Τελικώς, όλα έχουν την εξήγησή τους. Η αμερικανική απόσυρση από την υποστήριξη του αγωγού ΕastMed δεν έπεσε σαν κεραυνός εν αιθρία.
- Από τον Μανώλη Κοττάκη
Κορυφαίος αξιωματούχος της κυβερνήσεως Ερντογάν είχε μυστικές επαφές -κατ’ άλλους ταξίδεψε μυστικώς στη Νέα Υόρκη- και διαπραγματεύτηκε με την υφυπουργό Νούλαντ τα ανταλλάγματα που θα μπορούσε να εισφέρει η Δύση στον πρόεδρο Ερντογάν προκειμένου να της βάλει πλάτη στην κρίση της Ουκρανίας και γενικότερα να επιστρέψει σταδιακά πλήρως στο άρμα της.
Η πρώτη ένδειξη ότι οι επαφές του αξιωματούχου ήταν αποδοτικές υπήρξε η ακόλουθη είδηση, την οποία αλίευσα από το εξαιρετικό εμπιστευτικό συνδρομητικό σημείωμα (newsletter) του συναδέλφου Κώστα Καλλίτση:
«Υπόθεση Halkbank: Εφετείο ανέστειλε την εκδίκαση της αγωγής των ΗΠΑ κατά Halkbank, μέχρι να εκδοθεί απόφαση του Ανωτάτου Δικαστηρίου για την προσφυγή της κρατικής τουρκικής τράπεζας, που κατηγορείται για παραβίαση των κυρώσεων κατά του Ιράν. Το Ανώτατο Δικαστήριο απέρριψε πέρσι τις 5.232 από τις 5.307 προσφυγές που κατατέθηκαν».
Με άλλα λόγια, μετατίθεται στις καλένδες η εκδίκαση της πολύκροτης υποθέσεως που καίει τον πρόεδρο Ερντογάν και την οικογένειά του. Επέρχεται ομαλοποίηση, ως φαίνεται, στις σχέσεις του με τις ΗΠΑ, χωρίς να χρειαστεί να θέσει το ζήτημά του προσωπικώς ο ίδιος στον πρόεδρο Μπάιντεν, όπως το επιδίωκε. Η εξομάλυνση των διακρατικών σχέσεων ΗΠΑ – Τουρκίας, δεδομένης της καχυποψίας που υπάρχει, περνά από ακόμη τρία θέματα: από τη στάση της Τουρκίας στην Ουκρανία, από τους S-400 και από την εξουδετέρωση της αμερικανικής βάσης της Αλεξανδρουπόλεως. Οσον αφορά το τρίτο, λέγεται πως οι Αμερικανοί έδωσαν διαβεβαιώσεις στους Τούρκους να μην ανησυχούν ότι εξασφαλίζει η Ελλάς πλεονέκτημα έναντί τους με τη λειτουργία της συγκεκριμένης βάσεως.
Χρησιμοποιήθηκε, μάλιστα, και μια παροιμία για τον λύκο και τα πρόβατα για τη διασκέδαση των ανησυχιών τους.
Όσον αφορά τους ρωσικούς πυραύλους, οι ΗΠΑ επιθυμούν διακαώς να αποκτήσουν πρόσβαση στην τεχνογνωσία τους προκειμένου να άρουν τις επιφυλάξεις τους και να πουλήσουν στους Τούρκους τα μαχητικά F-35 που έχουν παραγγείλει. Είναι άγνωστο τι απάντησαν οι γείτονες. Είναι επίσης άγνωστο τι είδους πρόσβαση έχει δώσει ο Πούτιν στην τεχνολογία των πυραύλων στους Τούρκους, δεδομένης της αιώνιας καχυποψίας που επικρατεί στις σχέσεις μεταξύ και αυτών των χωρών. Και η επέμβαση της Ρωσίας στο Καζακστάν, άλλωστε, την Τουρκία, μεταξύ άλλων χωρών, έπληξε, το δόγμα του παντουρανισμού.
Το βασικότερο όλων όμως είναι ότι οι ΗΠΑ έχουν ανάγκη την Τουρκία στο μέτωπο της Ουκρανίας, το οποίο θα διεγερθεί και για εσωτερικούς πολιτικούς λόγους στις ΗΠΑ – το φάντασμα του Τραμπ στις ενδιάμεσες εκλογές του Νοεμβρίου φαντάζει απειλητικό για τους Δημοκρατικούς. Χρειάζονται αγωνιωδώς μια ψυχροπολεμική νίκη. Στο πλαίσιο αυτό αναδιοργανώνεται και η διπλωματική διάταξη των ΗΠΑ στην περιοχή.
Στην Αθήνα καταφθάνει ο νέος πρέσβης Τσούνης με ισχυρή αντικινεζική ατζέντα. Στο Καζακστάν θα αποσταλεί πρέσβης με προδιαγραφές τύπου Πάιατ, όχι απαραιτήτως ο ίδιος ο κύριος Πάιατ, που θα ήθελε υψηλή θέση στη γραφειοκρατία του Στέιτ Ντιπάρτμεντ μετά την ευδόκιμο υπηρεσία του σε Ελλάδα και Ουκρανία.
Σημειωτέον ότι οι θέσεις του Ερντογάν στο Ουκρανικό είναι φιλοδυτικές, όχι φιλορωσικές. Πού βρισκόμαστε τώρα εμείς οι «προβλέψιμοι» την ώρα που είναι σε εξέλιξη μείζων κρίση στις αμερικανορωσικές και σινοαμερικανικές σχέσεις; Την ώρα που ο Πούτιν μιλά με τον Μπάιντεν και ετοιμάζεται για συνάντηση με τον Σι; Στη μέση! Δεδομένοι. Με κίνδυνο να γίνουμε σάντουιτς, αν τα βρουν πλήρως ΗΠΑ – Τουρκία. Η οποία έχει εκτραχυνθεί στο Αιγαίο μετά το σήμα που της έστειλαν οι ΗΠΑ για τον ΕastMed.
Τελευταίο αλλά όχι έλασσον: Τον Νοέμβριο έχουν ενδιάμεσες εκλογές στις ΗΠΑ, τον Φεβρουάριο του 2023 στην Κύπρο, την άνοιξη του 2023 στην Τουρκία. Δεν νομίζω πως θα κάνουμε κι εμείς διπλές εκλογές μαζί με όλους αυτούς το 2023. Επικίνδυνο! Να δω αν η επικείμενη κρίση στις ελληνοτουρκικές σχέσεις -σύντομα θα δούμε τα κατασκοπευτικά Μπαϊρακτάρ στο Αιγαίο- είναι αιτία πρόωρων εκλογών στην Ελλάδα.
