Γιατί ένα τραγούδι με στίχο αιρετικό, καταγγελτικό, ενίοτε αντικυβερνητικό, αλλά κατά βάση αντισυστημικό, έτυχε τόσο μεγάλης προβολής από τα μέσα ενημέρωσης;
- Από τον Μανώλη Κοττάκη
Γιατί αποτέλεσε αντικείμενο πολιτικής αντιπαράθεσης, σχολίων υπερφιλελεύθερων σχολιαστών και έφθασε να το επικαλείται έως και ο πρώην υπουργός Δημόσιας Τάξης Γιώργος Φλωρίδης για να ειρωνευτεί τον ΣΥΡΙΖΑ; Τι είναι αυτό που το έκανε… ξεχωριστό; Αναφέρομαι βεβαίως στο «Για να μη σ’ τα χρωστάω» του ράπερ Μιθριδάτη, το οποίο κάνει ήδη μεγάλη καριέρα στο διαδίκτυο, ειδικώς στο YouTube – 1.328.426 μάτια το είδαν την πρώτη εβδομάδα προβολής του. Κατά την ταπεινή μου άποψη, η σκόνη που σήκωσε το «άσμα» αποτελεί σύμπτωμα της ρηχής πολιτικής ζωής που ζούμε. Ακόμη ακόμη και της απουσίας κάθε αιχμηρής κριτικής και διαλόγου προς τις πράξεις της Πολιτείας από τα επίσημα συστημικά μέσα ενημέρωσης και προς όλους όσοι εντελλόμεθα να ελέγχουμε τις πάσης φύσεως εξουσίες.
Όταν αυτό λείπει, όταν κάποιοι δεν αφήνουν τον ατμό να εξατμιστεί -το ΠΑΣΟΚ έμεινε πολλά χρόνια στην εξουσία, γιατί είχε τη σοφία να επιτρέπει περιοδικώς την εκτόνωση-, όταν ακόμη και οι γελοιογράφοι απέχουν στη μεγάλη τους πλειονότητα από κάθε κριτική προς τα πρόσωπα της εξουσίας και ασχολούνται διαρκώς με την παραπαίουσα αντιπολίτευση (η σάτιρα δεν υπάρχει – καταργήθηκε), τότε έρχεται μια μέρα που εμφανίζεται ένας Μιθριδάτης από το πουθενά για να καλύψει το κενό. Και τι περίεργο! Κανείς δεν μπορεί να τον «διαβάσει» σωστά. Η κυβέρνηση τον βλέπει σαν κίνδυνο -το Μαξίμου φοβάται πιο πολύ τα views από τα άρθρα- και η αντιπολίτευση ως ευκαιρία. Ενώ στην πραγματικότητα η μεν αντιπολίτευση εκτίθεται για τη γύμνια του πολιτικού της λόγου, η οποία είναι τόσο μεγάλη ώστε έρχεται να καλύψει το κενό ένας Μιθριδάτης, η δε κυβέρνηση ωφελείται γιατί οι στίχοι κατά βάση εκτονώνουν σε πρώτη φάση το πλήθος. Το οποίο ανακαλύπτει, επιτέλους, κάπου τον εαυτό του και τα συναισθήματά του, έστω στις λέξεις ενός τραγουδιού. Ακουσα πρώτα τον Μιθριδάτη να ερμηνεύει το τραγούδι του και έπειτα αναζήτησα στο διαδίκτυο και διάβασα με προσοχή τους στίχους του.
Τι κατάλαβα; Δεν κινδυνεύει ο Μητσοτάκης από αυτόν για να ζητείται από μερικούς ανόητους, ξεπερασμένους μουτζαχεντίν του νεοφιλελευθερισμού να τον ταυτίσουν με την Αριστερά και να τον αποδομήσουν. Δεν είναι οι προσωπικές του αιχμές κατά του πρωθυπουργού που αποτελούν απειλή. Οσα εξέμεσε ο εφοπλιστής Λασκαρίδης κατά του εκλεγμένου ηγέτη της χώρας έκαναν εκατό φορές περισσότερη ζημιά στον κύριο Μητσοτάκη. Γιατί δεν προέρχονται από έναν λαϊκό ράπερ, αλλά από την ίδια του την τάξη. Αλλού είναι το μυστικό στο κήρυγμα του Μιθριδάτη: ότι περιγράφει όλη την κρίση του συστήματος περιληπτικώς σε 12 λεπτά και καταχεριάζει τις συμβιβασμένες πλειοψηφίες για τη νωχελικότητά τους και την αποχή τους από τα κοινά. Ούτε το «κυβέρνηση με σήμα το κουταλοπίρουνο» είναι διαβρωτικό ούτε το «πρωθυπουργάντζα» προβληματικό ούτε το «ο καταλληλότερος στο poll το αγοραίο» ούτε το «αστεία δυναστεία φλερτάρει επταετία» – το τελευταίο δείχνει, μάλιστα, και… πολιτικό ρεαλισμό – επταετία βλέπει!
