Μπορεί το Κύπελλο Ελλάδας να μην έχει τη λάμψη της κατάκτησης ενός πρωταθλήματος, αλλά όπως και να το κάνουμε είναι ένα τρόπαιο το οποίο έχει τη δική του σημασία και αξία και είναι αυτό που ολοκληρώνει την εικόνα μιας ομάδας στο φινάλε της σαιζόν, είτε ως… σετ με το πρωτάθλημα για το νταμπλ, είτε ως μοναδικη επιτυχία του εκάστοτε συλλόγου.
Τα στοιχεία που θα διαβάσετε με όλα τα παράξενα και τα αξιοπρόσεκτα που έχουν συμβεί στο θεσμό, είναι από το 12σελιδο αφιέρωμα της LiveSport με αφορμή τον αποψινό τελικό ανάμεσα σε Ολυμπιακό και ΠΑΟΚ.
Ο βασιλιάς του Κυπέλλου και ο μόνιμος φιναλίστ
Εάν ανατρέξουμε στο παρελθόν και ρίξουμε μια… ματιά από το 1931 όταν η ΑΕΚ κατέκτησε το πρώτο Κύπελλο κερδίζοντας με 5-3 τον Άρη, θα διαπιστώσουμε ότι υπάρχουν πολλές παράξενες ιστορίες και περιστατικά που συνέβησαν κατά την διάρκεια των τελικών, όπως το στρίψιμο μιας… δεκάρας που έβγαλε Κυπελλούχο τον Παναθηναϊκό.
Πολυνίκης του θεσμού είναι ο Ολυμπιακός με 28 κατακτήσεις, ενώ ακολουθούν ο Παναθηναϊκός με 18, η ΑΕΚ με 15 και ο ΠΑΟΚ με 7, ο οποίος είναι ο μόνιμος φιναλίστ και Κυπελλούχος τα τελευταία χρόνια.
Η ΑΕΚ πρώτη Κυπελλούχος
Ήταν 8 Νοεμβρίου 1931 όταν έγινε ο πρώτος τελικό του Κυπέλλου Ελλάδος, με την ΑΕΚ να επικρατεί 5-3 του Άρη, ο οποίος ταξίδεψε στην Αθήνα για να αγωνιστεί στη Λεωφόρο ως το απόλυτο φαβορί. Ο 20χρονος τότε Νίκος Κίτσος του Άρη κατάφερε να σημειώσει ένα ρεκόρ που παραμένει έως τώρα ακατάρριπτο. Πέτυχε χατ τρικ, αλλά έφυγε ηττημένος από τον τελικό. Οι δύο ομάδες έφτασαν στο τελικό μέσα από τους ημιτελικούς ΑΕΚ – ΠΑΟΚ, Απόλλων Αθηνών – Άρης που διεξήχθησαν την ίδια ημέρα και, μάλιστα, το εισιτήριο ήταν κοινό για τους θεατές.
Σκόρερ: 5′ Ηλιάσκος, 27′, 65′ Μπαλτάς, 70′ Οικονόμου (αυτογκόλ), 78′ Νεγρεπόντης – 40′, 43′, 80′ Κίτσος.
ΑΕΚ: Γιάμαλης, Μάλλιος, Νταϊσπάγγος, Αργυρόπουλος, Κωνσταντινίδης, Πάτροκλος, Νεγρεπόντης, Μπαλτάς,Τζιραλίδης, Ηλιάσκος, Τζιραλίδης.
ΑΡΗΣ: Κατράντζος, Kλ.Βικελίδης, Οικονόμου, Κατσαούνης, Δανελιάν, Ν. Βικελίδης, Βογδάνου, Αγγελάκης, Κίτσος, Καλογιάννης, Αργυριάδης.
Τους πρόλαβε το… σκοτάδι
Το τρίτο Κύπελλο στην ιστορία της κατέκτησε στις 3 Ιουλίου του 1949 η ΑΕΚ. Η Ένωση αντιμετώπισε στη Λεωφόρο τον Παναθηναϊκό, με τον πρώτο τελικό να διακόπτεται 19 λεπτά μετά την έναρξη της παράτασης λόγω σκότους. Στον επαναληπτικό ένα γκολ του Πατάκα στο 105′ έδωσε το τρόπαιο στους Κιτρινόμαυρους. Αξίζει να σημειωθεί ότι τότε δεν προβλεπόταν η διαδικασία των πέναλτι, ενώ ο αγωνιστικός χώρος ήταν χωμάτινος και οι θεατές στεκόταν όρθιοι.
