Πρέπει να είμαστε δίκαιοι.
- Από τον Μανώλη Κοττάκη
Ο πρωθυπουργός τα είπε σωστά καταρχάς, όταν μίλησε στο Ζάππειο για «σκοτεινό διάλειμμα στην ευρωπαϊκή πορεία της χώρας» τον καιρό που ανέλαβε τη διακυβέρνηση της χώρας ο ΣΥΡΙΖΑ, το 2015. Κανείς δεν θέλει να θυμάται εκείνο το θλιβερό οκτάμηνο που βύθισε την οικονομία σε ύφεση, έκλεισε τις τράπεζες και προκάλεσε ασύλληπτη βλάβη στην καθημερινότητα των Ελλήνων. Δεν χρειαζόταν να γίνουν οι Ελληνες πολίτες διακονιαραίοι των ATM για 60 ευρώ, για να απαλλαγεί ο Τσίπρας από την κομμουνιστική συνιστώσα του Λαφαζάνη, για να εγκαθιδρυθεί με το δημοψήφισμα στην εξουσία και να εφαρμόσει εν τέλει χωρίς εσωκομματικές αντιδράσεις τα Μνημόνια. Τα πράγματα μπορούσαν να γίνουν και πιο απλά.
Με την απόσταση του χρόνου, όμως, αξίζει, νομίζω, τον κόπο να αναστοχαστούμε πάνω στο ενδιαφέρον ερώτημα που έθεσε ο κύριος Μητσοτάκης: Πόσο Ευρωπαίος ή πόσο αντι-Ευρωπαίος ήταν εν τέλει ο ΣΥΡΙΖΑ; Αξίζει, νομίζω, τον κόπο να πούμε σήμερα ορισμένες δυσάρεστες αλήθειες που αφορούν και την «από εκεί» και την «από εδώ» πλευρά, τη Ν.Δ. Αξίζει τον κόπο να αποκαλύψουμε και ορισμένα γεγονότα, στο μέτρο που είμαστε έτοιμοι να τα ακούσουμε βεβαίως. Γιατί μπορεί και να μην είμαστε, να μην το αντέχουμε.
Επί της αρχής, πρέπει να παραδεχθούμε τα εξής: Μας αρέσει – δεν μας αρέσει, όσο αιρετικά και αν ακούγονται αυτά σήμερα. Στα λόγια, και ο ΣΥΡΙΖΑ και το ΚΚΕ της εποχής εκείνης ήταν αντι-Ευρωπαίοι. Στην πράξη, όμως, εκ του αποτελέσματος, μόλις είδαν τον γκρεμό απεδείχθησαν φιλο-Ευρωπαίοι. Η ώρα της αληθείας ήταν για όλους η επομένη του δημοψηφίσματος. Αν ο Τσίπρας ήθελε με το 62% του «όχι» -που διέθετε ως πολιτική προίκα-, έβγαζε ανέτως την Ελλάδα και από την Ε.Ε. και από την ευρωζώνη.
Δεν το έπραξε. Πήγε στη σύσκεψη των πολιτικών αρχηγών. Αν ο Κουτσούμπας ήθελε να σερφάρει πάνω στο 62% του «όχι», θα ζητούσε ανεύθυνα την εγκατάλειψη της ευρωζώνης και την επιστροφή στη δραχμή. Δεν το έπραξε. Αντιθέτως, συναίνεσε sotto voce υπέρ της παραμονής στο ευρώ.
Πώς μπορεί κανείς, λοιπόν, να χαρακτηρίσει τον ΣΥΡΙΖΑ αντιευρωπαϊκή δύναμη, όταν του δόθηκε η ευκαιρία να βγάλει την Ελλάδα από την Ευρώπη και δεν το έκανε; Ανεύθυνη δύναμη ήταν. Αναμφισβήτητα. Ακόμη πληρώνουμε τα σπασμένα για τις αυταπάτες του πρώτου οκταμήνου του κυρίου Τσίπρα. Αντιευρωπαϊκή, όχι. Πρέπει να παραδεχθούμε επίσης τα εξής: Οσα αντιευρωπαϊκά διεκήρυττε η Αριστερά στο πρώτο αφελές οκτάμηνο της διακυβέρνησής της άρχισε να τα θεωρεί «ευρωπαϊκά» και να τα εφαρμόζει η ίδια η Ευρώπη μόλις το πρόβλημα έφθασε με την πανδημία στην αυλή της, στον Βορρά.
