Σε λίγα εικοσιτετράωρα ανοίγουν οι κάλπες στην Τουρκία για τη σοβαρότερη εκλογική αναμέτρηση, τουλάχιστον τον 21ο αιώνα. Αναμετράται ο Ερντογάν με τον Κιλιτσντάρογλου, αναμετρώνται οι ισλαμιστές εθνικιστές με ένα αμάλγαμα κεμαλιστών, μεταλλαγμένων εθνικιστών, μετριοπαθών και φανατικών ισλαμιστών, που υποστηρίζεται από τους Κούρδους και μερικές εκατοντάδες χιλιάδες Αριστερούς.
Αναμετράται η νεοοθωμανική Τουρκία του Ερντογάν με μια Τουρκία που με επικεφαλής τον Κιλιτσντάρογλου υπόσχεται περισσότερη δημοκρατία και μετριοπαθέστερη εξωτερική πολιτική, πιο συμβατή με τη θέση της Τουρκίας στο ΝΑΤΟ και στη Δύση. Ο αγώνας την Κυριακή δίνεται σε δύο επίπεδα. Το ένα είναι οι εκλογές για το Κοινοβούλιο και το άλλο οι εκλογές για την προεδρία της Δημοκρατίας.
Οσο κι αν το σύστημα που έχει εγκαθιδρύσει ο Ερντογάν είναι ενός ανδρός αρχή, και οι δύο εκλογές έχουν τη σημασία τους. Κι αυτό γιατί όποιος και αν κερδίσει τον προεδρικό θώκο θα έχει προβλήματα στη διακυβέρνηση, εάν δεν έχει τον έλεγχο της Βουλής. Κάτι τέτοιο δεν θα σήμαινε την αρχή μιας προβληματικής πολιτικής περιόδου για την Τουρκία, σε ένα ούτως ή άλλως επιβαρυμένο πολιτικό σκηνικό.
Δημοσκοπήσεις
Τα μέχρι τούδε αποτελέσματα των δημοσκοπήσεων δηλώνουν ότι ο Κιλιτσντάρογλου αγγίζει ακόμα και το 50% από την πρώτη Κυριακή, με τον Ερντογάν να ακολουθεί σε απόσταση 3-4 εκατοστιαίων μονάδων.
Αν δεν καταφέρει να εκλεγεί από την πρώτη Κυριακή, το αποτέλεσμα της εκλογικής αναμέτρησης της 28ης Μαΐου θα εξαρτηθεί από το ποιος θα ελέγχει τη Βουλή. Αν η Εθνική Συμμαχία των έξι κομμάτων της σημερινής αντιπολίτευσης, μαζί με τους Κούρδους και τους Αριστερούς, έχουν πάνω από 300 βουλευτές, τότε αυτό θα είναι υποστηρικτικό για την εκλογή Κιλιτσντάρογλου.
Αν, όμως, η Λαϊκή Συμμαχία έχει πάνω από 300 βουλευτές και ελέγχει τη Βουλή, τότε, υπό τον φόβο της πολιτικής αστάθειας, μπορεί ο κόσμος να στραφεί στον Ταγίπ Ερντογάν, ο οποίος θα πάρει και το 3% του υποψηφίου Σινάν Ογάν, ο οποίος ούτως ή άλλως ιδεολογικά είναι πολύ κοντά στο σημερινό πρόεδρο της Τουρκίας.
Πάντως, με όποιο σενάριο και αν εξετάσουμε την επόμενη μέρα στην Τουρκία, δεν υπάρχει η φράση «πολιτική σταθερότητα».
Σενάρια
Αν νικήσει ο Ερντογάν και ελέγχει το Κοινοβούλιο, τον περιμένει μια δύσκολη περίοδος, με τεράστια προβλήματα στο εσωτερικό και το εξωτερικό, και την ανάσα της αντιπολίτευσης να του καίει συνεχώς την πλάτη. Αν, πάλι, νικήσει και δεν έχει τον έλεγχο της Βουλής, τότε θα έχουμε τον ορισμό της πολιτικής αστάθειας.
