Στον δρόμο προς τις εθνικές εκλογές δεν θα συγκρουστούν μόνο κόμματα, ως φαίνεται. Θα συγκρουστούν και συστήματα μεταξύ τους. Ο βασικός επιχειρηματικός και μιντιακός συσχετισμός δυνάμεων, που έφερε τη Ν.Δ. στην εξουσία και τον κύριο Μητσοτάκη στην πρωθυπουργία, παραμένει μεν αναλλοίωτος, αλλά αλλάζουν οι ισορροπίες εντός του.
- Από τον
Μανώλη Κοττάκη
Με συνέπεια να διαμορφώνεται ένα νέο επικοινωνιακό τοπίο, το οποίο επιδρά στο υπό αναδιάταξη πολιτικό σκηνικό. Ως πλέον ενδιαφέρουσα εξέλιξη της περιόδου αυτής αξιολογώ τη συνέντευξη που έδωσε ο νέος πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ Νίκος Ανδρουλάκης στον Alpha, με την οποία όχι μόνο διέλυσε τις προσδοκίες που καλλιεργούσαν ανοήτως τα πασοκογενή παιδάρια του Μαξίμου (ότι η εκλογή του ευνοεί τη Ν.Δ. και βλάπτει τον ΣΥΡΙΖΑ), αλλά αναποδογύρισε και το τραπέζι. Ο κύριος Ανδρουλάκης έκανε λόγο για «αντικατάσταση της Ν.Δ. από μια νέα, σοσιαλδημοκρατική κυβέρνηση», στον απόηχο της πρόσφατης δήλωσης Τσίπρα για το «άθροισμα των ψήφων» των προοδευτικών δυνάμεων στις εκλογές (όσοι στη Ν.Δ. πανηγύριζαν για την εκλογή του ας χαρούν τώρα τη στρατηγική της… «αντικατάστασης»).
Πριν όμως αναλύσουμε την επίδραση της συνέντευξης Ανδρουλάκη στην πολιτική σκακιέρα, οφείλουμε να επισημάνουμε ορισμένα γεγονότα που φορτίζουν επικινδύνως για πρώτη φορά την ατμόσφαιρα. Και έπειτα να δούμε και τις ισορροπίες. Το πρώτο είναι η δυναμική επανεμφάνιση των Μακεδόνων διασκεδαστών τού «Ράδιο Αρβύλα», οι οποίοι, εναντίον της θελήσεώς τους, μεταλλάσσονται σε πολιτικούς παράγοντες. Η επιχείρηση αποδυνάμωσής τους με το σκάνδαλο Στάθη Παναγιωτόπουλου φαίνεται ότι αποδίδεται από τους ίδιους σε δάκτυλο «μεγάλου» τηλεοπτικού ανταγωνιστή, στον οποίο χρέωσαν χθες εμμέσως το χτύπημα (η εκπομπή τους δίνει την πρωτιά στον ΑΝΤ1 στις μετρήσεις τηλεθέασης εις βάρος άλλων, νεόκοπων σταθμών).
Κατά Μητσοτάκη
Αναγκαστικώς, όμως, η ομάδα των Θεσσαλονικέων διασκεδαστών δεν εξάντλησε τα βέλη της στον ύπουλο ανταγωνισμό: Εστράφη κατά της κυβέρνησης, κατά του ίδιου του πρωθυπουργού προσωπικώς και κατά του υπουργού Ανάπτυξης, καθώς δεν ξεχνά ποτέ πώς οδηγήθηκε στη μετεκλογική λύση της συνεργασίας της από τον τηλεοπτικό σταθμό Σκάι.
