Κάθε επέτειος της Άλωσης της Πόλης από τους Τούρκους χαρακτηρίζεται και από την εντυπωσιακή, ηχηρή σιωπή της Δύσης για το γεγονός
- Από τον Παναγιώτη Λιάκο
Η 29η Μαΐου 1453 είναι μία ημερομηνία με την οποία ασχολούμαστε μόνο εμείς οι Έλληνες και οι Τούρκοι. Εμείς θυμόμαστε με θλίψη μια υπερχιλιετή αυτοκρατορία που έκλεισε τον κύκλο της με ηρωικό και τραγικό τρόπο και από την αντίπερα όχθη οι Τούρκοι πανηγυρίζουν για τον θρίαμβο των βάρβαρων ορδών τους. Αυτό εκ πρώτης όψεως φαντάζει αναμενόμενο, αλλά, αν εξεταστεί ορθολογικά, δεν είναι και τόσο.
Παραμένει παράδοξο ότι μια περίβλεπτη αυτοκρατορία, όπως αυτή που αποκαλούμε βυζαντινή, είναι κεφάλαιο της παγκόσμιας Ιστορίας που οι χριστιανικές χώρες της Δύσης δεν… πολυθέλουν να τη θυμούνται, να τη μνημονεύουν, ακόμα και να την ερευνούν επιστημονικά. Η Βυζαντινή Αυτοκρατορία βρέθηκε στην πρωτοπορία της διαμόρφωσης των παγκόσμιων εξελίξεων επί 1.000 και πλέον χρόνια και αντιμετωπίζεται λες και δεν υπήρξε ποτέ! Ενώ στην Ευρώπη και στις ΗΠΑ περισσεύουν οι εκδηλώσεις, οι ομιλίες, τα δημοσιεύματα και τα ειδικά αφιερώματα για περιπτώσεις όπως η συμπλήρωση κάποιων ετών από τη γέννηση ή τον θάνατο ηθοποιών και τραγουδιστών, η κατάληψη της πρωτεύουσας μιας αυτοκρατορίας από τους Τούρκους περνάει απαρατήρητη. Ούτε λέξη δεν αφιερώνεται εις μνήμην ενός αυτοκράτορα που έπεσε μαχόμενος εναντίον των ορδών του Μωάμεθ Β΄.
Μόνο οι Έλληνες θυμούνται και θρηνούν και οι Τούρκοι πανηγυρίζουν. Η αμηχανία από την πλευρά των ευρωπαϊκών κρατών απέναντι στο μέγεθος της συμβολής της Ανατολικής Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας στον παγκόσμιο πολιτισμό δείχνει σε έναν βαθμό το αίσθημα της συνενοχής για αυτό που συνέβη (ουδείς λησμονεί την Άλωση του 1204 και το γεγονός της καταλήστευσης των πόρων της Πόλης από τους δυτικούς άρπαγες). Επίσης, αυτή η σιωπή φανερώνει και την πηγαία αντίθεση και ασυμβατότητα του δικού τους πολιτισμικού μοντέλου με εκείνον που άφησε ως παράδοση η Βυζαντινή Αυτοκρατορία.
Εμείς, άλλοτε με την ειλικρίνεια των λαϊκών εκδηλώσεων και άλλοτε με τη ρηχότητα και την υποκρισία, έχουμε αποδεχθεί την αυτοκρατορική κληρονομιά του Βυζαντίου. Γνωρίζοντας και αναγνωρίζοντας το παρελθόν μας, αντιλαμβανόμαστε πώς πρέπει να διαμορφώσουμε το μέλλον μας.
