Οι φράσεις που διαβάζετε στον τίτλο του σημερινού σημειώματος είναι οι πλέον διαδεδομένες μέσα στην ελληνική κοινωνία την τελευταία πενταετία, πολύ δε περισσότερο μετά τις τελευταίες εκλογές. Με έμφαση στη δεύτερη: «Δεν μιλάει κανείς». Τις ακούσαμε άπειρες φορές σε κοινωνικές εκδηλώσεις τα Χριστούγεννα και την Πρωτοχρονιά, ως έκφραση καθολικής απογοήτευσης για την ηχηρή σιωπή προσωπικοτήτων και θεσμών απέναντι σε δυσμενείς εξελίξεις.
Πράγματι! Το 2024 από εθνικής απόψεως μας επιφύλαξε με το «καλημέρα» δύο δυσάρεστες εκπλήξεις: τις διπλωματικές κινήσεις της Λιβύης στον ΟΗΕ για την επέκταση των χωρικών υδάτων της με γραμμή βάσης τον κόλπο της Σύρτης και τις αδιανόητες δηλώσεις του πρώην υφυπουργού και βουλευτού της Ν.Δ. Αγγελου Συρίγου για το παρωχημένο της Συνθήκης της Λωζάννης. Ελάχιστοι αντελήφθησαν την τεράστια σημασία τους. Σε μια παράταξη όπως η Ν.Δ. το λογικό και επόμενο θα ήταν να επακολουθήσει ζωηρός διάλογος στο εσωτερικό της Κοινοβουλευτικής Ομάδας της Ν.Δ. Εάν υπήρχε προφανώς Κοινοβουλευτική Ομάδα και όχι χειροκροτητές. Δυστυχώς, όμως, ακόμη και οι πλέον σοβαροί παλαιοί Νέστορες σιωπούν αιδημόνως.
Το λογικό και επόμενο θα ήταν επίσης σε εθνική κλίμακα να διεξάγεται διάλογος για τις κυκλωτικές κινήσεις της Τουρκίας στην περιοχή μέσω Λιβύης. Στην πραγματικότητα έχει τεθεί σε εφαρμογή το τουρκολιβυκό μνημόνιο, το οποίο περιορίζει τη ναυτική πρόσβασή μας στη ζωτική για τα εθνικά μας συμφέροντα ανατολική Μεσόγειο. Αλλά ποιος θα καταλάβει αυτή την περίεργη συζήτηση για το… φύλο των αγγέλων, όταν το σύστημα στο σύνολό του θάβει ή στην καλύτερη περίπτωση υποβαθμίζει τέτοια γεγονότα; Ποιος κοιμισμένος θα ξυπνήσει, αν δεν ακούσει καμπανάκι να χτυπά;
Για τον κύριο Συρίγο και τη Λωζάννη ας το αφήσουμε και ας επικεντρωθούμε στο βασικό: Το κλίμα που επικρατεί στη χώρα είναι… ευτυχές. Χαρίεν… απροβλημάτιστον. Υπουργοί, υφυπουργοί, τρεχάμενοι, παρατρεχάμενοι λένε συνωμοτικά στις παρέες «μη φοβάστε, με την Τουρκία δεν πρόκειται να γίνει τίποτε». Ενώ, αν είναι κανείς παρατηρητικός, βλέπει ότι συμβαίνουν πράγματα κάθε μέρα.
Δεν πρόκειται να πω κάτι παραπάνω εις ό,τι αφορά τα ανωτέρω παραδείγματα. Το θέμα μου δεν είναι αυτά καθεαυτά. Το πρόβλημα είναι η γενική αναισθησία. Ο ομαδικός υπνωτισμός. Η γενικευμένη αίσθηση που μεταδίδει η ελίτ στους πολίτες ότι αυτά δεν είναι τα σημαντικά. Μη δίνετε σημασία. Τα προβάλλουν μόνον οι λαϊκιστές. Αλλα είναι σημαντικά. Κάπως έτσι ετοιμάζονται αλλαγές που θα σφραγίσουν την πορεία του έθνους μέσα στις επόμενες δεκαετίες, με το σύστημα σε διατεταγμένη υπηρεσία και τον λαό σε καθολική νιρβάνα. Αν όμως κανείς δεν μπορεί να σταθμίσει τη σοβαρότητα των εξελίξεων και την επίδρασή τους στη ζωή του έθνους στο μέλλον, προφανώς και «αυτοί» (δεν κατονομάζονται, αλλά ευκόλως εννοούνται) θα συνεχίσουν να κάνουν ό,τι θέλουν. Και προφανώς δεν θα μιλά κανείς.
Είναι συμπτωματικό αλλά πάντως αστείο: Οι Ελληνες κατάλαβαν ότι κάτι δεν πάει καλά στα Ελληνοτουρκικά και ότι ετοιμάζονται μεγάλοι συμβιβασμοί εκ μόνου του γεγονότος ότι ο… Αλαφούζος έδιωξε τον σεβαστό Σέρβο προπονητή του Γιοβάνοβιτς και όρισε ως αντικαταστάτη του τον προσωπικό φίλο του Ερντογάν Φατίχ Τερίμ. Τότε λειτούργησε το ένστικτό τους ότι κάτι τρέχει! Τι κι αν γράφουμε εμείς περισπούδαστες αναλύσεις για την ΑΟΖ, τα 12 μίλια, την υφαλοκρηπίδα, τη Θράκη, τη διακήρυξη των Αθηνών; Ο Τερίμ τούς γυάλισε!
Εχω πάντοτε την πεποίθηση ότι δεν υπάρχουν ένοχες ηγεσίες και αθώοι λαοί. Εχω τακτικά την υποψία ότι το κλίμα που επικρατεί στην πατρίδα μας θυμίζει την ατμόσφαιρα στο Βυζάντιο λίγο πριν από την πτώση του. Κάπου όμως πρέπει να μπει ένα φρένο σε όλο αυτό. Η διαπίστωση « κάνουν ό,τι θέλουν» δεν αντιστοιχεί σε δημοκρατία. Η φράση «δεν μιλάει κανείς» δεν αντιστοιχεί σε πολίτευμα που έχει ως βασικό συστατικό τη λαϊκή κυριαρχία. Η παραίτηση δεν είναι λύση. Η παραίτηση είναι συνενοχή. Επείγουν οι απαντήσεις. Μα πριν από αυτές επείγει να ακουστεί ο… ήχος του ξυπνητηριού!