Όσο σατίριζε την παλαιά εξουσία της Αριστεράς επί ΣΥΡΙΖΑ έλεγε εκεί ό,τι ήθελε ελευθέρως, μετεκλογικώς όμως; Η σάτιρα περίπου της απαγορεύτηκε. Αποχώρησε από τον σταθμό με αιχμές για λογοκρισία. Συμβαίνουν αυτά (στην κυβέρνηση αναφέρομαι): Εκεί που νομίζεις ότι τα ελέγχεις όλα, να δέχεσαι επίθεση αιφνιδιαστική. Όταν συμπιέζεις το καπάκι για να αποφύγεις τη σάτιρα, αυτό εκτινάσσεται καμιά φορά επί δικαίους και αδίκους. Και, δυστυχώς για την κυβέρνηση, που θεοποιούσε τους «Αρβύλα» όταν σατίριζαν ανηλεώς τον δυστυχή Τσίπρα από τον Σκάι (αλλά δυσφορεί που επιτίθενται τώρα στον κύριο Μητσοτάκη), δεν μπορεί να κάνει και πολλά πράγματα για να αλλάξει την κατάσταση. Τυχόν διακοπή της εκπομπής θα προκαλέσει ανυπολόγιστο πολιτικό κόστος σε διεθνές επίπεδο – η ελευθερία έκφρασης δεν αποτελεί αντικείμενο παρατήρησης μόνο στην Ουγγαρία και την Πολωνία!
Την ίδια ώρα, ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Γιάννης Οικονόμου περνούσε δύσκολες στιγμές χθες, στον αέρα του Real FΜ, καθώς ο Νίκος Χατζηνικολάου τον «στρίμωχνε» για τα καλά για την πανδημία. «Με πριονοκορδέλα», όπως λέμε στη δημοσιογραφική γλώσσα. Δεν πέρασε απαρατήρητο επίσης το γεγονός της διακοπής της συνεργασίας του ανεξάρτητου βουλευτή Κωνσταντίνου Μπογδάνου με τον ραδιοφωνικό σταθμό του λιμένος, «γνωστής ιδιοκτησίας» – ανακοινώθηκε χθες. Ως φαίνεται, όλα όσα συμβαίνουν στο πεδίο του τηλεοπτικού ανταγωνισμού, και συγκεκριμένα όλα όσα συμβαίνουν με την απόπειρα νόθευσης του ανταγωνισμού από συγκεκριμένες δυνάμεις (που πράττουν ακριβώς το ίδιο στον Τύπο και σε άλλα επίπεδα της δημόσιας σφαίρας), ενοχλούν, αλλάζουν την ατμόσφαιρα στην πολιτική, αλλάζουν τις μιντιακές ισορροπίες. Το 100-0 του 2019-2020 υπέρ Ν.Δ. και το 80-20 του 2021 γίνεται 60-40 το 2022 και -ποιος ξέρει;- αύριο ίσως γίνει και 50-50. Πενήντα η Ν.Δ. και 50 όλοι οι άλλοι! Η ευμενής ουδετερότητα και η απάθεια της κυβερνήσεως ενώπιον της παραβιάσεως-νοθεύσεως του ανταγωνισμού γεννούν αντισυσπειρώσεις και πληρώνονται.
Μέσα σε αυτή την ατμόσφαιρα ανατροπών και αναταραχής επέλεξε να δώσει την πρώτη του συνέντευξη στον τηλεοπτικό σταθμό Αlpha ο Κρητικός πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ Νίκος Ανδρουλάκης. Δικαιώνοντας τον τίτλο που του έδωσε η εφημερίδα «Πρώτο Θέμα»: νέος παίκτης. Με νέο «λουκ» (η μπρουτάλ γενειάδα του και η ατημέλητη κόμη βοσκού ορεινού μιτάτου αποτελούν πλέον παρελθόν) και ξεκάθαρες θέσεις, ο αρχηγός του ΠΑΣΟΚ κατέστησε σαφές ότι θα μετανιώσουν πικρά όσοι στη Ν.Δ., και ειδικώς στο Μέγαρο Μαξίμου, επένδυσαν στην εκλογή του. Ο κύριος Ανδρουλάκης ανέφερε δύο φορές το όνομα «Μητσοτάκης», και μάλιστα επικριτικώς, και καμία το όνομα «Τσίπρας». Καταφερόταν εναντίον του ΣΥΡΙΖΑ γενικώς και αορίστως. Μίλησε για «αντικατάσταση της Ν.