Σκόρερ: 38′, 105′ Πατάκας- 69′ Φυλακτός
ΑΕΚ: Ταβλάς, Παραγυιός, Γούλιος, Παπαθεοδώρου, Τζανετής, Πούλης, Λαζαρίδης, Ξένος, Εμμανουηλίδης, Μαρόπουλος, Πατάκας.
ΠΑΝΑΘΗΝΑΪΚΟΣ: Μαθιός, Σταφυλίδης, Kυριαζόπουλος, Χιονίδης, Νικολόπουλος, Νικολαΐδης, Διαλετής, Σίμος, Πετσανάς, Τσιτούρης, Φυλακτός.
Το… νόμισμα έβγαλε Κυπελλούχο
Με το στρίψιμο της… δεκάρας προέκυψε Κυπελλούχος το 1969. Ο Ολυμπιακός αντιμετώπισε τον Παναθηναϊκό στο «Γ. Καραϊσκάκης», με τις δύο ομάδες να μένουν στο 1-1 μετά και το τέλος της παράτασης. Ο κανονισμός τότε δεν προέβλεπε την επανάληψη του αγώνα, ενώ αξίζει να σημειωθεί ότι η διαδικασία των πέναλτι καθιερώθηκε από την επόμενη χρονιά. Ο τότε αναπληρωτής ΓΓΑ, Γιώργος Βλαδίμηρος, διενήργησε την κλήρωση παρουσία του ρέφερι Μίχα και των αρχηγών Δομάζου, Σιδέρη. Η επιλογή του Μίμη Δομάζου έδωσε τον τίτλο στους Πράσινους.
Σκόρερ: 49′ Σιδέρης – 55′ Δομάζος.
ΟΛΥΜΠIΑΚΟΣ: Λιαδέλης (57′ Ξαρχάκος), Γκαϊτατζής, Αγανιάν, Ζαντέρογλου, Παυλίδης, Νίκος Σιδέρης, Στολίγκας (67′ Μίχας), Βασιλείου, Γιώργος Σιδέρης, Κουμαριάς, Μποτίνος.
ΠΑΝΑΘΗΝΑΪΚΟΣ: Οικονομόπουλος, Μητρόπουλος, Καμάρας, Σούρπης, Αθανασόπουλος, Δημητρίου, Eλευθεράκης, Ροκίδης (46′ Φραντζής), Δομάζος, Γραμμός (106′ Γονιός), Φυλακούρης.
Το πρώτο μεταπολεμικό ήταν ερυθρόλευκο
Όπως γίνεται αντιληπτό, κατά τη διάρκεια της γερμανικής κατοχής δεν υπήρχε περίπτωση να διεξαχθούν ποδοσφαιρικές δραστηριότητες όπως το Κύπελλο. Η διοργάνωση διακόπηκε από το 1941 έως το 1945 και ξεκίνησε πάλι τη σεζόν 1946-47. Ο τελικός Ολυμπιακός–Ηρακλής ήταν ο πρώτος μεταπολεμικός τελικός. Οι Πειραιώτες έκαναν επίδειξη δύναμης κερδίζοντας με 5-0 και κατέκτησαν το πρώτο νταμπλ της ιστορίας τους. Το ματς έγινε στο γήπεδο της Λεωφόρου Αλεξάνδρας και οι Θεσσαλονικείς αγωνίστηκαν με παίκτη λιγότερο στα τελευταία 30 λεπτά λόγω τραυματισμού του Φρένελη, καθώς δεν υπήρχε η δυνατότητα αλλαγής.
Σκόρερ: 13′ Βάζος, 17′ Βασιλειάδης, 31′ Βάζος, 78′ Βάζος, 79′ Χατζησταυρίδης.
ΟΛΥΜΠΙΑΚΟΣ: Κουρουκλάτος, Ζάκκας, Μουράτης, Μινάρδος, Χέλμης, Βαγιακάκος, Βασιλειάδης, Χατζησταυρίδης, Γιάννης Βάζος, Πηλιούρης, Αποστολόπουλος.
ΗΡΑΚΛΗΣ: Χάρχαλης, Τσαγανιάς, Παράσχος, Τσαλδάρης, Σιδηρόπουλος, Νικολάου, Παπαδάκης Κάκκος, Φρένελης, Kαλoγιάννης, Μαργαρόπουλος.
