Αυτός ο ιός, όσο θανατηφόρος υπήρξε για τους ανθρώπους, στάθηκε πραγματικά αναζωογονητικός για μια μεγάλη «κυρία» του κρατικού μηχανισμού, η οποία ξεχασμένη στα παρασκήνια -σχεδόν γερασμένη- και υπερβολικά… κουρασμένη, αναγκάστηκε να διεκδικήσει τον ρόλο της στις κοινωνικές υπηρεσίες.
Για την ακρίβεια, ο «κορωνάτος» ιός μετατράπηκε σε κάτι σαν απινιδωτή για την Τοπική Αυτοδιοίκηση.
- Της Λώρα Σταματάκη
Ελλείψει οικονομικών πόρων, οι τελευταίες κυβερνήσεις φέρθηκαν στην Τοπική Αυτοδιοίκηση με ένα σκεπτικό του τύπου… ελεήστε τον κομπάρσο.
Έτσι, ο κοινωνικός ρόλος των δήμων συρρικνώθηκε, συμπιέστηκε κυρίως σε καθήκοντα γραφειοκρατικά, σε ρόλο «κουτσοπόδαρου», που τον υποχρεώνουμε να τρέχει σε ώρα ανάγκης. Και φαίνεται ότι αυτή η ανάγκη ήρθε!
Η πανδημία έφερε την κεντρική εξουσία σε απόγνωση, μη δυνάμενη να χειριστεί μια τέτοια κρίση στο σύνολό της. Πώς να γίνει ο σχεδιασμός; Πώς να προχωρήσει στην υλοποίηση των δράσεων;
Κι εκεί φάνηκε ξανά ως από μηχανής θεός η Τοπική Αυτοδιοίκηση, πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια.
Μετά το ιατρικό και νοσηλευτικό προσωπικό, το οποίο αντιμετώπισε το «θηρίο» πρόσωπο με πρόσωπο, υπήρξαν κι αυτοί που το… άρπαξαν από το χέρι και αναμετρήθηκαν μαζί του:
• Πρώτοι οι σκουπιδιάρηδες (έτσι δεν τους λένε όσοι θέλουν να τους υποτιμήσουν), το προσωπικό καθαριότητας επισήμως, για τις μέρες που μέχρι και ο τελευταίος μεγαλοαστός, συνειδητοποίησε πως αν αυτοί οι άνθρωποι δεν βγουν στους δρόμους για να δουλέψουν και να συλλέξουν τις βρομιές του καθενός μας, εκτός από τον φονικό ιό θα μας επισκεπτόταν και η θανατηφόρα χολέρα. Όταν έπρεπε όλοι να μείνουμε σπίτι, εκείνοι έπρεπε να είναι έξω αντιμέτωποι τόσο με τα επικίνδυνα νοσοκομειακά απόβλητα όσο και με τους τόνους των αστικών σκουπιδιών μέσα στην καραντίνα, όταν τρώγαμε ασταμάτητα από ανία και άγχος.
• Το προσωπικό στο «Βοήθεια στο Σπίτι», ένα πρόγραμμα αμφιλεγόμενο, αμφισβητούμενο, που έχει κατηγορηθεί πολλάκις πως δεν χρειάζεται και είναι περιττό, πως «σιγά τη δουλειά που προσφέρει», αφού χαμένα πηγαίνουν τα χρήματα από τις επιδοτήσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Αυτά τα ίδια παιδιά βγήκαν στους δρόμους και μοίρασαν 40.000 μερίδες ημερησίως (μόνο στην Αττική) αλλά και φάρμακα σε ομάδες ανθρώπων που δεν μπορούσαν αλλά και δεν έπρεπε να βγουν από το σπίτι. Καθαριστές, νοσηλευτές και κοινωνικοί λειτουργοί του προγράμματος στήριξαν κι αυτοί με τη σειρά τους την κοινωνία στις δύσκολες μέρες της καραντίνας.
• Οι ψυχολόγοι, οι οποίοι πολλές φορές θεωρήθηκαν προκλητική πολυτέλεια όταν εντάχθηκαν στις κοινωνικές υπηρεσίες των δήμων, αλλά τώρα ήταν αυτοί που μίλησαν με τους παππούδες, τις γιαγιάδες και τους μοναχικούς που φοβήθηκαν. Έδωσαν πάμπολλες λύσεις και προτάσεις στα προβλήματα ενδοοικογενειακής βίας και στάθηκαν στο ύψος των περιστάσεων.
