Επειδή, όπως είναι φυσικό, το θέμα της μετά Ερντογάν εποχής απασχολεί σοβαρά την Ελλάδα -πολιτικούς, διπλωμάτες και αρθρογράφους-, και επειδή γράφονται και λέγονται πολλά, θεωρήσαμε σωστό να μεταφέρουμε την άποψη ενός έγκριτου ακαδημαϊκού και αρθρογράφου από τη γειτονική χώρα, του Baskın Oran. Το άρθρο, που καταδεικνύει τη διολίσθηση της τουρκικής αντιπολίτευσης προς τον εθνικισμό και τον σοβινισμό, έχει τον μεταφορικό τίτλο «Τέτοια χτένα για τέτοιο κεφάλι».
- Από τον Σάββα Καλεντερίδη
Ακολουθεί μετάφραση του άρθρου από τα τουρκικά:
Η αντιπολίτευση προσπαθεί να ανταγωνιστεί σε εθνικισμό – συντηρητισμό την κυβέρνηση Ερντογάν. Όμως, τι να καταφέρουν οι κομπάρσοι, όταν υπάρχει ο πρωταγωνιστής;
Καθώς οι δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι η συγκυβέρνηση του AKP-MHP βυθίζεται, αυτή επιτίθεται συνεχώς στο HDP για να πάρει ψήφους από τους εθνικιστές – συντηρητικούς ψηφοφόρους, παραβιάζει την επικράτεια της Συρίας και του Ιράκ και κρατά συνεχώς το θέμα του PKK στην επικαιρότητα.
Όμως και η αντιπολίτευση δεν κάνει κάτι διαφορετικό. Προσπαθεί να παίξει άσχημα το παιχνίδι του εθνικισμού – συντηρητισμού και ανταγωνίζεται την κυβέρνηση του ενός ανθρώπου.
Είναι εύκολο να κατανοήσουμε τη στάση του Καλού Κόμματος της Ακσενέρ. Γιατί είναι μια παραλλαγή του κόμματος των Γκρίζων Λύκων – ΜΗΡ. Είναι απολύτως φυσιολογικό να λέει «ναι» στο μνημόνιο που επιτρέπει την εισβολή σε Συρία – Ιράκ για άλλα δύο χρόνια, το οποίο, όμως, δείχνει και τον δρόμο για την είσοδο ξένων ενόπλων δυνάμεων στην Τουρκία.
Κανονικά, αυτός ο εθνικισμός εξυπηρετεί μόνο την κυβέρνηση. Οταν η Μ. Ακσενέρ ήταν υπουργός Εσωτερικών στην κυβέρνηση της Τανσού Τσιλέρ έβριζε και τους Κούρδους και τους Αρμενίους, αποκαλώντας τον Α. Οτσαλάν «Αρμένιο απόγονο» τον Μάρτιο του 1997. Μετά δικαιολογήθηκε λέγοντας ότι «δεν εννοούσα τους Αρμενίους που ζουν στην Τουρκία, αλλά την αρμενική φυλή γενικά». Τώρα, σε σύσκεψη της κοινοβουλευτικής ομάδας του κόμματός της, είπε «τοποθετώ το HDP δίπλα στο PKK».
Η ίδια η Ακσενέρ συνεχίζει την εθνικιστική της ρητορική με στόχο το συντηρητικό ακροατήριο των Τούρκων ψηφοφόρων, σε κάθε ευκαιρία. Οταν η κρατική τηλεόραση που εκπέμπει στα κουρδικά, το κανάλι TRT Kürdi, φιλοξένησε συνέντευξη του αδελφού του Οσμάν, Αμπντουλάχ Οτσαλάν, η Ακσενέρ είπε: «Δεν μπορούν να μας συκοφαντούν (ότι συμπορευόμαστε με το κουρδικό HDP) αυτοί που καλούν τρομοκράτες, που είναι βαμμένα τα χέρια τους με το αίμα των μαρτύρων μας, και να μιλάνε στην κρατική τηλεόραση».
Όσο για το Λαϊκό Ρεπουμπλικανικό Κόμμα (CHP), αν και η ιστορία του σε αυτά τα θέματα απέχει πολύ από το να την επικροτήσει κανείς, αυτή τη φορά έδειξε την οξυδέρκεια να πει «όχι» σε ένα τέτοιο νομοσχέδιο που αφορά την παραβίαση της επικράτειας άλλων χωρών.
