Ο Τούρκος πρόεδρος απλά εκμεταλλεύεται το γεγονός ότι οι ισχυρές ευρωπαϊκές χώρες νοιάζονται μόνο για το χρώμα του χρήματος.
- Του Μιχάλη Ψύλου
«Το συρτάκι δεν έπαιξε κανέναν ρόλο στη Σύνοδο Κορυφής» γράφει η τουρκική «Milliyet», σε ένα προκλητικό και ειρωνικό σχόλιο για τα αποτελέσματα της τελευταίας συνάντησης των 27 Ευρωπαίων ηγετών στις Βρυξέλλες. «Μπορούμε να πούμε ότι ο στρατηγικός νους υπερίσχυσε του πολιτικού νου στην Ε.Ε.» προσθέτει η τουρκική εφημερίδα, ερμηνεύοντας την άρνηση πρώτα και κύρια της Γερμανίας, αλλά και την απροθυμία των μέχρι χθες ένθερμων υποστηρικτών μας Γάλλων να επιβάλουν κυρώσεις στην Τουρκία.
Μήπως όμως ο Ερντογάν «κατόρθωσε άλλη μία φορά να ξεγελάσει τους Ευρωπαίους;» γράφει η γερμανική «Die Welt». Αναμφίβολα όχι! Ο Τούρκος πρόεδρος απλά εκμεταλλεύεται το γεγονός ότι η Γερμανία, η Γαλλία, η Ιταλία, η Ισπανία και άλλες ισχυρές ευρωπαϊκές χώρες νοιάζονται μόνο για το χρώμα του χρήματος, γράφοντας στα παλαιότερα των υποδημάτων τους τη λεγόμενη «ευρωπαϊκή αλληλεγγύη» μεταξύ των εταίρων.
Αλήθεια, είμαστε σοβαροί να ζητάμε εμπάργκο όπλων στην Τουρκία όταν, για παράδειγμα, o γερμανικός κολοσσός ThyssenΚrupp, ο οποίος ναυπηγεί έξι υποβρύχια U 214 για τις ανάγκες του τουρκικού ναυτικού, κινδυνεύει να κλείσει, αν για οποιονδήποτε λόγο ακυρωθεί αυτό το συμβόλαιο; Τι στήριξη να περιμένουμε από τον Μακρόν όταν ακυρώνουμε την αγορά των δύο γαλλικών φρεγατών Belh@rra για να αγοράσουμε αμερικανικές από την Lockheed Martin!
Όπως λέει ο Τιμπό Φουιγιέ, στέλεχος του γαλλικού Ιδρύματος Στρατηγικής Έρευνας (FRS), «το λάθος της Γαλλίας ήταν να πιστεύει ότι, επειδή στηρίξαμε τους Έλληνες, θα έπρεπε απαραίτητα να μας επιστρέψουν την… εύνοια». Και όταν η εύνοια δεν… επιστρέφεται, ο Μακρόν κάνει τον… Κινέζο στο θέμα των κυρώσεων στην Άγκυρα. Όπως και οι Ισπανοί άλλωστε, που ολοκληρώνουν με τις εταιρίες τους τη ναυπήγηση του πρώτου τουρκικού αεροπλανοφόρου…
Το χρώμα του χρήματος, λοιπόν, είναι πιο λαμπερό από εκείνο της «αλληλεγγύης» μεταξύ των εταίρων. Ιδιαίτερα μάλιστα καθώς η πανδημία έχει πυροδοτήσει μια τεράστια οικονομική κρίση στη γηραιά ήπειρο και πολλές μεγάλες εταιρίες και πολλές ευρωπαϊκές τράπεζες κινδυνεύουν να καταστραφούν. Και, φυσικά, οι κυρώσεις πάνε περίπατο όταν «μεγάλα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα της Ευρώπης φοβούνται την κατάρρευση της Τουρκίας γιατί θα χάσουν τα χρήματά τους», όπως γράφει η «Die Welt». H γερμανική εφημερίδα τονίζει ότι «αν και τα ευρωπαϊκά χρηματοπιστωτικά ιδρύματα έχουν μειώσει τις δραστηριότητές τους στην Τουρκία τα τελευταία χρόνια, ισπανικές, γαλλικές, βρετανικές και γερμανικές τράπεζες έχουν επενδύσει πάνω από 100 δισεκατομμύρια δολάρια στη χώρα. Ειδικότερα, τα ισπανικά χρηματοπιστωτικά ιδρύματα τρέμουν μήπως και δεν σταθεροποιηθεί η κατάσταση στην Τουρκία, καθώς η έκθεσή τους ξεπερνά τα 62 δισ. δολάρια. Οι γαλλικές τράπεζες έχουν λαμβάνειν δανεικά κάπου 29 δισ. δολάρια, οι βρετανικές τράπεζες καταγράφουν στους ισολογισμούς τους δάνεια στην Τουρκία πάνω από 12 δισ. δολάρια, ενώ οι γερμανικές τράπεζες εμπλέκονται με περίπου 11 δισ. δολάρια. Οι ιταλικές τράπεζες έχουν επενδύσει περίπου 8,7 δισ. δολάρια» σημειώνει η γερμανική εφημερίδα.
