Ο κορωνοϊός άλλαξε μερικές από τις βασικές καθημερινές μας συνήθειες.
- Από τον Μανώλη Κοττάκη
Έθεσε σε αμφισβήτηση τα πιστεύω μας. Επέβαλε περιορισμούς σε βασικά δικαιώματά μας. Από τον περασμένο Μάρτιο, που μπήκαμε στην περιπέτεια, έως και σήμερα η ζωή μας όπως την ξέραμε είναι στον «αέρα». Στην αρχή, για να πας στο περίπτερο ή για να κάνεις τον περίπατό σου έπρεπε να ζητήσεις άδεια από το κράτος με τα περίφημα SMS. Έπειτα για να μετακινηθείς από πόλη σε πόλη, ήθελες ειδική άδεια και αν. Η Ελλάς είχε διαιρεθεί σε καντόνια. Η μετάβαση στην Εκκλησία για να προσκυνήσεις και να προσευχηθείς κατέστη μείζον ιδεολογικό θέμα. Η θεία κοινωνία ανακηρύχθηκε από την άθεο Αριστερά ως ο νούμερο ένα κίνδυνος μετάδοσης του ιού. Και τέλος… η μάσκα. Η υποχρεωτική απόκρυψη των χαρακτηριστικών του προσώπου μας. Δεν ήταν και δεν είναι εύκολες ασκήσεις όλες αυτές.
Οι καταστάσεις που ζήσαμε και ζούμε είναι πρωτόγνωρες για τον δυτικό άνθρωπο. Οι περιορισμοί στις μετακινήσεις είναι ίσως γνώριμες σε λαούς που ζουν κάτω από την μπότα μιας δικτατορίας, αλλά όχι σε λαούς ελεύθερους. Η κάλυψη του προσώπου και των γυμνών σημείων του σώματος είναι εικόνα γνώριμη για τις ισλαμικές δημοκρατίες, όχι όμως για δυτικές. Η αμφισβήτηση της θείας κοινωνίας και η μετατροπή της λαβίδας σε λίθον του αναθέματος από τους ορθολογιστές αποτελούν γεγονότα πρωτόγνωρα στην Ορθόδοξη Ελλάδα. Το ίδιο και το θέαμα της αναστάσιμης λειτουργίας χωρίς πιστούς. Δεν συζητάμε, βεβαίως, για το λουκέτο στα μπαρ και στα εστιατόρια τη δωδεκάτη νυκτερινή. Αυτά μόνο στη Γερμανία. Ξεβολευτήκαμε λοιπόν, δυσφορήσαμε, γκρινιάξαμε, νευριάσαμε, αλλά εν τέλει πειθαρχήσαμε και κάναμε μεγάλη διαδρομή έως εδώ. Και σε μεγάλο βαθμό τα καταφέραμε. Η κοινωνία μας δεν διαλύθηκε. Η ελευθερία υποχώρησε αναγκαστικώς για ένα αγαθό υπέρτερο. Την προστασία της ανθρώπινης ζωής. Παρά ταύτα όμως, καθόλη τη διάρκεια της αδιανόητης αυτής κρίσης που τεντώνει καθημερινά τα νεύρα μας και πολλαπλασιάζει ήδη υπαρκτές εντάσεις σε οικογένειες και επιχειρήσεις, υπάρχει ένα ισχυρό, ισχυρότατο τμήμα της κοινωνίας που δυσπιστεί, δυσφορεί, δεν του αρέσει η επιβολή και έχει στον νου του την ανυπακοή.
Η φωτογραφία με τη μεσήλικα που πατά τη μάσκα θεωρείται το σήμα κατατεθέν αυτής της αντισυστημικότητος. Κατ’ άλλους, κορυφαία απόδειξη ότι οι ψεκασμένοι σε αυτή τη χώρα είναι χιλιάδες. Η προσέγγισή μου είναι διαφορετική σε αυτό το θέμα. Θεωρώ πως, αντί να χλευάζουμε αυτούς τους ανθρώπους ως αγράμματους, ως κοινωνικά κατακάθια και ως τάχα το μονίμως καθυστερημένο κομμάτι της κοινωνίας, πρέπει να τους προσεγγίσουμε, να τους μιλήσουμε, να καταλάβουμε τι συμβαίνει και να τους μεταπείσουμε. Διότι η δημόσια υγεία είναι το λάθος μέτωπο για την ανυπακοή.
