Στην τελευταία «κρίση» για τα ελληνοτουρκικά, η οποία προέκυψε μετά τις δηλώσεις του υπουργού Εξωτερικών Νικολάου Δένδια, συνέβη το εξής: στο Μαξίμου συνεκλήθη εκτάκτως μετά το πέρας των δηλώσεων των υπουργών Εξωτερικών στην Αγκυρα σύσκεψη εργασίας, με τη συμμετοχή αρκετών μελών του πρωθυπουργικού επιτελείου. Για μια πρώτη αποτίμηση.
- Από τον Μανώλη Κοττάκη
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης σπανίως αντιδρά εν θερμώ, σε πρώτο χρόνο, αλλά δεν είναι όλοι σαν και αυτόν. Υπάρχουν και οι… θερμόαιμοι. Κάποιος αντέδρασε, και μάλιστα άγαρμπα. Είπε κάτι που δεν έπρεπε να πει ποτέ κατά κυβερνητικού αξιωματούχου και, πάντως, εις επήκοον όλων. Ενώπιον του κινδύνου μιας πιθανής διαρροής της αμφιλεγόμενης φράσης του, δόθηκε τότε η περίφημη εντολή να δοθεί προς τα έξω το μήνυμα ότι ο υπουργός Εξωτερικών ενεργούσε κατ’ εντολήν του πρωθυπουργού. Κάτι όχι απλώς αυτονόητο αλλά και αποδεδειγμένα υπαρκτό.
Οι παροικούντες την Ιερουσαλήμ γνωρίζουν ότι ο κ. Δένδιας συναντάται κατά μόνας με τον πρωθυπουργό πριν από κάθε σημαντική συνάντηση και σχεδιάζουν από κοινού την ελληνική αντίδραση, ανάλογα με τα σενάρια.
Ο αναστοχασμός του επεισοδίου με τον αξιωματούχο, ο οποίος είπε ενώπιον τρίτων πράγματα που δεν έπρεπε να είχαν ειπωθεί ποτέ, επιβεβαίωσε στην κυβέρνηση και στον πρωθυπουργό ότι η κυβέρνηση χρειάζεται τον Αύγουστο «ρεκτιφιέ». Και προς τούτο έκαναν την εμφάνισή τους το Σαββατοκύριακο τα πρώτα δημοσιεύματα για δομικό ανασχηματισμό το φθινόπωρο. Ως παλαιοί στην αγορά, θεωρούμε ότι αυτό σημαίνει τρία πράγματα: ο ανασχηματισμός θα θέσει την κυβέρνηση σε διάταξη εκλογικής μάχης, όποτε και αν γίνουν οι εκλογές, το πρώτο.
Η τράπουλα θα ανακατευτεί, το δεύτερο. Και, βεβαίως, θα υπάρξουν αλλαγές και στον πυρήνα των συνεργατών του πρωθυπουργού στο Μέγαρο Μαξίμου, το τρίτο. Ο επισκέπτης του κυβερνητικού μεγάρου διακρίνει διά γυμνού οφθαλμού την ανακαίνιση που έγινε στις αίθουσές του προσφάτως -φέρει το αναγνωρίσιμο καλαίσθητο γούστο της συζύγου του κ. Μητσοτάκη-, ωστόσο προς ανακαίνιση βαίνουν μάλλον και οι δομές του, προκειμένου, πρώτον, να υπάρχει ενότης αντιλήψεων και, δεύτερον, να είναι ασφαλισμένα τα «στεγανά» της κυβερνήσεως.
Μερικές παραπολιτικές επισημάνσεις σε στήλες φιλικότατων προς την κυβέρνηση εφημερίδων δείχνουν, άλλωστε, ότι στο παρασκήνιο το σπρωξίδι μεταξύ πασοκογενών συνεργατών του πρωθυπουργού πάει και έρχεται. Ο πρωθυπουργός, που προήδρευσε χθες του υπουργικού συμβουλίου, τα μετρά όλα αυτά, αλλά δεν μιλά. Γνωρίζει άριστα ότι δεν είναι δυνατόν να ξελασπώνει την κυβέρνηση, σπαταλώντας από το προσωπικό του κεφάλαιο σε κάθε στραβή που θα συμβεί. Καταρχάς, ζητεί ηρεμία και ψυχραιμία, όχι υπερβάλλοντα ζήλο.
