Η εξοικείωση με την Ιστορία και τα φοβερά, απρόβλεπτα παίγνια που παίζει ο χρόνος υπέρ και εναντίον ημών μπορεί να μη μας οδηγήσει σε πολλά συμπεράσματα, αλλά τουλάχιστον ένα θα μας το προσφέρει στο πιάτο: στον κτιστό κόσμο τίποτα δεν αρχίζει και τίποτα δεν τελειώνει οριστικά. Όλα, κατά κάποιον τρόπο, έρχονται και φεύγουν, εμφανίζονται και περνούν στην αφάνεια, κυριαρχούν και καταρρέουν, ενισχύονται και αποδυναμώνονται, επιλέγονται και απορρίπτονται με ρυθμούς που μας είναι δύσκολο να αντιληφθούμε. Η πλήρης κατανόηση όσων μας περιβάλλουν -ορατών τε και αοράτων- θα οδηγούσε στην απόλυτη, τέλεια γνώση, κι εμείς ως είδος απέχουμε αρκετά από αυτό το ιδανικό.
Η απομάκρυνση και η επιστροφή, το αναβόσβημα της αιώνιας φωτιάς της ύπαρξης έχει οριστεί πριν από όλους από τον Ηράκλειτο (6ος-5ος αιώνας π.Χ.), που είπε για τον κόσμο μας: «ἦν ἀεὶ καὶ ἔστιν καὶ ἔσται πῦρ ἀείζωον, ἁπτόμενον μέτρα καὶ ἀποσβεννύμενον μέτρα» («υπήρχε πάντα, υπάρχει και θα υπάρχει. Είναι μια αιώνια, ζωντανή φωτιά, που ανάβει με μέτρο και σβήνει με μέτρο»).
Τα παραπάνω αφορούν και τον θεσμό της βασιλείας. Ο βασιλεύς Κωνσταντίνος πέθανε και δεν είναι λίγες οι αναφορές που γίνονται στο πρόσωπό του ως «ο τελευταίος βασιλιάς της Ελλάδας». Αν είναι πράγματι «ο τελευταίος βασιλιάς», μπορεί να το πει με σιγουριά μόνο ο Θεός, που γνωρίζει την αρχή και το τέλος του ανθρώπινου πολιτισμού και βαστά τα κλειδιά του χρόνου.
Εμείς οι κοινοί θνητοί, ισχυροί και ανίσχυροι, υπαγόμαστε στην ανθρώπινη συνθήκη του σφάλματος, της φθοράς και του θανάτου. Γι’ αυτό μόνο πιθανολογήσεις μπορούμε να κάνουμε. Μια εκ των πιθανολογήσεων είναι ότι ο θεσμός της βασιλείας παραμένει ανοιχτό ενδεχόμενο για κάθε χώρα – ακόμα και για περιπτώσεις που φαντάζει εξωπραγματικός, όπως η κομμουνιστική Κίνα.
Στην Ελλάδα, στα χρόνια που έρχονται δεν μπορεί να αποκλειστεί κάποια εξέλιξη ούτε θετική (αν προσπαθήσουμε πολύ) ούτε αρνητική, αν αφεθεί η αφελληνιστική δυναμική να συνεχίσει το… έργο της.
Σε θεσμικό επίπεδο, πάντως, ο ρυθμός της απομάκρυνσης της λαϊκής στήριξης και της αγάπης του λαού σε πρόσωπα, κόμματα και συλλογικότητες που συμβολίζουν θεσμούς δείχνουν στ’ αλήθεια το τέλος μιας εποχής∙ και την αρχή μιας άλλης…
