Γιατί πρέπει να έχουμε πανεπιστήμιο και στην Καστοριά, και στην Κοζάνη, και στην Ξάνθη, και στις Σέρρες, και στην Κομοτηνή, και στη Σάμο, και στο Καρπενήσι;
- Από τον Μανώλη Κοττάκη
Γιατί πρέπει να έχουμε νοσοκομείο και στην Καβάλα, και στην Ξάνθη, και στην Κομοτηνή, και στην Αλεξανδρούπολη; Γιατί πρέπει το κράτος να συντηρεί σπάταλες δομές σε ακριτικές περιοχές με μόνο κριτήριο τα ρουσφέτια των βουλευτών, τους διορισμούς των γηγενών, τα συμφέροντα αυτών που νοικιάζουν γκαρσονιέρες και πουλάνε σουβλάκια; Γιατί πρέπει να μένουν ανοικτά τα εργοστάσια της ΔΕΗ στην Πτολεμαΐδα και να πληρώνουμε χαραμοφάηδες δημοσίους υπαλλήλους, ενώ μπορούμε να έχουμε ανεμογεννήτριες στα καμένα της Εύβοιας με δωρεάν εργατικό δυναμικό τους ανέμους;
Τη γνωρίζω άριστα αυτή την οικονομική σχολή προσέγγισης των πραγμάτων που προωθεί μαζικά λουκέτα σε πανεπιστήμια, νοσοκομεία και εργοστάσια της περιφέρειας. Μου είναι γνώριμη από την εποχή του εκσυγχρονισμού αυτή η ελαφρώς ελιτίστικη λογική που λέει ότι δεν γίνεται να πετά ελικόπτερο πάνω από κάθε χωριό. Με έμφαση στην απαξιωτική προφορά της λέξης «χωριό». Συνήθως διατυπώνεται από πολιτικούς που δεν εκλέγονται στην περιφέρεια. Πολιτικούς που με απόλυτο ορθολογισμό ζητούν σωστά καταρχάς μείωση κρατικών δαπανών, αναπροσανατολισμό της εκπαίδευσης, κατεύθυνση των νέων σε τεχνικά επαγγέλματα, ΑΕΙ που να ικανοποιούν τις ανάγκες της αγοράς. Αναφέρομαι στο σκέλος της παιδείας τώρα. Διαφωνώ δομικά με αυτή την προσέγγιση για μια σειρά από λόγους.
Ο πρώτος και βασικότερος είναι ότι καθένας από αυτούς που ζουν στην ελληνική περιφέρεια, ιδίως στις ακριτικές περιοχές της Μακεδονίας, της Θράκης και των νησιών του Αιγαίου, μετρά για δύο και για τρεις Ελληνες. Όχι για έναν. Με τα κορμιά τους παρατεταγμένα εκεί διασφαλίζουν την εδαφική ακεραιότητα και την εθνική κυριαρχία.
Ό,τι έκανε και ο βοσκός στα Ιμια με το δικό του κορμί. Με τις ιδιοκτησίες τους και τις επιχειρήσεις τους, οι οποίες αποκαλούνται υποτιμητικώς «γκαρσονιέρες» και «σουβλατζίδικα» (αυτά μπορούν να έχουν – οι επιδοτήσεις για επενδύσεις πήγαν σε Αθηναίους αετονύχηδες), έχουν ρίζες εκεί και ορθώνονται ως στρατός.
