Οι διεκδικήσεις της Τουρκίας στο Αιγαίο και στην ανατολική Μεσόγειο είναι όλες εκτός προνοιών του Διεθνούς Δικαίου. Και αυτός είναι ο κύριος λόγος που η Τουρκία δεν έχει φανερούς συμμάχους στις διεκδικήσεις της.
- Από τον Σάββα Καλεντερίδη
Κανείς δεν τη στηρίζει -φανερά- στις διεκδικήσεις της στις θαλάσσιες ζώνες και στην άποψή της ότι τα νησιά δεν δικαιούνται ΑΟΖ και υφαλοκρηπίδα πέραν των χωρικών υδάτων, που προς το παρόν εκτείνονται στα 21 ν.μ.
Κανείς δεν τη στηρίζει στη εκπεφρασμένη, εντελώς παράνομη θέση της για το εύρος των χωρικών υδάτων και την απόφαση της τουρκικής εθνοσυνέλευσης για την απειλή πολέμου, που επικρέμαται πάνω από το Αιγαίο, στην περίπτωση που η Ελλάδα επεκτείνει τα χωρικά της ύδατα στα 12 ν.μ. Κανείς δεν τη στηρίζει στο εντελώς παράνομο τουρκολιβυκό μνημόνιο. Κανείς δεν τη στηρίζει -φανερά- στο θέμα της παράλογης και παράνομης διεκδίκησης της κυριαρχίας ελληνικών νησιών.
Κανείς δεν τη στηρίζει -φανερά- στο θέμα της αμφισβήτησης της ελληνικής κυριαρχίας σε 152 νησιά, νησίδες και βραχονησίδες του Αιγαίου. Κανείς δεν στηρίζει την Τουρκία στο εντελώς παράλογο και παράνομο δόγμα της «Γαλάζιας Πατρίδας», το οποίο δέχεται βολές ακόμα και από Τούρκους διπλωμάτες και αναλυτές. Όλες αυτές οι διεκδικήσεις δεν έχουν κανένα έρεισμα στο Διεθνές Δίκαιο, και γι’ αυτό η Τουρκία νιώθει απομονωμένη στα ζητήματα αυτά. Το μόνο θέμα στο οποίο η Τουρκία θεωρεί ότι έχει ερείσματα με βάση το Διεθνές Δίκαιο είναι αυτό της παρουσίας στρατευμάτων στα ελληνικά νησιά του Αιγαίου. Το σκεπτικό της Τουρκίας θα το αναλύσουμε παρακάτω, αφού δούμε τι προβλέπουν οι διεθνείς συνθήκες με τις οποίες η Ελλάδα απέκτησε την κυριαρχία των νησιών αυτών.
Με βάση την επίσημη θέση του ελληνικού υπουργείου Εξωτερικών:
«• Το καθεστώς των νήσων Λήμνου και Σαμοθράκης διέπεται από τη Σύμβαση της Λωζάννης για τα Στενά του 1923, η οποία αντικαταστάθηκε με τη Σύμβαση του Μοντρέ του 1936.
• Το καθεστώς των νήσων Μυτιλήνης, Χίου, Σάμου και Ικαρίας διέπεται από τη Συνθήκη Ειρήνης της Λωζάννης του 1923.
• Το καθεστώς των Δωδεκανήσων διέπεται από τη Συνθήκη Ειρήνης των Παρισίων του 1947.
Λήμνος και Σαμοθράκη
Η αποστρατιωτικοποίηση των ελληνικών νησιών Λήμνου και Σαμοθράκης -η οποία, μαζί με την αποστρατιωτικοποίηση των Δαρδανελίων, της Θάλασσας του Μαρμαρά και του Βοσπόρου, καθώς επίσης και των τουρκικών νησιών Ιμβρου (Gokceada), Τενέδου (Bozcaada) και Λαγουσών (Tavcan), αρχικώς προεβλέπετο από τη Σύμβαση της Λωζάννης για τα Στενά του 1923, ωστόσο καταργήθηκε από τη Σύμβαση του Μοντρέ του 1936 – η οποία, όπως ρητώς μνημονεύεται στο προοίμιό της, αντικατέστησε στο σύνολό της την προαναφερόμενη Σύμβαση της Λωζάννης.