Οι Ηρακλειδείς του στέμματος κάνουν καμιά φορά ζημιά μεγαλύτερη του αναμενομένου, παρά τις καλές προθέσεις τους. Έπειτα ζητεί καλύτερη διαχείριση των κρίσεων, η οποία δεν είναι δυνατόν να γίνεται από τα τηλέφωνα (έχει συμβεί). Επειτα ζητεί προληπτική δράση. Να σβήνουν οι φωτιές προτού ανάψουν. Και, στο πλαίσιο αυτό, αναζητεί έναν «Λιβάνη». Εναν Νέστορα της πολιτικής, ο οποίος δεν θα αντιδρά υστερικά σε πρώτο χρόνο αλλά ψύχραιμα και αποφασιστικά. Κάποιον ο οποίος δεν διαθέτει προσωπική ατζέντα και είναι απολύτως εχέμυθος. Δεν είναι εύκολα πράγματα αυτά στις μέρες μας. Ο Αντώνης Λιβάνης ή ο Πέτρος Μολυβιάτης είναι προσωπικότητες που ανδρώθηκαν μέσα στην αντάρα της Κατοχής, είχαν άποψη όταν ήταν ενεργοί και ήξεραν να προστατεύουν τους ηγέτες τους.
Η σχέση Καραμανλή – Μολυβιάτη χτίστηκε πάνω σε μια παρατήρηση (!) που του έκανε ο δεύτερος, όταν κλήθηκε να κάνει διερμηνεία ως διπλωμάτης στον πρώτο σε μια επίσημη συνάντηση στη Βουλή, στην πρώτη θητεία του. «Μην το πείτε αυτό, κύριε πρόεδρε!» τον προέτρεψε και ο Καραμανλής υπάκουσε ξαφνιασμένος. Μην πω και ενοχλημένος. Αλλά η τόλμη του νεαρού διπλωμάτη τον έσωσε από διπλωματικό στραβοπάτημα. Και αποτέλεσε την αφορμή για μια μακρά και ανέφελη συνεργασία. Ο Λιβάνης έκανε κινήσεις στο παρασκήνιο, για να αποτρέψει την καταδίκη του Παπανδρέου στο Ειδικό Δικαστήριο, αλλά δεν ενημέρωνε τον πολιτικό προϊστάμενό του, για να τον προστατέψει.
Υπάρχουν σήμερα τέτοιοι άνθρωποι; Στη Βουλή υπάρχει μόνο ένας έμπειρος και πράγματι Νέστωρ της παρατάξεως -έχει ζήσει τόσα μέσα στην οικογένεια-, αλλά δεν είμαι βέβαιος ότι ταιριάζει η χημεία του με του Κυριάκου. Ποιος ξέρει όμως! Καμιά φορά όσα δεν φέρνει ο χρόνος τα φέρνει η ώρα. Πέραν του κεντρικού «καταστήματος», ανακαίνιση χρειάζονται επίσης και αρκετά «υποκαταστήματα». Κοινώς, υπουργεία. Με κριτήριο ένα και μόνο: την αποτελεσματικότητα. Αυτό το υπουργικό συμβούλιο που συνεδρίασε χθες διακρίνεται για τον επαγγελματισμό του -συχνές συνεδριάσεις, με προκαθορισμένη ημερήσια διάταξη-, φαίνεται ότι εξεμέτρησε το ζην.
Είναι με παραλλαγές το ίδιο με το 2019. Αν μιλάμε για ριζικές αλλαγές και σοβαρολογούμε, τώρα είναι η ώρα. Που θα έλεγε και ο… Λένιν – αυτόν δεν τον έχει στη βιβλιοθήκη του ο πρωθυπουργός, μόνο τον Μαρξ!
