Στο διάστημα των 14 μηνών, που μας χωρίζουν από τα Τέμπη, ο μέσος πολίτης έχει πια πειστεί, όχι απλώς και μόνο ότι πρόκειται για έγκλημα, αλλά και επιπλέον ότι η αποκάλυψη των λεπτομερειών του, σε καθημερινή πια βάση, του προσδίδει (όπως ήδη το υποστήριξα ) εκ των υστέρων προμελέτη.
Στους 14 αυτούς μήνες οι τραγικοί συγγενείς των 57 θυμάτων, αναμένουν, με κατανοητή αγωνία, να πληροφορηθούν τις συνθήκες, κάτω από τις οποίες χάθηκαν οι αγαπημένοι τους. Και βέβαια, απαιτούν και τη δίκαιη τιμωρία των όσων προκάλεσαν το χαμό τους.
Δυστυχώς, όμως, αντί με την πάροδο του χρόνου να έρχονται στο φως οι λεπτομέρειες αυτής της τραγωδίας, και αντί να λαμβάνονται τα απαραίτητα μέτρα για την απόδοση ευθυνών στους υπαίτιους του εγκλήματος, ανέρχονται στην επιφάνεια τα θλιβερά σημάδια αποσύνθεσης των θεσμών και της κοινωνίας, μέσω παντοειδών μορφών συγκάλυψης.
Θεσμοί που αντιδικούν με τους πολίτες
Καταρχήν, είναι όντως αποκαρδιωτικό το γεγονός ότι 14 μήνες μετά τα Τέμπη, ο κ Πρωθυπουργός δεν είναι σίγουρος αν βαγόνια της μοιραίας αμαξοστοιχίας μετέφεραν βενζόλιο ή όχι, εξαιτίας του οποίου φαίνεται ότι πυρπολήθηκε σημαντικός αριθμός των θυμάτων. Συγκεκριμένα, σε πρώτη φάση ο κ. Μητσοτάκης διαψεύδει ότι υπήρχε αυτή η εύφλεκτη ύλη σε κάποια βαγόνια. Αλλά, όμως, σε δεύτερο χρόνο, ο κ Πρωθυπουργός δέχεται την πιθανότητα ύπαρξής της.
Παρόμοια ήταν και η εξέλιξη της αποκάλυψης μοντάζ στις ηχογραφημένες συνομιλίες της βραδιάς των Τεμπών. Αρχικά, ο κ. Πρωθυπουργός διαψεύδει ότι υπήρξε μοντάζ, αλλά στη συνέχεια παραδέχεται την ύπαρξή του, αποδίδοντας, ωστόσο, την ευθύνη στον ΟΣΕ και στα ΜΜΕ. Και για την επιχείρηση, όμως, του μπαζώματος δεν δόθηκε κάποια ευλογοφανής εξήγηση, σχετικά με τους λόγους, που αυτή κρίθηκε απαραίτητη. Μέσα στο θολό αυτό περιβάλλον μέσα στο οποίο κινείται, πάνω από χρόνο, το δράμα των Τεμπών, είναι αρκετά δύσκολο να υιοθετηθεί η δήλωση του κ. Μητσοτάκη ότι «κάποιοι το εργαλειοποιούν».
Να αναφερθώ και σε μια δεύτερη περίπτωση, μέσα από την οποία κουρελιάζονται οι θεσμοί. Η Εισαγγελέας του Αρείου Πάγου κυρία Γεωργία Αδειλίνη, δεν είχε δυστυχώς τον απαραίτητο χρόνο για την έκδοση πορίσματος των Τεμπών, στους 14 αυτούς μήνες. Ωστόσο, από το Φόρουμ των Δελφών, το οποίο παρακολουθούσε, έσπευσε να διαψεύσει τα όσα είπε η ίδια στην κυρία Καρυστιανού, πριν από εβδομάδες. Δηλαδή, ότι την συμβούλευσε, ότι θα ήταν προτιμότερο, αντί να αναζητεί παρηγοριά στην εξιχνίαση του εγκλήματος των Τεμπών, να πήγαινε στην εκκλησία και να άναβε ένα κεράκι. Το κακό είναι ότι τη συμβουλή αυτή της κυρίας Εισαγγελέως την άκουσαν και άλλοι συγγενείς των 57 θυμάτων, εκτός από την κυρία Καρυστιανού, και τώρα διαψεύδουν την κυρία Αδειλίνη, η οποία διαψεύδει τα όσα είπε η ίδια.
