Στην τελευταία έκθεση της Εθνικής Αρχής Ανώτατης Εκπαίδευσης, που δημοσιεύθηκε το 2020 και αφορά στοιχεία για το 2019, διαπιστώνεται ότι η Ελλάδα έχει το δεύτερο μεγαλύτερο ποσοστό φοιτητών σε σχέση με τον πληθυσμό της, αλλά το χαμηλότερο ποσοστό αποφοίτων. Και ενώ στη Γαλλία αποφοιτά το 30,39%, εδώ πτυχίο παίρνει μόλις το 9,17%. Κοινώς, πάρα πολλοί μπαίνουν στα πανεπιστήμια, αλλά ένας μικρός αριθμός καταφέρνει τελικά να τελειώσει τις σπουδές του. Αρκετοί απλά περνούν σε μια σχολή και μετά τα παρατάνε και επιλέγουν κάτι άλλο στη ζωή τους.
- Από τη Δρ. Ελένη Παπαδοπούλου*
Ο υπεράριθμος φοιτητικός πληθυσμός εξηγείται εύκολα, καθώς έχουμε υπερβολικά μεγάλο αριθμό πανεπιστημιακών σχολών, απλωμένων σε όλη την επικράτεια. Κάποιες κυβερνήσεις, για λόγους ψηφοθηρίας και μόνο, αποφάσισαν να στήσουν σχολές σε κάθε γωνιά της χώρας, σαν να ήταν σχολεία, με διάφορα απίθανα αντικείμενα.
Και, όταν το αντικείμενο δεν ήταν απίθανο, ήταν απλά κλωνοποιημένο σε πλειάδα σχολών που παρήγαγαν πτυχιούχους για μια κορεσμένη αγορά εργασίας. Η πληθώρα σχολών δίνει τη δυνατότητα σε υποψηφίους χωρίς γνώσεις να γίνουν κι αυτοί φοιτητές, κι ας έχουν γράψει άσο στις εξετάσεις. Οταν οι μαθητές της Γ’ Λυκείου είναι γύρω στους 79.000 και οι θέσεις στα πανεπιστήμια είναι περίπου 78.000, έξω από το πανεπιστήμιο θα μείνει μόνο όποιος δεν συμπληρώσει μηχανογραφικό. Το κράτος μας μαζί με το απολυτήριο του λυκείου φαίνεται ότι προσφέρει και μια θέση φοιτητή σε μεγάλη γκάμα «πανεπιστημιακών» σχολών. Εάν δεν είναι αυτό εμπαιγμός προς τους μαθητές και τις οικογένειές τους, τότε τι είναι;
Το αποτέλεσμα είναι αφενός νέοι άνθρωποι να βρίσκονται σε σχολές που δεν μπορούν να παρακολουθήσουν, γιατί δεν έχουν τις γνώσεις, αφετέρου οικογένειες να ξεπαραδιάζονται για να «σπουδάσουν» παιδιά που θα ήταν καλύτερο να είχαν μπει στην αγορά εργασίας, γιατί δεν κάνουν για την επιστήμη, χωρίς αυτό να είναι κακό. Σε μια κοινωνία όλοι χρειάζονται και οι επιστήμονες και οι τεχνίτες και οι πωλητές και οι οδηγοί λεωφορείου και οι αγρότες. Από την άλλη, ο Ελληνας φορολογούμενος συντηρεί πανεπιστήμια που μόνο πανεπιστήμια δεν είναι, χωρίς υποδομές και χωρίς φοιτητές.
Φέτος αποφάσισαν να καταργήσουν κάποιες τέτοιες σχολές και υπήρξαν διαμαρτυρίες. Τις τοπικές κοινωνίες δεν τις ενδιαφέρει το επίπεδο σπουδών – τις ενδιαφέρει η πελατεία στις καφετέριες. Τρεις απόφοιτοι κάθε χρόνο σε μία από τις σχολές που καταργήθηκαν, 1,7 η βάση εισαγωγής. Και δεν είναι η μοναδική. Η Τριτοβάθμια Εκπαίδευση θέλει συρρίκνωση και ριζική αναδόμηση. Η οποία θα συνοδευτεί με ενισχυμένη επαγγελματική τεχνική εκπαίδευση. Ολα τα υπόλοιπα είναι λαϊκισμοί.
*Διδάκτωρ Διδακτικής Γλωσσών και Πολιτισμών του Πανεπιστημίου Paris III – Sorbonne Nouvelle
