Ε, λοιπόν, αν δεν ισχύει η λογοτεχνική μπαρούφα του Πάολο Κοέλιο για τη… «συμπαντική συνομωσία», θα πρέπει σίγουρα να μιλάμε για παγκόσμια συμπαιγνία με σκοπό τη λοιδορία του πολιτικού συστήματος της Ελλάδας.
Πώς αλλιώς να ερμηνεύσει κανείς το γεγονός ότι το Συμβούλιο της Ευρώπης διαθέτει επιτροπή ελέγχου διαφθοράς των κρατών μελών υπό την επωνυμία GRECO (the Group of States Against Corruption); Αν μάλιστα το σώμα αυτό δεν είχε συγκροτηθεί σε ανύποπτο χρόνο, θα μπορούσαμε να μιλάμε για «συμπαντική σκευωρία» με στόχο την κατασυκοφάντηση των δέκα Ελλήνων πολιτικών στην υπόθεση Novartis…
Ειρωνεία: Διαρρηγνύουν τα ιμάτιά τους, για το να πούμε κομψά, οι κήρυκες της αριστείας, του (δήθεν) εκσυγχρονισμού, των (δήθεν) μεταρρυθμίσεων και του πολιτικού σαβουάρ βιβρ ότι δικαιώθηκαν καθώς δεν προέκυψε χρηματισμός πολιτικών, με ονοματεπώνυμο.
Έτσι η βρώμικη υπόθεση Novartis κλείνει για τις ποινικές ευθύνες πολιτικών προσώπων με τις δικαστικές αρχειοθετήσεις των υποθέσεών τους (πλην αυτής του Α. Λοβέρδου). Ωστόσο με τη Novartis υπάρχει ακόμη μια μεγάλη εκκρεμότητα. Το ελληνικό Δημόσιο πρέπει να κινηθεί δικαστικά εναντίον της Novartis και να διεκδικήσει υψηλή αποζημίωση για τις ζημίες που υπέστη. Το ότι υπέστη ζημίες έχει αποδειχθεί, αφού η εταιρεία ομολόγησε πως χρησιμοποίησε παράνομες πρακτικές στην Ελλάδα, καταδικάστηκε και κατέβαλλε 340 εκατ. στις ΗΠΑ. Πρόστιμα για ανάλογες πρακτικές κατέβαλε και σε άλλες χώρες. Καθώς και να ξηλωθεί όλος ο μηχανισμός υπερσυνταγογραφήσεων και δωροδοκιών των φαρμακευτικών εταιριών, «όσο χαμηλά και αν βρίσκεται». Η διαφθορά στον τομέα του φαρμάκου έχει στοιχίσει στο ελληνικό δημόσιο 23 δισ. ευρώ και έχει συμβάλλει στην κατάρρευση του συστήματος υγείας.
Αλήθεια, όμως, η δράση της Novartis είναι πολιτικά ορφανή; Κανείς δεν είχε σχέσεις μαζί της τελικά; Ωστόσο το ζήτημα της πολιτικής διαφθοράς αλλά και το πολύ σοβαρό ζήτημα των κακών πρακτικών στη σχέση ιατρών και πολυεθνικών φαρμακευτικών εταιρειών με κορυφαία τη Novartis, δυστυχώς υποτάχθηκαν στις επιλογές της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ να βουτήξει στη λάσπη όπου τους πολιτικούς αντίπαλους της από το παλιό «διεφθαρμένο» σύστημα εξουσίας, ελπίζοντας να αποκομίσει πολιτικά κέρδη με τον διασυρμό τους. Η κυβέρνηση Τσίπρα το προσπάθησε διακαώς κατά δυο πρώην πρωθυπουργών και μιας ντουζίνας πρώην υπουργών με τη λάσπη ότι λαδώθηκαν. Αλλά για την τεκμηρίωση της λαδιάς πρέπει να βρεθούν και τα λεφτά. Και όταν το χρήμα δεν βρεθεί στις τσέπες ή σε κάποιους παραδεισένιους λογαριασμούς των κατηγορουμένων, τότε η λάσπη πέφτει στους κατηγόρους στην οποία πρόθυμα βούτηξαν υποκύπτοντας στον πειρασμό του πολιτικού κέρδους.