Το Ταμείο Ανάκαμψης, για το οποίο καμαρώνουμε σήμερα και σπεύδουμε να αξιοποιήσουμε τα δάνειά του με το φθηνό επιτόκιο, τι είναι; Δεν είναι προϊόν ευρωπαϊκής απόφασης για την αμοιβαιοποίηση του χρέους; Δεν είναι η Κομισιόν που βγήκε στις αγορές και δανείστηκε με φθηνό επιτόκιο για όλες τις ευρωπαϊκές οικονομίες; Πρέπει να παραδεχθούμε ακόμη ότι η Αριστερά έκανε, για χάρη της Ευρώπης των δανειστών, αυτά που δεν ήθελε και δεν μπορούσε να κάνει η ενοχική ελληνική Κεντροδεξιά.
Τα Μνημόνια που εφήρμοσε η Αριστερά, τα οποία προέβλεπαν «μεταρρυθμίσεις κόντρα στον λαϊκισμό» -κατά το φιλελεύθερο λεξιλόγιο-, όπως οι μειώσεις των συντάξεων, οι αυξήσεις στις εισφορές (ΕΦΚΑ), τα «ματωμένα» πρωτογενή πλεονάσματα, η υποθήκευση της περιουσίας των ΔΕΚΟ που ανήκουν στο ΤΑΙΠΕΔ στους δανειστές ως εγγύηση για την εξυπηρέτηση του χρέους, ήταν μεταρρυθμίσεις που δεν ήθελε και δεν μπορούσε να σηκώσει στην πλάτη της η ελληνική Κεντροδεξιά!
Από την οποία στην πέμπτη αξιολόγηση ζητείτο το 1/5 από όσα αντιλαϊκά υλοποίησε η Αριστερά. Ο ΣΥΡΙΖΑ έκανε κάτι που δεν θα κατάφερνε ποτέ κεντροδεξιά κυβέρνηση: Μνημόνια χωρίς πεζοδρόμια, με κοινωνική ειρήνη. Στο σημείο αυτό πρέπει να αποκαλύψω τα εξής: Η κεντροδεξιά κυβέρνηση συνεργασίας του 2012-2015 ήξερε εγκαίρως ότι ο Σόιμπλε ετοιμάζει τρίτο Μνημόνιο, προσχέδιο του οποίου είχαν δει οι υπουργοί της. Δύο τουλάχιστον μου το έχουν εμπιστευτεί. Ήξερε ότι οι Ευρωπαίοι βιάζονταν να φέρουν τον ΣΥΡΙΖΑ στην εξουσία για να διαλύσουν τους Ποδέμος -την πραγματική συστημική απειλή-, σχέδιο που εκ του αποτελέσματος πέτυχε πλήρως.
Ο Ιγκλέσιας σήμερα είναι εκτός πολιτικής. Ξέρουμε -ξέρω- επίσης και κάτι άλλο: Ο έμπειρος Κωνσταντίνος Μητσοτάκης συμβούλευσε τον Κυριάκο, άμα τη εκλογή του στην αρχηγία το 2016, να δώσει χρόνο στον ΣΥΡΙΖΑ, να μην κινηθεί βιαστικά και να αφήσει τους Τσίπρα – Τσακαλώτο να εφαρμόσουν τα βαριά και αντιλαϊκά μεταρρυθμιστικά μέτρα, μέχρι να βγει η οικονομία στο ξέφωτο. Οπως και έγινε. Πρέπει επίσης να έχουμε το θάρρος να πούμε το εξής: Αν έχουμε σήμερα την πολυτέλεια να δανειζόμαστε αφειδώς, χωρίς άγχος, και να εκμεταλλευόμαστε τα φθηνά επιτόκια των αγορών, αυτό οφείλεται και στη ρύθμιση του χρέους. Μέχρι το 2032 είμαστε άνετοι -δεν έχουμε μεγάλες λήξεις ομολόγων- χάρη στη ρύθμιση Τσακαλώτου, τον οποίο εκτιμά ο κύριος Μητσοτάκης.
