Το τέλος της δεύτερης ημέρας των εχθροπραξιών στα μέτωπα της Ουκρανίας βρίσκει τον πρόεδρο της χώρας Ολεκσάντρ Ζελένσκι απομονωμένο και χωρίς καμία βοήθεια από τη Δύση, με την πρωτεύουσα Κίεβο σχεδόν περικυκλωμένη πανταχόθεν, τις ένοπλες δυνάμεις της χώρας του αποδυναμωμένες και τον λαό διχασμένο.
Από τον Σάββα Καλεντερίδη
Οι πολίτες που κατοικούν στη δυτική Ουκρανία διακατέχονται από αισθήματα μίσους για καθετί ρωσικό, ενώ οι κάτοικοι της ανατολικής Ουκρανίας είτε νιώθουν Ρώσοι είτε διάκεινται φιλικά προς τους Ρώσους.
Ενώ βρίσκεται σε αυτή τη δύσκολη κατάσταση, ο Ζελένσκι στην ουσία «πετάει λευκή πετσέτα» και απευθύνει έκκληση προς τον Βλαντιμίρ Πούτιν να συναντηθούν για να συζητήσουν την επόμενη ημέρα, ενώ σύμβουλός του δηλώνει ότι το πλαίσιο της διαπραγμάτευσης με τη Ρωσία είναι μια Ουκρανία ουδέτερη και εκτός ΝΑΤΟ.
Όπως ήταν αναμενόμενο, ο Βλαντιμίρ Πούτιν, βλέποντας την κατάσταση αδυναμίας του Ζελένσκι, αντί να κάνει δεκτή την πρότασή του, το μεσημέρι της Παρασκευής θεώρησε σκόπιμο να κάνει σύντομες δημόσιες δηλώσεις που μεταδόθηκαν από τη ρωσική κρατική τηλεόραση.
Στις δηλώσεις αυτές κάλεσε τους Ουκρανούς στρατιώτες να καταθέσουν τα όπλα τους, ενώ περιέγραψε την κυβέρνηση του προέδρου Ζελένσκι ως «ομάδα τοξικομανών και νεοναζί». Και κάλεσε τους Ουκρανούς πολίτες να την ανατρέψουν, υποστηρίζοντας ταυτόχρονα ότι η ηγεσία του Κιέβου έχει πάρει «όμηρο ολόκληρο τον ουκρανικό λαό».
Πάντως, όταν έχεις σκοπό να συνομιλήσεις με κάποιον και να του επιβάλεις ακόμα και σκληρούς όρους δεν τον κατηγορείς δημοσίως ως επικεφαλής «ομάδας τοξικομανών και νεοναζί». Τι σημαίνει αυτό;
Οτι ο Πούτιν είναι αποφασισμένος να αναγνωρίσει μια άλλη κυβέρνηση, που θα είναι απολύτως «συνεργάσιμη» με τη Μόσχα, γι’ αυτό διαπομπεύει και ξεγράφει δημοσίως τον Ζελένσκι και τους περί αυτόν. Όμως, ποια μπορεί να είναι η επόμενη ημέρα στην Ουκρανία, με μια κυβέρνηση στο Κίεβο της επιλογής Πούτιν, με τον ουκρανικό στρατό ταπεινωμένο και τον ρωσικό στρατό εισβολής να βρίσκεται στο έδαφος της ανατολικής Ουκρανίας;
Πόσες πιθανότητες έχει αυτή η κυβέρνηση να γίνει αποδεκτή από τους πολίτες της δυτικής Ουκρανίας και πόσο τυχαίο είναι το γεγονός ότι ορισμένες χώρες, με πρώτες τις ΗΠΑ, έχουν μεταφέρει τις πρεσβείες τους στην πόλη Λβοφ/Λβιβ;
Οι κάτοικοι της δυτικής Ουκρανίας, στη διάρκεια της επανάστασης των μπολσεβίκων, στην πλειονότητά τους υποστήριξαν τους Λευκούς, πληρώνοντας ακριβό τίμημα μετά την επικράτηση της επανάστασης. Ολα εκείνα τα χρόνια, μέχρι τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, θεωρούσαν εαυτούς σκλαβωμένους από τους κομμουνιστές, δηλαδή από τους Ρώσους.
