Ό,τι και να λένε είναι γεγονός αναμφισβήτητο: Η υποψηφιότητα Παπανδρέου αιφνιδίασε τον Κυριάκο Μητσοτάκη και τον Αλέξη Τσίπρα. Αλλα είχαν στο μυαλό τους όταν προκηρύχθηκαν οι εσωκομματικές εκλογές στο ΚΙΝ.ΑΛ., άλλα συμβαίνουν.
- Από τον Μανώλη Κοττάκη
Ο μεν Μητσοτάκης να συνεχίσει τη διεύρυνση προς το ΠΑΣΟΚ τοποθετώντας και άλλους συνεργάτες του Γιώργου Παπανδρέου, του Κώστα Σημίτη και του Ευάγγελου Βενιζέλου σε θέσεις-κλειδιά στην κυβέρνηση και στον κρατικό μηχανισμό. Έως και την εορτή της ΟΝΝΕΔ με… υπουργούς του ΠΑΣΟΚ την ετίμησε!
Ο δε Τσίπρας μελετούσε να εντατικοποιήσει έτι περαιτέρω τις επαφές του με τη Φώφη Γεννηματά, με απώτερο εκλογικό σκοπό την ένωση των δύο χώρων εις σάρκα μίαν, την προοδευτική παράταξη. Προκειμένου να μην εκνευρίσει μάλιστα την πρόεδρο του ΚΙΝ.ΑΛ., είχε αναστείλει το σχέδιο ένταξης στελεχών του κόμματός της στον ΣΥΡΙΖΑ. Επένδυε σε κοινές αντι-μητσοτακικές πρωτοβουλίες, όπως η κατάθεση της πρότασης για σύσταση εξεταστικής με αντικείμενο τις δημοσκοπήσεις. Δυστυχώς γι’ αυτούς λογάριαζαν χωρίς τον ξενοδόχο. Κοιμούνταν τον ύπνο του δικαίου. Τόσο η κυρία Γεννηματά -κυρίως- όσο και ο κ. Παπανδρέου τους κρατούσαν στο σκοτάδι. Έτσι είναι η πολιτική. Ο αιφνιδιασμός είναι εργαλείο της.
Σήμερα λοιπόν δύο στρατηγικές αντίθετων πόλων κινδυνεύουν να καταρρεύσουν σαν πύργος από τραπουλόχαρτα. Η υποψηφιότητα Παπανδρέου -είτε εκλεγεί είτε δεν εκλεγεί- αλλάζει, μετατοπίζει, μετακινεί το κέντρο βάρους του πολιτικού μας συστήματος. Και το ωραιότερο: Δυσαρεστεί και τους δύο πολιτειακούς παράγοντες, τον πρωθυπουργό και τον αρχηγό της αξιωματικής αντιπολίτευσης.
Η Ν.Δ. είχε μάθει έως τώρα στην εξής πολυτελή κατάσταση: Δεδομένης της πολιτικής ουδετερότητας και της τήρησης των ίσων αποστάσεων απέναντι σε όλα τα κόμματα από τη Φώφη Γεννηματά, ο ΣΥΡΙΖΑ ήταν τραγικά μόνος. Δεν διέθετε τις απαραίτητες συμμαχίες για να περνά καθαρά το μήνυμά του στην κοινωνία. Και όσο ο ΣΥΡΙΖΑ ήταν απομονωμένος στον αντιμητσοτακισμό του, ο πρωθυπουργός δεν είχε ιδιαίτερους λόγους να ανησυχεί. Τυχόν εκλογή του Γιώργου Παπανδρέου στην προεδρία του ΚΙΝ.ΑΛ., ανεξαρτήτως των εκλογικών του επιδόσεων, αλλάζει το κέντρο βάρους στην καθημερινή άσκηση της πολιτικής. Από τα κεντροδεξιά μετατοπίζεται στα κεντροαριστερά.
Ο Παπανδρέου έχει πιο στοχευμένο και πιο επιθετικό πολιτικό λόγο από την ουδέτερη Γεννηματά. Από τον Αύγουστο έδειξε τις διαθέσεις του. Δεν επιτίθεται στην Αριστερά, αλλά στη Δεξιά και τη Συντήρηση. Δεν επιτίθεται στον Τσίπρα, αλλά προσωπικώς στον Μητσοτάκη και σε παρελθούσες ηγεσίες της Ν.Δ. Η ισορροπία χάνεται. Κυανόκρανοι στο Κέντρο δεν θα υπάρχουν πια. Μόνο μουτζαχεντίν.
Πέραν αυτού, χάνεται η ισορροπία επί ζημία της Ν.Δ. για ακόμη έναν σημαντικό λόγο: Όσο καιρό κρατούσε η Γεννηματά αυτήν την πολιτικά ουδέτερη στάση απέναντι στη Ν.Δ. και στον ΣΥΡΙΖΑ ευρίσκονταν σε χειμερία νάρκη και οι αριστοκρατίες των συνδικαλιστών του δημόσιου και ιδιωτικού τομέα. Τα λόμπι και οι συντεχνίες. Και οι νόμοι περνούσαν ανέτως από τη Βουλή, χωρίς πεζοδρόμιο και απείθειες.
