Τι κάνεις με την επαφή που έχεις στο κινητό σου, όταν χάνεται ένας αγαπημένος σου φίλος; Ενας συνεργάτης σου; Ενας πολιτικός με τον οποίο συνομιλούσες τακτικά; Ενα οικείο σου πρόσωπο;
- Από τον Μανώλη Κοττάκη
Τι κάνεις, επίσης, κάθε φορά που, όταν αναζητάς στο αρχείο του υπολογιστή σου ένα όνομα για την αποστολή mail, ανάμεσα στα αποθηκευμένα εμφανίζεται η διεύθυνση ενός φίλου ή μιας φίλης που δεν ζει; Τη διαγράφεις από τη λίστα με τις διευθύνσεις της ηλεκτρονικής σου αλληλογραφίας; Τη διαγράφεις από τη λίστα των επαφών σου; Τα διαγράφεις γενικώς, καθώς πλέον σου είναι άχρηστα; Ή, μήπως, τα κρατάς; Τα σώζεις; Και γιατί τα σώζεις;
Έχω κάνει άπειρες φορές αυτή τη σκέψη, έχω λάβει άπειρες φορές την ίδια απόφαση, την κάνω και τώρα, με αφορμή την απώλεια της Φώφης Γεννηματά. Η οποία είχε το κινητό που λήγει σε «-10» και την είχα καταχωρισμένη στο «Φ».
Αριθμομνήμων και τύπος οπτικός όπως είμαι, θυμάμαι για πολλά χρόνια απέξω αριθμούς κινητών, ειδικώς ανθρώπων που αγαπώ και συμπαθώ. Έχω δε παρατηρήσει πως, όταν πάψω να αγαπώ και να συμπαθώ κάποιον (δεν μισώ ποτέ), ο εγκέφαλος διαγράφει μηχανικά από τη μνήμη μου αριθμούς κινητών, ακόμη και ζώντων.
Ωστόσο, η απόπειρα διαγραφής αριθμών κινητών τεθνεώτων που αγάπησα είναι μάταιος κόπος. Και αυτό είναι ένα επιχείρημα για να συνεχίσω να βλέπω τα ονόματά τους όταν διατρέχω τη λίστα των επαφών μου. Να μην τα διαγράφω. Δεν είναι, όμως, το βασικό επιχείρημα. Κρατώ εν τέλει τους αριθμούς στο αρχείο μου και πέφτω πάνω τους διαρκώς κάθε φορά που αναζητώ ένα επώνυμο το οποίο αρχίζει απο «Γ», από «Δ», από «Κ», από «Σ», από «Μ», από «Λ», γιατί στη θέα τους κάθε φορά μού έρχεται στο μυαλό μια γλυκιά ανάμνηση. Κάποια ιστορία. Κάποια καμπή της ζωής μου. Μια στιγμή.
Ενα πρόσκαιρο συννεφάκι – γιατί γενικώς αντιπαθώ την ένταση και τους καβγάδες. Διατηρώ ενδεικτικά στο κινητό μου και στην αλληλογραφία μου τα επώνυμα «Κατσάρη», «Αλεξάκης», «Σισανίου Παύλος», «Γλέζος», «Αγγέλου», «Κουρής», «Δαλακούρας», «Λιβάνης», «Φώφη», «Αγγέλου», «Πάικος», «Νικολαΐδης», «Λυριτζής», «Θωμόπουλος», «Τριανταφύλλη». Κάθε φορά που βλέπω στο κινητό μου το όνομα της Ελενας Κατσάρη, μιας κούκλας φίλης μου Ηπειρώτισσας που έφυγε από τη ζωή σε ηλικία 37 ετών από την επάρατο μέσα στο καλοκαίρι, θυμάμαι την παθιασμένη ξενάγηση που μου έκανε στα Γραμμενοχώρια, στο χωριό Λύγγος, που έγινε πρωτοσέλιδο στην εφημερίδα μας.
