Το χάος με τα εμβόλια αυξάνει την πίεση στους πολιτικούς ηγέτες όλων των χωρών της Ε.Ε., καθώς φαίνεται καθαρά πλέον ότι η χειρότερη πανδημία βρίσκει δυστυχώς την Ευρώπη με τις αποδεδειγμένα πλέον ανίκανες ηγεσίες.
- Από τον Μιχάλη Ψύλο
Η καγκελάριος Μέρκελ, υπό τεράστια πίεση πλέον, καθώς η Γερμανία έχει σχεδόν 1.000 νεκρούς την ημέρα, ζητάει την κατανόηση των συμπατριωτών της γιατί δεν μπορεί να υπάρξει «ένα αυστηρό σχέδιο εμβολιασμών». Και δίνει ραντεβού για τον Σεπτέμβριο. Αλλά κρατάει και πισινή. «Εάν μια μετάλλαξη ιών καθιστά ένα εμβόλιο αναποτελεσματικό, τα πράγματα θα είναι διαφορετικά» είπε η καγκελάριος στο τηλεοπτικό δίκτυο ARD. Οπως προειδοποιεί η «Suddeutsche Zeitung», «αν οι εμβολιασμοί στη Γερμανία προχωρήσουν αργά, όπως πριν, θα χρειαστούν άλλα δύο χρόνια πριν από την ανοσία αγέλης».
Και το Βερολίνο, κάνοντας πλέον την ανάγκη φιλοτιμία, ανακαλύπτει ξαφνικά ότι αναπτύσσονται εμβόλια και… ανατολικά, στη Ρωσία και την Κίνα, τα οποία μέχρι πρόσφατα θεωρούνταν fake. «Το άγχος για πιθανές περαιτέρω καθυστερήσεις ωθεί την ομοσπονδιακή κυβέρνηση να βοηθήσει τους Ρώσους, που παράγουν το εμβόλιο Sputnik, να πάρουν τα απαραίτητα έγγραφα για να λάβουν άδεια από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Φαρμάκων (ΕΜΑ)» γράφει η «Tagesschau». Ο Γερμανός υπουργός Υγείας Γενς Σπαν επιβεβαίωσε μάλιστα ότι το ρωσικό και το κινεζικό εμβόλιο μπορεί να είναι «ασφαλή και αποτελεσματικά, ανεξάρτητα από τη χώρα στην οποία παράγονται, αν έχουν την έγκριση από τον EMA».
Το χάος των εμβολίων αυξάνει την πίεση στους πολιτικούς ηγέτες όλων των χωρών της Ε.Ε. Ο Εμανουέλ Μακρόν ζητά από την Ε.Ε. μεγαλύτερη «αποδοτικότητα» στην εκστρατεία – «πρέπει να προχωρήσουμε ακόμη πιο γρήγορα».
Στο Παρίσι, ο Μακρόν προσπαθεί να καθησυχάσει τους συμπατριώτες του για την εκστρατεία εμβολιασμού στη Γαλλία, λέγοντας στο TF1 ότι θα έχει ολοκληρωθεί ο εμβολιασμός «ως το τέλος του καλοκαιριού». Η «Le Monde» τον «καρφώνει», πάντως, γράφοντας ότι «η υπόσχεση του Μακρόν στοχεύει κυρίως να απαντήσει στις επικρίσεις για τη μεγάλη καθυστέρηση στους εμβολιασμούς στη Γαλλία». Ο πρόεδρος του Επιστημονικού Συμβουλίου των Επιδημιολόγων Ζαν Φρανσουά Ντελφρεσί είναι πολύ λιγότερο αισιόδοξος. «Μέχρι το τέλος του καλοκαιριού θα έχουμε εμβολιάσει το 40% του γαλλικού πληθυσμού, όχι περισσότερο» εκτιμά για τις μολυσματικές ασθένειες, μιλώντας στο BFM-TV. Πουθενά, φυσικά, δεν φαίνεται στον ορίζοντα το αναγκαίο 70% των εμβολιασθέντων για να υπάρξει ανοσία αγέλης.