Δ. από μια σοσιαλδημοκρατική κυβέρνηση», η οποία δεν προσδιόρισε από ποιες δυνάμεις θα αποτελείται (η αλήθεια είναι πως κάποτε ο κύριος Μητσοτάκης έκανε θετική αναφορά στη σοσιαλδημοκρατία του καγκελαρίου Σρέντερ, αλλά πιάνεται;). Επεσήμανε ότι εκπροσωπεί το κόμμα του «ορθού λόγου» και υποσχέθηκε ότι θα κάνει «προγραμματική αντιπολίτευση» (προφανώς, γιατί θέλει να επαναπατρίσει κεντρώους ψηφοφόρους από τη Ν.Δ.). Δήλωσε ότι θα επαναφέρει την ονομασία «ΠΑΣΟΚ» ως μέρος του τίτλου του σχήματός του, με τρόπο όμως που δεν θα δώσει στις τράπεζες την ευκαιρία να βγάλουν στο σφυρί την περιουσία του κόμματος για τα χρέη – τόσο όσο για να συγκινήσει παλαιούς πασόκους, που από το 2012 και μετά ψηφίζουν σταθερά ΣΥΡΙΖΑ. Το σημαντικότερο όλων, που δικαιώνει την προκλογική ανάγνωση που κάναμε στην υποψηφιότητα του ευρωβουλευτή, χωρίς να μας ακούει κανείς; Ο κύριος Ανδρουλάκης έκανε συστηματικό άνοιγμα σε δυνάμεις της αγοράς και της διαπλοκής, με αναφορές στο Ταμείο Ανάκαμψης, στα «χιλιάδες φωτοβολταϊκά», στις τιμές των PCR. To ξέρει καλά το παιχνίδι που θα τον κρατήσει στον αφρό και θα του κλείσει τις εκκρεμότητες. Εχει και καλούς καθοδηγητές.
Συμπέρασμα
Ποιο είναι το βασικό συμπέρασμα της πύκνωσης των γεγονότων; Η Ν.Δ. δέχεται καταρχάς αμφίπλευρη πίεση στην πολιτική σκακιέρα (στα δεξιά της βρίσκονται σε εξέλιξη διεργασίες για την κοινή κάθοδο συνασπισμού πατριωτικών κομμάτων, ενώ στα αριστερά της ο Ανδρουλάκης διεκδικεί κεντρώους, πασοκογενείς ψηφοφόρους). Τελεί υπό πίεση επίσης και στη μιντιακή σκακιέρα (η οποία ήταν υπό τον πλήρη έλεγχό της μέχρι πρότινος).
Στρατηγικά, οι ισορροπίες στα media δεν πρόκειται να αλλάξουν αμέσως – ο κύριος Μητσοτάκης, που δίνει σήμερα συνέντευξη στον ΑΝΤ1, δεν έχει λόγο να ανησυχεί. Και μόνο όμως η αλλαγή στη δοσολογία της υποστήριξης και της κριτικής φτάνει για να δημιουργήσει στο εκλογικό σώμα την αίσθηση ότι κάτι κινείται. Και να ξεβολέψει τους κακομαθημένους υπουργούς της Ν.Δ., οι οποίοι έκαναν περίπατο χωρίς αντίλογο στις συνεντεύξεις τους. Αυτό είναι πλέον το μέγα πρόβλημα προς επίλυσιν για το επιτελείο του Μαξίμου. Εάν αλλάξουν επί τα χείρω οι ισορροπίες σε σταθερή βάση και αν αλλάξει η ατμόσφαιρα σε ημερήσια βάση (συμπτωματικώς, όλα αυτά συμπίπτουν μετά την απόσυρση των ΗΠΑ από τον EastMed), τότε «αντίο, κυριαρχία», «αντίο, ηγεμονία», «αντίο, σταθερότητα», «αντίο, αυτοδυναμία». Η χώρα θα εισέλθει εκ νέου σε ασταθείς καιρούς. Προς όφελος εκείνων που σχεδιάζουν εθνικές υποχωρήσεις στο παρασκήνιο. Πρόκειται για το χειρότερο δυνατό σενάριο.