Σιγά, λοιπόν, μην επιβληθούν αυστηρές κυρώσεις στην Τουρκία και ειδικά στους τομείς εκείνους της οικονομίας όπως ο τουρισμός, από τα έσοδα του οποίου οι ευρωπαϊκές τράπεζες περιμένουν την αποπληρωμή τους.
Η ThyssenKrupp και τα τουρκικά υποβρύχια
Έναν από τους σημαντικούς λόγους της γερμανικής προστασίας προς την Άγκυρα εξηγεί η «Tagesschau» σε άρθρο με τίτλο «Η συντριβή ενός βιομηχανικού γίγαντα». Γράφει η γερμανική εφημερίδα: «Η ThyssenKrupp ήταν κάποτε ένας από τους κορυφαίους κολοσσούς της γερμανικής βιομηχανίας. Σήμερα, η γερμανική εταιρία βρίσκεται σε μια βαθιά κρίση, χιλιάδες θέσεις εργασίας χάνονται. Πέρυσι, η ThyssenKrupp εξήλθε από τον δείκτη DAX της Φρανκφούρτης, οπότε δεν είναι πλέον μία από τις 30 κορυφαίες εταιρίες στη χώρα. Οι πωλήσεις μειώθηκαν κατά 15% σε σύγκριση με το προηγούμενο οικονομικό έτος. Πάνω από 11.000 θέσεις εργασίας θα χαθούν τα επόμενα τρία χρόνια. Οι αποτυχημένες ξένες επενδύσεις, όπως, για παράδειγμα, η χαλυβουργία που έφτιαξε στη Βραζιλία, οδήγησαν στην απώλεια δισεκατομμυρίων ευρώ την τελευταία δεκαετία».
Οι σοσιαλδημοκράτες και τα γερμανικά συνδικάτα ζητούν την κρατικοποίηση του ομίλου, αλλά τα αφεντικά του αρνούνται πεισματικά. Ο διευθυντής της Thyssenkrupp Κλάους Κέισμπεργκ είπε στο «Rheinische Post»: «Το ζήτημα της κρατικής συμμετοχής είναι εκτός συζήτησης». Όπως και εκτός συζήτησης είναι να ακυρωθεί το συμβόλαιο για τα έξι υποβρύχια στην Τουρκία, ύψους άνω των 5 δισ. ευρώ. Να γιατί όποιοι θέτουν τέτοιο αίτημα συναντούν την άρνηση, αν όχι την οργή του Βερολίνου. Να γιατί η καγκελάριος Μέρκελ, όταν της τέθηκε το ερώτημα για εμπάργκο όπλων στην Τουρκία μετά τη Σύνοδο Κορυφής, απάντησε εκνευρισμένα «άλλη ερώτηση».
