Tην ώρα που γράφονταν αυτές οι σκέψεις -απόγευμα Κυριακής-, δεν ήταν ακόμη γνωστό ποιοι από τους μονομάχους για την αρχηγία του ΠΑΣΟΚ περνούσαν στον δεύτερο γύρο. Ήταν γνωστές, όμως, πάρα πολλές λεπτομέρειες για το τι πραγματικά συνέβη την τελευταία εβδομάδα του πρώτου γύρου. Ο Νίκος Ανδρουλάκης, το όνομα του οποίου ψιθυριζόταν εντόνως στο Μέγαρο Μαξίμου, υποστηρίχθηκε σθεναρώς με κινητοποίηση από το γραφείο του κυρίου Σημίτη και το γραφείο του κυρίου Βενιζέλου. Στις συγκεντρώσεις του εμφανίστηκε ο πρώην υπουργός Οικονομικών των κυβερνήσεων Σημίτη, Νίκος Χριστοδουλάκης.
- Από τον
Μανώλη Κοττάκη
Δίπλα του στάθηκε ως σύμβουλος ο -κεντρώων τάσεων- καθηγητής Συνταγματικού Δικαίου Ξενοφών Κοντιάδης, ο «Γεραπετρίτης» του. Οι θέσεις που ανέπτυξε κατά τη διάρκεια της καμπάνιας του ο κύριος Ανδρουλάκης ήταν αξιοσημείωτες: «Νέο Ελσίνκι» για τα Ελληνοτουρκικά, σιγή ασυρμάτου για τη Συμφωνία των Πρεσπών, κατάργηση του ελληνικού βέτο στις συνόδους κορυφής. Οι απόψεις του ήχησαν σαν μουσική μέχρι τις Βρυξέλλες, όπου και η έδρα του. Εκτός από πολιτικές δυνάμεις, τον κύριο Ανδρουλάκη υποστήριξαν ανέλπιστα και δυνάμεις της αγοράς από τη βόρεια Ελλάδα. Αφού η νότια Ελλάδα, σε επίπεδο λιμένων και γηπέδων, υποστήριζε την υποψηφιότητα του Ανδρέα Λοβέρδου, η βόρεια Ελλάδα, στο ίδιο επίπεδο, λιμένων και γηπέδων, επέλεξε μονοκούκι Ανδρουλάκη. Δαφνοστεφανωμένος ο ένας, δικέφαλος ο άλλος! Η υποψηφιότητα του Ανδρέα Λοβέρδου είχε επίσης γνωστές συμπάθειες σε τμήμα της κεντροδεξιάς παράταξης. Οχι στην ηγεσία της κατ’ ανάγκη.
Η δύναμή της εντοπιζόταν πριν ανοίξουν οι κάλπες στα αστικά κέντρα, ιδίως στο Λεκανοπέδιο. Η υποψηφιότητα του Γιώργου Παπανδρέου είχε έναν σιωπηρό υποστηρικτή: την ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ. Το εξομολογούνταν κορυφαία στελέχη της αξιωματικής αντιπολίτευσης σε πολιτικούς φίλους τους στην κεντροδεξιά παράταξη. Στον
ΣΥΡΙΖΑ εκτιμούν ότι τυχόν εκλογή Παπανδρέου θα τους κόψει δύο τρεις μονάδες, αλλά «θα νομιμοποιήσει και θα δώσει υπόσταση στην αντιπολίτευσή τους κατά του κυρίου Μητσοτάκη». Προς τούτο, πασοκογενείς πρώην ψηφοφόροι νυν βουλευτών του
ΣΥΡΙΖΑ, πρώην υπουργών του ΠΑΣΟΚ, και ολίγοι νεολαίοι κινήθηκαν διακριτικώς προς τις κάλπες.