Μπορεί να μη συμβάλλουν στο εθνικό ΑΕΠ όσο το λεκανοπέδιο, ίσως να μην πληρώνουν τεράστιους φόρους, αλλά η παρουσία τους εκεί, στην Ξάνθη, στη Μυτιλήνη, στην Καστοριά και τη Σάμο, ισοδυναμεί με εθνική επένδυση. Δεν φεύγουν! Δεν μεταναστεύουν. Δεν εγκαταλείπουν. Εγγυώνται με τα κορμιά τους και με τα «μαχαίρια» τους το εύρος της επικράτειας. Αυτοί επιστρατεύονται πρώτοι, στην κρίση του ’87 το έζησα τότε ως φοιτητής, το έζησα και στην κρίση του Εβρου το 2020, ως δημοσιογράφος. Αλλά για να μείνουν εκεί φρουροί, πρέπει και να ζήσουν. Ξέρετε πόσο ήταν το μίσθωμα «γκαρσονιέρας» στη Σάμο πέρυσι; 170 ευρώ! Οσο ένα δείπνο της μιας ώρας για τρία τέσσερα άτομα σε ρεστοράν των βορείων! Τι λέμε λοιπόν σε αυτούς τους ανθρώπους;
Ότι δεν δικαιούσαι ελικόπτερο στις φωτιές πάνω από το χωριό σου τη μία και μόνη φορά που θα το ζητήσεις όταν καίγεται η περιουσία σου; Δεν δικαιούσαι νοσοκομείο δίπλα στο σπίτι σου, όταν φυλάς τα σύνορα, και θα σ’ το κλείσουμε; (Το Νοσοκομείο Καβάλας εξυπηρέτησε το ΕΣΥ Θεσσαλονίκης με τις ΜΕΘ Covid.) Δεν δικαιούσαι πανεπιστήμιο; Δεν δικαιούσαι σχολή αστυφυλάκων; Τα στρατόπεδα πρέπει να είναι άδεια για να κάνουν θητεία οι νέοι μας στο λεκανοπέδιο;
Όσοι έχουν αυτή την αντίληψη -τα διαγράμματα και οι δαπάνες πάνω από τους ανθρώπους- καλό είναι να ξέρουν ότι η περιφέρεια καθ’ ομολογίαν του πρωθυπουργού ερημοποιείται. Ερημος χώρα γίνονται σταδιακά τα σύνορά μας. Ότι αυτοί που ήταν μειονότητα στα νησιά και στη Θράκη σήμερα είναι πλειονότητα. Απλώς δεν το λέμε.
Ότι έκανε αγώνα μέγα ο Χαρίσιος Βαμβακάς όταν ο Ελευθέριος Βενιζέλος τού ανέθεσε να αποδείξει ότι στη Θράκη πλειοψηφεί ο ελληνικός πληθυσμός για να επιτύχει την ενσωμάτωσή της. Ο μετέπειτα βουλευτής Ροδόπης Κεραμέως, προπάππους της υπουργού, το έζησε από κοντά όλα αυτό. Όλος αυτός ο αγώνας δεν έγινε για να βάζει λουκέτα το εθνόσημο στην παραμεθόριο. Ο δεύτερος λόγος τώρα: Η Ανώτατη Εκπαίδευση δεν είναι εργαλείο εθνικής πολιτικής. Μόνον. Σας προλαβαίνω.
Στόχος της είναι η καλλιέργεια της παιδείας και η μόρφωση επιστημόνων έτοιμων να ενταχθούν στην αγορά εργασίας. Πρώτοι υποστηρίξαμε με φανατισμό τη βάση εισαγωγής. Και την υποστηρίζουμε. Δύο επισημάνσεις όμως εδώ: Η βάση πρέπει να ορίζεται από το κράτος, γιατί το κράτος διαχειρίζεται τις συνέπειές της. Δεν θυμόμαστε να δημιουργήθηκε κάποιο πρόβλημα το 2005, όταν η Μαριέττα Γιαννάκου όρισε τη βάση εισαγωγής στο δέκα. Και οι θέσεις καλύφθηκαν και η αξιοκρατία τηρήθηκε. Ενώ τώρα έμειναν χιλιάδες νομοθετημένες θέσεις κενές (με αυτό διαφωνούμε, όχι με τη μείωση των εισακτέων και τον αναπροσανατολισμό των λοιπών στην Τεχνική Εκπαίδευση).
Αντιθέτως, η αξιοκρατία δεν τηρήθηκε σε κάποια ιδιωτικά σχολεία των Αθηνών που αποκλείστηκαν από τη συμμετοχή στο «μπακαλορεά» επειδή συνελήφθησαν να πουλούν τα θέματα σε μαθητές για να εισαχθούν ανέτως σε ξένα ΑΕΙ της επιλογής τους. Τρίτον, έχω την άποψη ότι οι ανώτατες σπουδές στην ελληνική περιφέρεια είναι επένδυση στη διαμόρφωση του χαρακτήρα των νέων Ελλήνων. Γίνεσαι καλύτερος Ελληνας εκεί. Οχι μόνο γιατί σου δίνεται η δυνατότητα να καταλάβεις ότι τα σύνορα της Αθήνας δεν φθάνουν μέχρι τη Θήβα προς Βορράν, τη Μύκονο προς Ανατολάς και την Πάτρα προς τη Δύση. Γίνεσαι καλύτερος Ελλην γιατί η φιλοσοφία ζωής της περιφέρειας σε κάνει τέτοιο.