Η εντύπωση, που δίνεται από τη συμπεριφορά του κ. Πρωθυπουργού και της κυρίας Εισαγγελέως του Αρείου Πάγου, με βάση τα παραπάνω ενδεικτικά, είναι η ύπαρξη μιας αντιδικίας, με τους συγγενείς των θυμάτων της τραγωδίας των Τεμπών. Διαπίστωση καταστρεπτική για τις συνέπειές της, καθώς οι θεσμοί υπάρχουν για να προστατεύουν τους πολίτες, και όχι για να στρέφονται εναντίον τους. Είναι τα τελευταία οχυρά, που κατακρημνίζονται όταν χάνεται η κοινωνία.
Το κοινό περί δικαίου αίσθημα
Είναι γνωστό ότι το κοινό περί δικαίου αίσθημα δεν υποκαθιστά τη δικαιοσύνη και, επιπλέον, ότι σε αρκετές περιπτώσεις η εμμονή σε αυτό ενδέχεται να περιλαμβάνει και κάποιους κινδύνους. Ωστόσο, όταν αυτό το κοινό αίσθημα περί δικαίου καταφέρνει να εκφράζεται με αποδεικτικές μορφές, που όχι μόνο είναι αρκετά ισχυρές για να το επιβάλλουν, αλλά και σε θέση να εκθέσουν τις ατέλειες της Δικαιοσύνης, το πράγμα διαφέρει.
Θα αρχίσω, λοιπόν, με τις 1.350.000 υπογραφές, που μαζεύτηκαν υπέρ της άρσης ασυλίας των υπουργών, και που κάτω από το ασήκωτο βάρος τους, κάθε υπεύθυνος και μη θα όφειλε να βροντοφωνήσει: «εδώ είμαι και δικάστε με», και όχι να υπεκφεύγει.
Εκτός, όμως, από την τρανταχτή αυτή απόδειξη της ύπαρξης «κοινού περί δικαίου αισθήματος», θα προχωρήσω και σε άλλες εκφάνσεις του:
- Δημοσκόπηση της Alco για τον τηλεοπτικό σταθμό Αlpha δείχνει ότι το 75% των ερωτηθέντων απαντά ότι υπάρχει προσπάθεια συγκάλυψης στα Τέμπη (8 στους 10)
- Με το ίδιο προηγούμενο ποσοστό απαντούν 8 στους 10 ότι δεν έχουν πειστεί για το ότι έγιναν όλα όσα έπρεπε για να μην επαναληφθούν Τέμπη.
Η έλλειψη εμπιστοσύνης στους θεσμούς
Έρευνα εμπιστοσύνης των πολιτών στους θεσμούς της Public Issue αποκαλύπτει ότι:
- 7 στους 10 Έλληνες δεν εμπιστεύονται τη Δικαιοσύνη
- το 9% μόνο των Ελλήνων εμπιστεύεται τα πολιτικά κόμματα,
- το 18% μόνο των Ελλήνων έχει εμπιστοσύνη στη Βουλή
- 3 στους 10 μόνο (27%) εμπιστεύονται τη Δικαιοσύνη
- 54% των πολιτών δεν εμπιστεύεται την Αστυνομία (που ακόμη κρατεί καλύτερα από άλλους θεσμούς).
Πρόκειται για συντριπτικά ευρήματα, τα οποία καταβαραθρώνουν την ποιότητα της κοινωνίας μας, και καθιστούν κενές νοήματος τις συχνές δηλώσεις αρμοδίων περί της δήθεν ύπαρξης δημοκρατίας, ατομικών δικαιωμάτων και διαφόρων παρόμοιων ουτοπιών. Η ελληνική κοινωνία διαλύεται (όπως προκύπτει από τα αποτελέσματα δημοσκοπήσεων), καθώς δεν έχει πια εμπιστοσύνη στους θεσμούς. Και η αύξηση της εγκληματικότητας, καθώς και της βίας των νέων είναι ένα από τα απτά αποτελέσματα τους.
Αναμφίβολα, ο ατυχέστατος χειρισμός του εγκλήματος των Τεμπών επιτάχυνε τη διάλυση. Είναι, συνεπώς, κατεπείγουσα η ανάγκη αντιμετώπισης των Τεμπών, χωρίς τη συγκάλυψη που διαπιστώνεται από το 75% των ερωτηθέντων. Και ακόμη είναι τουλάχιστον προκλητική, αλλά και άκρως επικίνδυνη η επίσημη περιφρόνηση των αρμοδίων, για τις 1.350.000 υπογραφές που ζητούν άρση ασυλίας των υπουργών.
Επιτέλους, πόσο μεγαλύτερο βάρος εκπροσωπούν οι κάποιοι υπουργοί, που καλώς ή κακώς κατηγορούνται για το έγκλημα των Τεμπών, από τους 1.350.000 απλούς πολίτες που εύλογα απαιτούν ξαστεριά στα Τέμπη;
