Αφορμή για το σημερινό άρθρο ήταν τα πρόσφατα εξοπλιστικά προγράμματα της χώρας μας (την τελευταία διετία), ύψους 10 δισ. ευρώ, η συζήτηση που έγινε ενώ ο απόηχός της συνεχίζεται, σχετικά με τις βιομηχανικές επιστροφές που δεν πήραμε…
- Του Μπάμπη Παπασπύρου*
Ας δούμε τι συμβαίνει σε άλλες χώρες του ΝΑΤΟ ή της Ε.Ε (Ολλανδία και Φινλανδία)…
Τι ισχύει στην Ολλανδία
1.2.3. Η βιομηχανική συμμετοχή ως μέρος της στρατηγικής
Η ολλανδική κυβέρνηση θεωρεί τη βιομηχανική συμμετοχή ως σημαντικό εργαλείο για την ενίσχυση και τη διατήρηση τεχνολογικών τομέων προτεραιότητας και βιομηχανικών ικανοτήτων. Το ΥΠΟΙΚ (ΜΕΑ – Ministry of Economic Affairs) έχει τον πρώτο λόγο στο σχεδιασμό και την εφαρμογή της πολιτικής βιομηχανικής συμμετοχής. Η βιομηχανική συμμετοχή εξετάζεται μόνο σε παραγγελίες άνω των 5 εκ. €. Από το 2012 το πρότυπο δεν πρέπει πλέον να στοχεύει σε υποχρεωτική συμμετοχή 100%. Η τρέχουσα πολιτική είναι, να αποφασίζεται για κάθε περίπτωση προμήθειας ποιο ποσοστό μπορεί να δικαιολογηθεί βάσει των συμφερόντων εθνικής ασφάλειας.
Με άλλα λόγια, η βιομηχανική συμμετοχή πρέπει να είναι εντός των ορίων της οδηγίας και δεν καθορίζεται πλέον μόνο από οικονομικούς λόγους. Ένα ποσοστό κατά μέσο όρο 60 % θεωρείται ρεαλιστικός στόχος…
(Από:DEFENCE INDUSTRIAL POLICY IN BELGIUM AND THE NETHERLANDS, October 2016)
Τι ισχύει στην Φινλανδία
4. Το εύρος και η φύση της βιομηχανικής συμμετοχής
Η απαίτηση και το εύρος της βιομηχανικής συμμετοχής αξιολογούνται πάντα κατά περίπτωση. Οι αιτιολογήσεις πρέπει να πληρούν τις προϋποθέσεις του άρθρου 346 ΣΛΕΕ (Συνθήκη για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης), όσον αφορά τη διασφάλιση των βασικών συμφερόντων ασφαλείας του κράτους…. Για παράδειγμα, είναι δυνατή η εγγύηση ανεξάρτητων λειτουργιών σε κάποιο βαθμό επιβάλλοντας απαιτήσεις απόκτησης δυνατότητας γενικής επισκευής ή/και συντήρησης συστημάτων στο RFP (Αίτηση για προσφορά). Ομοίως, η συνεργασία στον τομέα της έρευνας και της τεχνολογίας μπορεί να αποδειχθεί κατάλληλο μέσο για τη μεταφορά κρίσιμης τεχνογνωσίας στη Φινλανδία. Κατά κανόνα, ο πολλαπλασιαστής που εφαρμόζεται για την αξία της βιομηχανικής συμμετοχής είναι ο αριθμός 1. Ωστόσο, σύμφωνα με τους ισχύοντες κανόνες Βιομηχανικής Συμμετοχής (2012), εάν η Φινλανδική Επιτροπή Βιομηχανικής Συμμετοχής το κρίνει δικαιολογημένο, μπορεί να εφαρμόσει πολλαπλασιαστή 1,5 – 3 στην εκτίμηση της αξίας μιας αγράς στην έμμεση βιομηχανική συμμετοχή σε ορισμένες περιπτώσεις...
(Από:Industrial participation in defence procurements, Ministry of Defence of Finland )
Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι το πρόγραμμα “HX” αντικατάστασης των F-18 C/D, που οδήγησε στην πρόσφατη απόφαση προμήθειας εξήντα τεσσάρων μαχητικών αεροσκαφών F-35 της Lockheed Martin
Σύμφωνα με το RFQ , είχε τεθεί ως προαπαιτούμενο παροχή βιομηχανικών επιστροφών κατ ελάχιστο 30% του ύψους της προμήθειας…
Δείτε το σχετικό RFQ του ΥΠΑΜ της Φινλανδίας και τις προβλέψεις του…
Υ.Γ.
Όπως αντιληφθήκατε από τα ανωτέρω, μιλάμε για σοβαρές χώρες, με σαφές σχέδιο και πλαίσιο βιομηχανικών επιστροφών… Χώρες που απαιτούν, που διεκδικούν και παίρνουν τελικά επιστροφές από τα εξοπλιστικά προγράμματα, με γνώμονα την διασφάλιση των συμφερόντων εθνικής ασφάλειας και την ενίσχυση της αμυντικής βιομηχανίας.
* Ταξίαρχος εν Αποστρατεία Πολεμικής Αεροπορίας, πρώην Αντιπρόεδρος Ελληνικής Αεροπορικής Βιομηχανίας