Όσο για την ανεκδιήγητη πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν; Την απάντηση δίνει η γαλλική «Liberation». «Το σήμα κατατεθέν της διοίκησης Φον ντερ Λάιεν είναι μια εντυπωσιακή εικόνα ανικανότητας, ανοργανωσιάς και παράνοιας, με αποτέλεσμα να έχουμε πολύ λίγα εμβόλια και πολύ αργά» γράφει η γαλλική εφημερίδα, εξαπολύοντας σφοδρή επίθεση στην πρόεδρο της Κομισιόν. «Έχει καταλάβει τον ρόλο της η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν;» διερωτάται η εφημερίδα και προσθέτει: «Λίγο περισσότερο από έναν χρόνο μετά την έναρξη της θητείας της, η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής συμπεριφέρεται περισσότερο ως Γερμανίδα υπουργός και όχι ως η Ευρωπαία που θα έπρεπε να είναι. Ως αποτέλεσμα, δύσκολα κρύβεται η δυσπιστία της προς τους επιτρόπους και στη διοίκηση για την οποία είναι υπεύθυνη, προτιμώντας να κυβερνά με ένα κουαρτέτο συνεργατών που όλοι έχουν ένα κοινό: είναι Γερμανοί».
Η ανικανότητα αυτή έχει, δυστυχώς, τραγικές επιπτώσεις στους Ευρωπαίους πολίτες: Επί του παρόντος, έχει λάβει την πρώτη δόση του εμβολίου της Pfizer/BioNTech μόλις το 2,3% του γαλλικού πληθυσμού, το 3% στη Γερμανία, το 3,4% στην Ιταλία και ανάλογα ποσοστά στην υπόλοιπη Ευρώπη. Αντίθετα, στις Ηνωμένες Πολιτείες το ποσοστό ανέρχεται στο 9,6% του πληθυσμού, στη Βρετανία στο 14,4% και στο Ισραήλ στο 57,6%.
Κατά τα λοιπά, οι Ευρωπαίοι ηγέτες επιβάλλουν και νέα αυστηρά μέτρα με νέα lockdown, συνοδευόμενα από μεγάλα πρόστιμα εν είδει δαμόκλειας σπάθης στα κεφάλια των άτυχων πολιτών, οι οποίοι αναρωτιούνται γιατί φταίνε, ύστερα από 12 μήνες περιορισμών, διάλυσης της μεσαίας τάξης με τα λουκέτα και τις πτωχεύσεις των μικρών επιχειρήσεων, με την ανεργία να αυξάνεται ιδίως μεταξύ των νέων ανθρώπων (κατά μέσον όρο στο 30% σε όλη την Ευρώπη).
Και, μέσα σε αυτό το σκοτάδι και στη δραματική έλλειψη εμβολίων, ο επίσης ανεκδιήγητος επικεφαλής του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος (ΕΛΚ) Μάνφρεντ Βέμπερ -όπως και η Φον ντερ Λάιεν- εξακολουθεί να ζητάει «ευρωπαϊκό πιστοποιητικό εμβολιασμού, σε συνδυασμό με προνόμια». Παρά το γεγονός ότι η Μέρκελ, ο Μακρόν και άλλοι Ευρωπαίοι ηγέτες, προς τιμήν τους, απέρριψαν άνευ συζήτησης ένα τέτοιο απαράδεκτο μέτρο.
Ο Βέμπερ είχε μάλιστα τηλεδιάσκεψη με τους διευθυντές των εταιριών Biontech, Pfizer, CureVac, Idt, Moderna, AstraZeneca, Johnson and Johnson, Sanofi και Bayer, που έχουν υπογράψει συμβάσεις με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή για την προμήθεια εμβολίων, προκειμένου να αξιώσουν και αυτοί από την πλευρά τους την έκδοση πιστοποιητικών εμβολιασμού.
