Από τότε που εμφανίστηκε η οργάνωση των κοινωνιών υπό μορφή κρατών, το θέμα της ασφάλειας ήταν ζωτικής σημασίας για την επιβίωσή τους. Τα κράτη είναι ζωντανοί οργανισμοί και, με δεδομένο ότι οι απειλές δεν έχουν πάψει ποτέ να υφίστανται, είναι υποχρεωμένα να διαθέτουν κουλτούρα και θεσμοθετημένους μηχανισμούς έγκαιρης εκτίμησης της απειλής, ειδάλλως μπορούν να δεχτούν πλήγματα που μπορεί να οδηγήσουν ακόμα και στον αφανισμό τους.
Η περίπτωση της αυτοκρατορίας των Ασσυρίων είναι χαρακτηριστική, αφού δεν εξαλείφθηκαν μόνο η αυτοκρατορία και το κράτος, αλλά και το έθνος των Ασσυρίων, ένα από τα ιστορικότερα της ανθρωπότητας, που κινδυνεύει με πλήρη εξαφάνιση.
Η έννοια της εθνικής ασφάλειας δεν είναι μονοδιάστατη και δεν περιορίζεται μόνο στην υπηρεσία πληροφοριών και στις άλλες σχετικές υπηρεσίες. Είναι ευρύτερη και αφορά ολόκληρη την κοινωνία, το σύνολο του έθνους, όταν πρόκειται για εθνικά κράτη, όπως η Ελλάδα ή τουλάχιστον όπως ήταν η Ελλάδα μέχρι πριν από λίγα χρόνια.
Στη χώρα μας υπήρχε μια τέτοια νοοτροπία και αντίληψη εθνικής ασφάλειας, η οποία όμως ήταν ετεροπροσδιοριζόμενη και καθοδηγούμενη από τα ισχυρά κέντρα του Ψυχρού Πολέμου. Και με βάση αυτήν την αντίληψη είχαν δομηθεί και οι σχετικές υπηρεσίες του ελληνικού κράτους. Η αντίληψη εθνικής ασφάλειας είχε περιοριστεί στον «από Βορρά κίνδυνο», μια αντίληψη που είχε προεκτάσεις και στην εσωτερική ασφάλεια της χώρας. Μιλάμε για τη συμμαχική εκτίμηση για τον κομμουνιστικό κίνδυνο, που αφορούσε την απειλή που προερχόταν από τις κομμουνιστικές χώρες και το Σύμφωνο της Βαρσοβίας και την εσωτερική του διάσταση, το κομμουνιστικό κίνημα και την Αριστερά γενικότερα.
Αυτή η αντίληψη, πέραν του ότι ήταν διχαστική, όσον αφορά την εσωτερική διάσταση της «απειλής», ήταν και «κολοβή», αφού η ασφάλεια ταυτίστηκε απόλυτα με τη Συμμαχία, χάνοντας τον χαρακτήρα της «εθνικής». Και αυτό είχε επίσης μια άλλη επίπτωση. Η αντίληψη της εθνικής ασφάλειας αλλά και της αντιμετώπισης της απειλής ταυτίστηκε με το συμμαχικό, γεγονός που οδήγησε σε έναν σχετικό εφησυχασμό, κοινωνία, κράτος και πολιτικό κόσμο, αφού η αντιμετώπισή του είναι υπόθεση της συμμαχίας.
Η συγκεκριμένη στρέβλωση είχε φθάσει σε τέτοιο σημείο, που ακόμα και μετά την προδοσία της Κύπρου και την εμφανή αποκάλυψη της τουρκικής επιθετικότητας εναντίον της Θράκης και των νησιών του Αιγαίου υπήρχαν ισχυρές αντιστάσεις στις δομές του κράτους, των κομμάτων αλλά και σε μέρος της κοινωνίας, όταν κυρίως τη δεκαετία του 1980 άρχισαν να γίνονται δομικές αλλαγές και να γίνεται λόγος για την «εξ Ανατολών απειλή».
Τα πράγματα άλλαξαν, το Σύμφωνο της Βαρσοβίας κατέρρευσε, η Τουρκία έκανε και πράττει ό,τι είναι δυνατό για να δείξει την επιθετικότητά της και παρ’ όλα αυτά, ακριβώς επειδή η νατοϊκή συμμαχία είναι εδώ και επειδή με βάση τις δικές της εκτιμήσεις απειλής θεωρεί την Ελλάδα και την Τουρκία ενιαίο χώρο για την αντιμετώπισή τους, το ελληνικό κράτος συνεχίζει να δυσκολεύεται να αναπτύξει τους απαραίτητους θεσμικούς οργανισμούς και μηχανισμούς, που θα του επιτρέπουν να προβαίνει σε βραχυπρόθεσμες, μεσοπρόθεσμες και μακροπρόθεσμες εκτιμήσεις απειλής, χωρίς τις οποίες είναι αδύνατο να υπάρξει εθνική στρατηγική.
Οσον αφορά το έλλειμμα που παρατηρείται στην Ελλάδα, αυτό οφείλεται κυρίως στο γεγονός ότι στο συγκεκριμένο θέμα το συμμαχικό όχι μόνο «καπελώνει» αλλά αντιστρατεύεται το εθνικό. Επί παραδείγματι, αν η Ελλάδα αναπτύξει νοοτροπία και τους κατάλληλους θεσμικούς οργανισμούς και μηχανισμούς εθνικής ασφάλειας, που σημαίνει σωστή εκτίμηση απειλής και εξ αυτής σωστή εθνική στρατηγική, τότε θα προκύψει ένα τεράστιο ζήτημα παραμονής στην ίδια συμμαχία με την Τουρκία. Ενας από τους δυο πρέπει να φύγει.
Το θέμα της Εθνικής Ασφάλειας είναι τεράστιο και ζωτικής σημασίας για την επιβίωση του Ελληνισμού και δεν περιορίζεται στην ίδρυση του Συμβουλίου Εθνικής Ασφάλειας και τη σωστή οργάνωση και λειτουργία των υπηρεσιών πληροφοριών. Είναι υπόθεση ολόκληρου του έθνους, το οποίο, αν δεν αποκτήσει αντίληψη και νοοτροπία εθνικής ασφάλειας, κινδυνεύει να χαθεί, και μάλιστα αν όχι αυτόν, ίσως τον επόμενο αιώνα.
Τέλος, κανείς δεν πρέπει να αντιμετωπίζει το θέμα φοβικά, γιατί η εθνική ασφάλεια δεν είναι ζήτημα των σχετικών κρατικών υπηρεσιών, αλλά ολόκληρης της κοινωνίας και του ελληνικού έθνους. Η εθνική ασφάλεια δεν είναι αντίθετη με τη δημοκρατία, ίσα ίσα είναι απαραίτητη προϋπόθεση για τη διασφάλισή της.