Πάντως, ο χορός των μεταμφιεσμένων τελειώνει όταν πέσουν οι μάσκες. Γιατί, ως προς την ουσία, η υπόθεση Novartis, ήταν μια λίαν… σαιξπηρική κατάσταση, καθώς κινήθηκε μεταξύ δύο βασικών αξόνων, που θυμίζουν τίτλους από έργα του μεγάλου δημιουργού: «Πολύ κακό για το τίποτα» και «Τρικυμία»… Αν υπήρξε κάποιος ο οποίος προσδοκούσε ότι όλη αυτή η ιστορία θα καταλήξει σε κάθαρση, απλώς πλανήθηκε πλάνην οικτρά. Το αίτημα για πλήρη διαφάνεια παραμένει μετέωρο. Ο Αμος Οζ έγραφε πως οι σύγχρονες τραγωδίες τελειώνουν με δύο τρόπους. Ο ένας είναι ο τρόπος του Σαίξπηρ: στο τέλος η σκηνή είναι γεμάτη με πτώματα. Ο άλλος, του Τσέχοφ: στη σκηνή δεν υπάρχουν πτώματα, όμως όλοι κουβαλούν μέσα τους το βάρος από το πτώμα της ψυχής τους. Όντως, μπορεί κανείς να πει ότι η βρώμικη υπόθεση Novartis διαθέτει τραγικά χαρακτηριστικά.
Προφανώς και η κάθαρση δεν προχωρά πάντοτε σε ευθεία γραμμή. Χωρίς θεσμική πειθαρχία και πολιτικό βάθος μπορεί να εκφυλιστεί σε παραλήρημα συλλήβδην δαιμονοποίησης και υποκριτικής ηθικολογίας. Και η ηθικολογία είναι γλιστερός δρόμος. Όπως η συνωμοσιολογία, παράγει δημοφιλείς απλουστεύσεις που μετατρέπονται εύκολα σε τσουνάμι λαϊκισμού. Τότε πάνω στα λύματα των σκανδάλων και της διαφθοράς σερφάρουν οι πιο επιδέξιοι πολιτικοί δημαγωγοί.
Υπάρχει σκάνδαλο Novartis; Αναντίρρητα. Η ίδια η εταιρεία ομολόγησε ευσχήμως παράνομες πληρωμές σε γιατρούς: «Η κεντρική χρηματοδότηση επιχειρηματικών δραστηριοτήτων περιελάμβανε και απευθείας πληρωμές προς τρίτους». Οι προϋποθέσεις, άλλωστε, υπήρχαν: υπουργικές αποφάσεις καθορίζουν την εισαγωγή και τιμολόγηση φαρμάκων, οι υπερτιμολογήσεις φαρμάκων και ιατρικών υλικών είναι διαπιστωμένες. Για 4.000 γιατρούς προκύπτει ευθέως χρηματισμός από την εταιρεία από τραπεζικό λογαριασμό σε τραπεζικό λογαριασμό για κατευθυνόμενη συνταγογράφηση.
Με την υπόθεση Novartis βιώσαμε έναν πολιτικό και δικαστικό τραγέλαφο της πιο ακραίας και οδυνηρής μορφής. Όπως κάθε τι που γίνεται στη χώρα μας καταντά πλήρως αναξιόπιστο, έτσι εξελίχθηκε και η υπόθεση της Novartis. Επίσης, τον σπουδαίο θεσμό των «whistleblowers», προσπάθησε να τον εκμεταλλευτεί και το πολιτικό και το δικαστικό σύστημα κατά πως το συμφέρει! Οι μάρτυρες δημοσίου συμφέροντος, όπως πλέον αποκαλούμε στην Ελλάδα τους «whistleblowers», είναι χρήσιμοι για να αποκαλύπτουν παράνομες πρακτικές της εξουσίας και φαινόμενα διαφθοράς, βάζοντας σε προτεραιότητα το δημόσιο συμφέρον. Αυτή είναι φιλοσοφία τους, αλλά στη χώρα της φαιδράς πορτοκαλέας το ξεφτίλισαν και αυτό!
Πάντως, για το ελληνικό κράτος της διαφθοράς δεν φταίνε μόνο οι πολιτικοί του ΠΑΣΟΚ και κάποιοι της Ν.Δ. Σε κάθε πράξη δωροδοκίας δεν αντιστοιχεί μόνο ένας (ή περισσότεροι…) Έλληνας πολιτικός αλλά κι ένας διεθνής επιχειρηματικός κολοσσός. Απλά να θυμίσω τα ηχηρά ονόματα της γερμανικής βιομηχανίας: Rheinmetall, Atlas, Krauss-Maffei Wegmann(KMW). Αν σε αυτές προσθέσουμε την πρωταθλήτρια της διαφθοράς, Siemens, τότε οδηγούμαστε στο συμπέρασμα ότι οι ελληνικές μίζες «λάδωσαν» τη γερμανική βιομηχανία και την ελβετική φαρμακοβιομηχανία!
Η Νovartis κατατάσσεται -αναλόγως κριτηρίων κεφαλαιοποίησης ή πωλήσεων- στην πρώτη ή τη δεύτερη θέση των μεγαλύτερων φαρμακευτικών ομίλων παγκοσμίως. Είναι πολυεθνική με έδρα τη Βασιλεία της Ελβετίας, αλλά με επενδεδυμένα μεγάλα γερμανικά κεφάλαια, και δημιουργήθηκε το 1996 μέσα από τη συγχώνευση των φαρμακευτικών και αγροχημικών ομίλων Ciba – Geigy και Sandoz.