Ειλικρινά, μου… άναψε τα λαμπάκια αυτή η δημόσια, αφ’ υψηλού επίθεση του «πιο αναγνωρίσιμου ελληνικού think tank» στους «ακραίους» που τολμούν να ασκούν κριτική στα πεπραγμένα του, αμφισβητώντας τις υπηρεσίες που προσφέρει στην… πατρίδα.
- Από τον Γιώργο Χαρβαλιά
Περισσότερο με εξόργισε ο χαρακτηρισμός «ακραίοι» για όλους όσοι δεν συμμερίζονται το αλάνθαστο μιας «ευρωπαϊκής προοπτικής» για την Ελλάδα, έτσι όπως την εννοεί το ΕΛΙΑΜΕΠ, που ομολογεί την ίδια ώρα ότι κατά βάση σιτίζεται από κονδύλια της Ευρωπαϊκής Ένωσης!
Λυπάμαι, κύριοι, αλλά η λογική «όποιος δεν συμφωνεί με μένα και με τον εργοδότη μου είναι ακραίος» αποτελεί την πιο δογματική έκφανση μονοπωλίου «πολιτικής ορθότητας». Αφήστε που προδίδει μια φασίζουσα αντίληψη, εντελώς αταίριαστη με έναν επιστημονικό φορέα.
Κατά την άποψη, λοιπόν, των σοφών του ΕΛΙΑΜΕΠ, ακραίοι είναι όσοι αντιτίθενται στη μετατροπή της χώρας σε μια φινλανδοποιημένη αποικία χρέους, τουρισμού και… ανανεώσιμων πηγών ενέργειας για να πλένουν τα πόδια τους οι Γερμανοί συνταξιούχοι.
Γιατί -και πάλι λυπάμαι, αλλά- αυτή είναι η «ευρωπαϊκή προοπτική» που προδιαγράφεται εντός της σημερινής Ε.Ε. Και, από την άλλη, είναι «μισαλλόδοξοι» όσοι δεν θέλουν να πάμε στην «πιασμένη» διαιτησία της Χάγης, απορρίπτουν το Σχέδιο Ανάν και προτιμούν την αντιμετώπιση της τουρκικής απειλής μέσω μιας ενισχυμένης αμυντικής αποτροπής. Εν ολίγοις, είναι… ψεκασμένοι και οι μεν και οι δε, γιατί δεν συντάσσονται με τη «συγκλίνουσα οπτική», που είναι -πάντα σύμφωνα με το ΕΛΙΑΜΕΠ- και η επίσημη άποψη «κυβέρνησης, αντιπολίτευσης και τουλάχιστον δύο ακόμη κοινοβουλευτικών κομμάτων». Μάλιστα. Πριν από οτιδήποτε άλλο, θα πρέπει κάποιος να εξηγήσει στους τιμητές του «πιο αναγνωρίσιμου» ιδρύματος ότι εδώ δεν μιλούμε για εμβόλια και αντιεμβολιαστές. Τα εθνικά θέματα είναι λίγο διαφορετική υπόθεση. Και η «κρατούσα» άποψη στα κόμματα και τα ΜΜΕ δεν είναι απαραίτητα πλειοψηφική, όταν ένας στους δύο Έλληνες δεν ψηφίζει, ένας στους δύο τάσσεται κατά της Χάγης και ένα 60% όσων ψήφισαν στο δημοψήφισμα του 2015 απέρριψε την ευρωπαϊκή προοπτική του αέναου δανεισμού και της ξένης εξάρτησης. Το πρόβλημα, λοιπόν, μάλλον είναι ότι το ΕΛΙΑΜΕΠ θα ήθελε αυτό που ονομάζει «κρατούσα άποψη» («συγκλίνουσα οπτική», για την ακρίβεια…) να είναι και πλειοψηφική τάση στην ελληνική κοινωνία. Δεν είναι, ευτυχώς. Ονομάζοντας, όμως, όλους εμάς που δεν τη συμμεριζόμαστε «ακραίους» ποινικοποιεί ιδεολογικά τη διαφωνία. Αυτή ίσως και να είναι η αποστολή του. Όχι μόνο η διαμόρφωση της κρατούσας άποψης, αλλά και η επιβολή της.
Κάτι λοιπόν δεν πάει με το μαγαζί αυτό, από το οποίο πρέπει να σας πω ότι πέρασα -στα νιάτα μου- και εγώ, όταν ιδρύθηκε το 1988, με πρόεδρο τον αείμνηστο ναύαρχο Θεόδωρο Ντεγιάννη και πρώτο διευθυντή τον καθηγητή Θάνο Βερέμη, έναν ευγενή άνθρωπο ήπιων τόνων που εξακολουθώ να συμπαθώ παρότι με χωρίζει άβυσσος από κάποιες απόψεις του, ειδικά στα Ελληνοτουρκικά. Είχα μόλις γυρίσει από τις μεταπτυχιακές σπουδές μου στην Αγγλία και, παρότι δεν είχα διδακτορικό, μου έκαναν τη χάρη να με εντάξουν σε ένα επιδοτούμενο πρόγραμμα της Γενικής Γραμματείας Ερευνας και Τεχνολογίας για μια συλλογική έκδοση, στην οποία θα έγραφα το (πολύ επίκαιρο τότε) κεφάλαιο της αλβανοσερβικής διένεξης γύρω από το Κοσσυφοπέδιο.