Πάντως, για να δικαιολογήσει το «όχι» που είπε το κόμμα του στο νομοσχέδιο για παραμονή τουρκικών στρατευμάτων σε Ιράκ και Συρία, σε ομιλία του στο προπύργιο του MHP, την πόλη Γιοσγάτη, είπε: «Είπα “όχι”, γιατί δεν θέλω ποτέ ξένες στρατιωτικές αρβύλες σε αυτή τη γη – τελεία». Δηλαδή, δεν είπε τίποτα, δεν καταδίκασε την παρουσία των τουρκικών στρατευμάτων, που παραβιάζουν την επικράτεια ξένων χωρών, αλλά είπε ότι δεν θέλει ξένα στρατεύματα να παραβιάζουν την τουρκική επικράτεια.
Και, σαν να μην έφτανε αυτό, συνεχίζοντας είπε: «Υπόσχομαι, δίνω τον λόγο μου ότι, αν δεν καταστρέψω τη φωλιά που λέγεται Κανδήλι*, να μη με λένε Κιλιτσντάρογλου». Φυσικά, αυτός ο εθνικισμός έδωσε τη σκυτάλη αμέσως σε ένα πιο εθνικιστικό τρολ. Ο Ντεβλέτ Μπαχτσελί, ηγέτης των Γκρίζων Λύκων, είπε: «Οι τρομοκράτες δεν βρίσκονται μόνο στο Κανδήλι. Το HDP, το οποίο εσύ θεωρείς νόμιμο, είναι το κέντρο της προδοσίας που φωλιάζει στο Κανδήλι. Έστω και τώρα αποδεχτείτε το, βγείτε ενώπιον του έθνους και ζητήστε συγχώρεση και έλεος».
Και, σαν να μην έφθαναν όλα αυτά, ο Κιλιτσντάρογλου ανέβασε τους εθνικιστικούς τόνους στο συνέδριο των παραρτημάτων της Νεολαίας του CHP: «Την πρώτη εβδομάδα που θα πάρουμε την εξουσία, η σημαία μας θα υψωθεί στον τάφο του Süleyman Shah**, όποιο κι αν είναι το κόστος».
Εν τω μεταξύ, στη χώρα, καθένας χώνει το κεφάλι του στην άμμο, όπως η στρουθοκάμηλος.
Ας δούμε μόνο ορισμένα γεγονότα των τελευταίων εβδομάδων:
• Ο Ντεβλέτ Μπαχτσελί είπε ότι «το Συνταγματικό Δικαστήριο πρέπει να κλείσει».
• Παρά τη σχετική δικαστική απόφαση, η Διεύθυνση Θρησκευτικών Υποθέσεων, που ελέγχεται απολύτως από σκληρούς σουνίτες, δεν πληρώνει τους λογαριασμούς ρεύματος των λατρευτικών οίκων των αλεβιτών.
• Η κυβέρνηση, η οποία επιχείρησε να απελάσει μονομιάς 10 πρεσβευτές ξένων χωρών, τερμάτισε τα καθήκοντα των επίτιμων προξένων 9 χωρών χωρίς να αναφέρει κανέναν λόγο.
• Το Πανεπιστήμιο Marmara αρνήθηκε να παράσχει πληροφορίες σχετικά με το δίπλωμα του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, λέγοντας: «Δεδομένου ότι οι πληροφορίες των φοιτητών που αποφοίτησαν από εμάς εμπίπτουν στο πεδίο της εμπιστευτικότητας των προσωπικών δεδομένων, δεν κοινοποιούνται εν αγνοία τους σε τρίτους, ακόμη και αν είναι στενοί συγγενείς.
• Το 23ο Πρωτοδικείο Κακουργημάτων της Προύσας έκρινε προσβλητικό να αποκαλεί κανείς τον Ερντογάν «Εβραίο».
• Ο ίδιος εισαγγελέας, ο οποίος απέρριψε τη μήνυση που είχε υποβληθεί εναντίον του αρχιμαφιόζου Σεντάτ Πεκέρ, που είχε απευθύνει δημοσίως έκκληση στον κόσμο «να πάρει τα όπλα», τώρα ζητά τη δίωξη του Πεκέρ.
