«Μοι ανέθεσαν να κάμω αυθόρμητον Συλλαλητήριον, πράγματι ανέλαβον επέτυχε»
- Από τον Παναγιώτη Λιάκο
Ο βενιζελικός προβοκάτορας Ι.Γ. Φραγκιάς με την επιστολή του προς το αφεντικό του, τον Ελευθέριο Βενιζέλο, του… θυμίζει ορισμένες πτυχές από τις φανερές και μυστικές δραστηριότητές του για το κόμμα, τον ίδιο και –πάνω απ’ όλα– την… κοινή ιδεολογία τους. Ο στόχος του επιστολογράφου να αποσπάσει χρήματα από τον ζάπλουτο πολιτικό είναι προφανής.
Όπως γίνεται αντιληπτό από το πρώτο μέρος της επιστολής του, ο Φραγκιάς «βάζει στο κλίμα» των απαιτήσεών του τον «εθνάρχη», αναφέροντας πρώτα τα δεινά που έχουν υποστεί και εκείνος και τα μέλη της οικογένειάς του για χάρη του. Οποιοσδήποτε ισχυρός -και σε πολιτικό αλλά και σε οικονομικό επίπεδο- παραλήπτης επιστολής θα καταλάβαινε ότι ο αποστολέας ζητά χρήματα αν του έγραφε εξαρχής ότι ο ίδιος έκανε φυλακή, ο αδελφός του καταστράφηκε οικονομικά και ο πατέρας του πέθανε στην ξενιτιά, προς δόξαν του «αρχηγού».
Ο Ι.Γ. Φραγκιάς ομολογεί τη συμμετοχή του στην προβοκάτσια της γαλλικής πρεσβείας και τη φυγάδευσή του από τους Γάλλους χειριστές του, αλλά παραπονιέται επειδή κλείστηκε «επί δύο έτη εις τας φυλακάς του Fort Nicolas chateaux d’il της Μασσαλίας και μετέπειτα εις το Camp d’ ajain από την 14ην Σεπτεμβρίου 1916 μέχρι την 31ην Ιουλίου 1918».
Την υπόθεση στην οποία έμπλεξε την ορίζει ως «αισχράν υπόθεσιν της εικονικής επιθέσεως της Γαλλικής πρεσβείας» και με μια μάλλον σαρκαστική διάθεση υπόσχεται στον Βενιζέλο ότι στην επιστολή «θα αναγνώσητε ποίοι ήσαν οι σκηνοθετήσαντες την βδελυράν πράξιν όπως υμείς την ονομάσατε».
Δεν είναι ειρωνικό ο Ελευθέριος Βενιζέλος να χαρακτηρίζει «βδελυρή πράξη» μια προβοκάτσια που εξυπηρετούσε τις δεδηλωμένες ανατρεπτικές προθέσεις του και αυτή, όλως… τυχαίως, να έχει σκηνοθετηθεί από τους δικούς του ανθρώπους, από υπουργούς της κυβέρνησής του, να έχει έρθει σε πέρας από κομματανθρώπους του και από μυστικούς πράκτορες της «φίλης και συμμάχου» Γαλλίας;
Ο Φραγκιάς περιλαμβάνει στις παράπλευρες απώλειες της προβοκάτσιας την οικογένειά του: «δεν κατέστρεψαν τον εαυτόν μου μόνον, αλλά και την πατρικήν μου οικογένειαν, οίτινες εξορισθέντες εξ Αθηνών κατέφυγον εις Παρισίους, ο δε πατήρ μου απέθανεν εις την Rue descarttes 48. Τον δε αδελφόν μου Νικόλαον κατέστησα δυστυχήν μετά 6 τέκνα διωκόμενον παρ’ όλων, άνευ εργασίας δε στερείται εις την οδόν Επιδαύρου αριθ. 2».
Στα βασικά σημεία του βιογραφικού του ο Ι.Γ. Φραγκιάς περιλαμβάνει την ιδεολογική, κομματική, ακτιβιστική αλλά και οικονομική σύνδεσή του με το Κόμμα των Φιλελευθέρων και τον «εθνάρχη». Γράφει πως ήδη από το 1910, όταν ο Ελευθέριος Βενιζέλος ανέλαβε τη διακυβέρνηση της χώρας «ως ανορθωτής», εκείνος εξέδιδε την εβδομαδιαία εφημερίδα «Ανόρθωση». Η πηγή της χρηματοδότησης της εφημερίδας του παρακρατικού είναι, καταπώς δείχνει και η μετέπειτα «σταδιοδρομία» του, εύκολα εντοπίσιμη.
Ο Φραγκιάς, αμέσως μετά την αναφορά της εκδόσεως της φιλοβενιζελικής εφημερίδας του, μπαίνει στο «ψητό». Αναφέρει στο αφεντικό του ότι «κατά το έτος 1916 ήμην Πρόεδρος των Ελλήνων Επιστράτων των Συνοικιών Αχαρνών και Αγίου Μελετίου».
Οι Έλληνες επίστρατοι στους οποίους αναφέρεται ο Φραγκιάς ήταν η παραστρατιωτική – παρακρατική οργάνωση των βενιζελικών, που δημιουργήθηκε ως απάντηση στους φιλοβασιλικούς Συνδέσμους Επιστράτων, που υπερασπίζονταν τον βασιλέα Κωνσταντίνο Α΄ και αντιμάχονταν ενεργά την παράδοση των εξουσιών του λαού και των εδαφών της χώρας στις κατοχικές δυνάμεις της Αντάντ. Ο Φραγκιάς, λοιπόν, ετέθη επικεφαλής οργανώσεως εφέδρων αξιωματικών και υπαξιωματικών δίχως να είναι στρατιωτικός ο ίδιος. Αυτό μας δείχνει τον βαθμό της πολιτικής – κομματικής καθοδήγησης των «εφέδρων» που εκείνος εκπροσωπούσε.
Η συνέχεια της επιστολής του Φραγκιά στον Ελευθέριο Βενιζέλο στην αμέσως επόμενη παράγραφο λαμβάνει περίπου κωμικές διαστάσεις. Τον Δεκαπενταύγουστο του 1916, έπειτα από συλλαλητήριο στο οποίο μίλησε ο Ελευθέριος Βενιζέλος, όπου πραγματοποίησε λεκτική επίθεση στον βασιλιά Κωνσταντίνο Α΄, κάλεσαν τον Φραγκιά σημαίνοντες αξιωματικοί και του ζήτησαν να διοργανώσει ακόμα ένα… αυθόρμητο συλλαλητήριο: «Μετά μίαν ώραν και μετά την διάλυσιν του Συλλαλητηρίου, κληθείς παρά των Διοικούντων τον Σύλλογον κ.κ. Στρατηγόν Λ. Λαπαθιώτην Κοντόν Συνταγματάρχην Μεταγωγικού και Λ. Λιόντον, μοι ανέθεσαν να κάμω αυθόρμητον Συλλαλητήριον, πράγματι ανέλαβον επέτυχε».
Και η επιτυχής εκδήλωση του λαϊκού… αυθορμητισμού (που έγινε εφικτή χάρη σε έναν έμμισθο προβοκάτορα, τον οποίον καθοδηγούσαν βενιζελικοί αξιωματικοί) συγκίνησε τον Ελευθέριο Βενιζέλο: «και διά δευτέραν φοράν εκ του εξώστου μας ομιλήσατε και ενθυμούμαι μάλιστα ότι μας ίπατε, συγκεκινημένος διά το αυθόρμητον του λαού αίσθημα».
