Ο πολιτικός και κοινωνικός χάρτης του κόσμου παρουσιάζεται συχνά σαν ένα πολύπλοκο σύστημα, συγκρίσιμο με τα μπαλόνια που φουσκώνουμε στις γιορτές.
- Του Μπάμπη Παπασπύρου*
Οι κύκλοι της εξουσίας, σαν αυτούς που περιβάλλουν τις κυβερνήσεις, πολιτικές ομάδες και τις εξουσιαστικές δομές, παραπέμπουν σε αυτήν τη σύγκριση. Πώς όμως αυτοί οι «κύκλοι» μπορεί να μοιάζουν με μπαλόνια και ποιοι είναι οι κίνδυνοι της διαρραγής τους;
Η Εξουσία σαν Μπαλόνι:
Όπως τα μπαλόνια, οι κύκλοι της εξουσίας μπορεί να φουσκώνουν όσο περισσότεροι επιδιώκουν να εισέλθουν σε αυτούς. Όσο περισσότεροι άνθρωποι θέλουν να αποκτήσουν εξουσία, τόσο περισσότεροι συνωστίζονται και “φουσκώνει” ο κύκλος τους, δημιουργώντας πίεση εντός αυτού.
Οι Κίνδυνοι της Διαρραγής:
Ωστόσο, όπως και τα μπαλόνια, υπάρχει φυσικό όριο στην εξάπλωση. Όταν οι κύκλοι της εξουσίας “φουσκώνουν” πέρα από τη δυνατότητα υποστήριξης, αρχίζει να υπάρχει κίνδυνος διαρραγής. Οι εντάσεις μεταξύ των ενδιαφερόμενων μπορούν να οδηγήσουν σε αντιφάσεις, αναταραχές, ή ακόμα και σύγκρουση.
Συνέπειες της Διαρραγής:
Οι συνέπειες της διαρραγής μπορεί να είναι σοβαρές. Καταρχάς, η απώλεια εμπιστοσύνης του κοινού μπορεί να οδηγήσει σε αποξένωση και αντίσταση. Επίσης, η εσωτερική σύγκρουση μεταξύ των μελών του κύκλου εξουσίας μπορεί να αποδυναμώσει την αποτελεσματικότητά τους, με πιθανές επιπτώσεις στη λειτουργία του κράτους και της κοινωνίας.
Πιθανή Προνομιακή Διαχείριση στον Κύκλο της Εξουσίας:
Είναι αναμενόμενο ότι όσοι βρίσκονται στον κύκλο της εξουσίας μπορεί να επωφελούνται από προνομιακή διαχείριση των πόρων και των ευκαιριών. Η πολιτική ισχύς μπορεί να οδηγήσει σε προνομιακές αναθέσεις εργασιών, καθώς εκείνοι που κατέχουν την εξουσία έχουν τη δυνατότητα να κατευθύνουν τους πόρους προς τα προσωπικά τους συμφέροντα και προτεραιότητές.
Αυτή η προνομιακή διαχείριση μπορεί να εκφράζεται μέσω πολιτικών ημετέρων, όπου τα συμφέροντα των εκλεγμένων αντιπροσώπων ενδέχεται να συνδυάζονται με προσωπικά τους οφέλη.
Επιπλέον, η πιθανή εμπλοκή σε αναθέσεις εργασιών, ειδικά όταν δεν υπάρχει αποτελεσματικός έλεγχος και διαφάνεια, μπορεί να επιτρέπει σκανδαλώδεις και μη δικαιολογημένες πρακτικές.
Σε αυτό το πλαίσιο, η καλή διακυβέρνηση, ο δημόσιος έλεγχος και η διαφάνεια αποτελούν καίρια στοιχεία για την αποτροπή της κατάχρησης εξουσίας και τη διασφάλιση της ισονομίας και της δικαιοσύνης
Συνολικά, η σύγκριση μεταξύ των κύκλων της εξουσίας και των μπαλονιών επισημαίνει την ανάγκη για ισορροπημένη εξουσία, διαφάνεια και συνεχή επαγρύπνηση για να αποφευχθούν οι κίνδυνοι της διαφθοράς, της αλαζονείας και εν τέλει της υπερβολικής επέκτασης τέτοιων φαινομένων.
* Ταξίαρχος εν αποστρατεία Μηχανικός ΣΜΑ, πρώην Αντιπρόεδρος Ελληνικής Αεροπορικής Βιομηχανίας