• Ξεκίνησε ανακριτική έρευνα εναντίον του συγγραφέα Ορχάν Παμούκ για προσβολή του Ατατούρκ και της τουρκικής σημαίας στο βιβλίο του «Νύχτες Πανούκλας», για το οποίο είχε αθωωθεί στο παρελθόν.
• Ξεκίνησε ανακριτική διαδικασία για 30 άτομα που συμμετείχαν στη διαδικτυακή εκστρατεία, λέγοντας «Ο Ερντογάν είναι νεκρός». Ο αρθρογράφος της φιλοκυβερνητικής «Hürriyet», A. Selvi, απέδωσε αυτή την εκστρατεία στη μασονική στοά.
• Ενώ το Ανώτατο Δικαστήριο χαρακτήρισε την απαγόρευση πρόσβασης σε ειδήσεις «παραβίαση της ελευθερίας της έκφρασης και του Τύπου», εδώ και έναν χρόνο δεν εφαρμόζει την απόφασή του. Εν τω μεταξύ, η απαγόρευση συνεχίζεται.
• Ο σημαντικότερος σύμβουλος της κυβέρνησης, ο καθηγητής Θεολογίας Χαϊρετίν Καραμάν, εξέδωσε έναν φετφά λέγοντας: «Ενας αλεβίτης δεν μπορεί να νυμφευθεί με μια σουνίτισσα».
• Η Διεύθυνση Θρησκευτικών Υποθέσεων εξέδωσε άλλον έναν φετφά που λέει «Η μοιχεία με την κουνιάδα δεν ακυρώνει τον γάμο» και «Μπορείς να παντρευτείς την αδερφή, τη θεία ή τη θεία του/της συζύγου σου».
• Ο Ερντογάν, αναφερόμενος στην Τουρκία, είπε: «Η Ευρώπη είναι έκπληκτη, ο κόσμος είναι έκπληκτος μπροστά στην αποφασιστική μας πρόοδο στις επενδύσεις, στην παραγωγή και την απασχόληση. Σοκαρίστηκαν όταν είδαν αυτή την πορεία μας».
• Η Επιτροπή Εκτακτης Ανάγκης, που ιδρύθηκε για να κλείσει τον δρόμο προς το ΕΔΑΔ για τους Ακαδημαϊκούς για την Ειρήνη, άρχισε να εκδίδει απορριπτικές αποφάσεις τη μία μετά την άλλη.
• Ο διορισμένος πρύτανης έκλεισε τις πανεπιστημιακές εκδόσεις Boğaziçi.
• Ο υπουργός Ενέργειας βρήκε λύση στις αυξήσεις των τιμών του φυσικού αερίου, λέγοντας; «Να ζεσταίνουμε το σπίτι λιγότερο».
• Ο Eyüp Aksu, επικεφαλής του Επιμελητηρίου Οδηγών Ταξί της Κωνσταντινούπολης, ο οποίος συνεργάστηκε με την κυβέρνηση και εμπόδισε για 10η φορά τον Εκρέμ Ιμάμογλου να λύσει το χρόνιο πρόβλημα ταξί της Κωνσταντινούπολης, κατέθεσε μήνυση κατά του Μητροπολιτικού Δήμου Κωνσταντινούπολης, ζητώντας την αφαίρεση του άρθρου που προβλέπει την οριστική αφαίρεση της άδειας από «οδηγούς που διαπράττουν παρενόχληση σε γυναίκες στο ταξί».
Είναι πολύ φυσιολογικό να μην ενδιαφέρεται η αντιπολίτευση για αυτά. Αλλωστε, γιατί να ασχοληθεί με τέτοια προβλήματα, που δεν της δίνουν την ευκαιρία να κάνουν ρεσιτάλ εθνικισμού;
*Το όρος Κανδήλι βρίσκεται στο βόρειο Κουρδιστάν – νότιο Ιράκ και αποτελεί έδρα της Στρατιωτικής Πτέρυγας του PKK
**Ο τάφος του Süleyman Shah βρίσκεται στο έδαφος της Συρίας, με διμερή συμφωνία αποτελεί τουρκικό έδαφος, το οποίο εγκατέλειψε η κυβέρνηση Ερντογάν από το 2013
