Τα στρατηγεία των ψευδών ειδήσεων

Πριν από μερικές εβδομάδες δύο έγκυρες ημερήσιες εφημερίδες των Αθηνών έγιναν αποδέκτες συγκεκριμένων διαρροών από το υπουργείο Εξωτερικών για το περίφημο θέμα της πόντισης του καλωδίου ηλεκτρικής διασύνδεσης Ελλάδας – Κύπρου.

Σύμφωνα με αυτές τις διαρροές, που όλοι μπορούμε να υποθέσουμε από ποιον επιπόλαιο μπορεί να έγιναν, είχε αρχίσει τότε η αντίστροφη μέτρηση για να επιστρέψει η Ελλάδα στις έρευνες για την Κάσο. Προς επίρρωσιν αυτών των ισχυρισμών δίδονταν διαβεβαιώσεις ότι το ιταλικό ερευνητικό που έχουμε μισθώσει θα συνοδευόταν από στρατιωτικές δυνάμεις της Γαλλίας και του Ισραήλ, για να δοθεί μήνυμα αποτροπής στη γείτονα. Για την περίπτωση της Γαλλίας χρησιμοποιήθηκε και το επιχείρημα ότι θα βρίσκεται στην περιοχή της Μεσογείου και το αεροπλανοφόρο «Σαρλ Ντε Γκολ». Αρα, τρέμετε.

Οι συνάδελφοι πίστεψαν τον λόγο του υπουργείου Εξωτερικών και δημοσίευσαν αυτές τις πληροφορίες πρωτοσέλιδα ως βασικό θέμα της εφημερίδας τους. Η προσέγγισή τους σε παραλλαγές ήταν ότι αρχίζει η αντίστροφη μέτρηση για την πόντιση του καλωδίου. Ματαίως προσπαθήσαμε, αν και μεταδώσαμε τις πληροφορίες, να προειδοποιήσουμε ότι μην περιμένετε τίποτε, η ρήτρα αμοιβαίας αμυντικής συνδρομής που έχουμε υπογράψει με τους Γάλλους προβλέπει επέμβασή τους μόνο όταν θίγονται θέματα κυριαρχίας μας, όχι κυριαρχικών δικαιωμάτων. Πόσο μάλλον όταν αυτή την εποχή οι Γάλλοι πωλούν Meteor στους Τούρκους. Σιγά μην πέσουν ηρωικά για εμάς στην Κάσο. Στην ιστορία των σχέσεών μας ποτέ δεν το έκαναν. Ματαίως προσπαθήσαμε επίσης να υπενθυμίσουμε ότι το Ισραήλ, που έχει άλλες φουρτούνες σήμερα στη Συρία, δεν έχει υπογράψει το Δίκαιο της Θάλασσας. Και πως, όταν κάποτε ζητήσαμε ανάλογη στήριξη για τον EastMed, μας είπαν φιλικά στ’ αυτί «δεν θα πολεμήσουμε τον δικό σας πόλεμο».

Η παραπληροφόρηση της κυβέρνησης και του υπουργείου Εξωτερικών έκανε τόσο θραύση, που κομματικά στελέχη της Πειραιώς, τα οποία εκ συστήματος μας υβρίζουν στο facebook (χωρίς να γνωρίζουν τι ράμματα έχουμε για τη γούνα τους, αν θελήσουμε ποτέ να ασχοληθούμε), πανηγύριζαν που η Ελλάδα επέστρεφε στην Κάσο και διαψεύδονταν τάχα τα ακριβέστατα, όπως θα διαπιστώσετε πιο κάτω, πρωτοσέλιδα της εφημερίδας μας για το καλώδιο. Και ύστερα ήρθαν οι… μέλισσες. Μετά τη συνάντηση Μητσοτάκη – Νετανιάχου και τις προειδοποιήσεις των Τούρκων διά του Τύπου τους «μην τολμήσετε να κάνετε έρευνα, αν δεν ζητήσετε άδεια από εμάς για τη θαλάσσια περιοχή της Κάσου, ανήκει στην τουρκική δικαιοδοσία» τα πάντα πάγωσαν.