«Αν ανακαλυφθεί εμβόλιο κατά του κορωνοϊού και διατεθεί στην αγορά, τα κέρδη θα είναι τεράστια με αυτό το φάρμακο» είχε προβλέψει πέρυσι το φθινόπωρο ο Γκάμπριελ Φελμπεμάγιερ, πρόεδρος του Ινστιτούτου του Κιέλου για την Παγκόσμια Οικονομία (IfW). Και δεν έπεσε έξω. «Αμερικανοί αναλυτές μιλούν για επιπλέον έσοδα 50 δισεκατομμυρίων δολαρίων μόνο φέτος» γράφει η γερμανική «Tagesschau».
Η Pfizer, για παράδειγμα, ανακοίνωσε ότι αναμένει φέτος οι πωλήσεις του εμβολίου της να αποφέρουν έσοδα 15 δισεκατομμυρίων δολαρίων, με ένα καθαρό κέρδος 25%-30%. Οι αναλυτές της Goldman Sachs εκτιμούν ότι η Moderna, με μόλις 10 χρόνια ζωής, θα έχει πωλήσεις 13,2 δισεκατομμυρίων δολαρίων φέτος μόνο με το εμβόλιο. Πρόκειται για ένα κβαντικό άλμα για μια εταιρία της οποίας οι πωλήσεις το 2019 ήταν μόλις 60.000.000 δολάρια. Η χρηματιστηριακή αξία της Moderna φτάνει πλέον τα 62 δισεκατομμύρια δολάρια, περίπου όση και του γερμανικού κολοσσού Bayer. Αλλά και η βρετανική-σουηδική φαρμακευτική εταιρία AstraZeneca, που υποσχέθηκε να πουλήσει το εμβόλιό της σε «τιμή κόστους», δηλαδή χωρίς κέρδος, τονίζει ότι η δέσμευση αυτή είναι προφανώς περιορισμένη χρονικά. Οπως ανέφεραν οι «Financial Times», με βάση ένα εσωτερικό έγγραφο της εταιρίας, αυτή η προσφορά εκπνέει τον Ιούλιο…
Αυτά τα ποσά μπορεί να ζαλίζουν τον μέσο Ευρωπαίο, αλλά δεν αγγίζουν τους περισσότερους ηγέτες, που, παραδομένοι, στην πλειονότητά τους, στη νεοφιλελεύθερη ιδεοληψία της αγοράς, αρνούνται ακόμη και να σκεφτούν να βάλουν χέρι στα υπερκέρδη των εταιριών. Ούτε καν να τις πιέσουν αποτελεσματικά, καθώς, όταν έρχονται εκλογές, απευθύνονται στο… εθελοντικό πουγκί τους.
«Μα, θα γεννήσουν εμβόλια οι πολιτικοί ηγέτες;» Είναι ένα ερώτημα που θέτουν όσοι προσπαθούν να κατευνάσουν τις αντιδράσεις των πολιτών για τη μεγάλη καθυστέρηση στους εμβολιασμούς. Φυσικά και όχι. Μόνο που οι πραγματικοί ηγέτες είναι για να βρίσκουν λύσεις στα δύσκολα και όχι για να σύρονται από τις εξελίξεις. Και, κυρίως, για να ξεπερνούν τις νεοφιλελεύθερες ιδεοληψίες τους και να προτάσσουν το συμφέρον των πολιτών έναντι των εταιριών και του υπερκέρδους τους. Γιατί, με μισό εκατομμύριο Ευρωπαίους πολίτες νεκρούς, είναι πλέον καιρός τα εμβόλια για τον Covid-19 να αντιμετωπίζονται στην πράξη ως δημόσια αγαθά εγγυημένα για όλους.
Κι όμως! Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή της Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν αρνείται να αποδεχτεί το λογικό αίτημα…