Θα θυμήθηκε σίγουρα η Μέρκελ ότι πριν από πέντε χρόνια η ΤhyssenKrupp υποχρεώθηκε να καταβάλει περισσότερα από 100.000.000 σε ρήτρες και αμοιβές, γιατί καθυστέρησε για δύο χρόνια η έναρξη της ναυπήγησης των έξι υποβρυχίων για την Τουρκία. Ετσι σήμερα, η γερμανική εταιρία συνεχίζει εντατικά τις εργασίες για τη ναυπήγηση των υποβρυχίων στα ναυπηγεία Γκιολτσούκ, στη βορειοδυτική Τουρκία. Πρόκειται για τα ίδια υποβρύχια που πούλησε ο γερμανικός κολοσσός στην Ελλάδα -τέσσερα τον αριθμό-, αλλά τότε ουδείς αρμόδιος πρωθυπουργός ή υπουργός (τα ονόματα είναι γνωστά) ενδιαφέρθηκε να μπει ρήτρα, ώστε η Τουρκία να μην έχει τη δυνατότητα αγοράς αυτών των υποβρυχίων.
Με ελεύθερα τα χέρια, λοιπόν, η ThyssenKrupp παρέδωσε ήδη το πρώτο U-214 που έχει την ονομασία «Pirireis» και έως το 2027 θα παραδίδει στην Τουρκία ένα υποβρύχιο τον χρόνο, όπως είπε ο Ερντογάν. H εφημερίδα Sabah γράφει μάλιστα ότι οι Τούρκοι έχουν δώσει ήδη και ονομασίες στα υπό ναυπήγηση υποβρύχια «Selmanreis», «Ηizirreis», «Muratreis», «Aydınreis» και απειλούν να αλλάξουν δραματικά την ισορροπία δυνάμεων στο Αιγαίο και στην ανατολική Μεσόγειο. Και όχι μόνο αυτό, αλλά, σύμφωνα πάντα με τη «Sabah», η Άγκυρα κλείνει συμβόλαια με ξένες χώρες, όπως η Ινδονησία, για να πουλήσει τέτοια υποβρύχια, που θα συνεχίσουν πλέον να κατασκευάζουν τουρκικές εταιρίες στο πλαίσιο του έργου National Submarine (MİLDEN).
Γιοκ, λοιπόν, ένα ευρωπαϊκό εμπάργκο όπλων στην Τουρκία. Γιατί απλά «η σημερινή Ευρωπαϊκή Ένωση δεν είναι πλέον η Ευρώπη που οραματίστηκαν ο Ρομπέρ Σουμάν, ο Σαρλ ντε Γκολ ή ο Χέλμουτ Κολ» γράφει ο Πολωνός ευρωβουλευτής και καθηγητής Κοινωνιολογίας στο πανεπιστήμιο της Βρέμης Τζβλισλάου Κρασνοντέμπσκι. «Η Ευρώπη των ονείρων και των αρχών των ηγετών αυτών σήμερα δεν είναι μόνο εξαφανισμένη, αλλά θεωρείται εχθρική προς μια κοινή και αλληλέγγυα φιλοσοφία της Ενωσης. Η Ε.Ε. γίνεται μια κοινότητα που συγκρατείται όλο και περισσότερο μόνο από τις πιέσεις, παρά από τον διάλογο και τη συνεργασία» τονίζει ο καθηγητής Κρασνοντέμπσκι και προσθέτει: «Δεν είναι δυνατόν η ευρωπαϊκή ολοκλήρωση να συνεχίσει να προχωρά ανεξέλεγκτα ως παρενέργεια των οικονομικών αποφάσεων. Δεν υπάρχει θέση στην Ευρώπη για αυτοκρατορικές φιλοδοξίες. Οι πιο ευημερούσες χώρες-μέλη πρέπει να συγκρατηθούν και να επιστρέψουν σε μια πιο επιφυλακτική στάση – και για το δικό τους καλό. Η Ενωση μπορεί να διατηρηθεί μόνο όταν επιστρέψουμε στις αρχές της ισότητας, του αμοιβαίου σεβασμού και των αποφάσεων που βασίζονται στην πραγματική συναίνεση».