Ο Ergun Babahan έγραψε ένα εκπληκτικό άρθρο για τον επικίνδυνο δρόμο που πήρε ο Ερντογάν, χρησιμοποιώντας και πάλι το Ισλάμ για να κάνει ιδιοτελή πολιτική στη Γάζα. Εντύπωση προκαλεί ότι το παιχνίδι αυτό με τη φωτιά υποστηρίζεται από το σύνολο της αντιπολίτευσης, πλην των Κούρδων.
- Από τον Σάββα Καλεντερίδη
Μακάρι να διαβάσουν το άρθρο οι αρμόδιοι στις Βρυξέλλες και στην Ουάσινγκτον. Έχουν να διδαχθούν πολλά.
Τίτλος: Παγιδευμένος στο εσωτερικό και το εξωτερικό, ο Ερντογάν θέλει να αναλάβει τον ρόλο του χαλίφη
Ένα από τα στοιχεία που κληρονόμησε η Τουρκία από την προσέγγιση του σουλτάνου Αβδούλ Χαμίτ και της Επιτροπής Ένωσης και της Προόδου με τη Γερμανία, μέχρι το τέλος του Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο, ήταν οι έννοιες του Χαλιφάτου και της ισλαμικής πολιτικής. Η ιδέα της χρήσης του Ισλάμ ως ιδεολογίας στον πόλεμο δεν ήταν των Τούρκων ηγετών της εποχής, αλλά του Γερμανού αυτοκράτορα Γουλιέλμου του Β΄.
Ο Γουλιέλμος Β΄ πίστευε ότι χρησιμοποιώντας τις έννοιες του Ισλάμ και της Τζιχάντ θα προκαλούσε προβλήματα στη βρετανική αυτοκρατορία στα εδάφη που κατείχε και ειδικά στην Ινδία. Ο Χίτλερ δοκίμασε την ίδια τακτική στον Καύκασο κατά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο και προσπάθησε να κινητοποιήσει τις μουσουλμανικές – τουρκικές ομάδες εναντίον των Ρώσων. Και οι δύο απόπειρες ήταν ανεπιτυχείς, ειδικά η δεύτερη με μεγάλη απογοήτευση για τις μουσουλμανικές κοινωνίες.
Από την ίδρυση της τουρκικής δημοκρατίας, αυτό το όπλο αφαιρέθηκε από την ημερήσια διάταξη, ιδρύθηκαν έθνη-κράτη στην ισλαμική γεωγραφία και η έννοια του Χαλιφάτου και του Ισλάμ απορρίφθηκαν από την πολιτική. Στην πραγματικότητα, η έννοια του Χαλιφάτου είχε χάσει τη δύναμή της με την πάροδο του χρόνου. Κατά τη διάρκεια της ισχυρότερης περιόδου του Ισλάμ, υπήρχε ένα κράτος σε τρεις διαφορετικές γεωγραφικές ηπείρους, που ισχυριζόταν ότι ήταν ένα Χαλιφάτο, όμως η ιδέα ήταν φθαρμένη και η επιρροή που είχε στο Ισλάμ κατά την περίοδο εμφάνισής του εξανεμίστηκε.
Γενοκτονία των Αρμενίων
Κατά μία έννοια, ο χαλίφης ήταν ο επικεφαλής των Θρησκευτικών Υποθέσεων του οθωμανικού κράτους και οι περισσότεροι σουλτάνοι είχαν ξεχάσει αυτόν τον θεσμό. Παρόλο που η πολιτική του Αβδούλ Χαμίτ για τη Γενοκτονία των Αρμενίων, η οποία ξεκίνησε το 1895, έφερε το Ισλάμ και τους «άπιστους» στην ημερήσια διάταξη κατά του χριστιανικού λαού, το Χαλιφάτο δεν ήταν σε ισχύ. Όπως είπα, η παρέμβαση του Χαλιφάτου ήταν κυρίως ιδέα του Γουλιέλμου.
Αυτή η πολιτική ανέπτυξε ένα βαθύ μοντέλο σχέσης μεταξύ Γερμανίας και Τουρκίας που συνεχίζεται σήμερα. Η Τουρκία ήταν ένας ντροπαλός φιλοναζί κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου. Εκμεταλλευόμενη αυτήν την ατμόσφαιρα, επέβαλε βαρύ φόρο πλούτου στους Εβραίους πολίτες, εφαρμόζοντας μια επαίσχυντη πολιτική, μάζεψε τους ανθρώπους σε τάγματα εργασίας, που ήταν σαν στρατόπεδο συγκέντρωσης. Υστερα από περισσότερα από 100 χρόνια μετά τον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο, ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, ο οποίος είχε παγιδευτεί, προσπαθεί να κερδίσει τη δύναμη και τη φήμη που έχασε στο εσωτερικό και στο εξωτερικό μέσω του Χαλιφάτου.
