Όλα τα σύνθετα ερωτήματα, τελικά, καταλήγουν σε απάντηση με το απλό και μονολεκτικό «ναι» ή «όχι»
- Από τον Παναγιώτη Λιάκο
Υπολογίζεται ότι το 490 π.Χ., στα τέλη Σεπτεμβρίου, έλαβε χώρα η μάχη του Μαραθώνα, μια στιγμή που έκρινε κατά πού θα κλίνει για χιλιετίες το εκκρεμές της ανθρώπινης Ιστορίας. Η μάχη μπορεί και να μη δινόταν, αφού υπήρχε ισοψηφία μεταξύ των στρατηγών. Ο μισοί ήθελαν να γίνει και οι άλλοι μισοί όχι. Τελικά, η μάχη δόθηκε, γιατί ο Μιλτιάδης, με πειθώ, εξασφάλισε μία ψήφο, την ενδέκατη, αυτήν του πολεμάρχου Καλλιμάχου.*
Στον Ηρόδοτο (6.109.1-6.110.0) διαβάζουμε: «Αλλά οι γνώμες των Αθηναίων στρατηγών μοιράστηκαν στα δύο· ορισμένοι δεν έδιναν τη συγκατάθεσή τους να δοθεί μάχη (γιατί, έλεγαν, ήταν λίγοι για να δώσουν μάχη με τον στρατό των Περσών), ενώ οι άλλοι και ο Μιλτιάδης επέμεναν να δοθεί. […] Αλλά, επειδή κι ένας ενδέκατος είχε δικαίωμα ψήφου, αυτός που έπαιρνε με κλήρο το αξίωμα του πολεμάρχου των Αθηναίων (γιατί τον παλιό καιρό οι Αθηναίοι έδιναν στον πολέμαρχο ψήφο που είχε το ίδιο βάρος με την ψήφο των στρατηγών), ο Μιλτιάδης πήγε και βρήκε τον Καλλίμαχο από τις Αφίδνες, που ήταν τότε πολέμαρχος, και του μίλησε έτσι: “Καλλίμαχε, τώρα στα χέρια σου είναι ή να ρίξεις στη σκλαβιά την Αθήνα ή να την κάνεις ελεύθερη […]. Γιατί, βλέπεις, τώρα η Αθήνα διατρέχει τον πιο μεγάλο κίνδυνο απ’ τον καιρό της ίδρυσής της […] Εμάς, των δέκα στρατηγών, οι γνώμες είναι στα δύο· άλλοι υποστηρίζουν να δώσουμε μάχη κι άλλοι να μη δώσουμε.
Λοιπόν, αν δε δώσουμε μάχη, φοβάμαι μήπως ξεσπάσει καμιά μεγάλη διχόνοια και κλονίσει το φρόνημα των Αθηναίων, με αποτέλεσμα να μηδίσουν· αν όμως δώσουμε μάχη προτού κάτι σάπιο φωλιάσει στις ψυχές μερικών Αθηναίων, θα μπορέσουμε, φτάνει οι θεοί να κρατήσουν δίκαιη ζυγαριά, να βγούμε νικητές στη σύγκρουση. Λοιπόν, όλ᾽ αυτά εσένα περιμένουν και από σένα κρέμονται· δηλαδή, αν προσθέσεις την ψήφο σου στη δική μου γνώμη, θα ᾽χεις πατρίδα ελεύθερη κι η πόλη σου θα είναι η πρώτη ανάμεσα στις ελληνικές· αν προτιμήσεις τη γνώμη αυτών που πασχίζουν ν᾽ αναβάλουν τη σύγκρουση, θα πετύχεις τα αντίθετα από τα καλά που σου απαρίθμησα”. Μ᾽ αυτά τα λόγια ο Μιλτιάδης προσεταιρίζεται τον Καλλίμαχο· και με την προσθήκη της γνώμης του πολεμάρχου πάρθηκε η τελική απόφαση να δώσουν μάχη».
Πάντα μετράει ακόμα και μία ψήφος.
*Ο πολέμαρχος Καλλίμαχος σκοτώθηκε στη μάχη του Μαραθώνα και τιμήθηκε από τους Αθηναίους.