Εάν θέλαμε να προσεγγίσουμε γεωπολιτικά την υπόθεση (και μην καγχάσετε, παρακαλώ – το μικρό αλβανικό κόμμα Besa και οι βουλευτές του έχουν αναδειχθεί σε ρυθμιστή της πολιτικής ζωής των γειτονικών Σκοπίων), θα λέγαμε ότι οι ευρωπαϊκές θέσεις που έχει διατυπώσει ο Νίκος Ανδρουλάκης είναι πιο κοντά στον γερμανικό παράγοντα, οι θέσεις Παπανδρέου πιο κοντά στον αμερικανικό παράγοντα και οι θέσεις Λοβέρδου -κατά της Συμφωνίας των Πρεσπών- πιο κοντά στον… ελληνικό παράγοντα (Αντώνης Σαμαράς). Έχουν σημασία για το μέλλον αυτά σε μια χώρα σαν την Ελλάδα. Ειδικώς αν, μετεκλογικώς, μια κυβέρνηση συνεργασίας τυχόν αναλάβει την αποστολή περαίωσης των ελληνοτουρκικών διαφορών διά συμβιβασμού.
Ο Παπανδρέου θα επιθυμούσε σε μια τέτοια προοπτική τη θέση του υπουργού Εξωτερικών. Δεν έχει πρόβλημα, από πρώην νούμερο 1, να γίνει νυν νούμερο 2. Αρκεί να έχει νούμερο στη φανέλα! Ακολουθεί, κατ’ αναλογία, τα βήματα του παππού του, Γεωργίου Παπανδρέου: πρωθυπουργός στην Απελευθέρωση, απλός βουλευτής του Συναγερμού του Παπάγου, αρχηγός της Ενωσης Κέντρου, βραχυπρόθεσμος πρωθυπουργός έως το 1965, Γέρος της Δημοκρατίας στο τέλος.
Μια ζωή σηκωνόταν και μια ζωή έπεφτε. Δέον να επισημανθεί και κάτι άγνωστο στην κούρσα για την αρχηγία του ΠΑΣΟΚ: Τουλάχιστον οι δύο από τους τρεις βασικούς υποψηφίους, αν όχι και οι τρεις, αποτάθηκαν σε συναδέλφους τους, βουλευτές και ευρωβουλευτές της Ν.Δ., και ζήτησαν διακριτικώς -όπου ήταν δυνατόν και εφικτό «χωρίς να εκτεθούμε»- βοήθεια! Για το πώς συμπεριφέρθηκαν στο σύνολό τους οι επιχειρηματικές δυνάμεις του τόπου η στήλη σάς έχει ενημερώσει επανειλημμένως: Με φόντο τη διανομή των κονδυλίων του Ταμείου Ανάκαμψης, αλλά και τον μετεκλογικό συσχετισμό δυνάμεων και διεργασιών για την πιθανή συγκρότηση συνεργασίας, καθείς κινήθηκε ανάλογα με το συμφέρον του.
Ο δεύτερος γύρος των εκλογών αυτών -εφόσον υπάρξει- δεν θα είναι γλυκύς και ευγενικός, όπως ο πρώτος. Δεν θα έχει αβρότητες. Θα βγουν τα μαχαίρια. Θα γίνουν συναλλαγές. Αν επικρατήσει ο Γιώργος Παπανδρέου, δεν νομίζουμε ότι οι δυνάμεις που έχουν ως σημείο αναφοράς τον Ευάγγελο Βενιζέλο θα παραμείνουν στο ΠΑΣΟΚ. Ο «Κύκλος Ιδεών» του πρώην αντιπροέδρου της κυβέρνησης έχει αποκτήσει δομή κόμματος. Αργά ή γρήγορα, θα φύγουν.
Εάν επικρατήσει ο Ανδρέας Λοβέρδος, ο βασικός κορμός των στελεχών θα παραμείνει στο ΠΑΣΟΚ, αλλά, λόγω του δεξιόστροφου λόγου του, θα αποχωρήσουν οι αριστερόστροφοι παπανδρεϊκοί ψηφοφόροι του – θα ενσωματωθούν στον ΣΥΡΙΖΑ.
Εάν επικρατήσει ο Νίκος Ανδρουλάκης, το κόμμα θα έχει την τύχη που του αξίζει, αναλόγως της κατεύθυνσης που θα του δώσει. Η παρτίδα μόλις τώρα αρχίζει, λοιπόν, και θα είναι λίαν ενδιαφέρουσα. Όσα θα συμβούν στο ΠΑΣΟΚ είναι ο καθρέφτης της χώρας – ο ραγισμένος καθρέφτης της χώρας. Μέσα σε έναν χώρο μικρό, σε σύγκριση με το ένδοξο παρελθόν του, συνωθούνται και συγκρούονται όνειρα, συμφέροντα, ελπίδες, επιρροές, φόβοι και κυνισμοί.