Το δικαίωμα της Ελλάδας να εξοπλίσει τη Λήμνο και τη Σαμοθράκη αναγνωρίσθηκε από την Τουρκία, σύμφωνα και με την επιστολή που απηύθυνε στον Ελληνα πρωθυπουργό, στις 6 Μαΐου 1936, ο τότε Τούρκος πρέσβης στην Αθήνα Roussen Esref, κατόπιν οδηγιών της κυβέρνησής του…
Το καθεστώς των νησιών Μυτιλήνης, Χίου, Σάμου και Ικαρίας
Όσον αφορά τα προαναφερόμενα νησιά, πουθενά στη Συνθήκη Ειρήνης της Λωζάννης δεν προβλέπεται ότι αυτά θα τελούν υπό καθεστώς αποστρατιωτικοποιήσεως. Η ελληνική κυβέρνηση ανέλαβε μόνο την υποχρέωση, σύμφωνα με το άρθρο 13 της Συνθήκης Ειρήνης της Λωζάννης, να μην εγκαταστήσει εκεί ναυτικές βάσεις ή οχυρωματικά έργα. Ειδικότερα, το ανωτέρω άρθρο προβλέπει τα εξής: “Προς εξασφάλισιν της ειρήνης, η ελληνική κυβέρνησις υποχρεούται να τηρή εν ταις νήσοις Μυτιλήνη, Χίω, Σάμω και Ικαρία τα ακόλουθα μέτρα:
• Αι ειρημέναι νήσοι δεν θα χρησιμοποιηθώσιν εις εγκατάστασιν ναυτικής βάσεως ή εις ανέργερσιν οχυρωματικού τινος έργου.
• Θα απαγορευθεί εις την ελληνικήν στρατιωτικήν αεροπλοΐαν να υπερίπταται του εδάφους της ακτής της Ανατολίας. Αντιστοίχως, η οθωμανική κυβέρνησις θα απαγορεύση εις την στρατιωτικήν αεροπλοΐαν αυτής να υπερίπταται των ρηθεισών νήσων.
• Αι ελληνικαί στρατιωτικαί δυνάμεις εν ταις ειρημέναις νήσοις θα περιορισθώσι εις τον συνήθη αριθμόν των διά την στρατιωτικήν υπηρεσίαν καλουμένων, οίτινες δύνανται να εκγυμνάζωνται επί τόπου, ως και εις δύναμιν χωροφυλακής και αστυνομίας ανάλογον προς την εφ’ ολοκλήρου του ελληνικού εδάφους υπάρχουσαν τοιαύτην”.
Το καθεστώς των νήσων του ΝΑ Αιγαίου (Δωδεκάνησα)
Τα Δωδεκάνησα παραχωρήθηκαν στην Ελλάδα “κατά πλήρη κυριαρχία” από τη Σύμβαση Ειρήνης των Παρισίων, μεταξύ Ιταλίας και Συμμάχων, τον Απρίλιο του 1947. Περαιτέρω, οι διατάξεις της εν λόγω συνθήκης προβλέπουν την αποστρατιωτικοποίηση των νήσων αυτών:
“Αι ανωτέρω νήσοι θα αποστρατιωτικοποιηθώσι και θα παραμείνωσιν αποστρατιωτικοποιημέναι”. Στα Δωδεκάνησα υφίστανται ορισμένες δυνάμεις εθνοφυλακής, οι οποίες έχουν δηλωθεί σύμφωνα με τα προβλεπόμενα από τις διατάξεις της συμφωνίας CFE.
Όσον αφορά τους τουρκικούς ισχυρισμούς για αποστρατιωτικοποίηση των Δωδεκανήσων, σημειώνεται ότι:
• Η Τουρκία δεν αποτελεί συμβαλλόμενο μέρος σε αυτή τη συνθήκη του 1947, η οποία, επομένως, αποτελεί “res inter alios acta” γι’ αυτήν, δηλαδή ζήτημα που αφορά άλλα κράτη. Σύμφωνα δε με το άρθρο 34 της Συνθήκης της Βιένης για το Δίκαιο των Συνθηκών, “μια συνθήκη δεν δημιουργεί υποχρεώσεις ή δικαιώματα για τρίτες χώρες” εκτός των συμβαλλομένων».