Ας δούμε τη σχέση του Ερντογάν, που ξεκίνησε να αναστήσει το Χαλιφάτο, με τις ισλαμικές χώρες. Έπαιξε τον πρωταγωνιστικό ρόλο στην έναρξη ενός πολέμου με τη Συρία που δεν είχε τελειώσει ποτέ, προκαλώντας καταστροφές και δυστυχία σε εκατομμύρια ανθρώπους, και μετά έκανε εισβολή και κατέλαβε ένα σημαντικό μέρος αυτής της χώρας. Επαιξε καθοριστικό ρόλο για την ανατροπή του Καντάφι, υποστηρίζοντας την επιχείρηση του ΝΑΤΟ στη Λιβύη, στη συνέχεια πήγε και έγινε μέρος του εμφύλιου πολέμου αυτής της χώρας. Τώρα, αυτοί που έχουν τα ηνία της κυβέρνησης της χώρας, θέλουν να αποσύρει τους τζιχαντιστές τρομοκράτες και στρατιώτες που έφερε εκεί.
Άρχισε έναν ακήρυκτο πόλεμο με την Αίγυπτο, έκοψε τις σχέσεις με τη διοίκηση της Σαουδικής Αραβίας και μέσω της Μουσουλμανικής Αδελφότητας μπήκε σε μια σύγκρουση με τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα. Ο αριθμός των χωρών του ισλαμικού κόσμου με τις οποίες έχει καλές σχέσεις είναι σχεδόν όσο τα δάχτυλα του ενός χεριού. Η Τουρκία μοιάζει με μια χώρα που φέρνει χάος και συγκρούσεις όπου κι αν πηγαίνει.
Ο εσωτερικός λογαριασμός αυτής της παράλογης πολιτικής ήταν η χρεοκοπία και η φτώχεια. Το καθεστώς Ερντογάν, το οποίο ήταν ανεπαρκές για την καταπολέμηση της επιδημίας του κορωνοϊού και προσπάθησε να εξαπατήσει τις χώρες που στέλνουν τουρίστες και τους δικούς τους ανθρώπους δείχνοντας χαμηλό αριθμό κρουσμάτων και θυμάτων, άρπαξε την ευκαιρία που του έδωσε ο Νετανιάχου.
Η κατάσταση του Νετανιάχου μοιάζει με τη θέση του Ερντογάν μετά τις εκλογές της 7ης Ιουνίου. Οι προσπάθειές του για τη δημιουργία συνασπισμού έχουν αποτύχει, κινδυνεύει να χάσει την εξουσία και να θεωρηθεί υπεύθυνος για διαφθορά.
Η μόνη του ελπίδα είναι να αποτρέψει τους αντιπάλους του από τον σχηματισμό κυβέρνησης συνασπισμού και να οδηγήσει τη χώρα σε εκλογές σε μια τόσο τεταμένη και εθνικιστική ατμόσφαιρα. Ο Ερντογάν χρησιμοποίησε τους Κούρδους για τον σκοπό αυτόν και τώρα ο Νετανιάχου χρησιμοποιεί Αραβες. Παρακολουθούμε την ισραηλινή έκδοση της ταινίας στις 7 Ιουνίου. Ο καθηγητής Louis Fishman είδε και προειδοποίησε αυτό το γεγονός από την πρώτη μέρα.
Η κρίση στη Γάζα έχει γίνει σανίδα σωτηρίας για τον Ερντογάν, ο οποίος κλυδωνίζεται από τις αποκαλύψεις του αρχιμαφιόζου Σεντάτ Πεκέρ και άδραξε την ευκαιρία για αλλαγή της ατζέντας. Η ακύρωση για άλλη μια φορά του Τσάμπιονς Λιγκ στην Κωνσταντινούπολη και η ακύρωση της Φόρμουλα-1 λόγω του κορονοϊού δεν απασχόλησαν κανέναν. Οι άνθρωποι στην Τουρκία δεν γνωρίζουν καν ότι χώρες όπως η Αγγλία και η Γαλλία έχουν βάλει σε καραντίνα 10 ημερών με υπό όρους διαμονή σε ξενοδοχείο όσους προέρχονται από την Τουρκία.
Ο Ερντογάν προσπάθησε επίσης να βάλει στην άκρη τις αραβικές χώρες ή να τις τοποθετήσει πίσω του, για να παίξει το ρόλο του περιφερειακού ηγέτη.