Πρώτα συνεδρίασε το ΚΥΣΕΑ μυστικά και αποφάσισε την αναβολή της πόντισης. Μετά έγινε γνωστό ότι αναβάλλεται επ’ αόριστον η επίσκεψη του πρωθυπουργού στην Αγκυρα, η οποία εκκρεμεί από τον Ιανουάριο. Και στο τέλος βγήκε στα ραδιόφωνα ο υπουργός του υπουργείου που κάνει τις διαρροές και ανακοίνωσε ότι η πόντιση αναβάλλεται για να «μετρηθούν αντιδράσεις» και να υπάρξει «χρονισμός». Και πρόσθεσε την ανοησία ότι «σύμφωνα με το Διεθνές Δίκαιο δεν χρειάζεται άδεια για αυτές τις έρευνες», χωρίς να διευκρινίσει ότι πράγματι δεν χρειάζεται άδεια αν η περιοχή ανήκει σε δικαιοδοσία άλλης χώρας. Είναι η Κάσος τουρκική δικαιοδοσία και δεν το ξέρουμε; Θέλετε να μας πείτε κάτι και ντρέπεστε;

Λυπούμεθα πολύ, αλλά η κυβέρνηση εγκαταλείπει κυριαρχικά δικαιώματα και λέει ασύστολα ψέματα στις εφημερίδες με τις οποίες έχει φιλικές σχέσεις. Αυτός είναι ο ορισμός των fake news. Κoρυφαίοι δημοσιογράφοι που τους πιστεύουν εκτίθενται και «αδειάζονται» διαρκώς από τις εξελίξεις. Το καλώδιο δεν είναι όμως η μοναδική ιστορία παραπληροφόρησης. Υπάρχει και άλλη για τα Τέμπη. Προχθές το βράδυ έδωσε στη δημοσιότητα ανακοίνωσή της για τα γεγονότα του ΕΟΔΑΣΑΑΜ η ερευνητική ομάδα της Γάνδης στο σύνολό της και, μεταξύ άλλων, τόνισε ότι δεν είδε να περιλαμβάνονται στο πόρισμα οι εκθέσεις της για το παράνομο φορτίο. Στην ανακοίνωση της Γάνδης δεν υπήρχε επίσης η φράση ότι το πόρισμα παραπλάνησε το κοινό για τις απόψεις της, όπως υποστήριξε ένας πρόθυμος Ελληνας ερευνητής του πανεπιστημίου, που συμπτωματικώς ανακάλυψε ο αστυνόμος «χόαξ» του διαδικτύου που παριστάνει τον δημοσιογράφο. Και όμως! Αυτά που λένε οι εκθέσεις της Γάνδης για το ξυλόλιο διοχετεύτηκαν σε κυριακάτικη εφημερίδα από μέλη του ΕΟΔΑΣΑΑΜ, αλλά μόλις τα πράγματα ζόρισαν, η κυβέρνηση διέψευσε και το πόρισμα και τη Γάνδη και την εφημερίδα που έκανε τη δουλειά της. Διέψευσε μεν, αλλά στην ουσία η ίδια έλεγε ασύστολα ψέματα σε δημοσιογράφους που κάνουν αυτή τη δουλειά 40 χρόνια. Αυτό είναι το δεύτερο μεγάλο κρούσμα παραπληροφόρησης από την κυβέρνηση μετά το καλώδιο. Τα Τέμπη. Διέσπειρε την ψευδή είδηση ότι η Γάνδη δεν συμφωνεί ότι υπήρξε παράνομο φορτίο, ενώ, αν διαβάσει κανείς τις εκθέσεις της Γάνδης (που δεν περιελήφθησαν στο πόρισμα), θα διαπιστώσει ότι όλα είναι εκεί.

Εδώ λοιπόν βρισκόμαστε μπροστά σε μια συγκεκριμένη πραγματικότητα. Το Μαξίμου και το υπουργείο Εξωτερικών είναι στρατηγεία παραπληροφόρησης. Διαδίδουν ότι αρχίζουν οι έρευνες για το καλώδιο την ώρα που τις παγώνουν. Διαδίδουν ότι η Γάνδη διαψεύδει το παράνομο φορτίο, την ώρα που οι εκθέσεις της το επιβεβαιώνουν. Οσοι το πράττουν αυτό και έχουν δημόσιο αξίωμα φέρουν νομικές ευθύνες. Ο Ποινικός μας Κώδικας έχει τρεις λέξεις για να περιγράψει αυτό που ονομάζεται αγγλιστί με δύο λέξεις fake news: Διασπορά ψευδών ειδήσεων.