορούσε κανείς να υποθέσει ότι η μείωση του ΑΕΠ επειδή θα είναι οριζόντια παγκοσμίως και επειδή δεν προήλθε από κάποιο λάθος της κυβέρνησης αλλά από ένα παγκόσμιο σοκ του κορωνοϊού… δεν θα αλλάξει τις στρατηγικές στην οικονομία.
Μια τέτοια ερμηνεία θα είναι λάθος 100%.
Η κυβέρνηση Μητσοτάκη δεν θα μπορέσει να υλοποιήσει καμία προεκλογική της δέσμευση.
Όμως αυτό είναι το ελάχιστο.
Με δημοσιονομικό έλλειμμα -12% με -14% και χρέος που το 2020 θα φθάσει στο 220% του ΑΕΠ για να υποχωρήσει στο 200% τα επόμενα χρόνια και χωρίς πρωτογενές πλεόνασμα η Ελλάδα θα βρεθεί σε πολύ δύσκολη θέση.
3) Η κυβέρνηση της Ελλάδος από την μια έβλεπε την παγίδα της προληπτικής πιστωτικής γραμμής, όλοι ξέρουν ότι όποια χώρα πάρει ECCL προληπτική πιστωτική γραμμή θα είναι υπόλογος του ESM του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας και στο τέλος θα κατέληγε με όρους μνημονίου.
Η Ελλάδα ακόμη και εάν πάρει – υπάρχει πιθανότητα να μην πάρει – ούτε τα 3,8 δισεκ. από τον ESM για την Υγεία… με τυπικούς όρους στο τέλος μπορεί να καταλήξει με μνημόνιο.
Η Ελλάδα μπορεί να μην πάρει ούτε τα 3,8 δισεκ. για την υγεία που τις αναλογούν με βάση τις τελευταίες αποφάσεις του Eurogroup.
Η κυβέρνηση της Ελλάδος από την άλλη δεν μπορεί να χρησιμοποιήσει το κεφαλαιακό μαξιλάρι, το ζήτησε και οι ευρωπαίοι αρνήθηκαν με το πρόσχημα – που είναι και σωστό – ότι τα 24,1 δισεκ που δόθηκαν και η Ελλάδα τα έφθασε στα 33 δισεκ. με ίδια μέσα… του capital buffer θα εξυπηρετήσουν μόνο το χρέος.
Η Ελλάδα δεν μπορεί να πάρει προληπτική πιστωτική γραμμή λόγω μνημονιακών όρων και η Ελλάδα δεν μπορεί να χρησιμοποιήσει τα 33 δισεκ. του κεφαλαιακού μαξιλαριού γιατί υπάρχει ο κίνδυνος υποτιμητικής κερδοσκοπίας στα ελληνικά ομόλογα ακόμη και με τις αγορές ελληνικών τίτλων από την ΕΚΤ.
Ποια είναι η επιλογή της Ελλάδος να εκδώσει νέο χρέος.
Τι κάνει η Ελλάδα, π.χ. με την έκδοση 7ετούς θα συγκεντρώσει 3 δισεκ. θα τα αγοράσουν και οι ελληνικές τράπεζες και εν συνεχεία η ΕΚΤ θα αγοράσει τους τίτλους αυτούς από το πρόγραμμα Πανδημίας.
Μέχρι το τέλος του 2020 η Ελλάδα μπορεί να συγκεντρώσει 8-10 δισεκ. ευρώ.
Κατά την άποψη μας ενώ βραχυπρόθεσμα η Ελλάδα ωφελείται στρατηγικά με αυτή την στρατηγική παίρνει μεγάλο ρίσκο.
4) Η Ελλάδα έχει φέρει στο τραπέζι οικονομική στήριξη 15 δισεκ. και θα χρειαστεί άλλα 10-12 δισεκ. για να καλύψει τις μαύρες τρύπες στην οικονομία, τα δημοσιονομικά ελλείμματα κ.α.
Την ίδια ώρα δεν υπάρχει πρωτογενές πλεόνασμα που εξυπηρετεί το χρέος αλλά δημοσιονομικό έλλειμμα.
Ταυτόχρονα η αύξηση του δανεισμού θα αυξήσει και το χρέος που δυνητικά μπορεί να φθάσει στα 370 από 356 δισεκ.
Οι οικονομικές προϋποθέσεις είναι πολύ χειρότερες, υπάρχουν όμως και βοήθειες.
Π.χ. η Ελλάδα θα δανειστεί από τις αγορές και έχει την στήριξη της ΕΚΤ που ήδη αγοράζει – και θα συνεχίσει – ελληνικά ομόλογα.
Όμως η βοήθεια αυτή στηρίζει τα spreads στα ομόλογα δεν επιλύει προβλήματα.
