Μέτρο σε αυτή τη δύσκολη και παράξενη πατρίδα δεν υπάρχει. Έχει χαθεί προ πολλού. Όλοι όσοι σχολίαζαν με περιφρόνηση τα σενάρια των πρόωρων εκλογών, για τα οποία «μιλούσαμε» εμείς όλο τον χειμώνα, σήμερα πρωταγωνιστούν στη σκυταλοδρομία των διαδόσεων για τις αιφνίδιες κάλπες του φθινοπώρου.
- Από τον Μανώλη Κοττάκη
«Αράζουν» στον διάσημο Πητ της οδού Μηλιώνη, στο Κολωνάκι, και αναλύουν τους λόγους για τους οποίους μετά πάσης βεβαιότητας ο πρωθυπουργός θα αλλάξει τον εκλογικό νόμο (που ο ίδιος ψήφισε) και θα προσφύγει αμέσως μετά τον Δεκαπενταύγουστο στη λαϊκή ετυμηγορία. Καλώς τους! Η σκέψη τους δεν απέχει πολύ από την πραγματικότητα. Αυτό είναι το βασικό σενάριο σήμερα.
Επειδή η απόφαση για τις πρόωρες εκλογές όμως δεν είναι «παίξε γέλασε», αλλά απαιτεί να μετρηθούν και πράγματα που δεν βλέπουμε εμείς οι κοινοί θνητοί, θα δεχθώ αυτό που υποστηρίζει η κυρία Μπακογιάννη, πως «ούτε ο Κυριάκος ξέρει πότε θα κάνει εκλογές», και θα βάλω έναν αστερίσκο προς προβληματισμό όλων μας.
Η νεότερη συνταγματική και πολιτική ιστορία μάς υπενθυμίζει με ένταση κάτι που θέλουμε να ξεχνάμε: Οι Τούρκοι προκαλούν επεισόδια με τετελεσμένα στην Ελλάδα σε δύο περιπτώσεις:
– Όταν επικρατούν συνθήκες πολιτικής αστάθειας μεταξύ αλλεπάλληλων εκλογικών αναμετρήσεων.
– Όταν ένας πρωθυπουργός έχει μόλις ορκιστεί και είναι απροετοίμαστος. Καμιά φορά και όταν δεν έχει ορκιστεί καν. Σταχυολογώ:
– Η κρίση των Ιμίων άρχισε να εξελίσσεται μόλις έκαναν την εμφάνισή τους τα σενάρια παραίτησης του Ανδρέα Παπανδρέου από την πρωθυπουργία (τότε προσάραξε, χριστουγεννιάτικα, το τουρκικό πλοίο στη βραχονησίδα) και κορυφώθηκε πριν προλάβει να λάβει ψήφο εμπιστοσύνης από το Κοινοβούλιο η κυβέρνηση Σημίτη. Είχε ορκιστεί, αλλά δεν είχε λάβει ψήφο εμπιστοσύνης.
Ο πρώην πρωθυπουργός είπε το «ευχαριστώ τους Αμερικανούς», ενώ ήταν στον αέρα. Σαράντα βουλευτές του ΠΑΣΟΚ ήθελαν να τον ρίξουν κατά τη διάρκεια της ψηφοφορίας, αλλά τους απέτρεψε, όπως μου έχει διηγηθεί, ο αείμνηστος Αντώνης Λιβάνης με ένα καταλυτικό επιχείρημα: Εάν έπεφτε ο Σημίτης και οδηγείτο η χώρα στο χάος, οι Τούρκοι θα το εκμεταλλεύονταν και θα κατελάμβαναν βραχονησίδα.
Ο ίδιος ο πρώην πρωθυπουργός παραπονέθηκε για τη δράση των 40 βουλευτών του ΠΑΣΟΚ εναντίον του (όπως προκύπτει από το non paper στο οποίο καταγράφεται το πρακτικό της συνάντησης) στον ίδιο τον πρόεδρο των ΗΠΑ Μπιλ Κλίντον τον Απρίλιο του 1996. Μέσα στον Λευκό Οίκο! Παρά την εθνική υπηρεσία που προσέφερε ο Λιβάνης στο έθνος, όμως, η ζημιά έγινε. Πάνω στα τετελεσμένα των Ιμίων υπεγράφη η επαίσχυντη Συμφωνία της Μαδρίτης, με την οποία η Ελλάς αναγνώρισε «ζωτικά και νόμιμα συμφέροντα της Τουρκίας στο Αιγαίο».
