Την περασμένη Κυριακή η αγαπημένη συνάδελφος Φαίη Μαυραγάνη μού έκανε την τιμή να με καλέσει στην επιτυχημένη εκπομπή της «Στούντιο με θέα» στον ΑΝΤ1. Ρώτησα την παραμονή της εμφάνισης την εξαιρετική συνεργάτιδά της Μαρία Καραουλάνη ποιο θα είναι το πάνελ, γιατί τηλεόραση σημαίνει πάντοτε προετοιμασία ακόμη και για πέντε λεπτά παρουσίας. Το μέσο είναι αμείλικτο. Με ενημέρωσε ότι μεταξύ άλλων προσκεκλημένων θα είναι εκεί ο υφυπουργός Εργασίας Πάνος Τσακλόγλου. Μολονότι ιδεολογικά σε κάποια θέματα διαφωνούμε, εκτιμώ την ευθύτητά του. Είναι Μακεδών. Σαλονικιός. Κατά τη διάρκεια της πανδημίας είχε διαβάσει κάτι που είχα γράψει για το ωράριο των επιχειρήσεων και με κάλεσε στο γραφείο του στην οδό Σταδίου να το συζητήσουμε. Ηταν μία «αστεία» συνάντηση, καθώς λόγω των αυστηρών μέτρων που ίσχυαν τότε καθίσαμε ο ένας απέναντι στον άλλον στις δύο κορυφές ενός μακρόστενου τραπεζιού, όπως κάθονταν ο… Πούτιν με τον Μακρόν στη Μόσχα.
Ο κ. Τσακλόγλου μού είπε ευθαρσώς την άποψή του για το νομοσχέδιο που επρόκειτο να φέρει προς ψήφιση, διαφωνήσαμε πολιτισμένα, αλλά εκτίμησα αφάνταστα αυτή του την πρωτοβουλία για έναν απλό λόγο. Η αξιοπιστία μας ως δημοσιογράφων δεν κρίνεται μόνο από τις επιτυχίες μας, αλλά και από τις αποτυχίες μας. Το να ξέρεις πώς σκέφτεται ένας υπουργός σε προφυλάσσει από το τι να μη γράψεις. Αποφεύγεις τις κακοτοπιές του «Ράδιο Αρβύλα».
Συνάντησα σχεδόν τρία χρόνια μετά τον μειλίχιο Τσακλόγλου στον χώρο αναμονής έξω από το ΚΑΠΑ Studios του ΑΝΤ1 και πρώτα τον ρώτησα γιατί αντιδρά μέρος της ναυτιλίας για τη μεταρρύθμιση στα ταμεία επαγγελματικής ασφάλισης. Αυτό είναι ένα από τα θέματα του νομοσχεδίου του. Είχα μελετήσει όμως τις εκθέσεις της Ε.Ε., του ΔΝΤ και του ΟΟΣΑ για τις επιπτώσεις του Δημογραφικού στο Ασφαλιστικό και τον ρώτησα αν αυτό θα έχει επίπτωση στις συντάξεις. Ηταν ειλικρινής: Κάποια στιγμή θα αυξηθούν τα όρια ηλικίας. Οταν μπήκαμε στο στούντιο ταλαντεύτηκα αν έπρεπε να τον ρωτήσω, γιατί συνήθως οι πολιτικοί άλλα μας λένε μακριά από τα φώτα και άλλα όταν είναι ανοιχτά τα φώτα. Για μια στιγμή πίστεψα ότι είναι μάταιος κόπος. Αλλά πάντα θα μένεις με την απορία αν δεν προσπαθείς. Αν δεν τολμάς. Αν δεν δοκιμάζεις. Οι ερωτήσεις άλλωστε δωρεάν είναι. Οι απαντήσεις κοστίζουν. Παραδόξως ο Τσακλόγλου ήταν έντιμος και ειλικρινής. Ο,τι μου είπε έξω μου είπε και μέσα. Προς τιμήν του. Παραθέτω τον πλήρη διάλογό μας.