Όποιος όμως δεν καταλαβαίνει τι είδους υπόστρωμα υπάρχει κάτω από αυτές τις αντιδράσεις, σε τι έκταση υπάρχουν κοιμώμενες στο κοινωνικό σώμα οι αντιρρήσεις και ακολουθεί την εύκολη λύση των καλόπαιδων που κοροϊδεύουν τον λαό, τότε το αποτέλεσμα θα είναι το αντίθετο από το επιδιωκόμενο. Βλέποντας τα σκουπίδια στα τηλεπαιχνίδια της ιδιωτικής τηλεόρασης, θα μπορούσα άνετα να χλευάσω και εγώ: Καταγγέλλουν τους ψεκασμένους οι ελίτ που τους ψεκάζουν με προγράμματα χαμηλής υποστάθμης. Το προσπερνώ, γιατί το ζήτημα είναι βαθύτερο. Σε όλη τη Δύση τα τελευταία χρόνια αναπτύσσεται ένα κίνημα καχυποψίας και οργής για όσους περιορίζουν τις ελευθερίες και τα ατομικά δικαιώματα. Ο κόσμος διαμαρτύρεται. Μαθαίνει ότι παρακολουθείται η αλληλογραφία εκατομμυρίων πολιτών μέσω λέξεων-κλειδιών (Σνοόυντεν) και εξοργίζεται.
Διαβάζει ότι οι επικοινωνίες είναι ευάλωτες, ακόμα και το viber, ακόμα και το signal, και ενοχλείται. Παρατηρεί ότι το facebook λογοκρίνει και κατεβάζει τις απόψεις που δεν ταιριάζουν με το παγκόσμιο Σύνταγμα που ορίζει τη λειτουργία του. Μαθαίνει ότι το YouTube αποκαθηλώνει βιντεοκλίπ που δεν είναι του γούστου του, δεν τα μεταδίδει. Βλέπει ότι η περιήγησή του σε ιστοσελίδες λειτουργεί ως καταδότης για τις καταναλωτικές του συνήθειες, τον ιατρικό του φάκελο, τις σεξουαλικές του προτιμήσεις, την πολιτική του ένταξη για τις διαφημιστικές εταιρίες. Θεωρεί ότι οι πιστωτικές κάρτες στο τέλος λειτουργούν ως μέσο χειραγώγησης και αυτοπαγίδευσης. Ακόμα και οι ιατρικές ανακαλύψεις.
Τα εμβόλια ήταν αντιδημοφιλή σε ομάδες πληθυσμών προτού ενσκήψει ο κορωνοϊός. Ισχυρότατες κοινωνικές ομάδες σε όλο τον κόσμο, λοιπόν, έχουν σηκώσει μπαϊράκι, έχουν ορίσει πρώτα τις πολυεθνικές και έπειτα το κράτος ως τον εχθρό που απειλεί την ελευθερία του, και με την παραμικρή ένδειξη ότι δέχονται επίθεση ταμπουρώνονται, συσπειρώνονται, αντιτίθενται. Πιο μισητά σε αυτές τις κατηγορίες ανθρώπων είναι τα πρόσωπα της νέας τάξης που συγκεντρώνουν ισχύ ανωτέρα του κράτους, οι Ρότσιλντ, ο Σόρος, ο Γκέιτς, παρά παγκόσμιοι ηγέτες όπως ο Τραμπ, ο Πούτιν και ο Κιμ Ιλ Γιονγκ. Για να μην πούμε ότι τινές εξ αυτών προσπαθούν να εκφράσουν αυτό το ιδιόρρυθμο αντισυστημικό ρεύμα. Γράφω ιδιόρρυθμο, γιατί δεν έχει προφανή στόχο και δεν κινείται με κάποιο στρατηγικό σκοπό. Η βασική του έγνοια είναι η περιφρούρηση της ζωής του με βάση τις δικές του αντιλήψεις.
Η απόκρουση του νέου ιδιωτικού φασισμού. Παραέγινε ο κόσμος συντηρητικός και σκοταδιστικός; Ή η αγαπημένη μας Δύση δεν είναι πλέον η Δύση γι’ αυτό και καταβάλλει τα κοινωνικά επίχειρα; Όποια απάντηση και αν δώσει κανείς, πρέπει να κατανοήσει ότι αυτό είναι το κοινωνικό υπόστρωμα πάνω στο οποίο κινούνται η συνωμοσιολογία για τον ιό και η αντίδραση για τις μάσκες. Χρέος μιας φωτισμένης δημοκρατίας δεν είναι να αντιδικεί με τους ανθρώπους αυτούς. Ούτε να τους σπρώχνει υποτιμητικά στο περιθώριο.
Ούτε να αφήνει χώρο στον νέο λαϊκισμό να τους εκφράζει και να τους χειραγωγεί. Χρέος της είναι να τους καταλάβει, να τους προσεγγίσει και να τους εξηγήσει. Να τους δείξει πως γνωρίζει γιατί δυσπιστούν, αλλά και να τους εξηγήσει ότι η μάσκα επιβάλλεται επειδή η ζωή προηγείται. Δεν είναι δύσκολο νομίζω. Απλή λογική χρειάζεται. Εκτός και αν από ψεκασμένες πλειοψηφίες έχουμε και ψεκασμένες ελίτ, που είναι ανίκανες να οδηγήσουν τα πράγματα στο μονοπάτι της αρετής. Αρνούμαι να το πιστέψω. Μπορούμε.
