Αν «κολλήσει» η μύγα στο σπαθί…

Την περασμένη Παρασκευή 13 Σεπτεμβρίου επισκέφθηκε το Καστελόριζο ο υπουργός Eθνικής Αμυνας Νίκος Δένδιας. Το ακριτικό μας νησί εόρταζε την απελευθέρωσή του από τους Ιταλούς και την ενσωμάτωσή του στον εθνικό μας κορμό. Με την ευκαιρία της παρουσίας του, και ενώ μερικά ναυτικά μίλια νοτιότερα τουρκικές φρεγάτες επιτηρούσαν από απόσταση αναπνοής το ιταλικό ερευνητικό πλοίο που πραγματοποιούσε έρευνες για την πόντιση του καλωδίου ηλεκτρικής διασύνδεσης Ελλάδας – Κύπρου εντός ελληνικών χωρικών υδάτων, ο κύριος Δένδιας ανέπτυξε και κωδικοποίησε στο σύνολό τους τις ελληνικές θέσεις για την επήρεια του Καστελόριζου στη διαμόρφωση της Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης.

Θέση η οποία βεβαίως εδράζεται ισχυρά στο Διεθνές Δίκαιο και καταρρίπτει πανηγυρικά τις αστήρικτες από απόψεως διεθνούς νομιμότητας θεωρίες των Τούρκων με βάση το τουρκολιβυκό μνημόνιο ότι τα νησιά δεν έχουν υφαλοκρηπίδα και ΑΟΖ. Ο υπουργός Εθνικής Αμυνας διακήρυξε ότι και υφαλοκρηπίδα έχουν και αιγιαλίτιδα ζώνη έχουν και Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη έχουν και συνορεύουσα ζώνη έχουν.

Το τελευταίο έχει εξαιρετική σημασία, καθώς ενισχύει το επιχείρημα της οριοθέτησης θαλάσσιων ζωνών με βάση τη μέση γραμμή και όχι με βάση την αρχή της ευθυδικίας που προωθούν οι Τούρκοι. Ο υπουργός Εθνικής Αμυνας παρέπεμψε σε συγκεκριμένο άρθρο της σύμβασης για το Δίκαιο της Θάλασσας, το άρθρο 121, που επιτρέπει την ανακήρυξη οικονομικής ζώνης για το σύμπλεγμα της Μεγίστης, και έκανε ιδιαίτερη αναφορά στη νομολογία του Διεθνούς Δικαστηρίου της Χάγης.

Κανονικά, αυτή τη θέση θα έπρεπε να την είχε αναπτύξει δημοσίως, αντί να λέει γενικόλογες ανοησίες εδώ και πάρα πολύ καιρό ο καθηγητής Συνταγματικού Δικαίου και υπουργός Εξωτερικών Γιώργος Γεραπετρίτης, αλλά αυτό ας το αφήσουμε στην άκρη. Τόσος είναι, ας μην έχουμε απαιτήσεις! Το μείζον είναι ότι μέλος του υπουργικού συμβουλίου της ελληνικής κυβέρνησης ανέπτυξε αυτό που κάποιοι στο Μέγαρο Μαξίμου και στην Αγκυρα θεωρούν μαξιμαλισμό, ότι το Καστελόριζο έχει και ΑΟΖ και υφαλοκρηπίδα.

Πέρασαν τρεις ολόκληρες ημέρες μέχρι οι Τούρκοι να συνέλθουν και να αντιδράσουν. Το πρώτο επίπεδο της αντίδρασής τους από τον Τύπο τους ήταν να καθυβρίζουν τον υπουργό Αμυνας επειδή… τόλμησε και επισκέφτηκε ελληνικό έδαφος συνοδεία στρατιωτικών. Διαμαρτυρόμενοι ότι το Καστελόριζο είναι αποστρατιωτικοποιημένη ζώνη. Το δεύτερο επίπεδο της αντίδρασής τους, το πλέον οξύ, εκδηλώθηκε σε επίπεδο κόμματος και όχι κυβέρνησης από τον εκπρόσωπο Τύπου του AKP κύριο Τσελίκ, ο οποίος εξαπέλυσε και πάλι, όπως έπραξε στο παρελθόν ο πρόεδρος Ερντογάν, πρωτοφανή επίθεση στον υπουργό Αμυνας, αποδίδοντάς του τον χαρακτηρισμό του προβοκάτορα ο οποίος χαλά τους σχεδιασμούς του Τούρκου προέδρου και του Ελληνα πρωθυπουργού. Αυτό ήταν το νόημα της παρέμβασής του το μεσημέρι της Δευτέρας.

Πέραν του ότι οι Τούρκοι μάς λένε ότι πρέπει να τους ρωτάμε αν οι υπουργοί μας μπορούν να επισκέπτονται ελληνικά νησιά, στην ουσία αντιδρούν σαν τα κακομαθημένα παιδιά που έχουν έτοιμη μια συμφωνία, όλοι είναι «μιλημένοι» και έρχεται ο… μπαγάσας με τις δηλώσεις του να τους τις χαλάσει. Οπως έχω επισημάνει όμως και στο παρελθόν, το ζήτημα δεν είναι τι κάνουν οι Τούρκοι – το ζήτημα είναι τι κάνουμε εμείς.