Και τις διαδικτυακές εκπομπές της στο Ράδιο Βιέννη της Αυστρίας. Κάθε φορά που βλέπω στην οθόνη μου το κινητό του μακαριστού μητροπολίτη Σισανίου και Σιατίστης Παύλου θυμάμαι το αγαπημένο τραγούδι με το οποίο έκανε κατήχηση στα ζευγάρια που πάντρευε: «Σ’ αγαπώ γιατί είσαι ωραία, σ’ αγαπώ γιατί είσαι εσύ». Δηλαδή, όπως μας εξηγούσε, «σ’ αγαπώ γιατί δεν είσαι εγώ».
Κάθε φορά που βλέπω στο κινητό μου το όνομα του εφοπλιστή Γιώργου Δαλακούρα θυμάμαι πάντα την ΑΕΚ -πήγαινε στο γήπεδο μέχρι τας δυσμάς του βίου του- και την αυστηρή, πλην με αγάπη, κριτική που έκανε στα γραπτά μου στην εφημερίδα μας, ειδικώς αν το… παράκανα στην κριτική στον Κυριάκο! Κάθε φορά που βλέπω στο κινητό μου το όνομα του συγγραφέα Βασίλη Αλεξάκη θυμάμαι πάντα τη συνάντησή μας για συνέντευξη στο Βυζαντινό του «Χίλτον» και εκείνον τον συγκλονιστικό τίτλο του βιβλίου που έγραψε για έναν έρωτα που τον απογοήτευσε: «Θα σε ξεχνάω κάθε μέρα».
Κάθε φορά που βλέπω στο κινητό μου το όνομα του εκδότη του «Φωτός» Θόδωρου Νικολαΐδη θυμάμαι να μου φωνάζει με πάθος ένα Σάββατο με αγωνία: «Ρε συ Μανώλη, έφυγε ο Τζιμπούρ από τον Ολυμπιακό, τι θα κάνουμε τώρα χωρίς την παικτάρα τον Τζιμπούρ;» Κάθε φορά που βλέπω στο κινητό μου τον αριθμό του εκδότη Γιώργου Κουρή θυμάμαι τις ντομάτες και τις μελιτζάνες που έφερνε από το κτήμα του στην Κεφαλλονιά πάνω στη διάσημη βέσπα του.
Τις εμπιστευόταν στα παιδιά της Λουκιανού, που έχουν το Καφενείο, κερνούσε όλο το μαγαζί και, όταν με έβλεπε εκεί με τον Μανόλο Μαυρομάτη να γευματίζουμε, μου φώναζε: «Λείπουν τα παραπολιτικά από την “Εστία”… μικρέ!» Κάθε φορά που βλέπω στο κινητό μου τον αριθμό του Αντώνη Λιβάνη θυμάμαι πάντα την ορμήνια του, όταν με κατευόδωνε στο γραφείο του στην οδό Σόλωνος: «Δεν είσαι δικός μας, αλλά σε εμπιστεύομαι. Την πατρίδα και τα μάτια σας!» Κάθε φορά που βλέπω στην οθόνη του κινητού μου τον αριθμό του Μανώλη Γλέζου θυμάμαι πάντα την όμορφη αυλή του στ’ Απεράθου και, επειδή γεννηθήκαμε την ίδια ημερομηνία (9 Σεπτεμβρίου), ελπίζω να φτάσω στα χρόνια του, αν θέλει ο Θεός.
Κάθε φορά που βλέπω στην οθόνη μου το κινητό του Γιάννη Αγγέλου βλέπω τον ίδιο να με κοιτάζει διαπεραστικά μέσα από τα γυαλιά του γελώντας και να μου διηγείται τη γνωστή ιστορία με τον… μουσακά (λεπτομέρειες, αδύνατον!). Κάθε φορά που βλέπω στο κινητό μου τον αριθμό του Βασίλη Πάικου θυμάμαι το Μεσολόγγι, τόπο καταγωγής του, και τις εκπομπές μας στον 9.84 το 2009, επί δημαρχίας του αγαπητότατου Νικήτα Κακλαμάνη.