Η χρήση της φράσης από τον Τσαβούσογλου, ότι «Το Ümmet», που σημαίνει το σύνολο του μουσουλμανικού κόσμου, «θέλει να δράσουμε στη Γάζα», είναι απόδειξη ότι η εξωτερική πολιτική της Τουρκίας χαϊδεύει τις ισλαμικές ευαισθησίες και δεν είναι ανθρωπιστική, ούτε εκπορεύεται από τους ιστορικούς δεσμούς με την Παλαιστίνη. Είπαμε ότι η Γάζα είναι μια προσπάθεια να κερδίσει τη φήμη που ο Ερντογάν έχασε στον αραβικό κόσμο ως αποτέλεσμα των επεμβατικών και επεκτατικών του πολιτικών στη Συρία, στο Ιράκ και στη Λιβύη, αλλά ταυτόχρονα είναι ένας εκφοβισμός που δίνεται στα απολυταρχικά αραβικά καθεστώτα μέσω της ισλαμικής ρητορικής: Θα διαταράξω την ειρήνη σου μέσω της Παλαιστίνης.
Η Τουρκία δεν έχει διπλωματική δύναμη, ούτε βάρος στον Αραβικό Σύνδεσμο ή στα Ηνωμένα Εθνη. Όμως, η ικανότητά της να κάνει κενό θόρυβο είναι απεριόριστη. Έχει περάσει η περίοδος κατά την οποία εξελέγη στο Συμβούλιο Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών με την υποστήριξη ενός αριθμού ρεκόρ χωρών. Αναμφίβολα, η απέχθεια που αισθάνονται τα κράτη προς το Ισραήλ είναι η ίδια που αισθάνονται και απέναντι στην Αγκυρα.
Δεν είναι δυνατόν ένα κράτος που εφαρμόζει στον δικό του κουρδικό λαό παρόμοια πολιτική με αυτήν που ασκεί το Ισραήλ στους Παλαιστινίους να έχει αξιοπιστία στη διεθνή σκηνή.
Μια νοοτροπία που μετατρέπει τον πιο σημαντικό ναό του ορθόδοξου κόσμου σε τζαμί εν μια νυκτί και κάνει τον επικεφαλής ιμάμη να κηρύττει με ένα σπαθί στο χέρι του μπορεί να μιλήσει για το απαραβίαστο των ιερών τόπων, όταν πρόκειται για το τέμενος Αλ Ακσα;
Η χώρα σε εγκλεισμό
Ο Ερντογάν, σε μια περίοδο που βάζει ολόκληρη τη χώρα σε εγκλεισμό, διοργανώνει διαδηλώσεις για τη Γάζα σε πολλές πόλεις κάθε βράδυ, φέρνοντας χιλιάδες ανθρώπους κοντά χωρίς μάσκες και κοινωνικές αποστάσεις. Δεν τον νοιάζει που η αδυναμία πρόληψης της επιδημίας εντείνει την ανεργία, τη φτώχεια, ενώ προκαλεί κι άλλους θανάτους.
Το γεγονός ότι οι διαδηλωτές για τη Γάζα βγήκαν στους δρόμους με πανό που βγήκαν από το ίδιο εργαστήριο και με την υποστήριξη της αστυνομίας δείχνει ότι οι διαδηλώσεις γίνονται από το κράτος για λογαριασμό του Ερντογάν. Το τραγικό της υπόθεσης είναι ότι σ’ αυτό παρασύρθηκε η αντιπολίτευση, ειδικά το CHP. Κανείς δεν μιλάει για παραβίαση της δημόσιας υγείας και για την παραβίαση των κανόνων εγκελισμού που θεσπίστηκαν από την κυβέρνηση.
Η πολιτική του CHP μάς δείχνει σαφώς τα ακόλουθα: Οπως στις εκλογές της 7ης Ιουνίου, έτσι και τώρα, όταν το ζήτημα είναι το κράτος, δεν έχει σημασία ποιος θα είναι στην εξουσία. Εάν οι Κούρδοι πρέπει να αποκλειστούν από την πολιτική, τότε η αντιπολίτευση υποστηρίζει ή κλείνει το μάτι στη συγκυβέρνηση AKP – MHP. Στην εξωτερική πολιτική, η γραμμή εκείνων που κατέχουν την εξουσία υποστηρίζεται κάτω από όλες τις περιστάσεις. Δεν έχει σημασία αν πρόκειται για τη Συρία, τη Λιβύη, το Ιράκ ή την Παλαιστίνη. Εάν είναι απαραίτητο, μένουμε σιωπηλοί και στη ρητορική της Τζιχάντ.
Η κοινωνία αλλάζει, αλλά το CHP εξακολουθεί να μην μπορεί να ξεπεράσει το γεγονός ότι αποτελεί συνέχεια της Επιτροπής Ένωσης και Προόδου.