Τον 2ο μ.Χ. αιώνα, ένας Μακεδόνας ιστορικός, ποιητής και ρήτορας (δικηγόρος), ο Πολύαινος, έγραψε ένα μνημειώδες έργο με τίτλο «Στρατηγήματα», στο οποίο περιγράφει 900 στρατηγήματα από την απώτερη αρχαιότητα έως το 168 περίπου, εποχή στην οποία έζησε ο ίδιος.
Στο έργο αυτό περιγράφονται στρατηγήματα με τα οποία είναι δυνατόν να κερδηθεί μια μάχη ή ένας πόλεμος, καθώς και άλλα στρατηγήματα με τα οποία κάποιος μπορεί να καταλάβει την εξουσία.
Με άλλα λόγια, τον 2ο μ.Χ. αιώνα, ένας Ελληνας συγγραφέας αναλύει τη σημασία που έχει ο στρατηγικός σχεδιασμός.
Σχεδόν μία χιλιετηρίδα μετά, ένας άλλος Ελληνας, ο Κατακαλών Κεκαυμένος, μια εμβληματική μορφή του στρατού της αυτοκρατορίας της Κωνσταντινούπολης, έγραψε ένα άλλο έργο, το «Στρατηγικόν», το οποίο περιέχει συμβουλές προς στρατιωτικούς και αυτοκράτορες για θέματα των αρμοδιοτήτων τους.
Αυτά είναι μόνο δύο από τα πολλά παραδείγματα που δείχνουν ότι οι Ελληνες διαχρονικά είχαν αντιληφθεί τη σημασία που έχουν έννοιες όπως «στρατηγήματα», «στρατηγικός σχεδιασμός» και «στρατηγική».
Αν η παιδεία της σύγχρονης Ελλάδας ήταν εθνική, τα Ελληνόπουλα θα είχαν ίσως την ευκαιρία να κατανοήσουν τη σημασία των εννοιών αυτών και, όταν μεγάλωναν, θα τις εφήρμοζαν στους τομείς του ενδιαφέροντός τους. Οσοι δε εξ αυτών θα επέλεγαν να ασχοληθούν με την πολιτική θα είχαν αποκτήσει τη δυνατότητα να σχεδιάσουν εγχειρήματα όπως τα περίφημα «θαλάσσια πάρκα» στο Αιγαίο, ο Θαλάσσιος Χωροταξικός Σχεδιασμός και ηλεκτρική διασύνδεση Ελλάδας – Κύπρου.
Οσον αφορά το θέμα των θαλάσσιων πάρκων», που εξήγγειλε πανηγυρικά ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, ενώ έγινε από τον αρμόδιο διαρροή του χάρτη με γραμμοσκιασμένη την περιοχή όπου θα επεκτείνεται το πάρκο στο νότιο Αιγαίο, μετά την αντίδραση της Τουρκίας, το ενιαίο θαλάσσιο πάρκο τεμαχίστηκε και περιορίστηκε στα 6 ν.μ. γύρω από τα νησιά της εν λόγω περιοχής. Μετά δε την αμφισβήτηση της κυριαρχίας ορισμένων από τα νησιά αυτά, η υπόθεση «θαλάσσια πάρκα» φαίνεται ότι είναι «παγωμένη».
Αναφορικά με τον Θαλάσσιο Χωροταξικό Σχεδιασμό, η Ελλάδα, έστω και καθυστερημένα, έχει εγκρίνει τον υπ’ αριθμόν 4546 νόμο, με τον οποίο ενσωματώνει την Οδηγία 2014/89/ΕΕ «περί θεσπίσεως πλαισίου για τον θαλάσσιο χωροταξικό σχεδιασμό».
Σύμφωνα την ανάρτηση της αντιπροσωπίας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στην Ελλάδα, με ημερομηνία 21 Δεκεμβρίου 2023, «η Οδηγία απαιτεί από τα παράκτια κράτη-μέλη της Ε.Ε. να καταρτίσουν θαλάσσια χωροταξικά σχέδια το αργότερο έως τις 31 Μαρτίου 2021 και να κοινοποιήσουν τα εν λόγω σχέδια στην Επιτροπή και στα άλλα ενδιαφερόμενα κράτη-μέλη εντός τριών μηνών από τη δημοσίευσή τους. Ωστόσο, η Ελλάδα δεν έχει ακόμα εκπονήσει και υποβάλει τα θαλάσσια χωροταξικά της σχέδια στην Επιτροπή. Ως εκ τούτου, μετά την προειδοποιητική επιστολή που εστάλη τον Δεκέμβριο του 2021 και την αιτιολογημένη γνώμη τον Απρίλιο του 2023, η Επιτροπή παραπέμπει την Ελλάδα στο Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ενωσης».
Και αυτή η αργοπορία, εξαιτίας της οποίας η Ελλάδα κατά πάσα πιθανότητα θα κληθεί να καταβάλει πρόστιμο, για τη μη εφαρμογή της Οδηγίας οφείλεται στην αντίδραση της Τουρκίας. Σημειώνεται ότι η Κυπριακή Δημοκρατία, μια χώρα με υπό κατάληψη από την Τουρκία το 37% των εδαφών της, έχει υποβάλει κανονικότατα τον δικό της Θαλάσσιο Χωροταξικό Σχεδιασμό, χωρίς να υπολογίσει την αντίδραση της Τουρκίας.
Οσον αφορά το έργο «Ηλεκτρική Διασύνδεση Ελλάδας – Κύπρου», ενώ έχουν υπογραφεί όλες οι απαραίτητες συμφωνίες για την υλοποίηση του έργου, μετά τα γεγονότα της Κάσου τον Ιούλιο του 2024 και της Κρήτης των αρχών του 2025, στα οποία η Τουρκία έδειξε ότι είναι αποφασισμένη να μην επιτρέψει την υλοποίηση του έργου εάν η Ελλάδα δεν αναγνωρίσει στην Τουρκία το δικαίωμα να εκδίδει και αυτή NAVTEX στην περιοχή της ανατολικής Μεσογείου, πέραν των 6 ν.μ. ανατολικά της Κάσου και της Κύπρου.
Ενώ το έργο έχει αργοπορήσει λόγω των αντιδράσεων της Τουρκίας, στις 28 Φεβρουαρίου ο ΑΔΜΗΕ, που είναι ο υπεύθυνος φορέας υλοποίησης του έργου, έπρεπε να καταβάλει στη γαλλική εταιρία Nexans, που έχει αναλάβει την κατασκευή του έργου, εκκρεμείς δόσεις ύψους 70 εκατ. ευρώ. Ομως, προκειμένου να περιορίσει την έκθεσή του έως ότου υπάρξει θετική εξέλιξη στο θέμα υλοποίησης του έργου, προχώρησε σε προσωρινό «πάγωμα» πληρωμών προς τη γαλλική εταιρία.
Από τα παραπάνω προκύπτει ότι οι κυβερνώντες μάλλον δεν έχουν καμία σχέση με τη στρατηγική σκέψη, τον στρατηγικό σχεδιασμό και τη στρατηγική. Εκτός και αν συμβαίνει κάτι άλλο, που πραγματικά ο γράφων δεν θέλει καν να σκεφτεί…
Πάντως, απλώς σημειώνουμε ότι η Τουρκία, εξαιτίας των εξελίξεων στα τρία αυτά εγχειρήματα, παγιώνει τις θέσεις της στο Αιγαίο και στην Ανατολική Μεσόγειο.