Οι Κυπελλούχοι
Ολυμπιακός 28
Παναθηναϊκός 18
ΑΕΚ 15
ΠΑΟΚ 7
Πανιώνιος 2
Λάρισα 2
Άρης 1
Ηρακλής 1
ΟΦΗ 1
Εθνικός 1
Καστοριά 1
* Τα τρόπαια είναι 75, αλλά οι τελικοί που πραγματοποιήθηκαν είναι 74, καθώς την περίοδο 1963-1964 ως κυπελλούχος αναγνωρίστηκε η ΑΕΚ, δίχως όμως να γίνει τελικός.
Η ΧΡΥΣΗ ΒΙΒΛΟΣ
1931-1932 AΕΚ
1932-1933 Εθνικός
1933-1934 Δεν πραγματοποιήθηκε
1934-1935 Δεν πραγματοποιήθηκε
1935-1936 Δεν πραγματοποιήθηκε
1936-1937 Δεν πραγματοποιήθηκε
1937-1938 Δεν πραγματοποιήθηκε
1938-1939 ΑΕΚ
1939-1940 Παναθηναϊκός
1940-1941 Διακόπηκε λόγω του πολέμου
1941-1942 Δεν πραγματοποιήθηκε
1942-1943 Δεν πραγματοποιήθηκε
1943-1944 Δεν πραγματοποιήθηκε
1944-1945 Δεν πραγματοποιήθηκε
1945-1946 Δεν πραγματοποιήθηκε
1946-1947 Ολυμπιακός
1947-1948 Παναθηναϊκός
1948-1949 ΑΕΚ
1949-1950 ΑΕΚ
1950-1951 Ολυμπιακός
1951-1952 Ολυμπιακός
1952-1953 Ολυμπιακός
1953-1954 Ολυμπιακός
1954-1955 Παναθηναϊκός
1955-1956 ΑΕΚ
1956-1957 Ολυμπιακός
1957-1958 Ολυμπιακός
1958-1959 Ολυμπιακός
1959-1960 Ολυμπιακός
1960-1961 Ολυμπιακός
1961-1962 Δεν ολοκληρώθηκε
1962-1963 Ολυμπιακός
1963-1964 ΑΕΚ
1964-1965 Ολυμπιακός
1965-1966 ΑΕΚ
1966-1967 Παναθηναϊκός
1967-1968 Ολυμπιακός
1968-1969 Παναθηναϊκός
1969-1970 Άρης
1970-1971 Ολυμπιακός
1971-1972 ΠΑΟΚ
1972-1973 Ολυμπιακός
1973-1974 ΠΑΟΚ
1974-1975 Ολυμπιακός
1975-1976 Ηρακλής
1976-1977 Παναθηναϊκός
1977-1978 ΑΕΚ
1978-1979 Πανιώνιος
1979-1980 Καστοριά
1980-1981 Ολυμπιακός
1981-1982 Παναθηναϊκός
1982-1983 ΑΕΚ
1983-1984 Παναθηναϊκός
1984-1985 Λάρισα
1985-1986 Παναθηναϊκός
1986-1987 ΟΦΗ
1987-1988 Παναθηναϊκός
1988-1989 Παναθηναϊκός
1989-1990 Ολυμπιακός
1990-1991 Παναθηναϊκός
1991-1992 Ολυμπιακός
1992-1993 Παναθηναϊκός
1993-1994 Παναθηναϊκός
1994-1995 Παναθηναϊκός
1995-1996 ΑΕΚ
1996-1997 ΑΕΚ
1997-1998 Πανιώνιος
1998-1999 Ολυμπιακός
1999-2000 ΑΕΚ
2000-2001 ΠΑΟΚ
2001-2002 ΑΕΚ
2002-2003 ΠΑΟΚ
2003-2004 Παναθηναϊκός
2004-2005 Ολυμπιακός
2005-2006 Ολυμπιακός
2006-2007 Λάρισα
2007-2008 Ολυμπιακός
2008-2009 Ολυμπιακός
2009-2010 Παναθηναϊκός
2010-2011 ΑΕΚ
2011-2012 Ολυμπιακός
2012-2013 Ολυμπιακός
2013-2014 Παναθηναϊκός
2014-2015 Ολυμπιακός
2015-2016 ΑΕΚ
2016-2017 ΠΑΟΚ
2017-18 ΠΑΟΚ
2018-19 ΠΑΟΚ
2019-20 ΟΛΥΜΠΙΑΚΟΣ
ΟΙ ΣΚΟΡΕΡ ΤΩΝ ΤΕΛΙΚΩΝ
Γιώργος Σιδέρης 6
Γιώργος Δαρίβας 5
Κώστας Πολυχρονίου 5
Δημήτρης Σαραβάκος 5