Οταν εισέβαλαν τα γερμανικά στρατεύματα, οι κάτοικοι που ένιωθαν την καταπίεση του κομμουνιστικού καθεστώτος και των Ρώσων υποδέχτηκαν τους Γερμανούς ως απελευθερωτές, ενώ μέρος τους συμμετείχε στο πλευρό τους στον πόλεμο εναντίον του σοβιετικού στρατού.
Μετά την ήττα στο Στάλινγκραντ και την οπισθοχώρηση των Γερμανών, οι κάτοικοι της δυτικής Ουκρανίας, στιγματισμένοι ως συνεργάτες των κατακτητών ναζί, πλήρωσαν δεύτερο τίμημα από το κομμουνιστικό καθεστώς, που το ταύτιζαν με τους Ρώσους.
Τώρα, αν επικρατήσουν και πάλι οι Ρώσοι και οι φιλορώσοι στο Κίεβο, δεδομένης της στήριξης της Δύσης στους φιλοδυτικούς κατοίκους της δυτικής Ουκρανίας, είναι πολύ δύσκολο να εμπιστευθούν και να αποδεχτούν μια κυβέρνηση εντολοδόχο της Μόσχας.
Αν η συλλογιστική που αναπτύχθηκε παραπάνω είναι σωστή, με την εισβολή των ρωσικών στρατευμάτων στην ανατολική Ουκρανία και τη διαφαινόμενη αλλαγή φρουράς στο Κίεβο είναι πολύ πιθανόν να οδηγηθούμε σε μια ντε φάκτο διχοτόμηση της Ουκρανίας.
Σε περίπτωση δε που τα ρωσικά στρατεύματα καταλάβουν την Οδησσό και ενώσουν τις περιοχές που ελέγχουν στη νότια Ουκρανία με την αυτόνομη περιοχή της Υπερδνειστερίας, τότε η δυτική Ουκρανία θα έχει χάσει κάθε επαφή με τη Θάλασσα του Αζόφ, τη Μαιώτιδα Λίμνη της αρχαιότητας και με τον Εύξεινο Πόντο.
Αυτήν την περιοχή της δυτικής Ουκρανίας, με πληθυσμό εχθρικό προς τη Μόσχα και αποκομμένη από τις θάλασσες, μάλλον ευχαρίστως θα τη «δώριζε» ο Πούτιν στη Δύση.
Φυσικά, δεν είναι εύκολη υπόθεση ο διαμελισμός ενός κράτους και η δημιουργία νέων κρατών. Αυτό γίνεται συνήθως ύστερα από μεγάλους πολέμους, όπως για παράδειγμα «γεννήθηκε» το Κόσοβο, μετά τον πόλεμο της Γιουγκοσλαβίας, για όσους τον έχουν ξεχάσει και θυμούνται μόνο τον πόλεμο που κάνει η Ρωσία στην Ουκρανία.
Και να δεχθούμε ότι θα εξελιχθούν τα πράγματα όπως τα έχουμε περιγράψει παραπάνω, αυτό τι σημαίνει; Οτι θα σταματήσει η Ρωσία να διεκδικεί τα υπεσχημένα από τη Δύση;
Ασφαλώς όχι. Η Ουκρανία είναι μόνον η αρχή.
Άλλωστε, υπάρχουν οι δύο επιστολές προς το ΝΑΤΟ και τις ΗΠΑ, με τις οποίες ο Πούτιν ζητά εγγυήσεις ασφάλειας από τη Δύση. Με άλλα λόγια, ζητά επανασχεδιασμό της αρχιτεκτονικής ασφάλειας της Ευρώπης.
Και τώρα, νιώθοντας νικητής στην Ουκρανία, υπάρχει πιθανότητα να γίνει πιο απαιτητικός.
Όσο για το επόμενο μέτωπο; Αυτό δεν θα είναι πολεμικό, αφού είναι αρκετά έξυπνος ο Πούτιν για να τα βάλει με χώρα του ΝΑΤΟ.
Άλλωστε, υπάρχουν οι ρωσικές μειονότητες σε Εσθονία και Λετονία, τις οποίες μπορεί κάλλιστα να εργαλειοποιήσει, ακολουθώντας κατά γράμμα τη «συνταγή» που ακολουθεί χρόνια τώρα η Δύση στο θέμα αυτό.
Ναι, μετά τον πόλεμο δεν θα έχει αλλάξει μόνο η Ουκρανία, αλλά και ολόκληρη η Ευρώπη.