Πόση μεγαλύτερη θα ήταν αλήθεια η βοήθεια προς την Πολιτεία και στους πολίτες αν:
• δεν είχαν διαλυθεί την εποχή των Μνημονίων οι δημοτικές αστυνομίες και σε συνεργασία με την ΕΛ.ΑΣ. θα επέβλεπαν ώστε να μην έβγαινε ο κόσμος σε μπουλούκια στους δρόμους ή στις πλατείες, ενώ θα φρόντιζαν να τηρούνται τα μέτρα σε κάθε γωνιά της κάθε πόλης,
• αν δεν είχαν διαλυθεί οι δημοτικές επιχειρήσεις και με το ξέσπασμα της πανδημίας θα μπορούσαν να φτιάχνουν μάσκες και υλικά προστασίας για τους δημότες,
• αν λειτουργούσαν μίνι ιατρικά κέντρα, όπως πολλές φορές ειπώθηκε κι έμεινε στα χαρτιά η δημιουργία τους, για λήψη δειγμάτων για τα τεστ του κορωνοϊού, μαζί με ενημέρωση για την προστασία και τον καθησυχασμό του κόσμου.
Πόσο διαφορετικά θα ήταν όλα αν η Τοπική Αυτοδιοίκηση είχε μια ανοδική κι όχι μια φθίνουσα πορεία τις τελευταίες δεκαετίες.
Κι ακόμη και τώρα, που φαίνεται ότι η μπόρα έχει αρχίσει να κοπάζει, το υπουργείο Εσωτερικών προβαίνει στην πολιτική του ναι μεν αλλά…
Αναφερόμενοι στους εργάτες καθαριότητας των δήμων, τόσο ο υπουργός Εσωτερικών Κυριάκος Θεοδωρικάκος όσο και ο υφυπουργός Θόδωρος Σκυλακάκης τόνισαν πως η Πολιτεία χρωστά στους εργαζομένους πολλά περισσότερα από ένα «επίδομα», καθώς και ότι «και επίδομα να έπαιρναν, πάλι θα τους χρωστάγαμε», αλλά «δεν έχουμε τις δημοσιονομικές δυνατότητες να τους δώσουμε αυτό το επίδομα». Ο λαός λέει, βέβαια, πως «ο λόγος σου με χόρτασε και το ψωμί σου φάτο», μα στην προκειμένη περίπτωση μάλλον δεν καλύπτει και πολλά!
Βαρέα και ανθυγιεινά
Από την άλλη μεριά, για τους εργαζομένους στις κοινωνικές δομές της Τοπικής Αυτοδιοίκησης ο υπουργός περιορίστηκε να πει πως «υπάρχει Επιτροπή Εμπειρογνωμόνων του Δημοσίου στην οποία εκπροσωπείται και το υπουργείο Εσωτερικών αλλά και το υπουργείο Εργασίας και το υπουργείο Οικονομικών, η οποία αναμένεται να γνωματεύσει αν εκπληρώνουν τα επτά κριτήρια που προβλέπει η νομοθεσία για την υπαγωγή σε καθεστώς βαρέων και ανθυγιεινών επαγγελμάτων». Δηλαδή, είστε ήρωες, αλλά μόνο με έξι χαρακτηριστικά ηρώων κι όχι με επτά, δεν παίρνετε πιστοποίηση.
Μια πρόταση για τη «Βοήθεια στο Σπίτι»
Υπάρχει σε εκκρεμότητα και μια παγωμένη προκήρυξη για το πρόγραμμα «Βοήθεια στο Σπίτι». Μια προκήρυξη που… ράβεται από την προηγούμενη κυβέρνηση (πολύ περισσότερο από χρόνο) κι όλο… ξηλώνεται, σύμφωνα με την οποία θα είναι μεν ανοιχτή για όλους, ενώ θα μοριοδοτηθούν λίγο περισσότερο οι ήδη εργαζόμενοι του προγράμματος!
Μήπως η Πολιτεία, αντί να πονοκεφαλιάζει πώς θα ξεπληρώσει το καλό που έκανε στη χώρα το πρόγραμμα «Βοήθεια στο Σπίτι», να μονιμοποιούσε τους εργαζομένους αυτούς χωρίς προκήρυξη; Και το καλύτερο, θα ήταν με έναν τρόπο τιμητικό όπως μονιμοποιούνται οι ολυμπιονίκες μας στα Σώματα Ασφαλείας μετά την κατάκτηση κάποιου μεταλλίου;