Η κατακόρυφη αύξηση των τόνων για τα εθνικά θέματα αποτελεί σταθερή επιλογή, σχεδόν μοτίβο επαναλαμβανόμενο, για τη Νέα Δημοκρατία του Κυριάκου Μητσοτάκη σε κάθε εκλογική αναμέτρηση, με στόχο τη θωράκιση των δεξιών νώτων της. Η στρατηγική αυτή έχει βασικό στοιχείο την αποδοχή θέσεων που η παράταξη υπό την παρούσα ηγεσία της δεν πιστεύει και συνήθως εγκαταλείπει μετεκλογικώς.
Η πρόβα τζενεράλε αυτής της στρατηγικής έγινε στη Διεθνή Εκθεση του 2018, με τη Συνθήκη των Πρεσπών. Ο τότε αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης ανήγγειλε την κατάθεση πρότασης μομφής κατά του ΣΥΡΙΖΑ για τη Συμφωνία των Πρεσπών, δεσμεύτηκε για την επαναδιαπραγμάτευσή της ακόμη και με βέτο στην ενταξιακή της προοπτική, και διεκήρυξε ότι δεν θα συναντηθεί ποτέ με πρωθυπουργό που αυτοπροσδιορίζεται ως «Βορειομακεδόνας». Ημουν στο Βελλίδειο εκείνη την ημέρα.
Το ακροατήριο σηκώθηκε όρθιο και χειροκρότησε παρατεταμένα τον κύριο Μητσοτάκη, λυτρωθέν και απαλλαγέν από φήμες που υποστήριζαν τα περί του αντιθέτου. Την ίδια υποδοχή είχαν οι ηρωικές -σχεδόν εθνικιστικές- αναφορές του για τις ελληνοτουρκικές σχέσεις. Η στρατηγική αυτή απέδωσε στις κάλπες του 2019. Η απαιτητική δεξιά βάση ένιωσε για πρώτη φορά ασφάλεια και οικειότητα με τον νέο αρχηγό. Μετά την απομάκρυνση εκ του ταμείου, όμως, η συνέχεια δεν ήταν ανάλογη.
Η Ελλάς εφήρμοσε πλήρως και δεν επαναδιαπραγματεύτηκε ούτε κατ’ ελάχιστον τη Συμφωνία των Πρεσπών. Ούτε βέτο ασκήθηκε στην Ε.Ε. ούτε οι εμπορικές ονομασίες των μακεδονικών προϊόντων προστατεύτηκαν ούτε ο αλυτρωτισμός από τα σχολικά τους βιβλία αφαιρέθηκε. Τίποτα.
Αντιθέτως, η ελληνική Δικαιοσύνη αναγνώρισε καταστατικό σωματείου που θα διδάσκει σε όλη τη βόρεια Ελλάδα τη «μακεδονική γλώσσα» – και, με βάση όσα μαθαίνω, δεν απέχουμε πολλά χρόνια από την ημέρα που θα ιδρυθούν και διασπαστικές της Ελλαδικής Εκκλησίας «μακεδονικές Μητροπόλεις» στη Φλώρινα, στην Κοζάνη, στην Εδεσσα, στη Βέροια, στο Κιλκίς και στην Κατερίνη.
Το μόνο που απετράπη, χάρη στην παρέμβαση Καραμανλή – Σαμαρά, ήταν η κύρωση του μνημονίου αμυντικής συνεργασίας με τη «Βόρεια Μακεδονία» από το ελληνικό Κοινοβούλιο. Θα κυρωθεί τώρα, που θα λείπει ο Καραμανλής από τη Βουλή και ο κύριος Μητσοτάκης είναι παντοδύναμος. Απεδείχθη εν τέλει, εκ των υστέρων, ότι ο πρόεδρος της Ν.Δ. δεσμεύτηκε σε μυστική συνάντηση που είχε στους Δελφούς, λίγο πριν από τις εκλογές την άνοιξη του 2019, με την αναπληρώτρια γενική γραμματέα του ΝΑΤΟ ότι θα εφαρμόσει χωρίς αντιρρήσεις τη Συμφωνία των Πρεσπών.
Για αυτό και τον ευχαρίστησε για τη βοήθειά του -όχι τυχαία, πάλι στους Δελφούς-, στο ετήσιο συνέδριο των συμμάχων, ο πρώην πρωθυπουργός των Σκοπίων Ζόραν Ζάεφ. Το μόνο που έμεινε στα αυτιά μας από τον πατριωτισμό ορισμένου χρόνου εκείνης της εποχής ήταν η βοή εκατομμυρίων Ελλήνων στα συλλαλητήρια για τη Μακεδονία. Βοή η οποία, όπως αποκαλύπτει ο πρέσβης Πάιατ στην κατάθεσή του στο «Μακριά και αγαπημένοι», φόβισε ακόμη και τη Χίλαρι Κλίντον, όταν αυτή επισκέφθηκε τη συμπρωτεύουσα.
