Στις πανδημίες πρέπει να είμαστε αφιλοσόφητοι. Να μην αναλαμβάνουμε πρωτοβουλίες. Απλώς να ακολουθούμε τις εντολές των Αρχών
- Από τον Παναγιώτη Λιάκο
Η φιλοσοφία συχνά είναι κάτι το απαραίτητο και το ωφέλιμο, αλλά μερικές πτυχές της μπορεί να αποδειχθούν εχθρικές προς ορισμένες κοινωνικές ομάδες. Ο Ηράκλειτος, για παράδειγμα, είχε πει ότι καλό θα ήταν τη βασιλεία στην Εφεσο να αναλάβουν οι ανήλικοι και όσοι ήταν από έφηβοι και πάνω έπρεπε να πάνε να κρεμαστούν. Ο λόγος της διατύπωσης αυτής της σκέψης από τον Ηράκλειτο ήταν ότι οι Εφέσιοι έδιωξαν από την πόλη τον Ερμόδωρο, επειδή φθονούσαν την αρετή του.
Είπε ο Ηράκλειτος: «Ἄξιον Ἐφεσίοις ἡβηδὸν ἀπάγξασθαι πᾶσι καὶ τοῖς ἀνήβοις τὴν πόλιν καταλιπεῖν, οἵτινες Ἑρμόδωρον ἄνδρα ἑωυτῶν ὀνήιστον ἐξέβαλον φάντες· ἡμέων μηδὲ εἷς ὀνήιστος ἔστω, εἰ δὲ μή, ἄλλη τε καὶ μετ᾽ ἄλλων». Η ελεύθερη απόδοση είναι η ακόλουθη: «Αξίζει σε όλους τους ενήλικες Εφεσίους να κρεμαστούν και ν’ αφήσουν την πόλη τους στους ανηλίκους, αφού εκείνοι έδιωξαν τον Ερμόδωρο, τον πιο άξιο άντρα, λέγοντας: “Κανείς από μας ας μην είναι ο αξιότερος. Ειδεμή, ας πάει αλλού και με άλλους να είναι”».
Συγγενέστερη προς τη φιλοσοφία του Ηρακλείτου είναι η πανδημία του κορονοϊού, η οποία δεν έχει βέβαια προηγούμενα με την ανθρωπότητα λόγω της εξορίας του Ερμόδωρου από την Εφεσο, αλλά κάνει διακρίσεις – κυρίως ηλικιακές. Και η μέθοδος με την οποία εξοντώνει τους ανθρώπους ο κορονοϊός ομοιάζει με τον απαγχονισμό που πρότεινε ο Εφέσιος φιλόσοφος – δυσκολία στην αναπνοή, η οποία επιδεινώνεται μέχρι θανάτου.
Γι’ αυτό, στην περίπτωση της πανδημίας θα πρέπει να είμαστε αφιλοσόφητοι. Να μην αναλαμβάνουμε πρωτοβουλίες. Απλώς ακολουθούμε τις εντολές που έχουν δοθεί από τις Αρχές και επιδιώκουμε να ζήσουμε, να παραμείνουμε υγιείς, να βοηθούμε όσο περισσότερο τους τριγύρω μας (ακόμα κι αν οι πρόγονοί τους διέπραξαν το ατόπημα να εξορίσουν τον Ερμόδωρο ή ακόμα και τον Αριστείδη τον Δίκαιο).
Τα μόνα που πρέπει να συγκρατήσουμε από όσα έχουμε μάθει είναι ότι α) η καθαριότητα είναι μισή αρχοντιά και μπορεί ν’ αποδειχθεί σ’ ολόκληρη υγεία και β) κι αυτό θα περάσει.