Η αλήθεια, λοιπόν, είναι ότι ο ΣΥΡΙΖΑ ήταν μια σκληρή, συστημική, ευρωπαϊκή, νεοφιλελεύθερη κυβέρνηση, η οποία α) κυβέρνησε στο πόδι της Ν.Δ., β) έκανε ορισμένες κοινωνικές παροχές από το πλεόνασμα για να διατηρήσει το αριστερό του άλλοθι, γ) παρέδωσε, όταν εκπλήρωσε την αποστολή του. Γνωρίζω από πρώτο χέρι τι έχει πει κατά καιρούς για τον Αλέξη Τσίπρα η καγκελάριος Μέρκελ – δεν τα αποκαλύπτω, γιατί δεσμεύομαι από το off the record και για να γλιτώσουμε καρδιακά επεισόδια. Και στην Αριστερά και τη Δεξιά. Μέσα, σήμερα, ο Τσίπρας είναι αποδιοπομπαίος τράγος, έξω όμως, λόγω της Συμφωνίας των Πρεσπών και της πιστής εφαρμογής των Μνημονίων, έχει καλή εικόνα. Τους έκανε όλες τις δουλειές που δεν τους έκανε η ελληνική Κεντροδεξιά.
Ο ΣΥΡΙΖΑ δεν είναι, τέλος, αντιευρωπαϊκή δύναμη για έναν ακόμη λόγο – ας κάνω μια αποκάλυψη ακόμη: Τέλη Αυγούστου του 2015 έκανα διακοπές στη Χαλκιδική και στο ξενοδοχείο όπου είχα καταλύσει βρισκόταν κορυφαίος κοινοτικός αξιωματούχος, ο οποίος είχε λάβει μέρος στη σύνοδο κορυφής. Τον αναζήτησα, τον βρήκα και τον ρώτησα για τα επόμενα – έπρεπε να κυρώσουν τη συμφωνία και τα ευρωπαϊκά Κοινοβούλια, και, όπως όλοι οι Ελληνες, ανησυχούσα.
«Μην ανησυχείς! Η συμφωνία είναι πλανητικής σημασίας, αφορά το ευρώ. Άλλωστε, από την πρώτη στιγμή ξέρουμε τι έκανε ο Τσίπρας. Είχε, κατά την ορολογία Μιτεράν, τρία εργοτάξια μέσα στον ΣΥΡΙΖΑ. Το πρώτο ήταν οι σκληροί Βαρουφάκης, Λαφαζάνης κ.λπ., για να διαχειρίζεται το κόμμα και την κοινή γνώμη. Το δεύτερο ήταν οι ρεαλιστές Τσακαλώτος, Χουλιαράκης για να ησυχάζουμε εμείς. Και το τρίτο ήταν ο ίδιος, ο οποίος στην κρίσιμη στιγμή, με παρότρυνση των ΗΠΑ (Κλίντον), μπήκε στο δωμάτιο και συνεννοήθηκε για την τύχη της Ευρώπης με τη φιλοατλαντίστρια Μέρκελ και τον φιλοατλαντιστή πρόεδρο του συμβουλίου Τουσκ» μου είπε.
Στην πραγματικότητα, ο ΣΥΡΙΖΑ ήταν από τότε μια ευρωατλαντική δύναμη σε διατεταγμένη υπηρεσία. Και τέτοια δύναμη παραμένει και σήμερα – ευρωπαϊκή και ατλαντική. Αυτό είναι, άλλωστε, από τη μήτρα του, ο ευρωκομμουνισμός του Μπερλινγκουέρ. Στο ερώτημα λοιπόν -καταλήγω-γιατί αποκαλύπτω όσα αποκαλύπτω σήμερα, με αφορμή την ομιλία του πρωθυπουργού στο Ζάππειο για τα 40 χρόνια από την ένταξή μας, η απάντηση είναι η εξής: Ο ΣΥΡΙΖΑ και ο Τσίπρας είναι γονατισμένοι σήμερα, απαξιωμένοι, κανείς δεν θέλει να τους θυμάται «μέσα».
Ο επαγγελματικός τρόπος που κρατά το τιμόνι ο Μητσοτάκης μέχρι στιγμής τούς έχει θέσει στο χρονοντούλαπο της Ιστορίας. Ο ΣΥΡΙΖΑ έχει, όμως, ακόμη συμπάθειες «έξω». Σε κέντρα εξουσίας. Δεν πρέπει -θεωρώ- να υποτιμάται επειδή είναι πεσμένος. Για αυτό πρέπει να τον περιγράφουμε ως αυτό που πράγματι είναι, όχι ως αυτό που θα θέλαμε να είναι.