Μέχρι την ώρα που γράφονται αυτές οι γραμμές, το πρωί της Τρίτης, σχεδόν ένα 24ωρο μετά την ανοίκεια επίθεση του Τσελίκ στον Ελληνα υπουργό Αμυνας, η Αθήνα δεν είχε αντιδράσει και δεν είχε υπερασπιστεί τον υπουργό της – ούτε καν σε επίπεδο κόμματος, αν πρέπει να δεχτούμε πως έπρεπε να απαντήσει σε επίπεδο Νέας Δημοκρατίας. Ο νεαρός εκπρόσωπος Τύπου που φέρει το ιστορικό βυζαντινό επώνυμο «Ρωμανός» δεν έλαβε εντολή από το Μέγαρο Μαξίμου να απαντήσει αμέσως στον Τσελίκ και στο ατόπημά του. Δεν συζητώ για τον κυβερνητικό εκπρόσωπο, ο οποίος πρέπει να αντιδρά, κατά την ταπεινή μας άποψη, στο επόμενο δευτερόλεπτο, όταν κάποιος προσβάλλει τον Ελληνα υπουργό Αμυνας.

Αλλά και γιατί να το κάνει, μεταξύ μας; Οταν ο κύριος Μητσοτάκης σιωπά στις επιθέσεις του ίδιου του προέδρου Ερντογάν εναντίον του υπουργού του και δεν απαντά στο αυτό επίπεδο, γιατί να αντιδράσουν ο κυβερνητικός εκπρόσωπος και ο εκπρόσωπος Τύπου της Νέας Δημοκρατίας; Οι άνθρωποι παίρνουν το μήνυμα – σιωπή. Με τη διαφορά ότι ο Δένδιας δεν εκπροσωπεί τον εαυτό του. Εκπροσωπεί τις πάγιες θέσεις της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής, όπως αυτές είναι διατυπωμένες από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας στο παρελθόν, από τον πρωθυπουργό, τον υπουργό Εξωτερικών, τον υπουργό Αμυνας πάλι στο παρελθόν.

Αν η σιωπή και η παράλειψη υπεράσπισης του υπουργού Αμυνας σημαίνει ότι αυτές οι θέσεις έχουν εγκαταλειφθεί, τότε αυτό πρέπει να ειπωθεί ξεκάθαρα στον ελληνικό λαό, αντί να παίζεται αυτό το ωραίο κρυφτούλι που παρατηρούμε εδώ και καιρό. Ο υπουργός Αμυνας, ο οποίος κατάρτισε την ελληνοαιγυπτιακή συμφωνία, θύμισε πως, εάν επιθυμεί η Αίγυπτος να οριοθετήσει θαλάσσιες ζώνες με την Τουρκία, πρέπει προηγουμένως, με βάση τη συμφωνία που έχει υπογράψει μαζί μας, να διαβουλευτεί και με την Ελλάδα. Και με αυτόν τον τρόπο έδειξε ότι οι πρωτοβουλίες του υπουργού Εξωτερικών της Τουρκίας για τετραμερή Ελλάδας, Τουρκίας, Αιγύπτου και Λιβύης για την οριοθέτηση των θαλάσσιων ζωνών και την εκμετάλλευση του ορυκτού πλούτου εντός των θαλάσσιων ζωνών είναι νομικά στον αέρα.

Δεν ξέρουμε ειλικρινά τι έπραξε η κυβέρνηση και αν υπεράσπισε πραγματικά τον υπουργό Αμυνας τελικά, έστω και καθυστερημένα. Αλλά όλα στη ζωή είναι θέμα ανακλαστικών. Η αξιοπρέπεια κρίνεται από την ταχύτητα. Αν κολλήσει η μύγα στο σπαθί… Οταν καθυστερείς να αντιδράσεις, ακόμα κι αν το κάνεις στο τέλος, στέλνεις μήνυμα στον απέναντι ότι μπορεί να κάνει ό,τι θέλει, ακόμα και να έχει λόγο στην κυβέρνησή σου και στους υπουργούς σου.

Η ελληνική εξωτερική πολιτική βρίσκεται πολύ κοντά σε αυτό το σημείο – να κάνουν οι Τούρκοι ό,τι θέλουν και να μας υποδεικνύουν ποιον υπουργό πρέπει να έχουμε στο Πεντάγωνο, σε ποια νησιά μπορούμε να πηγαίνουμε, σε ποια νησιά μπορούμε να κάνουμε έρευνες και σε ποια νησιά να δημιουργούμε θαλάσσια πάρκα. Στο τέλος, με αυτή τη λογική θα καταντήσουμε φόρου υποτελείς, όπως τον παλιό καιρό. Ναι, υποτελείς!

Την επόμενη φορά που Τούρκος αξιωματούχος, ακόμη και κομματικός, θα προσβάλει Ελληνα υπουργό, η κυβέρνηση και η Νέα Δημοκρατία θα πρέπει να τσακιστούν να τον υπερασπιστούν. Μην πω ο ίδιος ο πρωθυπουργός, η εξουσία του οποίου είναι ο πραγματικός στόχος της προσβολής. Γιατί, αν δεν τσακιστούν και δεν το κάνουν στο μέλλον, με τα μυαλά που κουβαλάνε θα έρθει ο καιρός που θα τσακιστεί η χώρα.