Οι παραπάνω επίσημες θέσεις του ελληνικού υπουργείου Εξωτερικών αποδεικνύουν ότι, και στο ζήτημα, αυτό οι τουρκικές επίσημες καταγγελίες για παραβίαση των συνθηκών με τις οποίες η Ελλάδα απέκτησε την κυριαρχία των νησιών του Αιγαίου που βρίσκονται κοντά στα παράλια της Μικράς Ασίας είναι μαχητές. Η ίδια η απειλή πολέμου, οι συνεχείς υπερπτήσεις τουρκικών μαχητικών αεροσκαφών πάνω από ελληνικά νησιά του Αιγαίου, η ύπαρξη της Στρατιάς Αιγαίου, μεγάλης δύναμης Πυροβολικού με εμβέλεια που υπερκαλύπτει τα νησιά του Αιγαίου, της αποβατικής δύναμης της Ταξιαρχίας Πεζοναυτών και άλλων σχηματισμών που εκπαιδεύονται στην απόβαση σε νησί, μεγάλου αριθμού ελικοπτέρων, που εκπαιδεύονται σε αεροκίνητη επιθετική επιχείρηση σε νησιά, και της Διοίκησης Στόλου Αποβατικών Σκαφών, καθώς και άλλα που δεν αναφέρθηκαν, με ΕΠΙΘΕΤΙΚΗ μοναδική αποστολή την κατάληψη ελληνικών νησιών, δίνουν ξεκάθαρα το δικαίωμα στην Ελλάδα να λάβει ΟΛΑ ΕΚΕΙΝΑ ΤΑ ΑΝΑΓΚΑΙΑ ΜΕΤΡΑ για να προστατέψει την κυριαρχία της από την ΟΛΟΦΑΝΕΡΗ τουρκική απειλή.
Η παραπάνω κατάσταση όχι μόνο νομιμοποιεί, αλλά και υποχρεώνει την Ελλάδα να προβεί στην αναγκαία αμυντική προπαρασκευή, που θα της επιτρέψει να ασκήσει, εάν παραστεί ανάγκη, το δικαίωμα νόμιμης άμυνας, το οποίο προβλέπεται από το άρθρο 51 του Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών, και να προστατεύσει τα ελληνικά νησιά.
Μέχρι εδώ, όλα καλά. Όμως, παρότι είναι διεθνώς εκτεθειμένη στο θέμα της φανερής απειλής εναντίον των νησιών του Αιγαίου, η Τουρκία χρησιμοποιεί κατά κόρον και με διάφορους τρόπους το θέμα της στρατιωτικοποίησης των νησιών του Αιγαίου, και πρέπει να αντιληφθούμε ότι προσπαθεί να δημιουργήσει ένα καινοφανές α λα Τούρκα «πλάσμα δικαίου» για να αποκτήσει ερείσματα σε διμερές επίπεδο στις χώρες της Ε.Ε., αλλά και σε διεθνές, σε επίπεδο ΟΗΕ, και όχι μόνο.
Μάλιστα, στην τελευταία επιστολή προς τον ΟΗΕ, που υπογράφει ο Φεριντούν Σινιρλίογλου, η Τουρκία, όχι απλά βιάζοντας, αλλά τσαλαπατώντας κάθε έννοια δικαίου, διατείνεται ότι η Ελλάδα, σε περίπτωση που δεν απομακρύνει τα στρατεύματα από τα νησιά, τότε χάνει και το δικαίωμα στην κυριαρχία τους, γιατί «η ελληνική κυριαρχία στα νησιά του ανατολικού Αιγαίου είναι εξαρτώμενη από την αποστρατιωτικοποίησή τους».
Η τελευταία επιστολή Σινιρλίογλου αποτελεί απάντηση στην από 27ης Ιουλίου επιστολή της μόνιμης αντιπροσώπου της Ελλάδας στον ΟΗΕ Μαρίας Θεοφίλη, με την οποία απαντούσε με πλήρη επιχειρηματολογία στο σύνολο των τουρκικών ισχυρισμών που καταγράφονταν στην προηγούμενη επιστολή του Τούρκου διπλωμάτη και πάλι στον ΟΗΕ, με ημερομηνία 13 Ιουλίου 2021. Όμως, οι απαντήσεις και οι ανταπαντήσεις δεν επαρκούν.
Η Ελλάδα πρέπει να προβεί σε σειρά ενεργειών για να ξεσκεπάσει την Τουρκία και να της αφαιρέσει κάθε «επιχείρημα» στο θέμα. Από την άμυνα πρέπει να περάσουμε στην επίθεση.
Το «πώς», στο άρθρο μας της Κυριακής.