Νίκος Κίτσος 4
Μπάμπης Δρόσος 4
Γιώτης Τσαλουχίδης 4
Κριστόφ Βαζέχα 4
Γιάννης Βάζος 3
Ηλίας Υφαντής 3
Θανάσης Μπέμπης 3
Τάκης Τσιρώνης 3
Χρήστος Δημόπουλος 3
Βαγγέλης Βλάχος 3
Βασίλης Τσιάρτας 3
Πρέντραγκ Τζόρτζεβιτς 3
Μιχάλης Κωνσταντίνου 3
Μάρκους Μπεργκ 3
Ραφίκ Τζεμπούρ 3
ΟΙ ΣΚΟΡΕΡ ΤΩΝ ΤΕΛΙΚΩΝ ΤΟΥ ΠΑΟΚ
Κούδας 2
Σκαρτάδος 2
Γεωργιάδης 2
Ιωαννίδης 1
Σαράφης 1
Παρίδης 1
Ασλανίδης 1
Τερζανίδης 1
Δαμανάκης 1
Εγκωμίτης 1
Β. Μπορμπόκης 1
Ναλιτζής 1
Βούκιτς 1
Μπίσεσβαρ 1
Πέδρο Ενρίκε 1
Βιεϊρίνια 1
Πέλκας 1
Άκπομ 1
ΟΙ ΣΚΟΡΕΡ ΤΩΝ ΤΕΛΙΚΩΝ ΤΟΥ ΟΛΥΜΠΙΑΚΟΥ
Σιδέρης 6
Δρόσος 4
Δαρίβας 4
Τσαλουχίδης 4
Βάζος 3
Πολυχρονίου 3
Τζόρτζεβιτς 3
Κοπανίδης 2
Κανσός 2
Υφαντής 2
Μπέμπης 2
Παπάζογλου 2
Αγγελής 2
Κουσουλάκης 2
Φούνες 2
Ντέταρι 2
Τζιοβάνι 2
Ντάρμπισιρ 2
Φουστέρ 2
Ντομίνγκες 2
Τζιμπούρ 2
Βασιλειάδης 1
Χατζησταυρίδης 1
Μουράτης 1
Κοτρίδης 1
Βασιλείου 1
Γιούτσος 1
Παμπουλής 1
Τριαντάφυλλος 1
Κρητικόπουλος 1
Δαβουρλής 1
Σιώκος 1
Βιέρα 1
Καραβίτης 1
Ορφανός 1
Λιτόφτσενκο 1
Μαυρογενίδης 1
Οφορίκουε 1
Χούτος 1
Ριβάλντο 1
Κωνταντίνου 1
Ίβιτς 1
Καστίγιο 1
Κοβάσεβιτς 1
Ζεβλάκοφ 1
Ντουντού 1
Γκαλέτι 1
Αμπντούν 1
Χάρα 1
Φορτούνης 1
Ραντζέλοβιτς 1
Μικρά-μικρά
- Σε 11 περιόδους δεν πραγματοποιήθηκαν αγώνες για το Κύπελλο, αρχικά για διάφορους λόγους και στη συνέχεια λόγω του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου και των γεγονότων του εμφυλίου πολέμου στην Ελλάδα.
- Μόνο στη σεζόν 1939-1940 έγιναν 8 ματς για τα προκριματικά και στη συνέχεια το Κύπελλο διακόπηκε λόγω πολέμου.
- Τη σεζόν 1961-1962 ο τελικός ανάμεσα στον Ολυμπιακό και τον Παναθηναϊκό στη Νέα Φιλαδέλφεια δεν ολοκληρώθηκε ποτέ, καθώς διακόπηκε στο έβδομο λεπτό της παράτασης λόγω σκότους! Είχαν προηγηθεί εκτεταμένες καθυστερήσεις λόγω επεισοδίων εντός και εκτός αγωνιστικού χώρου, αρχικά με συμπλοκές μεταξύ παικτών (ήδη, από το πρώτο ημίχρονο υπήρχαν 3 αποβολές), ενώ στη διάρκεια της παράτασης ήταν ζωηρές οι αποδοκιμασίες από την εξέδρα, καθώς υπήρχε η αίσθηση ότι το ματς ήταν στημένο για ισοπαλία, ώστε να υπάρξουν πρόσθετα έσοδα από ρεβάνς, καθώς τότε δεν είχε, ακόμα, καθιερωθεί η διαδικασία των πέναλτι.
- Τελικά τη συγκεκριμένη σεζόν δεν αναδείχθηκε Κυπελλούχος, καθώς, προκειμένου να αποφευχθούν τα χειρότερα, αποφασίστηκε να μη γίνει δεύτερος τελικός.