Τώρα με τον ανένδοτο που πρόκειται να κηρύξει στη «Δεξιά και τη Συντήρηση» ο Παπανδρέου όλος αυτός ο στρατός των μανδαρίνων θα κινηθεί προκειμένου να εμποδίσει για λογαριασμό του τις αλλαγές και τις μεταρρυθμίσεις στον δημόσιο και τον ιδιωτικό τομέα.
Τις ιδιωτικοποιήσεις, την αξιολόγηση στον δημόσιο τομέα, τις αλλαγές στην Παιδεία κ.λπ. Τι νομίζουμε ότι θα κάνουν οι άνθρωποι αυτοί; Ό,τι ακριβώς και στο παρελθόν, όταν περιστοίχιζαν τον Παπανδρέου: Δεν του επέτρεψαν να ψηφίσει την αναθεώρηση του άρθρου 16 του Συντάγματος, τον έθεσαν επικεφαλής τους σε πορεία στο λιμάνι του Πειραιώς κατά της ιδιωτικοποίησης της Cosco, του επέβαλαν να απειλεί την κυβέρνηση Καραμανλή με προανακριτική για δήθεν απιστία στην ιδιωτικοποίηση του ΟΤΕ, μπλόκαραν ως κοινοί χούλιγκαν διαλύοντας στα διοικητικά συμβούλια της ΔΕΗ την ανάθεση του management στη γερμανική RWE.
Οπισθοδρόμηση. Δεν άλλαξε εντυπωσιακά κάτι από τότε. «Απάγκιασαν» όσο καιρό κράτησε η τρικυμία στον χώρο τους στη Ν.Δ., την οποία βοηθούσαν αφανώς (η ΓΣΕΕ φέτος δεν έκανε πορεία στη ΔΕΘ), αλλά άμα τη εμφανίσει του «πρίγκιπος» ξεδίπλωσαν και πάλι τα λάβαρα. Το ΠΑΣΟΚ μπορεί να υπέστη εκλογική πανωλεθρία στις εκλογές του 2012 και του 2015, αλλά ο μηχανισμός του μέσα στο κράτος -δείτε τα ποσοστά της ΠΑΣΚΕ στις ΔΕΚΟ- παραμένει αλώβητος.
Παρέλκει βεβαίως να τονίσω ότι τυχόν εκλογή του Γιώργου Παπανδρέου επαναχαράσσει τις διαχωριστικές γραμμές μεταξύ Ν.Δ. και ΠΑΣΟΚ. Και καθιστά πολιτικά ασύμφορη, μην πω ανυπόφορη, την παραμονή συνεργατών του ΓΑΠ στην κυβέρνηση και στο κράτος ως ένδειξη… βούλησης της Ν.Δ. για διεύρυνση στο Κέντρο. Η ανόητη στρατηγική του Κέντρου δεν υπολόγισε δυστυχώς στα σενάριά της αυτήν την εξέλιξη.
Τριπλό το πρόβλημα, λοιπόν, για τον κ. Μητσοτάκη: Θα έχει απέναντί του το δίδυμο ΣΥΡΙΖΑ – ΚΙΝ.ΑΛ., αν εκλεγεί ο Παπανδρέου. Θα βρει και τα συνδικάτα μπροστά του να υπονομεύουν τις μεταρρυθμίσεις. Θα αποκτήσει μεγάλο πρόβλημα στα δεξιά του, αν επιμείνει στην κεντρώα πασοκική διεύρυνση.
Οι εξελίξεις αυτές λογικώς θα έπρεπε να χαροποιούν τον αρχηγό της αξιωματικής αντιπολίτευσης κ. Τσίπρα. Δεν τον χαροποιούν όμως. Διότι εφεξής δύο πρώην πρωθυπουργοί, ο ίδιος και ο Γιώργος Παπανδρέου, θα υπερακοντίζουν σε αντιπολίτευση κατά της Ν.Δ. για να διεκδικήσουν ο καθείς για λογαριασμό του τα ηνία της Κεντροαριστεράς. Διότι άλλη συζήτηση γίνεται για την αναδιάταξη αυτού του χώρου όταν ο ΣΥΡΙΖΑ λαμβάνει 32% στις εκλογές και το ΠΑΣΟΚ 8% και άλλη συζήτηση όταν ο ΣΥΡΙΖΑ λαμβάνει -υποθετικώς- 28% και το ΠΑΣΟΚ 12%.
Όλα αυτά σε εκλογές με απλή αναλογική οδηγούν σε ένα νέο τοπίο. Αλλάζουν τα δεδομένα. Οι υπολογισμοί επί χάρτου -εκτός συγκλονιστικού απροόπτου- δεν θα ισχύουν πια. Οι παρατάξεις -κυρίως η Ν.Δ.- οφείλουν να σκίσουν τα χαρτιά τους και να προσπαθήσουν να χαράξουν τις γραμμές του χάρτη από την αρχή. Υπό το φως αυτών των δεδομένων, οι δύο τελευταίες παρεμβάσεις των πρώην πρωθυπουργών Κώστα Καραμανλή και Αντώνη Σαμαρά καθίστανται λίαν επίκαιρες.