– Η δεύτερη φορά που η Τουρκία επιχείρησε και παραλίγο να εκμεταλλευτεί την πολιτική αστάθεια στην πατρίδα μας ήταν την άνοιξη του 2012, μεταξύ των πρώτων και των δεύτερων εκλογών Μαΐου και Ιουνίου. Επί υπηρεσιακής κυβέρνησης Πικραμμένου.
Η αγωνία που κυριαρχούσε στην Αθήνα για την επικράτηση των ευρωπαϊκών δυνάμεων και την παραμονή στον σκληρό πυρήνα της ευρωζώνης ατόνησε τα ανακλαστικά υπηρεσιών του υπουργείου Εξωτερικών στην αλλοδαπή, εις τρόπον ώστε να μην αντιληφθούν το μεγάλο κόλπο των Τούρκων: Εξέδωσαν και δημοσίευσαν εν κρυπτώ μέσα στην καρδιά της ελληνικής προεκλογικής εκστρατείας, στο φύλλο της Εφημερίδας της Κυβερνήσεώς τους, απόφαση του υπουργείου Ενέργειας με την οποία προκήρυσσαν άδειες έρευνας και εκμετάλλευσης υδρογονανθράκων εντός της ελληνικής και της κυπριακής ΑΟΖ.
Εντός των υφαλοκρηπίδων του Καστελόριζου, της Ρόδου και της Καρπάθου. Αμερικανική πολυεθνική-κολοσσός ήταν μάλιστα έτοιμη να λάβει τις άδειες, που προκηρύχθηκαν σε νεκρό πολιτικό χρόνο για την Ελλάδα.
Όλα σταμάτησαν όταν η νέα κυβέρνηση του Αντώνη Σαμαρά ενημέρωσε, αμέσως μόλις αντελήφθη την «απάτη», τον ΟΗΕ (ο οποίος είναι ο θεματοφύλακας της Συνθήκης για το Δίκαιο της Θάλασσας) πως η περιοχή αυτή βρίσκεται εντός της ελληνικής ΑΟΖ. Η επιστολή δεν περιείχε τις απαραίτητες συντεταγμένες, γιατί κάποιοι Ελληνες αξιωματούχοι τότε «φοβήθηκαν» (κατόπιν έξωθεν υποδείξεων) ότι οι Τούρκοι θα κάνουν πόλεμο, αλλά, εν πάση περιπτώσει, η παρτίδα σώθηκε την τελευταία στιγμή.
Αυτό είναι το δεύτερο παράδειγμα που μας δείχνει πώς συμπεριφέρονται οι Τούρκοι όταν υπάρχει πολιτική αστάθεια στην Ελλάδα.
– Υπάρχει και τρίτο, ο Εβρος, τον Φεβρουάριο του 2020, όταν ο Κυριάκος Μητσοτάκης ήταν πρωθυπουργός ολίγων μηνών. Για την κρίση αυτή δεν έχει ειπωθεί όλη η αλήθεια. Κέντρα και παράκεντρα που λειτουργούν στην Τουρκία επεδίωξαν την πτώση της κυβέρνησης Μητσοτάκη με την εισβολή χιλιάδων παράνομων μεταναστών στα σύνορα του ποταμού Εβρου.