Η έλλειψη πρωτογενούς πλεονάσματος είναι βέβαιο που θα οδηγήσει…
5) Δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι οι Ευρωπαίοι και ειδικά οι δανειστές όταν θα ξεκινήσει η φάση της κανονικότητας θα απαιτήσουν από την Ελλάδα μεγάλες δημοσιονομικές προσαρμογές.
Οι δανειστές υπάρχει ο κίνδυνος να αφήσουν την Ελλάδα να χρησιμοποιήσει το εργαλείο της ΕΚΤ ώστε να δανειστεί από τις αγορές για κάποιους μήνες… αλλά είναι μαθηματικώς βέβαιο ότι θα έρθει και η ώρα του λογαριασμού.
Η ελληνική κυβέρνηση θα πρέπει να προετοιμαστεί όχι απλά να εγκαταλείψει τα σχέδια για φοροελαφρύνσεις ή άλλα κοινωνικά μέτρα αλλά να υποχρεωθεί να εφαρμόσει νέα μνημονικά μέτρα.
Η εκτροπή στα δημοσιονομικά και η κατάρρευση του πρωτογενούς πλεονάσματος, δεν θα επιτρέψουν στην Ελλάδα καμία ευελιξία.
Από τον τρόπο με τον οποίο οι δανειστές χειρίστηκαν κράτη όπως η Ιταλία και η Ισπανία στο τελευταίο Eurogroup εξάγεται το συμπέρασμα ότι την Ελλάδα θα την στριμώξουν πολύ άσχημα στο επόμενο διάστημα.
6) Στην εξίσωση της ελληνικής οικονομίας πρέπει να προστεθούν και δύο βασικές παράμετροι, το χρέος και ο τουρισμός.
Το χρέος θα εκτοξευθεί στο 220% με όρους 2020 για να αρχίσει να αποκλιμακώνεται με όρους ΑΕΠ 2021.
Υψηλότερο χρέος, χωρίς πρωτογενές πλεόνασμα, με χαμηλό ΑΕΠ και με χειρότερους όρους στις εκθέσεις βιωσιμότητας του ελληνικού χρέους η Ελλάδα εξελίσσεται σε Ιαπωνία… αλλά χωρίς να διαθέτει την οικονομική δομή της οικονομίας της Ιαπωνίας.
Άρα με όρους χρέους είναι ξεκάθαρη η επιδείνωση στην Ελλάδα.
Υπάρχει και ο τουρισμός που μαζί με όλα τα περιφερειακά επαγγέλματα π.χ. αεροπορικές και πολλά άλλα φθάνει το 30% του ΑΕΠ ή 55 δισεκ. με όρους 2019.
Με βάση τους γνώστες του Τουρισμού το 2021 θα έρθουν στην Ελλάδα 15 με 16 εκατ τουρίστες αντί 30 εκατ που είχαν έρθει το 2019.
Για το 2020 ο τουρισμός στην Ελλάδα θα καταρρεύσει.
Συμπέρασμα
Η κυβέρνηση της ΝΔ και ο Μητσοτάκης πριν τον κορωνοιό είχαν ένα πλεονέκτημα… είχαν πείσει τις αγορές ότι έχουν απέναντι τους μια φιλική κυβέρνηση.
Αυτό ήταν αλήθεια.
Όμως ο Μητσοτάκης είχε σχεδιάσει το κυβερνητικό του πλάνο ποντάροντας ότι κάθε χρόνο η οικονομία και η κοινωνία θα έβλεπε βελτίωση και περισσότερη κανονικότητα.
Αυτό το σενάριο δεν υπάρχει.
Η ΝΔ για τα επόμενα 2 χρόνια θα κληθεί να διαχειριστεί προβλήματα και πίεση από τους δανειστές.
Δεν υπάρχει περίπτωση οι δανειστές να χαριστούν – φάνηκε στο τελευταίο Eurogroup –
Ο Μητσοτάκης είναι άτυχος γιατί η πρώτη του 4ετία θα αναλωθεί να συμμαζέψει τα σπασμένα κομμάτια της εθνικής οικονομίας και να κλείσει μαύρες τρύπες που ναι μεν δεν δημιούργησε ο ίδιος αλλά θα κριθεί από την κοινωνία για το πώς θα τις αντιμετωπίσει.
Ούτε λόγος για κοινωνική πολιτική, ούτε λόγος για μέτρα φιλικά προς τις επιχειρήσεις ειδικά τώρα που τα δημόσια φορολογικά έσοδα έχουν υποστεί κραχ.
Η κυβέρνηση Μητσοτάκη, όπως και η κυβέρνηση Τσίπρα θα πιούν το πικρό ποτήρι των δανεικών… η Ελλάδα χρωστάει 265 με 270 δισεκ. σε ESM, EFSF, ETEπ, διακρατικά δάνεια κ.α. και αυτή η υποχρέωση θα κρατάει δέσμια την Ελλάδα για πολλά χρόνια.
Πέτρος Λεωτσάκος
www.bankingnews.gr