Το ίδιο θα συμβεί αν νικήσει ο Κιλιτσντάρογλου και ο Ερντογάν ελέγχει τη Βουλή.
Αν δε ο Κιλιτσντάρογλου νικήσει και έχει τον έλεγχο της Βουλής, τότε θα έχουμε μια μεταβατική περίοδο με σημαντικές πολιτικές αναταράξεις, αφού θα πρέπει να ξηλωθεί το καθεστώς Ερντογάν και να αντικατασταθεί από ένα σύστημα εξουσίας που θα ορίζεται από 6+1 κόμματα.
Ποια θα είναι η τύχη του Ερντογάν και της οικογένειάς του κανείς δεν γνωρίζει. Πάντως δεν θα είναι καλή.
Κρίσεις στο κενό εξουσίας
Αυτό που ενδιαφέρει πρωτίστως την Ελλάδα είναι το μεσοδιάστημα μεταξύ 14ης και 28ης Μαΐου, η μεταβατική περίοδος από τον Ερντογάν στον Κιλιτσντάρογλου και το σοβαρό ενδεχόμενο πολιτικής αστάθειας.
Η Ελλάδα βίωσε τρεις μείζονες κρίσεις με την Τουρκία, οι οποίες, και οι τρεις, κατέληξαν σε οδυνηρές υποχωρήσεις της πατρίδας μας. Οι δύο από αυτές ξέσπασαν σε πολιτικές περιόδους που υπήρχε κενό εξουσίας στη μία από τις δύο ή και στις δύο χώρες.
*Στην κρίση του «Σισμίκ» το 1987 η κρίση ξέσπασε ενώ ο Τουργκούτ Οζάλ βρισκόταν στις ΗΠΑ για εγχείρηση ανοικτής καρδιάς.
*Ακολούθησε το Νταβός, όπου το Κυπριακό μπήκε στο… ράφι, επικράτησε το δόγμα «μη πόλεμος» και η Ελλάδα αναγνώρισε την ισχύ του Πρωτοκόλλου της Βέρνης, που υπογράφηκε μετά την προηγούμενη κρίση, αυτήν του «Χόρα», το 1976. Με το Πρωτόκολλο της Βέρνης η Ελλάδα δέχτηκε το γκριζάρισμα του Αιγαίου για θέματα ερευνών εντοπισμού κοιτασμάτων πετρελαίου και φυσικού αερίου.
*Η κρίση των Ιμίων ξέσπασε όταν η Τανσού Τσιλέρ ήταν υπηρεσιακή πρωθυπουργός και ο Κώστας Σημίτης πρωθυπουργός χωρίς ψήφο εμπιστοσύνης. Ακολούθησε η Διακήρυξη της Μαδρίτης, με την οποία η Ελλάδα αναγνώρισε «νόμιμα ζωτικά συμφέροντα της Τουρκίας στο Αιγαίο».
Η Ελλάδα θα πρέπει να ανοίξει τα αρχεία της να δει πώς ακριβώς εξελίχθηκαν και κυρίως πού κατέληξαν η προηγούμενες κρίσεις και να είναι έτοιμη να διαχειριστεί μια ενδεχόμενη νέα κρίση, δεδομένου ότι και στη χώρα μας θα έχουμε πιθανή μεταβατική περίοδο.
Απλώς, τη φορά αυτή όποια κυβέρνηση θα κληθεί να διαχειριστεί μια πιθανή κρίση με τις αποθήκες πυρομαχικών άδειες από τα βλήματα που στείλαμε στην Ουκρανία. Και να συμβεί κάτι, να είναι έτοιμοι εκείνοι που έλαβαν τις σχετικές αποφάσεις και εκείνοι που τις εφάρμοσαν να αναμετρηθούν με τις ευθύνες τους και με την ίδια την Ιστορία.