«ΚΟΤΤΑΚΗΣ: Να το θέσουμε διαφορετικά; Αυτό, κ. υπουργέ, το μέτρο προφανώς είναι σωστό σε σύγκριση με την προϊσχύσασα νομοθεσία, ωστόσο είναι μία έμμεση παράταση του εργασιακού βίου. Βεβαίως, παίρνει κανείς τη σύνταξή του, αλλά παραμένει και στην αγορά εργασίας. Το ερώτημα είναι αν αυτό είναι ένα πρόκριμα για πράγματα που μπορούν να έρθουν στο μέλλον, δεδομένου ότι, γιατί όλοι και οι εκθέσεις τους, η Κομισιόν και το Ταμείο το Διεθνές και άλλοι εν πάση περιπτώσει, επισημαίνουν το πώς το Δημογραφικό και θα επιβραδύνει την ανάπτυξη, εννοώ με τη δέσμευση κοινωνικών πόρων, αλλά θα δημιουργήσει και ζητήματα καινούργια στο Ασφαλιστικό σύστημα.
ΤΣΑΚΛΟΓΛΟΥ: Να ξεχωρίσουμε δύο πράγματα. Το ένα είναι το εθελοντικό και το δεύτερο είναι το υποχρεωτικό. Αυτή η διάταξη αναφέρεται προφανώς στην εθελοντική εργασία. Αν θέλω να δουλέψω δουλεύω, αν δεν θέλω δεν δουλεύω. Το δεύτερο πράγματι είναι ότι υπάρχουν αυτή τη στιγμή πάρα πολλά άτομα που έχουν περάσει το γενικό όριο συνταξιοδότησης, τα 67 χρόνια, οι οποίοι εργάζονται. Αλλά αυτό στο οποίο αναφέρθηκε ο κ. Κοττάκης και έχει δίκαιο έχει να κάνει με το όριο συνταξιοδότησης. Ολα τα συστήματα τα οποία έχουμε αυτή τη στιγμή στις δυτικές χώρες είναι στη βάση τους συστήματα διανεμητικά. Δηλαδή οι εισφορές των εργαζομένων χρηματοδοτούν τις συντάξεις των συνταξιούχων. Οταν επιδεινώνονται και επιδεινώνονται μάλιστα δραματικά τα δημογραφικά, το οποίο σημαίνει ότι τελικά έχουμε όλο και λιγότερους εργαζόμενους για να χρηματοδοτήσουμε μία σύνταξη ένα, και το δεύτερο πράγμα είναι ότι έχουμε την ευχάριστη εξέλιξη ότι δεν αυξάνεται μόνο το προσδόκιμο της επιβίωσης, αλλά αυξάνεται το προσδόκιμο της υγιούς επιβίωσης, αυτός είναι ο λόγος για το ότι σχεδόν όλες οι χώρες αλλά και η χώρα μας έχει συνδέσει το όριο της συνταξιοδότησης με το προσδόκιμο της επιβίωσης στα 65. Απλά, αυτό το οποίο έχει γίνει τα τελευταία χρόνια είναι το ότι είχαμε μία πρόοδο σ’ αυτόν τον τομέα μέχρι την περίοδο της πανδημίας. Στην περίοδο της πανδημίας ανατράπηκε αυτή η πρόοδος και αυτή τη στιγμή είμαστε περίπου στο ίδιο σημείο στο οποίο βρισκόμασταν και προηγουμένως. Αυτός είναι και ο λόγος που την επόμενη τριετία δεν πρόκειται να δούμε αύξηση στα όρια συνταξιοδότησης. Αλλά ότι αυτό κάποια στιγμή θα γίνει μην έχουμε την παραμικρή αμφιβολία.
ΜΑΥΡΑΓΑΝΗ: Κλειδώνετε την τριετία, αλλά μένει ανοιχτό, και με τα προβλήματα του Δημογραφικού…
ΚΟΤΤΑΚΗΣ: Δηλαδή μετά το ’26 ξανανοίγει μεγάλο θέμα συνταξιοδοτικό».
