Κάθε δυο τρία χρόνια το σύστημα επιχειρεί αυτό που ο διάσημος τραπεζίτης της FED Αλαν Γκρίσπαν αποκαλούσε «δημιουργική καταστροφή» (δανειζόμενος τον όρο από τον Σουμπέτερ, βεβαίως βεβαίως):
- Από τον Μανώλη Κοττάκη
Οργανώσεις δημοσιογράφων που είναι πράγματι ανεξάρτητες ή υποδύονται τις ανεξάρτητες –διότι τινές εξ αυτών χρηματοδοτούνται από πολυεθνικά κεφάλαια τύπου Σόρος– αποκαλύπτουν τα Paradise Papers, τα Panama Papers, τα Φαλτσιανί Papers, και μόλις προχθές τα Pandora Papers. Πρόκειται για μεγάλα ηλεκτρονικά αρχεία με υποκλαπέντα απόρρητα στοιχεία για τον αδήλωτο πλούτο πολιτικών ηγετών, επιχειρηματιών, δικηγόρων, καμιά φορά πανεπιστημιακών, τα οποία είναι καλά κρυμμένα σε φορολογικούς παραδείσους του πλανήτη. Στις ελληνιστί εξωχώριες εταιρίες, αγγλιστί offshore.
Οι αποκαλύψεις αυτές δεν γίνονται για να υπάρξει κάθαρση στα τοπικά πολιτικά συστήματα. Άλλος είναι ο σκοπός. Σπανίως άλλωστε γίνεται κάθαρση – κι αυτό κατά τύχη. Τα τοπικά πολιτικά συστήματα προστατεύουν σθεναρώς τα διεφθαρμένα τέκνα τους και δίδουν συνήθως σκληρές μάχες για να τα διασώσουν! Άλλως πώς θα στρατολογούν στο μέλλον νεότερα διεφθαρμένα μέλη; Πώς θα δέχονται τα νεότερα μέλη να βάζουν το κεφάλι τους στον τορβά; Με τα παλαιά στην πυρά;
Γι’ αυτό επινοούν διάφορες γραφικές δικαιολογίες για να ναρκοθετούν τις έρευνες και να στοχοποιούν δικαστικούς λειτουργούς. Το έκαναν στη Ρουμανία, το έκαναν στην Ελλάδα, θα το κάνουν και όπου αλλού χρειαστεί (εν Ελλάδι όποιος διερευνά διεφθαρμένο βρίσκεται κατηγορούμενος για αλλοίωση δημοκρατικού πολιτεύματος!).
Οι διεθνείς αυτές αποκαλύψεις με τα papers γίνονται λοιπόν συνήθως για δύο λόγους: Πρώτον, για να αλλάξει ο προορισμός «παρκαρίσματος» του μαύρου χρήματος. Το στέλεχος του τραπεζικού κολοσσού της Ελβετίας Φαλτσιανί (ο οποίος μας κληροδότησε τη «λίστα Λαγκάρντ») αποκάλυψε τα ονόματα όλων των Ευρωπαίων φοροφυγάδων με τη συνδρομή δυτικών δυνάμεων (όπως υπαινίσσεται στα βιβλία του), με σκοπό να τους εξωθήσει να αναζητήσουν ασφαλή προορισμό των «οικονομιών» τους στο εξωτικό Ντελαγουέρ των ΗΠΑ.
Από τις αποκαλύψεις του και μετά (λέγεται ότι) οι εν Ελλάδι ζάπλουτοι άρχισαν να αποστέλλουν τις «οικονομίες» τους από την Ελβετία σε χώρες με τις οποίες η Ελλάς δεν έχει υπογράψει συμφωνίες δικαστικής συνδρομής. Και άρα δεν δεσμεύονται από αιτήματα ανοίγματος τραπεζικών λογαριασμών. Σοφόν! Δεύτερον, οι αποκαλύψεις με τα papers γίνονται για να πιεστούν ηγεσίες που ευρίσκονται στο λυκόφως της πολιτικής σταδιοδρομίας τους (π.χ. Κύπρος) ώστε να υποχωρήσουν από πάγιες εθνικές θέσεις. Ή να «καούν» στην πυρά ηγεσίες χωρών που έπαψαν να έχουν την ίδια γεωπολιτική αξία για τη Δύση σε σύγκριση με το παρελθόν (π.χ. Ουκρανία).
Τοπική κάθαρση πάντως με όπλο τα papers ούτε έγινε ποτέ σε ευρεία έκταση ούτε προβλέπεται να γίνει. Το παράδειγμα του εισαγγελέως ο οποίος αρνήθηκε να παραλάβει στοιχεία για τραπεζικό λογαριασμό πολιτικού το όνομα του οποίου ενεπλάκη στην υπόθεση Novartis -με το επιχείρημα ότι πρέπει να μας αποσταλούν θεσμικά μέσω eurojust- θα διδάσκεται στο μέλλον στις σχολές δικαστών ως υπόδειγμα άψογου ευσυνείδητου λειτουργού.