Η πραγματική στόχευση του Μιθριδάτη είναι η εξέγερση του κοιμισμένου προλεταριάτου κατά του συστήματος εν συνόλω, όχι κατά της κυβέρνησης ειδικώς. Η καρδιά τού «Για να μη σ’ τα χρωστάω» βρίσκεται σε στίχους, όπως «εσύ δουλίτσα να ‘χεις και όπου γείρει η πλάστιγγα», «νόμιζες ότι είσαι άρχοντας, αλλά είσαι πληβείος, νιώθεις μικροαστός ή μικροαστείος», «κάλλιο τελευταίοι, παρά τελειωμένοι», «κάθε υπερωρία είναι απληρωτέ», «για κάθε απορία, έχουν μια διμοιρία», «η TV μιλάει τώρα, είναι το πολίτευμα που έχει πια η χώρα», «μηχανορραφία η δημοσιογραφία», «ό,τι προστάξουν τα κανάλια», τα «αγοραία poll» κ.ά. Στην πραγματικότητα, ο Μιθριδάτης εκφωνεί ένα μανιφέστο για συμβιβασμένους, καταφερόμενος συνολικώς εναντίον αυτού που ορίζει ως σύστημα: πολιτική, ΜΜΕ, εταιρίες δημοσκοπήσεων, ακόμη και το διαδίκτυο. Από το σάλπισμα αυτό δεν θα βγει απαραιτήτως ωφελημένη η αντιπολίτευση, αν τυχόν το προλεταριάτο ξυπνήσει και θελήσει να πάρει στα χέρια του την κατάσταση και να γείρει το ίδιο την πλάστιγγα. Ούτε απαραιτήτως βγαίνει ζημιωμένη η κυβέρνηση, η οποία έχει συσπειρώσει συγκεκριμένα μεσαία στρώματα γύρω της – δεν πολυδίνει σημασία στον κόσμο της εργασίας.
Άλλες δυνάμεις, «ακραίες», θα ωφεληθούν από αυτόν τον νεομηδενισμό. Στη θέση των μεγάλων αναλυτών, που κάθονται γύρω από τους πρωινούς καφέδες των αρχηγών και φιλοσοφούν αδιακόπως, θα παρήγγελνα μια ειδική δημοσκόπηση για το τραγούδι του Μιθριδάτη και θα μετρούσα ειδικώς ορισμένες φράσεις-κλειδιά από τους στίχους του για να διαπιστώσω την έκταση της επίδρασής τους στο εκλογικό σώμα. Για να έχετε πλήρη εικόνα -όσοι αναγνώστες μας δεν έτυχε να ακούσετε το «Για να μη σ’ τα χρωστάω»-, παραθέτω επιλεκτικώς τους κρίσιμους στίχους, που δείχνουν, άραγε, τι; Πως, όταν η πολιτική δεν παράγει πολιτική, τότε ακόμη και ένα τραγούδι -όχι τίποτε φοβερό- μπορεί να παράξει πολιτική. Ιδού οι στίχοι, λοιπόν!
«Εσύ δουλίτσα να ‘χεις και όπου γείρει η πλάστιγγα, Εληνάρες μ’ ένα λου, αυτή η μάστιγα.
Το ‘παιζες Hugh Hefner με ξένη πορτοφόλα; Τώρα για διακόσμηση έχεις την κατσαρόλα.
Είσαι ψηλομύτης σε χώρα χαμη….α,
ατέρμονα λατέρνατιβ με τρύπια αεροσόλα.
Αποψάρα έχοντας, πάντα απέχοντας,
λιγάκι είσαι δουλάκι, όσο πατά ο φιλελέφαντας.
Κοίτα τη βολή, κυρ Παντελή, ζωντόβολο,
συνήθισε το dildo και μετά θα ‘ναι καλόβολο. Πάλι για το πόπολο, ούτε πόμολο, ρε ‘συ.
Ολα στη διαφθορά και μες στην καμφορά,
δεν κάνει διαφορά η συμφορά και σφύρα αδιάφορα, τον κ..ο σου σε αφορά να αγαπάς παράφορα.
Νομίζεις είσαι άρχοντας, αλλά είσαι πληβείος, νιώθεις μικροαστός ή μικροαστείος;
Σίγουρα ανήκεις στη σωστή κατηγορία;
Είσαι γιος του Παρταόλα ή ο γιος του Παρτατρία;
Ναι, δεν είστε οι πρώτοι, ούτε οι τελευταίοι,
είστε ενδιάμεσα, άρα απλά τυχαίοι.
Και κάλλιο τελευταίοι, παρά τελειωμένοι,
γιατί ο τελευταίος κλείνει πόρτα καθώς μπαίνει».
Ενδιαφέρον έχουν επίσης οι εξής στίχοι:
«Οκτάωρη εργασία είναι μπαναλιτέ
και κάθε υπερωρία θα είναι απληρωτέ.
Έξω απ’ την ενορία οι προσκυνηταί
διαδήλωση, πορεία; Ε, όχι, ρε ψηλέ.
Για κάθε σου απορία έχουν μια διμοιρία,
ένας λαός σε δυστοπία κι ομηρία».
«Ενημέρωση απ’ τα Μου Μου Ε κι αλίμονο, κι είναι όλα ανάποδα σαν σε δεξιοτίμονο.
Της κοινής γνώμης η διαμόρφωση,
σε κάτω του μετρίου αντίληψη και μόρφωση.
Εμπαιγμός, αποκλεισμός και αποσβόλωση, το φρύδι απ’ την ανόρθωση παθαίνει υπερκόπωση.
Αέρισμα στην τόμπολα με τα ευρώ βεντάλια, γι’ αυτό εσείς, ρεμάλια, ό,τι προστάξουν τα κανάλια.
Σους, σιωπή και σώπαινε, η TV μιλάει τώρα, είναι το πολίτευμα που έχει πια η χώρα.
Πλούσια τα δώρα, ρεπορτάζ σπεκουλαδόρα, βγαίνει στη φόρα η παραπληροφόρα κάθε ώρα.
Τώρα fake news λένε την προπαγάνδα,
με χαρτοπολτό από ευρώ φτιάχνεις ανδριάντα
Ο ηγέτης μας στο σετ για συνέντα τετ-α-τετ, ρωτάει ο Pinochhio, απαντά ο Pinochet.
Μηχανορραφία η δημοσιογραφία,
του καθεστώτος φτιάχνεται η αγιογραφία».
Με τις υγείες μας!