Το ίδιο συνέβη και με τα Ελληνοτουρκικά. Η Ελλάς αντιμετώπισε με πατριωτικές ιαχές την κρίση του «Ορούτς Ρέις», αλλά το τέλος αυτής τη βρήκε οπισθοχωρούσα. Η υφαλοκρηπίδα μας διακορεύτηκε από τους Τούρκους μεταξύ 6 και 12 μιλίων από το ερευνητικό (ο σύμβουλος Εθνικής Ασφαλείας, κύριος Διακόπουλος, έχασε τη θέση του επειδή το αποκάλυψε), ενώ δύο υπουργοί (Γεραπετρίτης, Χρυσοχοΐδης) αναθεώρησαν χωρίς απόφαση της Βουλής το εθνικό δόγμα δεκαετιών για τα χωρικά μας ύδατα: διεκήρυξαν ότι η Ελλάς θα περιοριστεί στα 6 μίλια στα νησιά του ανατολικού Αιγαίου και ότι κάθε σκέψη για επέκταση στα 12 μίλια συνιστά απαράδεκτο «εθνικισμό».
Και στις εκλογές του 2023 το εθνικιστικό μοτίβο, με κορόνες δίχως όρια, επαναλαμβάνεται. Με στόχο και πάλι τη θωράκιση των νώτων της Ν.Δ. στα δεξιά της. Αυτή τη φορά, με το θέμα της μουσουλμανικής μειονότητας της Θράκης. Με τον αφελή ΣΥΡΙΖΑ, όπως και στις Πρέσπες, πάλι στη θέση του μειοδότη απολογούμενου.
Η στρατηγική και πάλι υπήρξε εκλογικά επωφελής, καθώς, σύμφωνα με τους δημοσκόπους, η Ν.Δ. συμπιέζει μέχρις ώρας με την επιθετική τακτική της την Ελληνική Λύση. Το μείζον ερώτημα, όμως, είναι το εξής: θα εφαρμόσει η Ν.Δ. την ίδια επιθετική πολιτική απέναντι στη μειονότητα και στο Προξενείο μετά τις εκλογές; Ή σε βάθος χρόνου θα αρχίσει να διαπραγματεύεται τα αδιαπραγμάτευτα;
Αν δεν είχαν συμβεί ορισμένα αδιανόητα πράγματα, που απετράπησαν την τελευταία στιγμή μέσα στην τετραετία που αποχαιρετούμε, θα ήμουν πλήρως αισιόδοξος. Αλλά όσα διακηρύσσονται σήμερα δημοσίως είναι εντελώς αναντίστοιχα με όσα επιχειρήθηκαν στο παρασκήνιο!
Οσοι είστε πιστοί αναγνώστες της στήλης θα θυμάστε όσα αποκαλύψαμε στο σημείωμά μας την ημέρα των εκλογών, ότι κάποια κέντρα εντός της Ν.Δ. προωθούσαν την ιδέα αναγνώρισης των τουρκικών σωματείων μέσω του Αρείου Πάγου, καθώς και της νομοθέτησης της εκλογής μουφτή από μέλη της μειονότητας. Κάτι που, αν συνέβαινε, θα αποτελούσε χτύπημα κατά της αντιπροσωπευτικής δημοκρατίας και επιλογή θεοκρατικού καθεστώτος τύπου Ιράν.
Ευτυχώς, αμφότερα τα αιτήματα -που, αν ικανοποιούνταν, θα αναθεωρούσαν τη Συνθήκη της Λωζάννης- έμειναν στα χαρτιά. Επικράτησαν ψυχραιμότερες σκέψεις. Δυο τρεις άνθρωποι στην Αθήνα, που κάναμε τα διαβήματά μας σε αυτούς που έπρεπε να τα κάνουμε και δεν θα τους αποκαλύψω, όσο ψηλά και αν βρίσκονται -γιατί τηρώ το «of the record»-, ξέρουμε τι έγινε. Σε σημείο που, όταν ακούμε σήμερα πύρινους λόγους ότι αναγνωρίζουμε μουσουλμανική μειονότητα και τίποτε άλλο, να τσιμπιόμαστε από απορία αλλά και από ικανοποίηση.
Η μεγάλη αγωνία είναι πόσο θα κρατήσει ο πατριωτισμός αυτός. Θα είναι ορισμένου χρόνου, όπως οι «Πρέσπες», και μετά την απομάκρυνση εκ του ταμείου ουδέν λάθος αναγνωρίζεται, ή θα είναι πατριωτισμός διαρκείας; Εύχομαι με όλη μου την ψυχή το δεύτερο. Είθε να εκπλαγούμε και μια φορά θετικά. Καμιά φορά οι άνθρωποι αλλάζουν.