Στον ενάμιση περίπου χρόνο που κάθισα στο Ιδρυμα Αμυντικής και Εξωτερικής Πολιτικής (το «Ευρωπαϊκής» προστέθηκε αργότερα, και από εκεί, νομίζω, άρχισαν τα προβλήματα…), εργάστηκα και για το χτίσιμο μιας πρώτης γνωριμίας με αντίστοιχα think tanks του εξωτερικού. Και πέρασα πολύ ωραία, πρέπει να ομολογήσω. Παρότι ήμουν μόλις 26 ετών, καθηγητές και διπλωμάτες μού φέρονταν θαυμάσια, έκανα καλούς φίλους και δηλώνω υπευθύνως ότι δεν υπέστην καμία…παρενόχληση, ούτε από αυτές που είναι της μόδας ούτε κάποιου άλλου είδους. Στην πορεία, μία μόνο φιλική σύσταση μου έγινε, να μην κάνω… κατάχρηση του όρου «Βόρειος Ηπειρος» και να χρησιμοποιώ συχνότερα το «Νότιος Αλβανία»! Αυτός που μου τη μετέφερε είμαι βέβαιος ότι θα το θυμάται και, όταν τη μοιράστηκα, λίγο… ξενερωμένος, με έναν φίλο μου πολιτικό, εκείνος μου είπε χαμογελώντας πικρά: «Μικρός είσαι, θα συνηθίσεις…» Το ίδρυμα, βλέπετε, στεγαζόταν τότε στη Σχολή Εθνικής Αμυνας αλλά δεχόταν την έντονη επιρροή του αναπληρωτή υπουργού Εξωτερικών Κάρολου Παπούλια, ενός ανερχόμενου πολιτικού με ισχυρά πατριωτικά ανακλαστικά έναντι της Τουρκίας, αλλά και με μια ακατανόητη προκατάληψη υπέρ της Αλβανίας!
Το ΕΛΙΑΜΕΠ, λοιπόν, γεννήθηκε επί ΠΑΣΟΚ. Και πρόλαβε για μερικούς μήνες την ίδρυση του ΙΔΙΣ, ενός άλλου αντίστοιχου φορέα, επίσης «πράσινης» απόχρωσης, από τους καθηγητές του Παντείου, με τους οποίους υπήρχε και ο σχετικός ανταγωνισμός.
Χάρη στην οργανωτική ικανότητα, στον δυναμισμό, αλλά και στις εξαιρετικές δημόσιες σχέσεις του καθηγητή και μετέπειτα υφυπουργού Γιάννη Βαληνάκη, το ΕΛΙΑΜΕΠ γρήγορα προσπέρασε το ΙΔΙΣ και έγινε η βασική δεξαμενή ακαδημαϊκής διαβούλευσης για τα εθνικά θέματα. Για να αντλήσει κονδύλια, άλλαξε το «Αμυντική» σε «Ευρωπαϊκή» και αναγκαστικά επέλεξε τον δρόμο της… ευρωπροσαρμογής. Μαζί με αυτόν, όμως, σταδιακά και της απόλυτης «μετριοπάθειας» (σχολή Ροζάκη) στις ελληνοτουρκικές σχέσεις. Του «κατευνασμού» και της «φινλανδοποίησης»… για να μην μπλέξουμε σε περιπέτειες. Δεν ασπάζομαι την άποψη ότι το ΕΛΙΑΜΕΠ, ακόμη και σήμερα που είναι εντελώς διαφορετικό από όταν ξεκίνησε, αποτελεί το άντρο του… εθνοπροδοτισμού, όπως μου έλεγε κάποτε με πάθος ένας παλαίμαχος διπλωμάτης. Εξελίχθηκε όμως σε φυτώριο ενός νεοφιλελεύθερου ευρωεπιδοτούμενου εθνομηδενισμού, που πάει πλάι πλάι με τα κελεύσματα της παγκοσμιοποίησης.
Παρακολουθώντας το, από μακριά πλέον, ως δημοσιογράφος, αναγνωρίζω ως βασικό του πρόβλημα τη μονολιθικότητα. Όλοι οι ερευνητές του προσκυνούν τη διατλαντική συνεργασία με το γερμανικό ευρωσύστημα, λες και έχουν βγει από σεμινάριο της Λέσχης Μπίλντερμπεργκ. Αιρετικές απόψεις δεν υπάρχουν. Αμφισβήτηση της «πολιτικής ορθότητας», όπως αυτή διαμορφώνεται στο Βερολίνο και στις Βρυξέλλες, δεν χωράει. Και όποιος ασπάζεται την αρχή της αυξημένης αποτροπής, με τη μετατροπή της χώρας μας σε Ισραήλ, είναι απλά πολεμοκάπηλος. Οποιος επίσης συζητά εναλλακτικά σενάρια απόδρασης από τον κορσέ της ευρωζώνης θεωρείται γραφικός – ψεκασμένος δραχμιστής. Χίλιες φορές η χώρα να χρωστάει 2,5 φορές το ΑΕΠ της, αλλά να έχει ευρωπαϊκή προοπτική… Να γεμίσουν οι παραλίες Γερμανούς τουρίστες, οι κάμποι φωτοβολταϊκά και τα βουνά ανεμογεννήτριες… Κι όποιος δεν καλύπτεται με αυτά, όποιος πιστεύει ότι αυτού του είδους το «ευρωκήρυγμα» βλάπτει την πατρίδα, ακραίος, βρε παιδί μου, πολύ ακραίος… Θα πρότεινα να το ξανασκεφτούν αυτοί που έγραψαν αυτή την ανακοίνωση, εντελώς ανάρμοστη για ακαδημαϊκό φορέα. Αν θεωρούν ότι κάποιος τους συκοφαντεί, ας τον πάνε στα δικαστήρια και δεν χρειάζεται να το μάθουμε. Αλλά η… προληπτική επίθεση συλλήβδην σε όσους διαφωνούν δεν είναι καλό σημάδι. Προδίδει αγωνία και πανικό…