Κάθε φορά που βλέπω στο κινητό μου τον αριθμό του βουλευτή και υφυπουργού Γιώργου Καλού θυμάμαι το τεράστιο νέο δημοτικό σχολείο που έχτισε στο Βαθύ Αίγινας, στο διπλανό χωριό από το δικό μου. Κάθε φορά που βλέπω στο κινητό μου τον αριθμό του γίγαντα Τάκη «Καληνύκτα» (παρατσούκλι) από τη Μεσσηνία, τον οποίο μας πήρε ο κορονοϊός, θυμάμαι την πλατεία των Γαργαλιάνων, τις βεγγέρες μας και τις ελιές που μας έστελνε από την παραγωγή του κάθε χρόνο τέτοια εποχή.
Κάθε φορά που βλέπω στο κινητό μου το όνομα «Λάσκαρης, στην υγειά μας» θυμάμαι πόσες φορές μπορεί και να χόρεψα και να ήπια στο σπίτι μου παρακολουθώντας τα σαββατόβραδα με τη διάσημη παραγωγή του αειμνήστου και της συζύγου του Βίκυς, που παρουσίαζε ο Σπύρος (λείπει!). Κάθε φορά που βλέπω το επώνυμο «Λυριτζής» θυμάμαι το σαρδόνιο βλέμμα του γίγαντα Βασίλη να με καλωσορίζει στο στούντιο με την προσφώνηση «Τι κάνεις… σύντροφε;».
Κάθε φορά που βλέπω το όνομα «Μιχόπουλος» θυμάμαι την πρώτη φορά που είδα τον Θόδωρο στους διαδρόμους της ΕΡΤ, έχοντας ανά χείρας διπλωμένη την «Εποχή». Κάθε φορά που βλέπω το επώνυμο «Τριανταφύλλη» θυμάμαι τη θρυλική γραμματέα του Εθνάρχη να μου διηγείται πώς την προσέλαβε ο Μακεδών το 1974.
Και κάθε φορά που θα σχηματίζω στο κινητό μου το όνομα «Φώφη» -έτσι την είχα, μία ήταν η Φώφη- θα θυμάμαι την ηχηρή σιωπή της, σαν προετοιμασία αναχώρησης, στις δύο τελευταίες αναπάντητες κλήσεις μου κατά τη διάρκεια της νοσηλείας της στον «Ευαγγελισμό». Οι οποίες διαισθητικώς έγιναν τις δύο τελευταίες ημέρες της ζωής της και είχαν κάτι απόκοσμο.
Τέλος, δακρύζω κάθε φορά που βλέπω στο κινητό μου τον αριθμό ενός θαλλερού συνεργάτη της εφημερίδας μας, αιωνόβιου, ο οποίος το περασμένο καλοκαίρι, σε μια έξαρση της περιπέτειας της υγείας του, θέλησε να με αποχαιρετήσει με τη φράση: «Δεν σας ήξερα καλά στην αρχή, αλλά να ξέρετε ότι χάρηκα που ήσασταν ο καπετάνιος μου και τέθηκα υπό τας διαταγάς σας!»
Καπετάνιος; Ποιος; Εγώ; Εκείνου; Που έφαγε με το κουτάλι τη θάλασσα; Ευτυχώς πήγαν όλα καλά, είναι εδώ, ζει, τον έχουμε και θα είναι για καιρό μαζί μας. Το έχω πάρει απόφαση, λοιπόν. Δεν διαγράφονται οι άνθρωποι. Ούτε αντικαθίστανται. Είναι μοναδικοί. Πώς να πατήσεις delete πάνω στο όνομά τους; Δεν μπορώ. Τα λεφτά δεν έχουν καμιά σημασία μπροστά στο κεφάλαιο των ανθρώπων. Το μόνο που μένει μέσα μας και τοκίζεται διά βίου. Φώφη, θα είσαι πάντα στις επαφές μου. Δεν σε αποχαιρετώ.