Ο λιγότερος θυμός, το λιγότερο άγχος, η υποχώρηση του ασήμαντου που στην Αθήνα θεωρείται σημαντικό, η σημασία σε αυτά που πραγματικά έχουν αξία. Θα είχα λιγότερα επιχειρήματα υπέρ της διατήρησης στη «ζωή» ΑΕΙ, νοσοκομείων, εργοστασίων και άλλων δομών που ως φαίνεται είναι στο σχέδιο της Πολιτείας να τα κλείσει με την ιδέα ότι κάνει μεγάλη μεταρρύθμιση ΑΝ… αν η Πολιτεία καταπολεμούσε και τη σπατάλη του κεντρικού κράτους. Δεν συμβαίνει αυτό όμως! Το κράτος μεγαλώνει στην Αθήνα με σειρά φορέων που ιδρύονται στην πανδημία και αποσύρεται από την περιφέρεια. Και το χειρότερο:
Ευνοεί και τον θάνατο των μεσαίων επιχειρήσεων. Στον Εβρο οι μεγαλοεργολάβοι που κατασκεύασαν κέντρα υποδοχής επέλεξαν ως υπεργολάβους κατασκευαστικές από τη Σερβία και την Κίνα, όχι από την περιοχή. Στα rapid tests ευνοούνται οι τρεις τέσσερις μεγάλοι των διαγνωστικών και ρίπτονται στο πυρ το εξώτερον οι μεσαίοι (φιλελεύθεροι) επιχειρηματίες της περιφέρειας, που μπορούν να πουλήσουν φθηνότερα.
Στο Ταμείο Ανάκαμψης γίνονται μυστικά δείπνα κορυφής για να μοιραστεί η πίτα σε επτά μεγάλους με στόχο να καταπιούν δεκάδες φιλελεύθερους προκομμένους μεσαίους! Με αφορμή λοιπόν όσα συνέβησαν με τις βάσεις έχω να πω το εξής: Η συγκέντρωση δεν είναι μεταρρύθμιση. Η συγκέντρωση πολιτικής και οικονομικής ισχύος είναι επικίνδυνο μονοπάτι. Διχοτομεί την επικράτεια. Ανοίγει χάσμα ψυχολογικό, κοινωνικό και -προσοχή- πολιτικό. Τα πρώτα συμπεράσματα από τις δημοσκοπήσεις που είδαν το φως της δημοσιότητας είναι πως η Ν.Δ. έπεσε δύο μονάδες και όλοι οι άλλοι (ΣΥΡΙΖΑ , ΠΑΣΟΚ, ΚΚΕ,ΛΥΣΗ) τσιμπάνε. Ας γίνει μια προβολή των αποτελεσμάτων της δημοσκόπησης σε έδρες απλής και όχι ενισχυμένης αναλογικής και θα καταλάβετε ποιο είναι το πρόβλημα.
Η εμμονή μείωσης του κράτους στην περιφέρεια και συρρίκνωσης των μεσαίων επαρχιακών επιχειρήσεων υπέρ των μεγάλων υποστηρικτών θα απειλήσει -σε συνδυασμό με την Ελλάδα δύο ταχυτήτων, της πανδημίας και των πυρκαγιών- την πολιτική σταθερότητα. Η Ν.Δ. πρώτη θα είναι στις εκλογές. Πρέπει να μπορεί και να κυβερνά όμως! Αυτό σημαίνει πως αυτοί που όρισε ο πρωθυπουργός ως επιτελικό κράτος πρέπει να έχουν τον νου τους στις ψυχές των Ελλήνων. Όχι να ασχολούνται με άψυχα διαγράμματα και με αστεία non papers καταμέτρησης πόσων συσκέψεων έγιναν στο Μαξίμου τον Αύγουστο. Αλλες είναι οι προτεραιότητες.