Την επόμενη μέρα ουδείς τηλεοπτικός σταθμός ασχολήθηκε με τις δηλώσεις του υφυπουργού, αλλά για να σας πω την αλήθεια έχω γίνει μιθριδάτης. Δεν περίμενα και κάτι καλύτερο. Αυτό που δεν περίμενα όμως ήταν, ενώ ο διάλογος με τον κ. Τσακλόγλου ήταν ξεκάθαρος, αφορούσε κατά δήλωσή του και τη χώρα μας, να βγει ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Παύλος Μαρινάκης και να ισχυριστεί στην ενημέρωση των πολιτικών συντακτών ότι ο υφυπουργός είπε άλλα και ότι διαψεύδει τα περί αύξησης ορίων συνταξιοδότησης, τα οποία σημειωτέον δεν υπάρχουν πουθενά στο κεφάλαιο Α6 του προγράμματος της Ν.Δ. για την ασφάλιση. Οπως και δεν υπάρχει τίποτε στο κεφάλαιο Α3 για τη δίκαιη φορολογία για τα αντικειμενικά κριτήρια φορολόγησης των ελεύθερων επαγγελματιών. Είπε ο κ. Μαρινάκης σχολιάζοντας τις δηλώσεις Τσακλόγλου στις οποίες σταθήκαμε μαζί με εγκυρότατες πληροφορίες για την κατάργηση του μεταφορικού ισοδύναμου (ο διάλογος με δημοσιογράφο της ΕΡΤ):
«ΜΑΡ. ΠΑΠΑΔΑΚΗ: Θέλω να σας ρωτήσω με αφορμή πάλι δημοσιεύματα, εάν οδηγούμαστε σε αύξηση ορίου συνταξιοδότησης και αν καταργείται και το μεταφορικό ισοδύναμο στα νησιά.
Π. ΜΑΡΙΝΑΚΗΣ: Δεν καταργείται το μεταφορικό ισοδύναμο στα νησιά. Κατηγορηματικά το λέμε αυτό. Δεν υπάρχει καμιά τέτοια περίπτωση ούτε καμιά τέτοια συζήτηση. Επίσης, δεν έχουμε καμία περίπτωση και μάλιστα το έκανε σαφές ο υφυπουργός κ. Τσακλόγλου αύξησης των ορίων συνταξιοδότησης. Και δεν είπε αυτό ο κ. Τσακλόγλου. Αλλά πριν και πάνω απ’ όλα, να το κάνουμε και πάλι σαφές: Δεν υπάρχει θέμα αύξησης των ορίων ή οποιασδήποτε αλλαγής των ορίων συνταξιοδότησης. Εγινε μια γενικότερη συζήτηση από τον υφυπουργό, όπως συμβαίνει και σε όλες τις άλλες χώρες. Και σε αυτό το οποίο αναφέρθηκε θα είναι μια συζήτηση που γίνεται όπως γίνεται σε όλες τις χώρες, ανά τρία χρόνια μέχρι το 2027, χωρίς να προαναγγέλλει το οτιδήποτε ο υφυπουργός. Και μάλιστα έγινε και σαφές ότι οποιαδήποτε συζήτηση γίνει το 2027 δεν θα έχει τη λογική που είδαμε σε κάποια δημοσιεύματα κάποιων απότομων αλλαγών, όπως, τέλος πάντων, περιγράφηκε. Αλλά για να κρατήσουμε το σημαντικό και στα δύο που με ρωτήσατε, ούτε κατάργηση του ισοδύναμου υφίσταται ούτε αύξηση των ορίων συνταξιοδότησης».
Δεν θα μπω στον πειρασμό να κάνω σχόλια. Τα συμπεράσματα είναι αυτονόητα. Οσο για την κατάργηση του μεταφορικού ισοδύναμου, τα πράγματα είναι εξίσου σαφή. Μέλος της κυβερνήσεως με συναρμοδιότητα στο θέμα μάς εμπιστεύτηκε την πληροφορία, έπειτα από ερώτησή μας, ότι από το 2025 τέλος το ισοδύναμο, πλην νησιών της άγονης γραμμής. Το 2024 είναι η τελευταία χρονιά καταβολής του. Καταληκτικώς: Συμπάσχω με τον κυβερνητικό εκπρόσωπο, καταλαβαίνω πόσο άχαρη είναι η αποστολή του όταν έχει εντολή διάψευσης από τον πολιτικό του προϊστάμενο. Δουλειά του είναι να κρύβει τις ειδήσεις, δουλειά μας να τις βρίσκουμε. Οταν όμως υπάρχουν μαρτυρίες, θα παρακαλέσουμε για περισσότερη αλήθεια. Το βίντεο για τις συντάξεις εκθέτει την κυβέρνηση.