Το αυτό και το παράδειγμα πολιτικού που διεκδικεί αξίωμα διωκόμενος από τις Αρχές για βαρύ ποινικό αδίκημα. Παραδόξως όμως η ατιμωρησία των διαπλεκομένων και διεφθαρμένων πολιτών ακόμη και όταν οι πομπές τους αποκαλύπτονται σε δημόσια θέα παράγει πολιτικά αποτελέσματα. Ποινικά όχι, πολιτικά ναι. Σε όλο τον κόσμο μάλιστα, όχι μόνο στην Ελλάδα, στην οποία τα νέα φθάνουν τελευταία και οι αλλαγές διεξάγονται με διαφορά φάσης.
Ποια είναι αυτά τα πολιτικά αποτελέσματα; Πώς λέτε συμπεριφέρεται ο πολίτης που επανειλημμένως διαπιστώνει να καταργείται το κράτος δικαίου μπροστά στα μάτια του και οι πραξικοπηματίες εμφανίζονται ως άγγελοι δημοκρατίας; Πώς σκέφτεται ο πολίτης όταν μελετά τα «πόθεν έσχες» των τοπικών πολιτικών και τα διεθνή papers και διαπιστώνει ότι την ώρα που εκείνος πλήρωνε φόρους και μνημόνια για να γλιτώσει η χώρα του τη χρεοκοπία, μια ζάπλουτη πολιτική τάξη αύξανε τα ακίνητά της και τις καταθέσεις της; Τι καταλαβαίνει όταν για τα πανάκριβα εμβόλια πολυεθνικών -που βεβαίως σώζουν ζωές, αλλά μπορούσαν να τις σώσουν και φθηνότερα- καταδιώκεται ο ίδιος ως χριστιανός και η Εκκλησία του ως υπεύθυνοι, όμως μένουν στο απυρόβλητο οι ανεμβολίαστοι μετανάστες, με τη διακίνηση των οποίων γίνονται κολοσσιαίες πολιτικές διακομματικές μπίζνες; Να σας πω τι αντιλαμβάνεται είτε ισχύουν όλα τα παραπάνω είτε όχι:
Ότι συγκροτείται ένας νέος μετα-κόσμος, τον πλούτο του οποίου νέμονται οι ολίγοι, οι οποίοι αλληλοκαλύπτονται και παρκάρουν τα λεφτά τους ατιμώρητα σε κάθε γωνιά του πλανήτη. Ότι συγκροτείται ένας νέος γυάλινος μετα-κόσμος, ο οποίος δεν τον περιλαμβάνει γιατί «το μερτικό του απ’ τη χαρά του το έχουν πάρει άλλοι». Και επειδή αντιλαμβάνεται επίσης ότι δικαστικά δεν πρόκειται να βρει ποτέ το δίκιο του, καιροφυλακτεί. Δεν εκδηλώνεται, αλλά καιροφυλακτεί.
Και τώρα το ωραιότερο: Αυτός ο κόσμος δεν είναι αριστερός. Είναι κατά βάση μεσαίος και συντηρητικός. Το ομολογούν πλέον και οι δημοσκοπήσεις. Και ο πόθος του, αφού δεν μπορεί να αλλάξει τα πράγματα, είναι να αποσταθεροποιήσει τα πράγματα. Να τους δώσει «μια να σπάσουν», μήπως και υπάρξει ελπίδα για «μια κοινωνία άλληνε». Οταν λοιπόν εμείς από αυτήν εδώ τη θέση επιμένουμε ότι ο καπιταλισμός χρειάζεται μεταρρύθμιση γιατί οι ίδιοι οι φιλήσυχοι οπαδοί του θα κινηθούν εναντίον του για να τον αποσταθεροποιήσουν -πλέον της Ακροδεξιάς-, δεν εισηγούμαστε την… ανατροπή του, ούτε γίναμε βεβαίως μπολσεβίκοι. Μακράν ημών. Παρατηρούμε απλώς το πασιφανές και εισηγούμαστε την ανανέωσή του.
Γιατί, έτσι όπως πάει το πράγμα, άνεμοι αποσταθεροποίησης θα πνεύσουν παντού. Συνεπώς: Ωραία η παράσταση για τα Pandora Papers, αλλά να έχει και διά ταύτα. Διότι όσο δεν έχει «διά ταύτα», η ριζοσπαστικοποίηση θα αυξάνεται. Στο μέλλον ο εξτρεμισμός θα είναι δεξιός. Φαίνεται.
