Το αγγλογαλλικό χρήμα έρεε και είχε αγοράσει και την κυβέρνηση της Θεσσαλονίκης και τη φλογερή υποστήριξη του «εθνάρχη» στα σχέδια της Αντάντ
Από τον Παναγιώτη Λιάκο
Η κατάληψη των νησιών από την Αντάντ, ο ναυτικός αποκλεισμός και η πείνα λόγω των απαγορεύσεων εισαγωγών τροφίμων που επέβαλαν οι σύμμαχοι ταπείνωναν τους Ελληνες και τους είχαν οδηγήσει στη λιμοκτονία. Στην εφημερίδα «Αυγή» της Σύρου, η οποία είχε πολιτικό και θρησκευτικό περιεχόμενο και απευθυνόταν στην πολυπληθή κοινότητα των πιστών του ρωμαιοκαθολικού δόγματος (φύλλο 26ης Ιαν. 1916 / 8ης Φεβ. 1916), στην πρώτη σελίδα δέσποζε άρθρο το οποίο ασχολείτο με την εκπόρευση του Αγίου Πνεύματος και το «filioque», δηλαδή την εκπόρευσή του και εκ του Υιού – κάτι που δεν δέχεται η Ορθόδοξη Εκκλησία.
Στη σελίδα 2 υπάρχει πολιτική αρθρογραφία και μεταξύ άλλων αναφέρονται τα εξής: «Μετά τον Μούδρον, την Λήμνον, την Μυτιλήνην, την Μήλον, την Θεσσαλονίκην, το Κατελλόριζον κατελήφθη και η Κέρκυρα υπό των Συμμάχων. Συνελήφθησαν πρόξενοι, κατεβιβάσθησαν σημαίαι, κατεσχέθησαν περιουσίαι, εφυλακίσθησαν Ελληνες πολίται εν Θεσσαλονίκη, Σάμω, Κερκύρα, Μήλω, Καστελλορίζω. Κράτος εν Κράτει διά της ισχύος του δυνατωτέρου!
Υπάρχουν Ελληνες, και μάλιστα πατριώται, επαγγελόμενοι τον εθνικόφρονα, τον φιλελεύθερον, τον ανορθωτικόν, χειροκροτούντες όλα τα κατά της Ελλάδος εκβιαστικά και εξευτελιστικά μέτρα των εμπολέμων. Τοιούτοι Ελληνες υπήρξαν ατυχώς πάντοτε. […]
Αφού η Αγγλία κρατεί εις την Μάλταν και το Γιβραλτάρ τα ελληνικά σιτοφορτία, δεν είνε δυνατόν να γίνεται η μεταφορά του σίτου εκ του νέου κόσμου διά πλοίων αμερικανικών υπό την προστασίαν της Αμερικής;». Οι ταλαιπωρημένοι από την πείνα, τις στερήσεις και τους εξευτελισμούς Ελληνες της Σύρου περίμεναν βοήθεια από την Αμερική για να γλιτώσουν από την… περιποίηση των «Συμμάχων», την οποία δεν γνώριζαν ότι είχε ζητήσει ο ίδιος ο «εθνάρχης»…
Ο στενός συνεργάτης, φίλος του Ελευθερίου Βενιζέλου και συνιδρυτής του κόμματος των Φιλελευθέρων Κωνσταντίνος Ζαβιτζιάνος γράφει στο σχετικό με την εποχή αυτοβιογραφικό βιβλίο του*: «Μία παράταξις, η βασιλική, τόσον διά του φιλικού της τύπου, όσο και διά των εκπροσώπων της επετίθετο βαναύσως όχι μόνον κατά του κινήματος, το οποίον απεκάλει άθλιον και προδοτικόν, αλλά και κατά των συμμετασχόντων ή και προσχωρούντων εις αυτό. Ολοι αυτοί οι Κουντουριώτηδες, οι Δαγκλήδες, οι Βενιζέλοι και τόσοι άλλοι πολίται πρώτης τάξεως ήσαν πουλημένοι στους Γάλλους και στους Αγγλους. Ανέφερον μάλιστα και τον αριθμόν των εκατομμυρίων με τα οποία εξηγοράσθησαν οι οργανώσαντες και οι ηγούμενοι οπωσδήποτε του κινήματος».
Η Ιστορία έφερε στο φως πολλά τεκμήρια (χρηματισμός Βενιζέλου από Ζαχάρωφ κ.ά.), τα οποία απέδειξαν ότι η βασιλική παράταξη και ο Τύπος της είχαν δίκιο. Το αγγλογαλλικό χρήμα έρεε και είχε αγοράσει και την κυβέρνηση της Θεσσαλονίκης και τη φλογερή υποστήριξη του «εθνάρχη» στα σχέδια της Αντάντ, ενώ ο ίδιος ο Ελευθέριος Βενιζέλος υπέβαλε στους ξένους την ιδέα να πεινάσει ο λαός για να στραφεί εναντίον του βασιλιά Κωνσταντίνου Α’ και να καταληφθούν τα νησιά της Ελλάδας – ενέργειες που ξεπερνούν σε προδοτικές επιδόσεις και τον ίδιο τον Εφιάλτη.
Τα αποκαλυπτικά ντοκουμέντα που δείχνουν τον βαθμό της ενοχής του Ελευθερίου Βενιζέλου για την οικτρή κατάσταση στην οποία βρέθηκε ο λαός μας τα έτη 1916-1918 προέρχονται από το αρχείο MSS Asquith 29 folio (φάκελος) 203 και αφορούν τα πρωθυπουργικά αρχεία του Ηνωμένου Βασιλείου την περίοδο της κυβέρνησης του Χέρμπερτ Χένρι Ασκουιθ. Στο έγγραφο «Σημειώσεις από μια συζήτηση με τον Βενιζέλο που διανεμήθηκε στην Πολεμική Επιτροπή τον Ιανουάριο 1916» διαβάζουμε τι πρότεινε ο Ελευθέριος Βενιζέλος στους Αγγλους:
«Μέχρι τότε θα πρέπει να μειώνετε όλο και περισσότερο τους πόρους, επιτρέποντας στο σιτάρι, στον άνθρακα και στα χρήματα να φτάνουν σε εμάς μόνο σε ελάχιστες ποσότητες – μόνο ό,τι είναι απολύτως απαραίτητο για να μην πεθάνει ο κόσμος από την πείνα και να αποτραπεί η διάλυση του στρατού. Μπορείτε χωρίς κίνδυνο να καταλάβετε τα νησιά, δηλώνοντας ότι αυτή η κατοχή είναι απαραίτητη για την προστασία σας από τα υποβρύχια και ότι θα επιστρέψετε τα νησιά μόλις έχετε μια τακτική συνταγματική κυβέρνηση να αντιμετωπίσετε, αλλά μέχρι τότε διακινδυνεύετε την έκβαση του πολέμου για τα καπρίτσια ενός απόλυτου μονάρχη, του οποίου οι προθέσεις παραμένουν ύποπτες».
* Ζαβιτζιάνου Κωνσταντίνου, Αι αναμνήσεις του εκ της ιστορικής διαφωνίας Βασιλέως Κωνσταντίνου και Ελευθερίου Βενιζέλου όπως την έζησε (1914-1922), τόμος Α’, Αθήνα 1946, σελ. 201