Το θέμα της προμήθειας από την Τουρκία των S-400 είναι μια στρατηγική επιλογή της Άγκυρας, που -εκτός των άλλων- θα προκαλέσει σοβαρό και -ίσως- αγεφύρωτο πλήγμα στις σχέσεις της Τουρκίας με τις ΗΠΑ και το ΝΑΤΟ.
- Από τον Σάββα Καλεντερίδη
Ο Ερντογάν έχει δηλώσει με τον πιο κατηγορηματικό τρόπο ότι η Τουρκία δεν πρόκειται να κάνει βήμα πίσω στο θέμα των S-400, τονίζοντας μάλιστα ότι το σύστημα πρόκειται να ενεργοποιηθεί τον Απρίλιο του 2020, δηλαδή τον μήνα που διανύουμε.
Επιλέξαμε ένα εξαιρετικά ενδιαφέρον άρθρο του Ζουλφικάρ Ντογάν για το θέμα, το οποίο πιστεύουμε ότι μας παρέχει όλα τα στοιχεία ώστε να ενημερωθούμε για ένα ζήτημα που αφορά την Ελλάδα και γιατί επηρεάζει τα επιχειρησιακά δεδομένα στην περιοχή μας αλλά και γιατί επηρεάζει τις σχέσεις της Τουρκίας με τις ΗΠΑ και το ΝΑΤΟ:
Ακολουθούν αποσπάσματα του άρθρου:
«Βρισκόμαστε σχεδόν στα μέσα του Απριλίου, που είναι ο πιο κρίσιμος μήνας στο θέμα των κυρώσεων με τις οποίες απειλούν οι ΗΠΑ την Τουρκία, αν ενεργοποιήσει τα συστήματα αεράμυνας S-400 που παρέλαβε από τη Ρωσία.
Παρά τις προειδοποιήσεις και τις απειλές για επιβολή κυρώσεων από Τραμπ, Πομπέο και Πεντάγωνο, ο Ερντογάν δήλωσε: “Αυτή η ιστορία έχει τελειώσει, δεν θα υποχωρήσουμε”. Έπειτα από αυτό, ο υφυπουργός Άμυνας των Ηνωμένων Πολιτειών Πάτρικ Σάναχαν στις 6 Ιουνίου 2019 απηύθυνε επιστολή προς τον υπουργό Εθνικής Αμυνας Χουλουσί Ακάρ, η οποία έβριθε σκληρών εκφράσεων και απειλών. […]
Μεταξύ άλλων, η επιστολή έλεγε ότι επίκειται συντριβή της οικονομίας της Τουρκίας και ότι οι ΗΠΑ θα παρεμποδίσουν τη διάθεση πιστώσεων στην Τουρκία από το ΔΝΤ και την Παγκόσμια Τράπεζα. […]
Η πρώτη παρτίδα των S-400 άρχισε να μεταφέρεται σε αεροπορική βάση στην Άγκυρα τον περασμένο Ιούλιο. Μετά την αποστολή, που ολοκληρώθηκε τον Νοέμβριο, ξεκίνησε στη Ρωσία η διαδικασία εκπαίδευσης του στρατιωτικού προσωπικού της Τουρκίας στο σύστημα αυτό. Καθώς συνεχίζονται αυτές οι φάσεις, ο Ερντογάν και ο εκπρόσωπός του Ιμπραήμ Καλίν, σε συχνές ερωτήσεις για το πότε θα ενεργοποιηθούν οι S-400, απαντούσαν ξεκάθαρα ότι το σύστημα θα ενεργοποιηθεί τον Απρίλιο του 2020.
Εν τω μεταξύ, τον Δεκέμβριο εγκρίθηκε από το Κογκρέσο των ΗΠΑ ο προϋπολογισμός του Πενταγώνου του 2020, στον οποίον συμπεριλαμβάνονται άρθρα σχετικά με την εφαρμογή βαριών στρατιωτικών και οικονομικών κυρώσεων κατά της Τουρκίας. […]
Σε περίπτωση που η Τουρκία δεν ενεργοποιήσει τους S-400, τα τρία δισεκατομμύρια δολάρια που πλήρωσε στη Ρωσία θα είναι σαν να έχουν πεταχτεί στα σκουπίδια. Εάν το σύστημα δεν ενεργοποιηθεί, η Ρωσία δεν αναμένεται να αντιδράσει. […]
Ωστόσο, αν ο Ερντογάν, ο οποίος λέει ότι “κανείς δεν πρέπει να περιμένει να κάνουμε βήμα πίσω, εμείς δεν γλείφουμε εκεί που φτύνουμε”, δώσει εντολή να ενεργοποιηθεί το σύστημα, τότε θα ακολουθήσουν οι κυρώσεις από τις ΗΠΑ και από άλλες δυτικές χώρες διαδοχικά. Με την απόφαση αυτή η Τουρκία θα κληθεί να πληρώσει σοβαρό τίμημα, σε μια περίοδο που είναι σε εξέλιξη ήδη μια σοβαρή κρίση.
Σε ένα τηλεφώνημα-έκπληξη που έγινε την 1η Απριλίου μεταξύ Πούτιν και Ερντογάν ανακοινώθηκε ότι συζήτησαν το ζήτημα της πανδημίας, την επιστροφή από την Τουρκία Ρώσων πολιτών και την κατάσταση στο Ιντλίμπ και τη Λιβύη. […]. Ωστόσο ψιθυρίζεται ότι συζητήθηκε και η ενεργοποίηση των S-400. Αναφέρεται ότι υπό τις τρέχουσες συνθήκες της πανδημίας αναβλήθηκε η ενεργοποίηση και ότι συμφωνήθηκε το θέμα να συζητηθεί μετά την εξομάλυνση της κατάστασης.
Σε πολιτικό, στρατιωτικό και διπλωματικό παρασκήνιο σημειώνεται ότι ο Ερντογάν δεν πρόκειται να εγκαταλείψει την ενεργοποίηση του συστήματος, αλλά δεν παύει να τον ανησυχεί η τρέχουσα οικονομική κατάσταση και η περίπτωση να επιδεινωθεί ακόμα περισσότερο, όταν με την εντολή ενεργοποίησης θα τεθούν σε ισχύ οι κυρώσεις.
Επίσης, στην πρόσφατη τηλεδιάσκεψη του Ερντογάν με τους Μακρόν, Τζόνσον και Μέρκελ τονίστηκε η σημασία που έχει να παραμείνει η Τουρκία μέλος του ΝΑΤΟ.
Ως εκ τούτου, είναι αμφίβολο αν στην παρούσα φάση ο Ερντογάν λάβει μια απόφαση να επιδεινώσει τις σχέσεις της Τουρκίας με το ΝΑΤΟ. […]. Θα ήθελα να υπενθυμίσω ότι ο πρέσβης των ΗΠΑ στο ΝΑΤΟ, όταν η Τουρκία ζήτησε την αεροπορική υποστήριξη της συμμαχίας στην Ιντλίμπ, είχε δηλώσει: “Πρώτα η Τουρκία να εγκαταλείψει τους S-400 και μετά βλέπουμε”».