Το σχέδιο απέτυχε λόγω της ηρωικής στάσης που επέδειξαν τα πρώτα δύο εικοσιτετράωρα, πριν φθάσουν οι ενισχύσεις, οι εθνοφύλακες και οι λιγοστές δυνάμεις του Στρατού και της Αστυνομίας. Παρά όσα υποστηρίχθηκαν αργότερα, αυτοί που όφειλαν να γνωρίζουν και να σημάνουν συναγερμό δεν γνώριζαν. Το κράτος πιάστηκε στον ύπνο. Ο λαός του Εβρου διέσωσε την εδαφική ακεραιότητα της Ελλάδας με πολιτικά ρούχα. Τι μας «λένε» όλα αυτά; Μα, ότι πρέπει να μετρήσει πάρα πολύ την απόφασή του ο πρωθυπουργός για το πότε πρέπει να στήσει κάλπες: πριν ή μετά τις τουρκικές προεδρικές εκλογές; Οι πρόωρες εκλογές το φθινόπωρο μοιάζουν μονόδρομος για το κόμμα, με βάση τις παρούσες δημοσκοπήσεις και την τρέχουσα κατάσταση μέσα και έξω. Δείχνουν να συμφέρουν τη Ν.Δ.
Τον τόπο, όμως, τον συμφέρουν; Υπάρχουν ενδείξεις, σύμφωνα με τις οποίες η πρόσκληση του Ερντογάν στον Ελληνα πρωθυπουργό στην Κωνσταντινούπολη αποτελεί μέρος της πολιτικής του στρατηγικής και για το εσωτερικό αλλά και για το εξωτερικό. Άλλοθι. Έγινε, ενώ ήταν προαποφασισμένο ότι ο Ερντογάν θα κλιμακώσει τη ρητορική κατά της Ελλάδας μέσα στο «ιστορικό» 2022. Φάνηκε και από τη συγκέντρωση μισού εκατομμυρίου οπαδών που διοργάνωσε για την Αλωση της Κωνσταντινούπολης, την οποία ο δικός μας politically correct πρωθυπουργός επιμένει να ονομάζει «Istanbul» στα διεθνή fora.
Πολιτική αστάθεια
Τι γίνεται, άραγε, αν ο Ερντογάν κλιμακώσει σταδιακά μέσα στο καλοκαίρι και κορυφώσει με ένα ταυτόχρονο τριπλό χτύπημα σε Εβρο, Αιγαίο και Κύπρο το βαθύ φθινόπωρο, που θα περιλαμβάνει και αποκλεισμούς νησιών μεταξύ πρώτων και δεύτερων εκλογών στην Ελλάδα; Οταν λογικά θα επικρατεί πολιτική αστάθεια; (Το 2012 απαιτήθηκαν δύο μήνες για τη συγκρότηση κυβέρνησης – 66 ημέρες για την ακρίβεια.). Θα είναι τότε σωστή τυχόν απόφαση του πρωθυπουργού για προκήρυξη πρόωρων εκλογών στην Ελλάδα πριν από την πραγματοποίηση των προεδρικών εκλογών στην Τουρκία; Για να πάρει λοιπόν την κρίσιμη απόφαση ο κύριος Μητσοτάκης θα βασανιστεί πολλές νύχτες.
Θα χρειαστεί σωστές πληροφορίες, συμμαχικές εγγυήσεις, ισχυρή βεβαιότητα ότι ο πολιτειακός παράγων θα αντεπεξέλθει με επάρκεια σε τυχόν κρίση, στην οποία θα είναι καταλυτικός ο ρόλος του αρχηγού του κράτους, και άλλα πολλά. Δεν είναι εύκολη εξίσωση αυτή. Η επίλυσή της προσδιορίζει υστεροφημίες.
Κρατάμε λοιπόν το βασικό σενάριο του φθινοπώρου, για το οποίο όλοι ετοιμάζονται, αλλά να μην ξεχνάμε ποτέ ότι το αξίωμα του πρωθυπουργού είναι από τη φύση του μοναχικό. Εμείς είμαστε στις πλαγιές του βουνού και από εκεί ατενίζουμε τον ορίζοντα, εκείνος κάθεται προνομιακώς στην κορυφή και έχει καλύτερη θέα.
Από εκεί βλέπεις ακόμη και σύννεφα που δεν είναι ορατά σε εμάς. Και λαμβάνεις αποφάσεις που καμιά φορά δεν καταλαβαίνουν οι πολλοί – εθνικώς αναγκαίες.